VEGF

Fenibut – nootropik hamujący lęki, wspierający sen, relaksujący mięśnie i nie tylko

Fenibut to kolejny syntetyk z grupy nootropików. Jest to kwas 3-fenylo-4-aminomasłowy, który powstał standardowo w Rosji(jak większość tym podobnych wynalazków) w latach 60 w celu wsparcia wydolności rosyjskich kosmonautów. Tak jak suplement GABA wykazuje on powinowactwo do receptorów GABA A i B (w tym przypadku GABA(B) i 'delikatnie’ w stosunku do GABA(A) i co najważniejsze przekracza z łatwością barierę krew mózg co zwykly suplement GABA nie powinien robić. Przerobiłem różne dawkowania i długości spożywania fenibutu i naturalnie doświadczyłem skutków ubocznych jakie się pojawiają z przyjęciem zbyt wysokiej dawki czy za długiego okresu stosowania z którego wnioski (sugerowane dawkowanie) opisuje na samym dole tego arta. Wracając jednak do tematu – co ciekawego może zaproponować fenibut jeśli chodzi o działanie prozdrowotne?

 

Właściwości fenibutu

  • Chroni przed toksycznością alkoholu względem mitochondriów kardiomiocytów. 1)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18225758
  • Przyczynia się do odstawienia alkoholu u osób uzależnionych 2)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27808555
  • Wykazuje działanie przeciwstresowe 3)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17944107
  • Chroni układ kardiologiczny(a dokładniej mięsień sercowy) przed toksycznym działaniem alkoholu. (razem z citrocard i piracetamem) 4)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16995433
  • Polepsza mikrokrążenie w mózgu oraz zmniejsza amnezję w przypadku niedokrwienia. 5)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16878492 6)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24003482
  • Jest agonistą(czyli pobudza) receptorów GABA(B) 7)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21473104
  • Optymalizuje biochemię organizmu i polepsza mikrokrążenie w mózgu u pływaków(zarówno napełnienie mózgu krwią jak i jej odpływ) 8)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/209195509)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19803364
  • Może skorygować niedobór odporności w organizmie 10)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20432718
  • Polepsza procesy wpływające na uczenie się i pamięć 11)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19334513
  • Zapobiega(redukuje) stres co samo w sobie ma niebagatelny,pozytywny wpływ na układ kardio i serce. 12)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1825674213)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/686198714)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22891435 Wykazuje działanie kardioprotekcyjne 15)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27017698
  • Przeciwdziała bezdechowi który spowodowany jest nadmiarem serotoniny(w tym badaniu serotonina została podana „z zewnątrz”). 16)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16579056
  • Normalizuje proces peroksydacji lipidów(utleniania się tłuszczy) 17)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8049619
  • Zwiększa liczbę mitochondrii komórkowych w tkance mózgowej po przebytym obrzęku/urazie. 18)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8205040
  • Hamuje stymulacyjne działanie neuromediatorów takich jak oksytocyna, acetylocholina, prostaglandyna F2 alfa na aktywność stymulującą macicę. 19)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1391897 Inne badanie na zwierzętach potwierdza hamujące działanie leków pobudzających receptory GABA A oraz B na kurczliwość/skórcze macicy 20)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1964606
  • Wykazuje działanie przeciwobrzękowe 21)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8704619
  • W czasie urazu mózgu chroni oraz polepsza funkcjonowanie mitochondriów 22)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1804695
  • Może być przydatny w przypadku choroby lokomocyjnej 23)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1800137
  • Wykazuje dzialanie antyoksydacyjne 24)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2253749
  • Redukuje chroniczny ból/wrażliwość na ból 25)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26894962
  • Ma działanie przeciwlękowe 26)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2576232
  • Spowalnia agregację płytek krwi i tworzenie się skrzepów w naczyniach krwionośnych. 27)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25432276
  • Wraz z kwasem nikotynowym zmniejsza uszkodzenia związane z zaburzeniami niedokrwiennymi mózgu. 28)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22702103
  • Możliwe że redukuje zaburzenia behawioralne spowodowane alkoholem 29)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16047680
  • Redukuje zachowania agresywne 30)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10570533
  • Wykazuje działanie antyarytmiczne 31)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12025796
  • Stymuluje receptory dopaminowe 32)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11830761
  • Polepsza sen, stosowany jest w Rosji u osób z depresją, stresem pourazowym, jąkaniem czy zaburzeniach przedsionków serca 33)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11830761
  • Polepsza dotlenienie organizmu i odporność termiczną w czasie pracy fizycznej w warunkach, które mogą doprowadzić do przegrzania organizmu. 34)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/916229235)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6538101
  • Podawany w czasie ciąży 3-3.5mg/kg 3x dziennie przez 6dni u matek z gestozą(zatrucie ciążowe) powoduje poprawę płodowego ośrodkowego układu nerwowego, optymalizację czynności funkcjonalnej pracy serca i układu oddechowego, częściową redukcję niedotlenienia wewnątrzmacicznego. Pojedyńcze podanie powoduje utrzymanie się związku w organizmie przez 5 godzin. 36)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2742068

 

  • Skurcze macicy zależne są od dawki fenibutu(może zarówno pobudzać jak i hamować) 37)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3191975
  • Zmniejsza hiperglikortykosemię(powoduje ona hiperglikemię) oraz zmniejsza reakcję stresową poprzez oddziaływanie na układ GABA. 38)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3676496
  • Hamuje napady padaczkowe 39)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2873055
  • Zbija nadciśnienie 40)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3709776
  • Polepsza sztywnośc i aktywnośc ruchową osób z Parkinsonem (sam w sobie nic nie daje, wykazuje synergię działania z lekami na tą chorobę, dawka fenibutu 0.25g 3x dziennie przez 10dni). 41)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3776387
  • Pobudza neurony ruchowe w rdzeniu kręgowym (powoduje depolaryzację neuronów). 42)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2995847
  • Wykazuje działanie przeciwobrzękowe w przypadku stanu zapalnego mózgu 43)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6145621 44)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6142833
  • Zwiększa ilość receptorów benzodiazepinowych 45)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6140966
  • W przypadku niedokrwienia serca pogarsza ten problem(także jest to badanie sprzeczne z innymi które sugerują co innego) 46)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6825816
  • Wysokie dawki fenibutu wykazują działanie przeciwpadaczkowe. 47)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6456152
  • Hamuje wytwarzanie indukowanej syntazy tlenku azotu iNOS (nadmiernie pobudzana np.w infekcji bakterią bartonella). 48)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29181662
  • Obniża poziom uszkodzeń mitochondriów związanych ze stresem. 49)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28726197
  • Wykazuje działanie ochronne w przypadku wylewu – zwiększa poziomy mózgowego czynnika wzrostu nerwów BDNF oraz czynnika wzrostu śródbłonka VEGF. 50)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26621244
  • Pomaga w przypadku bólu neuropatycznego 51)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26234470
  • Zapobiega wzrostowi ciśnienia krwi i białkomoczu w eksperymentalnym teście padaczkowym (u szczurów) 52)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25668940
  • Tłumi peroksydację lipidów oraz aktywuje system antyoksydacyjny w śledzionie. 53)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22232912
  • Przywraca aktywność fagocytarną neutrofili(czyli zdolność do 'pożerania’ bakterii) po zawaleniu organizmu liposacharydem LPS pałeczki ropy błękitnej. 54)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20597368
  • Hamuje nadmiernie pobudzone neurony w hipokampie tym samym zmniejszając niepokój. 55)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19899708

 

Skutki uboczne za dużych dawek lub zbyt długiego okresu stosowania

  • Halucynacje, drażliwość, nudności i wymioty, bezsenność, kołatania serca, uczucie odurzenia alkoholowego, depersonalizacja, zaburzenia równowagi, deficyty kognitywne, spadek apetytu.
  • W przypadku nadużycia fenibutu(uzależnienia) leczenie polega na podawaniu np.baklofenu. 56)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29854531
  • Dawki do 2gram przez pare dni do 1.5miesiąca uspokajają lub powodują senność, dawki 25-75gram mogą powodować delirium i ostre zatrucie. Takie stany mogą się już pojawić przy dawce 3gram dziennie przez 4dni. 57)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5662439/
  • Organizm szybko wytwarza tolerancję na tą substancję co objawia się brakiem skupienia. 58)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23391959

 

Sugerowane przeze mnie dawkowanie

Osoby dorosłe – 3dni po 3x1gram lub max 2gram na noc a następnie 3-4dni przerwy i cykl można potwarzać w nieskończoność.

Dzieci – 100-200mg 1-3x dziennie (w zależności od tolerancji i metabolizmu tej substancji) 3dni a nastepnie 3-4dni przerwy i tak w kółko

 

 

Post wydał Ci się wartościowy?a może po prostu mnie lubisz ;)?podziel się nim na Facebooku i go udostępnij!

Polub tego bloga na FB, gdzie znajdziesz też dodatkowe newsy, których tutaj nie publikuje https://www.facebook.com/zdrowiebeztajemnic

Obserwuj mnie na instagramie www.instagram.com/premyslaw84

Głosuj i wybieraj kolejne tematy – prawa strona bloga – zakładka „Ankieta”

Literatura

Literatura
1ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18225758
2ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27808555
3ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17944107
4ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16995433
5ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16878492
6ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24003482
7ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21473104
8ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20919550
9ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19803364
10ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20432718
11ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19334513
12ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18256742
13ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6861987
14ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22891435
15ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27017698
16ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16579056
17ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8049619
18ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8205040
19ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1391897
20ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1964606
21ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8704619
22ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1804695
23ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1800137
24ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2253749
25ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26894962
26ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2576232
27ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25432276
28ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22702103
29ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16047680
30ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10570533
31ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12025796
32, 33ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11830761
34ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9162292
35ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6538101
36ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2742068
37ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3191975
38ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3676496
39ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2873055
40ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3709776
41ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3776387
42ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2995847
43ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6145621
44ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6142833
45ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6140966
46ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6825816
47ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6456152
48ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29181662
49ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28726197
50ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26621244
51ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26234470
52ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25668940
53ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22232912
54ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20597368
55ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19899708
56ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29854531
57ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5662439/
58ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23391959
Podziel się tym artykulem na facebooku:

Katuka skorpionowa (Picrorhiza kurroa) – drugie życie dla wątroby, nerek, trzustki i nie tylko

Picrorhiza kurroa (Katuka skorpionowa) czy też kutki lub w TCM nazywana Hu huang lian to roślina lecznicza, rosnąca w Indiach, Nepalu, Tybecie i Pakistanie 1)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2682367/ . Jej znana ze swych właściwości ochronnych i regenerujących podstawowe organy detoksykacyjne w organizmie człowieka – wątroba i płuca, które są wyższe(w przypadku wątroby) niż sławnej sylimaryny, wykazuje działąnie ochraniające układ odpornościowy i regulujący jego czynności zarówno odpowiedzi humoralnej jak i komórkowej. Ma udowodnione właściwości antynowotworowe w przypadku nacięższego (moim zdaniem) nowotworu – wątroby czy też spowalniające najcieższą chorobę na tym świecie – stawrdnienie zanikowe boczne (SLA).  Jej właściwości chroniące wątrobe czy płuca potwierdza medycyna Ajurwedyjska 2)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1718906 a inne medycyny tradycyjne potwierdzają zastosowanie w leczeniu pasożytów, w zaparciach, gorączce, po ugryzieniu skorpiona czy w astmie(mowa o ekstrakcie z korzenia) 3)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27234049. Innym dość unikatowym działaniem tego zioła/rośliny jest konkretne przyspieszenie przetwarzania metabolitów etanolu(w tym też produktów wytwarzanych przez przerośnietą grzybnię w jelitach powodującą efekt upojenia alkoholowego po wypiciu 1 piwa czy chociażby konkretnej porcji węglowodanów prostych) ze względu na pozytywny wpływ katuki na dehydrogenazę acetyladehydową oraz dehydrogenazą aldehydową a to napewno przyda się autystom,boreliozowcom i tym o po prostu walczą z candidą czy też działąnie chroniące przed jednym z gorszych toksym środowiskowych – aflatoksyną B pleśni aspergillusa. Po przestudiowaniu wszystkich publikacji na temat tego ziółka włączam ją do swojej stałej suplementacji w postaci produktu wymienionego na samym końcu artykułu.

 

Skład: irydoidy ( picroside I (2), picroside II (3), and 6-feruloyl catalpol (4)) 4)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10395515 glikozyd fenolowy – androsin(androzyna?)5) ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1718906 i ogólnie duża ilość innych glikozydów 6)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2616673
veronicoside,minecoside, picein i androsin. 7)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17262460 6-vanilloyl-catapol 8)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/5083178kutkin 9)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/5450529, vanilic acid, apocynin sci-hub.tw/10.1055/s-2006-962024 picrorhiza acid (1), picrorhizoside A (2), picrorhizoside B (3), picrorhizoside C (4), (-)-shikimic acid (5), gallic acid (6), ellagic acid (7), isocorilagin (8), 1-O-galloyl-beta-D-glucose (9), 1-O,3-O,6-O-trigalloyl-beta-D-glucose (10), and 1-O,2-O,3-O,4-O,6-O-pentagalloyl-beta-D-glucose (11), 10)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17191857
triterpenoidy 11)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15979098

 

Picrorhiza kurroa (Katuka skorpionowa) w ochronie i regeneracji organów

  • Wykazuje działanie ochronne dla nerek – obniża poziomy kreatyniny w przypadku jej podwyższenia. Ma działanie przeciwzapalne. 12)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2993841613)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26411104
  • Może chronić hepatocyty przed uszkodzeniem i apoptozą (Podnosi status białka przeciwapoptycznego Bcl-2 – innymi słowy wzmaga zdolność do przetrwania komórek wątroby). 14)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15916740
  • Chroni przed niszczycielskim (dla wątroby a dokładniej dla hepatocytów) działaniem paracetamolu. Pod tym względem wykazuje zbliżone działanie do sylimaryny. 15)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1289234
  • Chroni jądra przed niszczącym działaniem kadmu. 16)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17928123
  • Chroni wątrobę przed jej stłuszczeniem. Zmniejsza eksresję genów glukoneogennych. 17)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2925428518)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21547049
  • Chroni zarówno nerki jak i wątrobę przed toksycznością kadmu. 19)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1927132120)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17165624
  • Może cofać dysfunkcje i patologie nerek. 21)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20650752
  • Inną metodą ochrony nerek przed toksycznością jak i tez ochrona przed neuropatią to wpływ na białka aptoptozy i przetrwania komórkowego (Bax/Bcl2) oraz kaspazy 3 i 9 w nerkach (poprawia ekspresję receptorów PPAR gamma które hamują stan zapalny i apoptozę komórkową). 22)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29157803
  • Chroni wątrobę poprzez podniesienie statusu enzymów antyoksydacyjnych 23)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28990134
  • Chroni komórki beta trzustki przed apoptozą. Wzmaga produkcję insuliny, można powiedzieć że posiada potencjalne działanie regenerujące w/w komórki. Redukuje nadmierne poziomy glukozy, działa ochronnnie względem nerek i wątroby. 24)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28878669
  • Chroni trzustkę cukrzyków podnosząc status praktycznie wszystkich możliwych enzymów antyoksydacyjnych w tym narządzie. 25)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23105761
  • Obniża ALT, AST, wszystkie główne cytokiny zapalne i SIRT1, zwiększa SOD i glutation (GSH). Hamuje stany zapalne trzustki. 26)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28713490
  • Wykazuje synergię działania z miodem pod względem hepatoprotekcyjnych i hepatoregeneracyjnych właściwości. 27)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28577513
  • Chroni płuca przed uszkodzeniem spowodowanym przez stan zapalny. 28)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28161732
  • Jej działanie ochronne na wątrobę w przypadku najróżniejszych toksyn jest w wielu badaniach silniejsze niż sylimaryny. 29)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9567764 30)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8441780Badań nad jej działaniem ochronnym dla wątroby wobec różnych substancji hepatoksycznych jest multum 31)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/946550432)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/971531033)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8255934 34)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16406704
  • Stymuluje regenerację wątroby poprzez stymulację kwasów nukleinowych i syntezę protein. 35)archive.foundationalmedicinereview.com/publications/6/3/319.pdf36)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1506022

 

  • Hamuje peroksydację lipidów w wątrobie i nerkach oraz chroni przed aflatoksyną B. 37)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11406853 38)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15248488
  • Obniża wszystkie markery obciążenia toksynami wątroby 39)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1033463440)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2062954. Badań na temat działania ochronnego tej rośliny względem wątroby jest pełno 41)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1908341942)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1333078 43)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/135973044)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/175378845)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/190858146)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/206295347)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/240154148)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19619118
  • Chroni przed toksycznością muchomora zielonawego(Amanita phalloides) 49)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2339676
  • Chroni wątrobę przed niedokrwieniem 50)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10812054 a to jest niezbędne aby zapobiec zwłóknieniu tego organu
  • Chroni nerki przed niedokrwieniem 51)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10736432 . Jak wyżej.
  • Aflatoksyna to bardzo silna trucizna wytwarzana przez pleśń. Działa ona mocno hepatoksycznie czyli toksycznie względem wątroby(ale i nie tylko bo ma wpływ na cały organizm). Picroliv (substancja zawarta w opisywanej roślinie chroni wątrobę i krew przed aflatoksyną B1(tak samo działa sylimaryna). 52)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11199126
  • Aflatoksyna zmienia parametry krwii (fosfatazę zasadową), transaminazę, dehydrogenaze (mleczanową, glutaminową, sorbitolową) czy też bilirubinę – po 6 tygodniach suplementacji substancji picruliv zawartej w Picrorhiza kurroa wykazano ochronne działanie tego związku na toksyczność aflatoksyny pleśni. 53)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1116916254)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8474962
  • Cisplatyna to chemioterapeutyk który działa nefrotoksycznie (toksycznie względem nerek). Poprzez zahamowanie NADPH oksydazy Picrorhiza kurroa przeciwdziała temu nieporządanemu skutkowi ubocznemu działania w/w leku. 55)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26032634
  • Może poprawić stan nerek w przypadku nefropati cukrzycowej 56)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17665974
  • Chroni wątrobę poprzez działanie antycholestyczne, pobudza żółć/kwasy żółciowe i zwiększa jej/ich ilość. 57)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8359830
  • Chroni przed zaburzeniami gastryczno-jelitowymi (przeciwdziała powstawaniu wrzodów), redukuje stan zapalny w nich powstały. Obniża poziomy tlenku azotu i PGE2 jak i iNOS i COX2 (wszystko to markery stanów zapalnych). 58)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23970425
  • Łagodzi stany zapalne jelita grubego 59)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23125487
  • Może skutecznie leczyć wrzody żołądka zmniejszając stres oksydacyjny, zwiększając wydzielanie mucyny. 60)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18237397 . Inne badanie potwierdza właściwości lecznicze w przypadku wrzodów 61)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23105349
  • Przyspiesza pozbywanie się przez organizm alkoholu gdyż pobudza(i to konkretnie bo aż o 50%) działanie dehydrogenazy acetyladehydowej oraz dehydrogenazy aldehydowej. 62)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10473171 . Chroni przed toksycznością alkoholu 63)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8693047

 

Picrorhiza kurroa (Katuka skorpionowa) w neurologii i immunologii

  • Redukuje ból neuropatycznych który spowodowany jest przez nadmiernie pobudzony stan zapalny wywołany przez astrocyty rdzenia kręgowego(tłumi ścieżkę zapalną NF-kB, obniża cytokiny zapalne IL-1b,IL-6 i TNF alfa w rdzeniu kręgowym). Hamuje stany zapalne wywołane przez cząsteczkę bakteryjną LPS. 64)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29671236
  • Przenika do mózgu mająć działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne – może mieć zatem działanie neuroprotekcyjne w chorobach tego organu 65)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29425658
  • Irydoidy zawarte w charakteryzowanej roślinie polepszają funkcjonowanie makrofagów chroniąc organizm przed infekcjami czy też zwiększają poziom erytrocytów. Stwierdza się, że chroni to przed infekcjami np.candida albicans czy salmonella typhimurium. 66)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21074614
  • Hamuje nadmiernie podniesioną cytokinę TGF beta1. 67)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26321737
  • Nalewka na 50% alkoholu z liści Picrorhiza Kurroa stymuluje odpowiedz humoralną układu odpornościowego oraz pobudza fagocytozę. 68)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8176958
  • Chroni przed toksycznym działaniem ochratoksyny A (toksyna pleśni) na układ odpornościowy (stabilizuje działanie makrofagów). 69)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9324000
  • Chroni przed spadkiem statusu odporności humoralnej oraz komórkowej. 70)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23598922
  • Jest immunostymulatorem – pobudza zarówno odpowiedź komórkową jak i humoralną (Th1 jak i Th2). 71)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3560991
  • Działa przeciwzapalnie poprzez zahamowanie cytokin prozapalnych, zwiększenie poziomu cytokiny przeciwzapalnej IL-10 oraz zahamowania COX-2(cyklooksygenaza 2 którą hamuje też np.aspiryna) i iNOS(indukowana syntaza tlenku azotu). 72)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27163229 73)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22556764
  • Posiada działanie immunomodulujące 74)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1883014075)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11025145
  • Hamuje stany zapalne stawów (dzięki obniżeniu aktywności cytokin zapalnych oraz metaloproteinazy 3 i 9). 76)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26556014
  • Spowalnia postęp stwardnienia zanikowego bocznego poprzez wpływ na zmniejszenie poziomu oksydazy NADPH w rdzeniu kręgowym (zwłaszcza w mikrogleju).
  • Obniża poziomy mikrogleju w Alzheimerze 77)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4049349/
  • Chroni neurony dopaminowe w Parkinsonie 78)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4049349/79)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23504289
  • Chroni układ nerwowy w czasie niedotlenienia poprzez modulację insulinopodobnego czynnika wzrostu IGF-1. Sugeruje się zastosowanie ekstraktu z korzenia tej rośliny w przypadku niedokrwienia czy też uszkodzeń mózgu(związanego z niedokrwieniem).80) ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11212361

 

Picrorhiza kurroa (Katuka skorpionowa) a nowotwory

  • Wykazuje działanie przeciwrakowe względem komórek raka prostaty, wątroby i piersi. 81)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21081148
  • Wykazuje działanie antynowotworowe względem nowotworu skóry 82)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11406836
  • Za działanie przeciwrakowe względem raka wątroby odpowiada glikozyd irydoidowy pikroliw (picroliv) z korzenia Picrorhiza kurroa. 83)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11277323
  • Wykazuje działanie przeciwnowotworowe względem raka szyjki macicy i piersi 84)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26557675

 

Picrorhiza kurroa (Katuka skorpionowa) a cukrzyca

  • Posiada działanie przeciwcukrzycowe (obniża poziom glukozy na czczo) 85)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22495535
  • Chroni układ kardiologiczny u cukrzyków poprzez podniesienie statusu enzymów antyoksydacyjnych (katalazy CAT, dysmutazy nadtlenkowej SOD) 86)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2934325987)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24377128

 

Picrorhiza kurroa (Kakuta skorpionowa) a infekcje

  • Chroni przeciwko sepsie (przynajmniej u myszy) poprzez zahamowanie stanu zapalnego oraz obniżenie poziomu przeładowania bakteriami czy też wspiera układ odpornościowy (hamuje inflammasomy NLRP3 i NF-kB). 88)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28078023
  • Wykazuje działanie ochronne przeciw Leiszmaniozie (infekcją Leishmania donovani) 89)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/982012690)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1722651991)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/148489192)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15895483
  • Wykazuje działanie przeciwwirusowe względem WZW typu B. 93)archive.foundationalmedicinereview.com/publications/6/3/319.pdf
  • Plasmodium berghei to pasożyt przenoszący malarię. Picroliv (substancja z rośliny o której czytasz) chroni przed spadkiem glutationu w wątrobie i mózgu spowodowanym infekcją tym pasożytem. ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7927525 ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1459651 Hamuje takżę wzrost Plasmodium falciparum. .94)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21959826
  • Ameba(pełzakowica, Entamoeba histolytica) powoduje uszkodzenia wątroby – Picrorhiza kurroa chroni ten organ przed tym stanem. 95)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15937372

 

Picrorhiza kurroa (Kakuta skorpionowa) -pozostałe właściwości

  • Wykazuje działanie antyastmatyczne 96)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1718906
  • Posiada właściwości przeciwhistaminowe (delikatne) 97)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/66204
  • Wykazuje działanie przeciwstażeniowe i przeciwstresowe 98)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11315755
  • Możliwe że stabilizuje ściany komórkowe 99)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12018531
  • Może chronić cały organizm przed niedokrwieniem/niedotlenieniem 100)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10391150
  • Hamuje degranulacje komórek tucznych o 60-80% co znacząco przyczynia się do redukcji stanów zapalnych czy wytwarzanie histaminy. Wykazuje zatem działąnie antyalergiczne i antyanafilaktyczne. 101)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9990659
  • Może posiadać działanie antytrombotyczne. Hamuje PGE2(prostaglandyna E2 – odpowiedzialna między innymi za stany zapalne i ból) i agregację płytek krwii(ich zlepianie się). 102)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1299626
  • Chroni układ krwionośny w przypadku niszczycielskiego działania wysokiego poziomu glukozy 103)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17633204
  • Obniża cyklooksygenazę COX-2 ale takżę i COX-1 (może mieć zatem działanie zbliżone do aspiryny)(zależne od dawki) 104)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17191857 105)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15203187106)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15979098
  • Obniża poziomy cholesterolu LDL jak i trójglicerydów (nie obniża poziomu HDL!) 107)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17056204
  • Przyspiesza gojenie się ran poprzez zwiększoną ekspresję czynnika VEGF(wzmaga angiogenezę czyli tworzenie się naczyń krwionośnych) 108)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17318779
  • Chroni kardiomiocyty w przypadku niedotlenienia(poprzez aktywację ścieżki PI3K/akt i CREB oraz regulację białek Bcl2 i Bax) 109)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22581361
  • Chroni przed toksycznym działaniem adriamycyny(Doksorubicyna) (chemioterapeutyk o toksycznym działaniu względem układu kardiologicznego) 110)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17034819
  • Hamuje aktywację czynnika PAF który powoduje stan zapalny układu oddechowego (w odpowiedz na alergen). 111)Dorsch et al. 1991
  • Picrorhiza kurroa (Katuka skorpionowa) jest pomocna w leczeniu bielactwa (dawkowanie 2x dziennie przez minimum 3 miesiące) 112)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5816300/
  • Wykazuje działanie antyoksydacyjne (substancje picroside 1 i 2) 113)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21413048114)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21081148 115)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1321626

 

Picrorhiza scrophulariiflora – właściwości

  • Może wykazywać działanie przeciwmalaryczne – hamuje wzrost plasmodium falciparium. 116)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24035096
  • Pobudza czynnik wzrostu nerwów (NGF) 117)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10919373118)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10443479
  • Może poprawić stan nerek w przypadku nefropati cukrzycowej 119)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19066289
  • Reguluje poziomy limfocytów Th1 i Th2. Zwiększa cytotoksyczność komórek NK(natural killers), zwiększa populacje komórek CD4 i CD8. 120)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18721903
  • Jest immunostymulatorem (zwiększa poziomy IFN gamma, IL-2,4,12 oraz komórki CD4/CD8). 121)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19694604
  • Może polepszać stan tętnic w miażdżycy poprzez hamowanie stanów zapalnych(redukuje zaawansowane produkty końcowe glikacji AGE) 122)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19178960
  • Działa antyoksydacyjnie 123)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15133218

 

Picrorhiza kurroa (Katuka skorpionowa) którą polecam

Dla osób dorosłych najbardziej kompleksowy jeśli chodzi o skład jak i korzystną cenę – liver optimizer stąd. 

Z kolei dla autystów którzy lepiej aby mieli czysty skład (bez np.maltodekstryny) – szukałbym produktu gdzie jest tylko i wyłącznie katuka –  na amazon com(jest kilka produktów).

 

 

Post wydał Ci się wartościowy?a może po prostu mnie lubisz ;)?podziel się nim na Facebooku i go udostępnij!

Polub tego bloga na FB, gdzie znajdziesz też dodatkowe newsy, których tutaj nie publikuje https://www.facebook.com/zdrowiebeztajemnic

Obserwuj mnie na instagramie www.instagram.com/premyslaw84

Głosuj i wybieraj kolejne tematy – prawa strona bloga – zakładka „Ankieta”

Literatura

Literatura
1ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2682367/
2, 96ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1718906
3ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27234049
4ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10395515
5 ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1718906
6ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2616673
7ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17262460
8ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/5083178
9ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/5450529
10ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17191857
11, 106ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15979098
12ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29938416
13ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26411104
14ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15916740
15ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1289234
16ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17928123
17ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29254285
18ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21547049
19ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19271321
20ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17165624
21ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20650752
22ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29157803
23ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28990134
24ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28878669
25ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23105761
26ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28713490
27ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28577513
28ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28161732
29ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9567764
30ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8441780
31ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9465504
32ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9715310
33ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8255934
34ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16406704
35, 93archive.foundationalmedicinereview.com/publications/6/3/319.pdf
36ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1506022
37ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11406853
38ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15248488
39ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10334634
40ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2062954
41ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19083419
42ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1333078
43ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1359730
44ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1753788
45ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1908581
46ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2062953
47ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2401541
48ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19619118
49ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2339676
50ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10812054
51ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10736432
52ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11199126
53ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11169162
54ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8474962
55ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26032634
56ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17665974
57ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8359830
58ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23970425
59ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23125487
60ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18237397
61ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23105349
62ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10473171
63ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8693047
64ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29671236
65ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29425658
66ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21074614
67ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26321737
68ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8176958
69ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9324000
70ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23598922
71ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3560991
72ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27163229
73ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22556764
74ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18830140
75ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11025145
76ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26556014
77, 78ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4049349/
79ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23504289
80 ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11212361
81ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21081148
82ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11406836
83ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11277323
84ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26557675
85ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22495535
86ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29343259
87ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24377128
88ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28078023
89ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9820126
90ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17226519
91ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1484891
92ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15895483
94ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21959826
95ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15937372
97ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/66204
98ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11315755
99ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12018531
100ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10391150
101ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9990659
102ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1299626
103ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17633204
104ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17191857
105ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15203187
107ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17056204
108ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17318779
109ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22581361
110ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17034819
111Dorsch et al. 1991
112ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5816300/
113ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21413048
114ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21081148
115ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1321626
116ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24035096
117ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10919373
118ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10443479
119ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19066289
120ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18721903
121ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19694604
122ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19178960
123ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15133218
Podziel się tym artykulem na facebooku:

ILADS 2012 – Konferencja w Bostonie cz.3

ILADS 2012 – Konferencja w Bostonie – miała miejsce już dawno temu pomimo tego można wyciągnąć z niej pewne wnioski, które warto zastosować w obecnych czasach (wnioskując po wiedzy i doświadczeniu osób borykających się lub tych którzy już przeszli aktywną multiinfekcję boreliozą i innymi patogenami).  Notatki pochodzą od Scotta – człowieka który borykał się latami z boreliozą i koinfekcjami oraz stestował ponadprzeciętną ilość interwencji związanych z polepszeniem swojego zdrowia i dojścia do „zdrowotnego ładu”. Chciałbym ponadto zauważyć, że od jakiegoś czasu obserwuje co najwyżej powtarzające się tematy z przeszłości(na nowych konferencjach) także to ,że konferencja jest 'stara’ jak dla mnie nie ma kompletnie żadnego znaczenia jeśli chodzi o jej wartość merytoryczną… Jest to część trzecia.

 

Wayne Anderson opowiedział o czynnikach genetycznych takich jak HLA i metylacji
– Pacjenci są różni i mają różne potrzeby lecznicze
– Niektórzy nie mogą tolerować połowy normalnej dawki leków, gdyż czują się gorzej lub mają nienaturalną na nie odpowiedź
– Genetyczne i metaboliczne problemy powodują problemy z detoksem toksyn z organizmu
– Alergia na jedzenie może być czynnikiem sprawczym (zapoczątkowywującym cały zestaw zdarzeń)
– Możesz mieć nadmierne pobudzenie układu odpornościowego w reakcji na pleśń, efekt kolonizacji lub efekt toksyczny który wpływa na ogólne obciążenie
– Genetycznie obciążeni mogą mieć z większym prawdopodobieństwem efekt kolonizacji
– HLA związane jest z genetycznymi czynnikami predysponującymi do neurotoksyn. Jest jak nasz twardy dysk
– Kiedy jest niedobór układu odpornościowego, próbującego opanować coś, czego nie może, pojawiają się tego symptomy
– Typy HLA 1-5 są związane z niskim MSH i hipokampem
– Wielo-podejrzane(Multi-suspectible) HLA mogą być wysoko toksyczne z chemikalami gdyż trzymają się chemikaliów
– Kiedy przeglądasz wielo-podejrzane HLA i pleśnio-podejrzane typy HLA możesz często leczyć wielo-podejrzane na pleśń i problemy często mijają.
– W przypadku typów HLA związanych z boreliozą, leczenie często nie przebiega płynnie i osoba lecząca często musi używać więcej immunomodulatorów i wsparcia
– Jeśli dana osoba ma 2 typy HLA związane z pleśnia, pleśń może kolonizować się w śluzówce. Candida to nierozłączna cześć osób z typami HLA związanymi z pleśnią.
– Jeśli ktoś ma 2 typy HLA wielo-podejrzane związane z pleśnią, należy głównie skupić się na detoksie gdyż pacjent taki jest bardzo wrażliwy
– Ktoś z dwoma typami 15-6-51 może być wrażliwy/podatny , jednak z wiedzą na temat tych typów i ich zaadresowaniu da rade się wyleczyć
– Metylacja to kręgosłup procesu przetwarzania śmieci w organizmie i jest ważnym elementem układu immunologicznego. Jest ważna dla regeneracji komórek, tworzenia neurotransmiterów i innych procesów w organizmie.
– Standardowe dawki leków są stworzone dla ludzi bez problemów z metylacją
– Suplementy metylacyjne są brane razem w celu synergii
– BH4 może być przydatne w celu redukcji amoniaku
– Siarczyny są większym problemem niż siarczany
– Są 2 drogi w celu oceny metylacji. Jedno z podejść to wzięcie wszystkich SNP co można zrobić z użyciem testu Yasko. Inne podejście to zrobienie panelu w Health Diagnostics and Research Institute
Glutation to system awaryjny metylacji. Im bardziej uszczuplony tym gorsza metylacja. Polepszenie metylacji zwiększa poziomy glutationu.
– Sprawdzenie poziomu kwasu foliowego z erytrocytów może pokazać obecny jego poziom
– Jeśli SAMe/SAH jest nisko, poziom energii spada i nie do lewej strony(z prawej) do następnego cyklu
– Chroniczne infekcje są bardziej popularne kiedy metylacja nie działa poprawnie
– Ścieżka transsulfuracji związana jest z KPU(kryptopilorulia)
– Kiedy ludzie mają nadmiar amoniaku, zacznij od wsparcia metylacji, yucca do posiłków, RNA Ammonia, węgiel aktywny lub BH4
– Najgorsze w przypadku pacjentów z nadmiarem amoniaku są zaparcia
– Wysoki amoniak często związany jest z niską homocysteiną. Homocysteina 5 lub niżej to problem z metylacją, wtedy problemem jest prawdopodobnie transsulfuracja
– BG4 może nie być pomocne dopuki nie poprawisz metylacji. Ecological Formulas TetrahydroBiopterin to BH4
– Kiedy używa się glutaminy na przeciekające jelita, może nie być ona konwertowana do GABA lecz może stawać się nie porządanym glutaminianem
– P5P utrzymuje balans pomiędzy cynkiem a miedzią w KPU
– Komórki tuczne utrzymują molekuły histaminy. U niektórych osób komórki tuczne łatwo się przełamują. Pomocnym może być tutaj ketotifen,

 

Neil Nathan wypowiedział się na temat protokołu Shoemakera
– Borelioza i pleśń to choroby biotoksyczne
– Występuje tu nadmierne pobudzone cytokin których układ odpornościowy nie kontroluje
– Trzeba odseparować alergie od infekcji oraz od toksyn kiedy mówimy o pleśni. Można być alergicznym na pleśń. Może być ona toksyczna. Można też mieć alergie i nie być zawalonym toksynami. Toksyczny efekt pleśni to główny problem o którym się wypowiadał
– Głównymi toksycznymi pleśniami są aspergillus, stachybotrys, penicillium i chaetomium
– Szkiełko laboratoryjne z pleśnią to najtańszy test. Zajmuje ok.2godzin ,aby ją wychodować. Jest przydatne, kiedy dana osoba widzi jak pleśń na nim rośnie.
– Problem pojawia się kiedy rośnie ona bez żadnej opozycji tj.nie ma z kim rywalizować w naturze
– Gładź szpachlowa(Sheet rock) to generalnie papier i bardzo łatwo pleśni na niej rosnąć
– Toksyczność pleśni jest całkowicie inna niż alergia na pleśń
– Pleśń to grzyby, actinomycetes, mykobakterie, VOCs, beta glukany, hemolysina, mannan i proteinazy
– Pleśń to rzecz która uczula/powoduje nadwrażliwości tak jak borrelia
– Pleśń może pobudzić komórki tuczne. Może także powodować dystymię elektromagnetyczną, alergie pokarmowe i autoimmunologie. Wszystko się pogarsza w obecności pleśni
– Spięcia prądowe/statyczne są popularne u osób z chorobą biotoksyczną
– Kiedy ktoś nie przechodzi testu VCS(Wzrokowa czułość kontrastowa), problemem może być pleśń, borelioza jak i też zawalenie rtęcią.
– Jonofory są lipofilowe
– MSH to taki kingpin całej ścieżki choroby biotoksycznej
– VIP pomaga w stłumieniu problemów ze stanem zapalnym
– HLA-DR możę być zahamowane poprzez cytokinę IL-10
TGFb1 i C4a są markerami stanu zapalnego w chorobie biotoksycznej
MMP9 może być skorelowane z wysokim poziomem toksyn. Powinno wynosić 350 lub mniej
VEGF może być związane z syndromem przewlekłego zmęczenia
– Wysokie VEGF widziane jest w infekcji bartonellą
– MSH jest związane z alergią na gliadynę
– MARCoNS to kolonizacja a nie infekcja. Samo w sobie nie powoduje problemów
– Niskie MSH prowadzi do MARCoNS któe później obniża MSH
– Głód na tlen i płytkość oddechu to może być niedobór VIP
– Nie ma dobrego testu na VIP który jest dokładny.
– Fosfatydylcholina i glutation mogą być pomocne w redukcji biotoksyn
– Cholestyramina powinna być brana 30minut przed jedzeniem a suplementy 90min po jedzeniu
– Actos nie jest używany jeśli poziomy leptyny są niskie. Actos jest używany z dietą wysoko białkową i nisko węglowodanową. Może spowodować hipoglikemię jak i również opuchliznę twarzy, rąk, stóp (wtedy przerywasz jego zażywanie)
DHEA to substancja która pomaga chorym pacjentom najszybciej. W jego praktyce 99% chorych pacjentów ma niskie jego poziomy
– Zithromax raz w tygodniu może pomóc w rozwalaniu biofilmu. Pulmonolodzy używają tego w leczeniu mukowiscydozy
– Zmiana miejsca zamieszkania jest bardzo droga i może nie zadziałać
– Najczęściej najlepiej wpierw wyleczyć się z pleśni w przypadku ludzi z wieloma problemami zdrowotnymi
– MSH byłoby super leczeniem ale nie jest dostępne. Niektórzy używają HCG w celu jego zwiększenia
– Laktuloza to ostatnia deska ratunku w przypadku zaparć i amoniaku
– Duże pasożyty często prowadzą do zaparć, małe do biegunki

 

Dodatkowe komentarze po dyskusji Neil Nathanam Wayne Andersona i Lisy Nagy:
– Niektórzy lekarze używają voriconazolu razem z testem na mykotoksyny w real time labs jednak jest to inna grupa pacjentów od tych związanych z chorobą biotoksyczną Shoemakera
– Sinus Dynamics to firma która ma opcje leczenia pleśni w zatokach
– Widziano pozytywne testy na mykotoksyny 25 lat po ostatniej ekspozycji na nie
– Poprawa metylacji często cofa anomalie zdrowotne które widoczne są w testach laboratoryjnych.

 

Armin Schwarzbach
Chlamydia pneumoniae może być przenoszona drogą kropelkową
– Mycoplasma fermentans i Mycoplasma pneumoniae może być znajdowana w kleszczach
– Chlamydia jest to bakteria wewnątrzkomórkowa i wydziela biofilm
– Przeciwciała są produkowane przez limfocyty B
– IgA Chlamydi penumoniae ma okres półtrwania około tygodnia.
– Na Chlamydię i boreliozę sensowym leczeniem może być mieszanka makrolidów, doksycykliny lub minocykliny i metronidazolu
– Na organizmy wewnątrzkomórkowe, plaquenil i artemisinia mogą być pomocne
– W ich pracach 86% pacjentów było zarażonych również i chlamydią pneumoniae

 

Alan MacDonald wypowiedział się na temat Boreliozy i biofilmu
– Wierzy, że transfer infekcji przez łożysko jest jak najbardziej realny
– Blebs posiada DNA borreli
– Cysty Borreli są realne i są powodem jej przeżywalności
– Forma cysty rozsiewa blebs
– Blebs to broń którą rzucają mikroby w celu zmylenia układu odpornościowego
– Blebs powoduje reakcje autoimmunologiczne
– Nie potrzeba 24godzin aby być zarażonym przez kleszcza
– Jeśli masz babesie bez boreliozy to będzie to niespotykane gdyż obydwa patogeny podróżują razem
– 1 milion infekcji zanotowano w Niemczech w zeszłym roku
– Pracuje nad udowodnieniem, że Alzheimer to barborelioza produkująca biofilm

 

Ginger Savely o teście CD57
– CD57 może być zaburzone ze względu na bartonellę, babesię, pleśń, wirusy, PANDAS/PANS, mykoplazmę czy chlamydię
– Wspomniał o jednym przypadku niskiego CD57 chlamydi pneumoniae bez infekcji boreliozą
– Test ten nie jest dobry w monitorowaniu postępów leczenia na krótką metę
– Nie powinien być robiony częściej niż co 6 miesięcy
– Dr.Jones nie używa go u dzieci

 

Norton Fishman
– Kurkumina może działać przeciwzapalnie, przeciwgrzybiczo i zwiększać glutation. 600mg dziennie może być dobre na start a następnie 2x 600mg po 5dniach i docelowo 600mg 3x dziennie po kolejnych 5 dniach.
– Produkty nutraMedix są wytwarzane na alkoholu z ziemniaków

 

 

Post wydał Ci się wartościowy?a może po prostu mnie lubisz ;)?podziel się nim na Facebooku i go udostępnij!

Polub tego bloga na FB, gdzie znajdziesz też dodatkowe newsy, których tutaj nie publikuje https://www.facebook.com/zdrowiebeztajemnic

Obserwuj mnie na instagramie www.instagram.com/premyslaw84

Głosuj i wybieraj kolejne tematy – prawa strona bloga – zakładka „Ankieta”

Podziel się tym artykulem na facebooku:

Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) – bez tajemnic

Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) to choroba centralnej części siatkówki oka, która odpowiada za ostre widzenie i rozróżnianie kolorów. Metody leczenia (a raczej ich brak) w medycynie konwencjonalnej spowodowały, że zainteresowałem się tym tematem zwłaszcza, że złożoność tej choroby, proces jej powstawania łączy się z wieloma innymi czynnikami pobocznymi. Dlatego po przeczytaniu całego mojego artykułu najprawdopodobniej dojdziesz do wniosku, że przeważnie jeśli nie jesteś kobietą po menopauzie to musisz/musiałeś czy musiałaś prowadzić niewłaściwy tryb życia, doprowadzając tym samym między innymi do stanów chorobowych w oku  (genetyka w przypadku powstawania tego schorzenia ma niewielkie znaczenie). Zresztą…sam/sama zobaczysz po przeczytaniu mojego najdłuższego i najbardziej pracochłonnego artykułu opublikowanego na tym blogu, na bazie najważniejszych z 40 tysięcy badań medycznych, które musiałem przerobić by móc  z nich wyłuszczyć najistotniejsze kwestie i podsumować je w jednym miejscu. Nie chciałbym, abyś się przestraszył/przestraszyła wielością skrótów myślowych i niezrozumiałymi dla laika ścieżkami sygnałowymi(biochemia i funkcjonowanie komórki na poziomie molekularnym to moja pasja) bo niestety dokładne „podręcznikowe” objaśnienie wszystkich kwestii, nazewnictw w takim artykule wymagałoby wydania grubego tomu książki, a nie „jedynie”  napisania artykułu…weź to proszę pod uwagę. Naturalnie i tak duża objętość tekstu w artykule będzie najprawdopodobniej wymagała rozłożenia czytania go w czasie, bowiem samo jego przeczytanie to dobre 4-8godzin. Jednakże liczę, że okaże się on na tyle interesujący, że przeczytasz go w całości. Powodzenia! PS: mój komentarz podsumowujący znajdziesz na samym końcu.

 

Choroby i schorzenia towarzyszące zwyrodnieniu plamki żółtej (AMD)

  • Część osób z AMD może mieć chorobę Besta. 1)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10798642
  • Bardzo często AMD wiąże się z Alzheimerem (spory odsetek osób z jednej czy też z drugiej grupy ma obydwie choroby) 2)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26738356
  • Osoby we wczesnej fazie AMD mają zwiększone ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. 3)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19592102
  • U osób z tą chorobą jest zwiększona ilość przypadków niedoczynności tarczycy (wcale mnie to nie dziwi, zapewne przez zwiększone stany zapalne) 4)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22577773
  • Utrata słuchu jest dość częstym problemem u osób z AMD 5)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21205373
  • Osoby ze zwyrodnieniem plamki żółtej które już nie widzą, mają wysokie ciśnienie w głowie oraz ograniczony przepływ krwii w tym rejonie organizmu. 6)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6145300
  • Częściej występuje u ludzi z chorobą wieńcową 7)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27159771
  • Osoby z AMD mają problem z rozróżnianiem i identyfikacją węchową/zapachową 8)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25871947
  • Osoby z AMD z nadciśnieniem mają zmniejszony przepływ krwi naczyniówkowej niż osoby bez nadciśnienia. 9)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16488959
  • Osoby z AMD mokrym mają wysokie ryzyko zakrzepów/zatorów 10)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25633305
  • Utrata słuchu w w tej chorobie może mieć związek z melaniną obecną w narządach słuchu jak i wzroku. 11)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27195086
  • Bardzo ciekawa praca stwierdzająca współwystępowanie syndromu metabolicznego z AMD 12)sci-hub.hk/10.1016/j.diabres.2016.01.016
  • Do geograficznej atrofi dochodzi po 5-6 latach u osób z dużymi druzami i hiperpigmentacją plamki lub po ok.2.5roku w przypadku hipopigmentacji. 13)sci-hub.hk/10.1002/path.4266
  • Osoby z suchym typem omawianej choroby mają wyższe ryzyko zaburzeń kognitywnych i zachorowania na demencję starczą. 14)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24370621
  • Osoby z suchym typem omawianej choroby mają wyższe ryzyko zaburzeń kognitywnych i zachorowania na demencję starczą. 15)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24370621
  • AMD jest powiązane z większym ryzykiem udaru i krwotoku śródmózgowego. 16)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16847292 17)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22535267

 

 

Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) – czynniki zwiększające ryzyko powstania lub pogorszenia choroby

  • Spożywanie kwasu linolowego powoduje postępowanie neowaskularyzacji plamki żółtej a sam ten kwas zwiększa poziomy MDA 18)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26923802
  • Produkty peroksydacji lipidów zaburzają prawidłową pracę autofagi(redukują jej działanie) przez co zwiększa się poziom lipofuscyny(akumuluje się) w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki. 19)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20059996/
  • Wysoki puls może zwiększać ryzyko AMD 20)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23404120
  • Zaburzenia proteostazy(homeostaza białek) regulowana przez kolagen typu XVIII może być przyczynią degeneracji komórek nabłonka pigmentu siatkówki i nadmiernego odkładania się białek co prowadzi do neowaskularyzacji siatkówki. 21)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27125427
  • Stosowanie beta blokerów zwiększa ryzyko mokrego AMD. 22)sci-hub.hk/10.1016/j.ophtha.2016.10.023
  • Niedobory hormonu FSH u kobiet przyczyniają się do powstania i postępowania miękkich druzów(złogów) w AMD. 23)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28910205
  • W stwardnieniu rozsianym na skutek infekcji wirusem HHV-6 czy też EBV dochodzi do obniżenia aktywności komórek CD46 w astrocytach. CD46 regulują układ dopełniacza i bez nich dochodzi do nadaktywności tego układu w mózgu. W AMD dzieje się to samo tj.w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki, we wczesnej fazie tej choroby, dochodzi do zmniejszenia ekspresji komórek CD46. Myszy u których dochodzi do braku tych komórek bardzo szybko rozwijają u siebie suchą formę AMD. Zakłada się, że wirus HHV-6 doprowadza do obniżenia poziomu CD46 i hiperaktywizuje układ dopełniacza u osób podatnych na AMD. 24)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29093709
  • Zabieg wstrzyknięcia komórek macierzystych w tej chorobie może się skończyć odczepieniem siatkówki oka(po upływie kilku miesięcy od zabiegu) 25)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28902341

  • Syntetyki anty-VEGF mogą doprowadzić do wzrostu ciśnienia w gałce ocznej 26)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27046391
  • Antybiotyki obniżają działanie enzymu PON1 także należy na to uważać podczas trwania AMD 27)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19577563
  • Spożywanie pokarmów o wysokim indeksie glikemicznym może przyczyniać się do zachorowania na AMD. 28)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16600942
  • Cytomegalowirus może być czynnikiem ryzyka postępu choroby z typu suchego w typ mokry. 29)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15364212
  • Syndrom metaboliczny w tym i wysoki poziom hormonu leptyny(a ten może być takowy w przypadku nadmiaru spożywanych soków owocowych/fruktozy) czy insuliny przyczynia się do neowaskularyzacji i tym samym postępu mokrego typu AMD. Ponadto wysoka leptyna zaburza wrażliwość siatkówki na światło. 30)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25380250
  • Siatkówka jest bardzo podatna na stres oksydacyjny czy też wysokie ciśnienie tlenu. Światło UV i (a może zwłaszcza) światło niebieskie promuje powstawanie wolnych rodników – czyli zwiększa stres oksydacyjny w tym rejonie organizmu a to przecież jeden z głównych czynników powstawania tej choroby 31)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1596595832)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3824279/
  • Metaloproteinazy 2 i 9 prawdopodobnie przyczyniają się do neowaskularyzacji naczyniówki w AMD. 33)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9761302
  • Ciekawa informacja – wysoki poziom fT3(aktywny hormon tarczycy) zwiększa ryzyko rozwinięcia się AMD (nie sprawdzano w tym badaniu fT4). 34)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25903050
  • Amyloid beta aktywuje NLRP3 inflamasomy w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki i sugeruje się, że przyczynia się to do patogenezy AMD. 35)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2800444336)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26760997
  • Wysoki poziom glukozy jest czynnikiem ryzyka,niski chroni przed powstaniem w/w choroby 37)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18976665
  • Czynnikiem zwiększonego ryzyka jest także nadciśnienie, wysoki cholesterol 38)sci-hub.tv/10.1007/s11010-013-1908-z
  • AIDS zwiększa ryzyko AMD 39)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25769246
  • Ekspozycja na światło ultrafioletowe zwiększa ryzyko zachorowania na AMD. 40)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25335979
  • Stan niedotlenienia to kolejna przyczyna powstawania AMD, i jest zwiększona w czasie wieczornym – kiedy siatkówka jest metabolicznie bardzo pobudzona. 41)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24965385
  • Zaburzenia autofagii mogą być jednym z czynników patogenezy AMD 42)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25955815 43)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23922739
  • Nadmierne pobudzenie makrofagów lub mikrogleju może doprowadzić do AMD44) ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26193917
  • Stres retikulum endoplazmatycznego to kolejna przyczyna AMD ale też i retinopati cukrzycowej. Sugeruje się, że chelatacja żelaza może być dobrą opcją lecznicza stresu retikulum endoplazmatycznego. 45)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26133718
  • Otyłość jest czynnikiem ryzyka(jednym z wielu) predysponujących do AMD. Sugeruje się zwiększoną konsumpcje antyoksydantów. 46)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24679031
  • Częste spożywanie aspiryny wiąże się z powstawaniem obu typów AMD. 47)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21920607 48)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26049887
  • Ekspozycja na pestycydy wpływa(przyczynia się) na powstawanie wczesnej jak i późnej fazy AMD. 49)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28886597
  • Jedno z badań sugeruje, że zmniejszona ilość nabiału to większe ryzyko późnej postaci AMD. Ogólnie mleko krowie raczej sprzyja stanom zapalnym – bardziej bym z tego badania wywnioskował, że chodzi o wapń i jego ewentualne niedobory które mogą się przyczyniać do pogorszenia stanu w opisywanej chorobie. 50)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24502821
  • Cukrzyca powoduje zmianę grubości i objętości plamki żółtej. 51)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19878106
  • Jednym z czynników wywołujących mokrą postać AMD i neowaskularyzację plamki żółtej jest infekcja wirusem cytomegali (CMV). Wirus ten pobudza on makrofagi do wytwarzania czynnika VEGF. 52)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22570607
  • Dieta o nadmiernej ilości cholesterolu powoduje zwiększony poziom ameloidu beta oraz obniżone poziomy białka antyapoptycznego(czyli chroniącego komórki przed śmiercią) Bcl-2 i zwiększone poziomy białka powodującego śmierć komórkową – Bax. Ponadto obserwuje się druzopodobne złogi i akumulacje cholesterolu w siatkówce oka w królików poddanych takiej diecie. Sugeruje się, że nadmiernie wysokie poziomy utlenionego cholesterolu(jego metabolitów – ogzysterolów) może być problemem, który doprowadza do AMD. 53)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21851605
  • Połączenie palenia plus picie alkoholu jest silnym synergicznym negatywnym działaniem, które obniża poziomy enzymów antyoksydacyjnych, powodując zniszenia DNA u osób z AMD. 54)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22732472
  • Osoby z rakiem prostaty mają zwiększone ryzyko zachorowania na AMD(możliwe że chodzi o za wysoki poziom hormonu DHT, gdyż terapia zmniejszająca poziom tego hormonu obniża to ryzyko). 55)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28961846
  • Osoby z nowotworami mieloproliferacyjnymi(MPN) mają zwiększone ryzyko AMD. 56)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28655032
  • Tlenek azotu może przyczyniać się do AMD(przy współistnieniu niższych enzymów antyoksydacyjnych i zwiększonej peroksydacji lipidów). 57)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12678277
  • Dość dziwne by się wydawało, ale zbyt duże spożycie czerwonego mięsa czy nawet drobiu zwiększa ryzyko AMD(bardzo możliwe, że chodzi tutaj o nadmiar żelaza w organizmie czy też zwiększony poziom kwasu moczowego który sprzyja AMD). 58)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19234096
  • Spożywanie dodatkowych porcji wapnia w postaci suplementu może przyczyniać się do zwiększonego ryzyka zachorowania na AMD. 59)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25856252
  • Jedna z teorii przyczyn powstawania AMD to zaburzenia receptora tlenowego w oku. I taką teorię wysnuł nie jeden ośrodek badawczy 60)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2604982261)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24447786
  • PPAR alfa to receptory, które przyczyniają się do zwyrodnienia siatkówki gdyż odpowiedzialne są za utylizację lipidów z tego rejonu. Ich zaburzenia przyczyniają się do niedoboru bioenergetycznego i neurodegeneracji. PPAR alfa są można by powiedzieć transporterami lipidów, które ułatwiają transport kwasów tłuszczowych do błon komórkowych i mitochondriów w celu utlenienia i produkcji ATP. 62)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29183319
  • Dioksyny pobudzają receptor węglowodorów aromatycznych (AhR) który pobudza czynnik VEGF powodując nadmierną angiogenezę w siatkówce. 63)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19182260
  • Jednym z czynników powodujących nadmierną aktywność VEGF oraz ogólnego niedotlenienia siaktówki mogą być zaburzenia transportu hemoglobiny w nabłonku pigmentu siatkówki. Takie zaburzenia mogą być wywołane np.nadmiarnem płytek krwii czy też nadmiernym pobudzeniem komórek tucznych. 64)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19060278
  • Częstą infekcją u osób z AMD jest wirus herpes simplex (czyli wirus opryszczki który nie zawsze daje objawy w postaci opryszczki na wardze!). Wirus ten obniża poziomy interferonu gamma, podwyższa TNF alfa i interferonu alfa. 65)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18488471
  • Jedzenie o wysokim indeksie glikemicznym to czynnik ryzyka zachorowania na tą chorobę. 66)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18842800
  • W jednym z badań udowodniono, że bakteryjna endotoksyna LPS pobudza cytokiny zapalne IL-6 i 8 co powoduje stan zapalny w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki oka prowadząc do patologi tego obszaru organizmu. 67)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19157552
  • U osób z nadmiernie pobudzonymi monocytami występuje wysoki poziom cytokiny zapalnej TNF alfa – zwiększa to ryzyko neowaskularyzacji plamki żółtej. 68)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15249366
  • U myszy białko CD46 jest białkiem aktywującym alternatywną drogę dopełniacza i jest obecne tylko i wyłącznie w w oku. Jego brak prowadzi do dysregulacji układu odpornościowego i nadmiernym odkładaniu się białka dopełniacza C5b-9 w nabłonku pigmentu siatkówki i naczyniówce. U myszy doprowadza to do suchej postaci AMD. 69)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27295359
  • Sugeruje się, że mikrobiom ma spory wpływ na zdrowie siatkówki oka. Spożywanie produktów o wysokim indeksie glikemicznym zwiększa poziomy bakterii Firmicutes oraz Clostridia, natomiast o niskim idenksie Bacteroides – Prawidłowa mikrobiota w jelitach to zdecydowanie więcej bacteroides do firmicutes – inaczej dochodzi do nieszczelności śluzówki jelit i stanów zapalnych w różnych rejonach organizmu. Podwyższona populacja bakterii z rodziny Clostridium i Bacilli są związane z wyższym ryzykiem AMD,bacteroides z erysipelotrichi chronią z kolegi przed tą chorobą. 70)sci-hub.hk/10.1080/19490976.2018.1435247
  • Nadmierna otyłość brzuszna zwiększa stany zapalne. Według badań, osoby takie (i z AMD) mają wyższe poziomy markera stanu zapalnego CRP, cytokiny zapalnej IL-6 oraz amyloidu alfa i beta. 71)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25683020
  • Niebieskie światło przyczynia się do degeneracji plamki żółtej 72)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26743754
  • Viagra może przyczyniać się do zaburzeń plamki żółtej także nie ryzykowałbym z tym medykamentem 73)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27355186
  • Miażdzyca to czynnik ryzyka predysponujący do AMD (a miażdzyca przecież może być spowodowana wysoką homocysteiną) 74)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1771658/
  • Możliwe, że chlamydia pneumoniae może być czynnikiem wywołującym AMD. 75)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1771658/
  • Stosowanie bifosfonianów(leki hamujące resorbcję kości) przyczynia się do powstania mokrej postaci AMD 76)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27163238
  • Przewlekła choroba nerek może przyczyniać się do chorób oczu w tym i do AMD. 77)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27077127
  • Światło zwiększa poziomy MCP-1 i poziomy makrofagów w komórkach nabłonka naczyniówki. 78)sciencedirect.com/science/article/pii/S0014483515000044?via%3Dihub
  • Sugeruje się, że progresja AMD może być spowodowana uprzednią infekcją wirusem CMV czy też Chlamydią pneumoniae przez które zachodzi zjawisko molekularnej mimikry czyli traktowania przez Twój organizm np.komórek pigmentu siatkówki jako wirusa CMV lub właśnie Chlamydii. Wykazano, że ekspozycja komórek nabłonka pigmentu na Chlamydie pneumoniae i makrofagi powoduje wzrost czynnika VEGF oraz cytokiny zapalnej IL-8. 79)sci-hub.hk/10.3109/08820538.2011.588666 Inne badanie pokazało, że CMV przyczynia się do progresji choroby z jej suchej postaci do mokrej. 80)sci-hub.hk/10.3109/08820538.2011.588666
  • Sugeruje się także chorobę autoimmunologiczną jako patogenezę powstania AMD 81)sci-hub.hk/10.3109/08820538.2011.588666
  • Z AMD związane są także autoprzeciwciała – alfabeta krystaliny które obecne są w tkankach ocznych oraz alfa enolaza. 82)sci-hub.hk/10.3109/08820538.2011.588666
  • Światło o długości fal 400 do 760 nm hamuje aktywność mitochondrialnych dehydrogenaz i zwiększa poziomy wolnych rodników. W AMD komórki zwojowe nie są już chronione przez pigment plamki żółtej także światło te prowadzi do śmierci komórek narządu wzroku. 83)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3652603/
  • U myszy brak dysmutazy nadtlenkowej MnSOD (SOD2) skutkuje suchą wersją AMD. 84)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2952187/
  • Dializy i końcowy etap choroby nerek(czyli już bardzo poważna dysfunkcja tego narządu) to wysokie ryzyko AMD – zastanawiam się czy może mieć to związek z pozbywaniem się metali ciężkich – wkońcu przez ten organ i z moczem jest wydalana spora ich ilość, a metale te, to podwyższone ryzyko AMD. 85)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26966867
  • Polimorfizm GSTM1 (glutation s-transferazy) może być związany z rozwinięciem się AMD. 86)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21212706
  • Brak lub nieprawidłowo działająca dysmutaza nadtlenkowa SOD2(MnSOD) prowadzi do kumulacji lipofuscyny oraz zgrubienia membrany Brucha a zatem i słabszego transportu składników odżywczych do plamki żółtej/siatkówki oka czy też tlenu. Z kolei niedobór SOD1 prowadzi do akumulacji złogów pod komórkami nabłonka pigmentu siatkówki oraz neowaskularyzacji naczyniówki. 87)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3419481/
  • Dieta bogata we fruktozę i syndrom metaboliczny przyczyniają się do neowaskularyzacji naczyniówki także należy uważać na to co i ile jjesz oraz na swój ogólny tryb życia. Poprzez nieprawidłową dietę zaburzona jest także ochrona siatkówki przed światłem. 88)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25380250
  • Nadmiernie podniesiona aktywność hepcydyny może doprowadzać do nagromadzenia się żelaza w tkance ocznej. Jest ona podniesiona na skutek za wysokiej cytokiny IL-6 zwłaszcza w wątrobie. 89)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2919496/
  • Peroksydacja lipidów aktywuje ścieżkę WNT (poprzez stres oksydacyjny) co przyczynia się do neowaskularyzacji i stanu zapalnego w AMD. 90)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3017315/
  • Operacja zaćmy zwiększa ryzyko późniejszego zachorowania na AMD. 91)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21144031
  • Stres oksydacyjny może nadmiernie pobudzić receptory CB1 i CB2 oraz obniżyć enzym FAAH(hydrolazę amidów kwasów
    tłuszczowych ) w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki oka. 92)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19547718
  • Wysokie spożycie soli przyczynia się do stanów zapalnych siatkówki co może być pośrednią przyczyną w AMD. (zresztą wysokie spożycie soli prowadzi też do nadciśnienia co jest także powiązane z tą chorobą) 93)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27788256
  • Problemem są też przeciwciała przeciwko astrocytom – komórką, które utrzymują integralność bariery krew-siatkówka. 94)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4122127/
  • Aktywowane STAT3 w monocytach może przyczynić się do rozwoju neowaskularyzacji naczyniówki. 95)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27009107
  • Mikroglej pobudzany jest przez utlenione białka i tłuszcze oraz przez AGE. Mikroglej w AMD powoduje rozerwanie bariery krew-siatkówka. Nadmiernie pobudzony mikroglej wraz ze stanem zapalnym prowadzi do rozwoju suchej formy AMD. 96)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4152952/
  • Nadczynność tarczycy związana jest ze zwiększonym ryzykiem AMD. 97)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27716857
  • U osób z AMD wykrywane są krążące przeciwciała przeciwko siatkówce. 98)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15946260
  • Malondialdehyd powoduje dysfunkcję autofagi i wytwarzania VEGF w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki ale i nie tylko bo również zaburza połączenia ściśle zatem integralność bariery krew/oko(siatkówka). 99)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26923802
  • Stosowanie(regularne) aspiryny jest związane ze zwiększonym ryzykiem mokrego AMD. 100)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23337937
  • Niebieskie światło z telefonu komórkowego zwiększa poziomy białka apoptycznego(powodującego śmierć komórkową) Bax, kaspazy-3 oraz hamuje białko Bcl-2(chroni przed śmiercią) czy też białko Bcl-xl (jak Bcl-2) w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki – powoduje konkretne zniszczenia w tego typu komórkach doprowadzająć także do zmniejszenia się grubości siatkówki i atrofi komórek fotoreceptorowych. 101)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28184904 Także można powiedzieć, że  białka apoptozy i antyapoptyczne(Bax i Bcl-2) odgrywają ważną rolę w przetrwaniu komórek plamki żółtej w tej chorobie 102)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21724914
  • Całkowite zahamowanie Ahr(receptor węglowodorów aromatycznych) aktywuje neowaskularyzację naczyniówki co napewno ma znaczenie w przypadku mokrego AMD. 103)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25186463
  • Rozwinięcie się AMD może być spowodowane poprzez obniżoną aktywność receptora 2 VEGF (VEGFR-2). 104)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27162728
  • Wysokie poziomy mleczanu a niskie pirogronianu to klasyczny marker zaburzeń mitochondriów i przedstawia słabe funkcje oksydacyjne w AMD. Sugeruje się, że zwiększone poziomy mleczanu mogą być zaangażowane w patogenezę AMD 105)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25191529
  • Nadmierne spożycie witaminy A może prowadzić do wzrostu trans witaminy A (All trans retinol) w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki. Jest on niezbędny do jej funkcjonowania jednak jego nadmiar może prowadzić do akumulacji lipofuscyny, która jest jednym z problemów patogenezy w AMD zwłaszcza suchej odmianie. Potwierdzono,że nadmiar all trans retinolu ma działanie pro angiogenne. 106)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25576666
  • Jeden z produktów peroksydacji lipidów – carboxyethylpyrrole (CEP) odkłada się w siatkówce osób z AMD. Produkt ten wzburza stany zapalne. 107)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25184331
  • Zaburzenia interferonu beta(jego receptorów) może doprowadzić do neowaskularyzacji w AMD. Jego zwiększenie niweluje mikroglejoze i odpowiedz zapalną makrofagów we wczesnym stadium choroby przez co zmniejsza się wielkość neowaskularyzacji w późniejszej fazie. 108)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27137488
  • Sugeruje się, że chlamydia pneumoniae może przyczyniać się do powstania AMD (wykrywana jest w pewnym mniejszym że tak powiem procencie osób z AMD w ich błonie naczyniówki). 109)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15909160 110)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23590149
  • Obecność w nadmiarze amyloidu beta prowadzi do rozszczelnienia integralności membran mitochondriów co prowadzi do otwarcia kanałów wapniowych w tym rejonie komórki i zwiększenie poziomów cytochromu C . Wytwarzane są cytokiny prozapalne TNF alfa, IL-1alfa, IL-1beta 111)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21241801/112)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11424194/ 113)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15762998/ ale co ciekawe już sama cytokina TNF alfa (nadmiernie pobudzona przez jakiś czynnik) przyczynia się do nadmiernej produkcji amyloidu beta.(robi to za pomocą gamma sekretazy i BACE1 czyli beta sekretazy) 114)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15347683/115)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17255335/ Inhibitory(blokery) TNF alfa obniżają poziomy białka prekursorowego amyloidu APP jak i sam poziom amyloidu beta.
  • Sugeruje się, że amyloid beta możę być odpowiedzialny za transport cholesterolu i homeostazę lipidów. 116)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17644432/
  • Jedną z możliwości nadmiaru amyloidu beta jest nadekresja białka prekursorowego amyloidu-APP nadmiernie pobudzanego przez beta sekretazę. Akumulacja beta amyloidu w obszarze podsiatkówkowym może przyczyniać się do ok.30% redukcji komórek fotoreceptorów. 117)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8225863/
  • Amyloid beta odkładając się w rejonach siatkówki powoduje aktywację receptorów TLR4 i między innymi aktywację NFkB, cytokin zapalnych IL-6,8,33 oraz czynnika VEGF i bFGF(czynnik wzrostu fibroblastów). Sugeruje się, że zahamowanie pobudzenia TLR4 może być jedną ze strategi leczniczych w tym schorzeniu. 118)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26936827
  • Mleko (i ogólnie cały nabiał) ze względu na kazeinę w nim zawartą, przyczynia się do neowaskularyzacji i może przyczyniać się do AMD. 119)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4627205/
  • MDA(malondialdehyd) powoduje zaburzenia autofagi zwiększając ryzyko AMD. Spożywanie kwasu linolowego przyczynia się do postępowania neowaskularyzacji naczyniówki oraz zwiększa poziomy MDA. (MDA zwiększa czynnik VEGF oraz zaburza działanie połączeń ścisłych). 120)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26923802
  • Przeładowanie żelazem wykrywa się w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki, membranie brucha i druzach. Twierdzi się, że nadmiar tego pierwiastka prowadzi do patogenezy AMD 121)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18040235122)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12912686
  • Lipaza wątrobowa(LIPC) ,białko przenoszonące estry cholesterolu (CEPT) czy apolipoproteina E (APOE) są zaangażowane w metabolizm lipidów i są związane z patologią AMD. 123)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4091411/124)Seddon et al. (2010)125)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4876307/
  • Z wiekiem dochodzi do upośledzenia regulatorów pozbywania się cholesterolu – ABCA1 i ABCG1 które są obniżone w makrofagach zarówno u zwierząt jak i ludzi oraz w AMD. Sugeruje się, że kiedy makrofagi akumulują w sobie cholesterol, następuje zmiana ich fenotypu z M1 do M2(M1 to te prozapalne,M2 to te odubowowywujące-przeciwzapalne) i niestety promuje to konwersje z suchej do mokrej formy choroby. Wstrzyknięcie makrofagów typu M2 do zwiększa neowaskularyzację naczyniówki. 126)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23562078/127)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21447678/128)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25704819
  • Innym problemem jest tworzenie się przeciwciał przeciwko CEP(carboxyethylpyrrole),substancji wytworzonej z utlenionych lipidów w siatkówce. Powoduje to proces autoimmunizacyjny prowadzący do degeneracji siatkówki. 129)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4122127/
  • Układ dopełniacza pobudzany jest przez cholesterol, np.czynnik I wykazuje powinowadztwo do kryształków cholesterolu. 130)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4091411/
  • Cytokina prozapalna IL-6(i jej receptor) przyczyniają się do aktywacji ścieżki zapalnej STAT3 i powodowanie neowaskularyzację naczyniówki. Zablokowanie receptora tej cytokiny hamuje MCP-1,stan zapalny, czynnik VEGF oraz infiltracje makrofagów do komórek naczyniówki. 131)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17525280
  • W patogenezie AMD dochodzi do degranulacji komórek tucznych co prowadzi do śmierci naczyniówki(jej warstwy naczyń włosowatych) i pigmentu nabłonka siatkówki. Ponadto enzymy proteolityczne uwalniane z komórek tucznych mogą powodować uszkodzenia naczyniówki. 132)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26931413
  • Zahamowanie utleniania się fosfolipidów w fotoreceptorach to jedna z potencjalnych interwencji leczenia AMD. 133)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17563727
  • Osoby z AMD mają zwiększone ryzyko krwotoku śródmózgowego/udaru. 134)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22535267
  • Wraz ze wzrostem MDA prawdopodobnie wzrasta poziom SOD(dysmutazy nadtlenkowej). 135)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22067370
  • Osoby z AMD mają niższe poziomy hormonu leptyny(odpowiedzialna za uczucie sytości). 136)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12724698
  • Metaloproteinaza MMP-7 także jest nadmiernie pobudzona w tym schorzeniu(prowadzi to do nadmiernej angiogenezy w AMD). 137)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12005165
  • We krwi z kolei wykrywane są wyższe poziomy MDA(jeśli jest podwyższony tzn.że jest obecna peroksydacja lipidów) ,ale niższe tlenku azotu. 138)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11734513
  • Zarówno niedobór jak i nadmiar tlenku azotu (NO) prowadzi do zaburzeń wzroku. iNOS(indukowana syntaza tlenku azotu) to czynnik, który w odpowiedzi na cytokiny zapalne (IL-1 , IL-6 i TNF alfa) produkuje w nadmiarze tlenek azotu doprowadzając do degeneracji nerwów optycznych czy też powodując późniejsze zmiany degeneracyjne siatkówki co w konsekwencji prowadzi do AMD. Sugeruje się, że odpowiednio użyte blokery iNOS lub jego pobudzacze mogą być wykorzystane do leczenia tego schorzenia. 139)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11324986
  • Większość ludzi z AMD ma choroby przyzębia i u takich osób wykrywane są zmiany zapalne w jamie ustnej. 140)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22783741
  • Występuje problem z przeciwciałami przeciwko siatkówce oka – nie wiadomo jednak czy jest to jeden z głównych powodów powstawania AMD czy tylko dodatkowa korealacja że tak powiem. 141)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1905796
  • Tlenek azotu oraz peroksydacja lipidów obniżają enzymy antyoksydacyjne u osób z tą chorobą. Sugeruje się ich udział w rozwoju tego schorzenia. 142)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12678277
  • Białe światło padające na siatkówkę powoduje zaburzenia integralności(rozwala to połączenie) zewnętrznej bariery krew-siatkówka. Dochodzi do zaburzeń autofagii i śmierci komórkowej(nekrozy) komórek nabłonka pigmentu siatkówki. 143)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28661040
  • Lipopolisacharyd LPS poprzez stymulację cytokin zapalnych IL-6,IL-8,IL-4,interferonu gamma, MCP-1 i przeciwzapalnej cytokiny IL-10 – prowadzi do degeneracji komórek śródbłonka pigmentu siatkówki (LPS jest to substancja,znajdująca się praktycznie na każdej błonie komórkowej bakterii gram ujemnych). 144)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19157552
  • Malondialdehyd(MDA) powoduje dysfunkcje autofagi i wydzielanie się VEGF w pigmencie komórek nabłonka siatkówki. 145)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26923802
  • Amyloid beta działa destrukcyjnie na membrany Brucha i akumuluje się w tym rejonie oraz w nabłonku komórek pigmentowych. To prowadzi do neowaskularyzacji i formowania się membran fibrowaskularnych. 146)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8604533
  • Stres oksydacyjny wzburza metaloproteinazy 1 i 3 w śrudbłonku pigmentu siatkówki co przyczynia się do degradacji kolagenu typu 1. 147)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19516002
  • kwas linolowy aktywuje aktywność genów iNOS i COX-2 przez co następuje produkcja prostaglandyny E2 (PGE2) (substancja zapalna,wywołująca ból) i tlenku azotu w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki. Ponadto aktywuje czynnik transkrycyjny NF-kB(aktywuje stany zapalne).
  • Niebieskie światło redukuje aktywność metaboliczną komórek nabłonka pigmentu siatkówki, zwiększa wewnątrzkomórkowy poziom wolnych rodników i aktywność białek związanych ze stresem takich jak oksygenazę hemu 1 (HO-1), osteopontyna czy białko szoku cieplnego 27 (Hsp-27) jak i dysmutazę nadtlenkową MnSOD(SOD2). 148)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19784391
  • Obniżona autofagia może doprowadzić do AMD 149)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18992957/
  • Nadmiar IGF-1 prowadzi do odwarstwienia się siatkówki, zaburzeń mikrokrążenia czy też pogrubienia kapilar. 150)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1508519
  • Sugeruje się, że AMD (mokra postać) może być chorobą autoimmunologiczną gdyż występują w niej przeciwciała przeciwko siatkówce jak i także przeciwko zewnątrzkomórkowej macierzy membrany Brucha czy przeciwko druzom. 151)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4022009/
  • Zaburzenia receptorów P2X7 powodują redukcję fagocytozy, zgrubienie membrany Brucha i dysfunkcje nabłonka pigmentu siatkówki. 152)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28628761
  • Zwiększony poziom mleczanu w cytoplazmie komórkowej zwiększa ekspresję czynnika VEGF co powoduje neowaskularyzację w AMD. 153)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28689265
  • Zaćma(katarakta) tzn.operacja tej choroby może przyczyniać się do rozwinięcia AMD lub progresji tej choroby 154)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25325855/
  • Przeciwciała przeciwko fosfotydyloserynie zwiększają ryzyko neowaskularyzacji naczyniówki 44x. 155)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4992630/#R266
  • VEGF-A aktywuje NLRP3 inflamasomy i jest to wystarczające do zapoczątkowania patologi zarówno AMD suchego jak i mokrego. Sugeruje się, że blokery VEGF i cytokiny IL-1beta czy też NLRFP3 inflamasomów zahamują postęp obu form AMD. 156)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24012762
  • Metaloproteinazy powodują rozregulowanie układu naczyń krwionośnych, degeneracje RODS AND CONES w rejonie plamki żółtej siatkówki co prowadzi do zaburzeń ostrości widzenia. Ponadto wysokie poziomy glukozy(czy też jej po prostu zbyt mocne wystrzały w organizmie po zjedzeniu niekorzystnego posiłku) powodują produkcję MMP-9. MMP9 wraz z MMP2 zaburza funkcjonowanie połączeń ścisłych. 157)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5554853/
  • W jednym badaniu podawano szczurom żelazo prawie od młodego wieku. Po ich poćwiartowaniu kiedy miały 20miesięcy(zapewne zdechły już w tym wieku bo to sędziwy wiek dla szczura) sprawdzono akumulację żelaza w siatkówce względem grupy kontrolnej, która żelaza nie dostawała. Siatkówka była przeładowana żelazem(komórki nabłonka pigmentu siatkówki). 158)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28993186159)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26275132
  • We krwi osób z AMD wykrywa się autoprzeciwciała przeciwko plamce żółtej 160)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26717306 . Moje pytanie brzmi – dlaczego nie stosuje się jeszcze plazmoferezy u takich pacjentów?(plazmofereza oczyszcza krew z autoprzeciwciał i jest stosowana w wielu przypadkach chorób autoimmunologicznych)
  • Spekuluje się, że aluminium może być również problemem w AMD takim samym, jakim jest jego akumulacja w mózgach osob z alzheimerem. 161)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4362880/
  • Kwas linolowy to tłuszcz występujący np.w nabiale – powoduje od pobudzenie iNOS(indukowana syntaza tlenku azotu) oraz COX-2(cyklooksygenaza 2) – 2 czynników, które zwiększają stan zapalny w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki oka. 162)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17825288
  • Jednym z czynników ryzyka zachorowania na AMD może być bakteria chlamydia pneumoniae 163)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20393111
  • W suchej odmianie AMD dochodzi do zgrubienia membrany Brucha oraz odkładaniu się pod nabłonkiem pigmentu siatkówki złogów zwanych druzami, które mogą być twarde lub miękkie. Na dodatek kumulują się lipidy które zaburzają effluks płynów z nabłonka pigmentu siatkówki przez membrane Brucha, co powoduje stres oksydacyjny. Ponadto występuje akumulacja lipofuscyny w nabłonku pigmentu komórek siatkówki co zaburza funkcjonowanie lizosomu i metabolizm cholesterolu. 164)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3864379/
  • Alergia chroni przed AMD (zapewne dlatego, iż alergie to domena nadmiernie pobudzonych limfocytów th2 czyli cytokin przeciwzapalnych) 165)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24235017
  • Im dłuższe karmienie dziecka mlekiem matki tym niższe ryzyko zachorowania na AMD u kobiet. 166)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23759439
  • Długa ekspozycja oka na światło niebieskie czy fioletowe prowadzi do nadmiernego pobudzenia metaloproteinaz(3 i 9). Największe pobudzenie bo aż ponad 4 krotne powodowało światło niebieskie. 167)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20238014
  • 7KCh to prozapalny exosterol który obecny jest kiedy są wysokie poziomy utlenionego cholesterolu LDL. Pobudza on VEGF oraz cytokiny zapalne IL-6 i 8 – może on przyczyniać się do AMD gdyż powiązano go z depozytami liproproteiny w membranie Brucha i w nabłonku pigmentu siatkówki oka. 168)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20567027
  • Klaudyna 19 jest to substancja, która pełni funkcję bariery ludzkiego nabłonka barwnikowego siatkówki i hamuje rozprzestrzenianie się obrzęku występującego w AMD. 169)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21071746
  • Pentraksyna 3 (PTX3) to element wrodzonego układu odpornościowego, który jest pobudzany przez stres oksydacyjny w AMD. Jej brak prowadzi do zwiększonego poziomu C3a, FB(czynnik B układu dopełniacza), C3d. C3a z kolei pobudza wtedy cytokinę zapalną IL-1beta. Stwierdza się, że PT3 hamuje aktywację inflammasomów poprzez regulację czynnika H w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki. 170)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27659908
  • Komórki tuczne w geograficznej atrofii mogą przyczynić się do dodatkowych zniszczeń. Należy pamiętać, że pobudzony układ dopełniacza stymuluje degranulację (’aktywność’) komórek tucznych. 171)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3864379/
  • Beta sekretaza(BACE1) jak i BACE2 i ich brak/zaburzenia prowadzą do spłycenia warstwy siatkówki, apoptozy jej komórek i redukcji gęstości waskularnej siatkówki jak i także zwiększenia ilości lipofuscyny. Aktywność BACE1 jest najwyższa w neuralnej części siatkówki, natomiast BACE2 w nabłonku pigmentu siatkówki/naczyniówce. Stwierdza się, że stosowanie inhibitorów BACE pogorszy stan osób z AMD i może doprowadzić do AMD. 172)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22903875
  • Lipoproteiny degradowane przez lipaze wątrobową , akumulują się w zewnętrznej siatkówce i w druzach. Może prowadzić to do aktywacji układu dopełniacza i powodować dysfunkcje komórek nabłonka pigmentu siatkówki. 173)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25205869
  • Stosowanie inhibitorów pompy protonowej(leki na refluks) pogarsza halucynacje(jeśli są) w AMD. 174)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23341015
  • AMD to nie tylko nadmiar żelaza ale i również hiperpigmentacja – do której doprowadza to pierwsze. Żelazo doprowadza do melanogenezy. 175)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25277027
  • Żelazo może nadmiernie pobudzić produkcję białka prekursorowego amyloidu (APP). Jako,że amyloid beta to półprodukt proteolizy APP i jest znajdowany w druzach sprawdzono czy żelazo może zwiększać poziomy amyloidu beta w komórkach nabłonka pigmentu oka. Potwierdzono, że faktycznie tak się dzieje. 176)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25456519
  • Wirusy CMV i HSV1 są infekcjami, które współtowarzyszą w chorobie AMD i mogą mieć na nią wpływ. 177)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26489120
  • Choroba Ealesa to choroba związana z nadmierną angiogenezą siatkówki i stanem zapalnym z tym związanym. Problemem jest między innymi nadmiernie wysoka homocysteina. 178)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23761385
  • Zahamowanie VEGF to spore zagrożenie gdyż czynnik ten pełni też funkcje neuroprotekcyjne względem neuronów siatkówki. 179)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18978936
  • Druzy to złogi zawierające cholesterol o żółtym lub białym kolorze – sugeruje się, że powstają ze względu na zaburzenia homeostazy cholesterolu. Wykazano, że niskie poziomy transportera cholesterolu ABCA1 powoduje zwiększenie wewnątrzkomórkowego cholesterolu i jego utlenionych metabolitów. Wykazano także, że wyczerpanie tego transportera w makrofagach prowadzi do zwiększonej retencji cholesterolu w makrofagach i zwiększa neowaskularyzację naczyniówki.
  • Syntetyki anty VEGF zwiększają ryzyko geograficznej atrofi 180)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27716750
  • Terapia syntetykami anty VEGF tak naprawdę nie ma końca i z każdym wstrzyknięciem substancji hamującej VEGF istnieje ryzyko uszkodzenia(wkońcu jest to zabieg inwazyjny) czy też odklejenia się siatkówki jak i również pojawienia się geograficznej atrofi czyli najgorszego stadium AMD. 181)sci-hub.hk/10.1586/1744666X.2014.950231182)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29196768
  • Obniżone poziomy trombospondyny-1 (TSP-1) w membranie Brucha i naczyniach krwionośnych naczyniówki podczas AMD może doprowadzić do neowaskularyzacji naczyniówki. 183)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16361667184)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26062001
  • PPAR alfa to receptory które są kluczowe w utrzymaniu przy życiu neuronów siatkówki. Myszy bez tego genu rozwijają degradację siatkówki już w 8 tygodniu życia. Ponadto receptory te są odpowiedzialne za transport lipidów, ułatwiając internalizację kwasów tłuszczowych do błon komórkowych i mitochondriów w celu utlenienie i produkcji ATP.185)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29183319
  • Podawanie leków hamujących cytokinę TNF takich jak np.infliximab jest toksyczne(w za dużych dawkach, czy Twój lekarz jest w stanie określić taka wartość dla Ciebie?tak naprawde to nie możliwe…) i często powoduje stany zapalne w miejscu wstrzyknięcia więc nazwałbym taką interwencje 'o kant d…rozbić’ i wręcz mocno szkodliwą dla pacjentów. 186)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19996827/ 187)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22737386/
  • Komórki zwojowe siatkówki i ich śmierć powodują zaburzenia wzroku, neuropatie optyczne w tym jaskrę i AMD. Wykazano że do ich patologi przyczyniają się kanały potasowe(różne typy). Wskazno także, że kanały KCA (są to kanały potasowe aktywowane wapniem) są nadmiernie pobudzone i skorygowanie tego problemu może być jedną ze strategii leczniczych 188)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23732984
  • Cytokina zapalna IL-17A pobudza cytokinę IL-1beta w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki poprzez aktywację inflammasomu NLRP3. Jej zahamowanie może mieć działanie lecznicze w AMD. 189)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26830368
  • Produkty peroksydacji lipidów zaburzają prawidłową pracę autofagi(redukują jej działanie) przez co zwiększa się poziom lipofuscyny(akumuluje się) w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki. 190)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20059996/
  • GDNF,BDNF i PEDF pobudzają transportery cynku. Także należy je pobudzać,aby przeciwdziałać niedoborom tego najważniejszego minerału w tej chorobie. 191)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18326752
  • Ketony także powodują zniszczenia w AMD także dieta tłuszczowa raczej odpada. 192)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5757825/
  • Żelazo i jego nagromadzenie w częściach składowych oka jest jednym z mocnych stresorów i przyczyn powstawania AMD. Jednym z mitochondrialnych antyoksydantów jest N-tert-butyl hydxylamine – substancja która podnosi status glutationu, obniża poziomy wewnątrzkomórkowego żelaza i działania antyoksydacyjnie poprawiając status mitochondriów. Sugeruje się, że podwyższenie statusu tej substancji może być przydatne w ochronie funkcjonowania komórek nabłonka pigmentu siatkówki oka w AMD. 193)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17656467
  • SIRT1 znajduje się w jądrze nabłonka pigmentu siatkówki, w melanocytach jak i w cytoplazmie komórek nabłonka plamki żółtej czy też komórkach zwojowych, zewnętrznej i wewnętrznej powłoce siatkówki oka. SIRT1 chroni siatkówkę przed uszkodzeniem DNA wywołanym przez stres oksydacyjny jak i również ochrania nerw wzrokowy. Utrata czynnika transkrypcyjnego pobudzającego SIRT1 prowadzi do apoptozy komórek siatkówki u myszy. 194)sci-hub.hk/10.1016/j.exer.2013.07.017
  • Komórki Mullera (występują w siatkówce oka) wytwarzają substancje antyoksydacyjne w tym glutation, kwas mlekowy, alanine, metallotioniny, ceruloplazminę. Jednak pod wpływęm uszkodzeń, chronicznego stresu oksydacyjnego lub innych patologi(np.niedotlenienia czy cukrzycy) wytwarzają czynniki proangiogenne takie jak VEGF i FGF. 195)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4457466/
  • W mitochondriach komórkowych podczas trwania choroby AMD dochodzi do zaburzenia SIRT(biogeneza i funkcjonowanie było stłumione) oraz SIRT1. Stwierdza się, że zaburzenia tych 2 czynników prowadzą do patologii AMD i stanowi to podstawę do opracowania leków w tym kierunku. 196)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27998274
  • Cytokiny zapalne Interferon gamma, TNF alfa i IL-1beta powodują obniżoną ekspresję kluczowych genów zaangażowanych w cykl widzenia, morfologię nabłonka i fagocytozę(CDH1, RPE65, RDH5, RDH10, TYR i MERTK). 197)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27733811
  • Jedno z badań klinicznych w drugiej fazie wykazuje, że stosowanie w jednym czasie blokerów VEGF oraz antagonisty PDGF jest lepsze niż tylko syntetyku anty VEGF. 198)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28029445
  • PDGF u zwierząt obniża ilość nabłonka pigmentu siatkówki oraz degenerację fotoreceptorów. Terapia anty VEGF zwiększa poziomy PDGF. Stwierdza się jednak, że antagoniści tego czynnika wzrostu hamują tworzenie się i dojrzewanie nowych naczyń krwionośnych co w połączeniu z substancjami anty VEGF jest obiecującą strategią leczniczą. 199)sci-hub.hk/10.1159/000438953
  • PDGF(Platelet-derived growth factor – płytkopochodny czynnik wzrostu) wykazuje działanie angiogenne i jego zahamowanie przeciwciała neowaskurazylacji (najlepiej sprawdza się to razem z czynnikami hamującymi VEGF). 200)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5563895/
  • Zaburzone działanie (lub słaba aktywność) transportera cholesterolowego ABCA1 prowadzi do polaryzacji makrofagów M2 co prowadzi do neowaskularyzacji naczyniówki.201)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3669899/
  • Każdy podtyp cytokiny TGF beta może zwiększyć syntezę i wytwarzanie czynnika VEGF w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki a TGF-beta1 może podwyższych poziomy PDGF w tym rejonie. Angiogenina II może stymulować TGF beta co w konsekwencji przekłada się na stymulację VEGF. 202)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5158158/
  • Zabieg wstrzyknięcia komórek macierzystych w tej chorobie może się skończyć odczepieniem siatkówki oka(po upływie kilku miesięcy od zabiegu) 203)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28902341
  • Syntetyki anty-VEGF mogą doprowadzić do wzrostu ciśnienia w gałce ocznej 204)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27046391
  • Antybiotyki obniżają działanie enzymu PON1 także należy na to uważać podczas trwania AMD 205)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19577563
  • Fosfataza PTEN to białko, które podejrzewa się o nieprawidłowe działanie co skutkuje utratą przylegania komórek nabłonka pigmentu do siatkówki i ich migracji poza siatkówkę. Powoduje to śmierć komórek fotoreceptorów. 206)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18997061
  • A2E (element lipofuscyny) oraz niebieskie światło powodują stres retikulum endoplazmatycznego komórek nabłonka pigmentu siatkówki. 207)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25402962
  • intralizosomalna, polimeryczna substancja, odkładająca się w różnych narzadach takich jak wątroba(tzw.plamy wątrobowe), skóra czy właśnie oczu na skutek nadmiernego stresu oksydacyjnego(w źródłach typu wikipedia znajdziesz informacje o odkładaniu się tej substancji w związku ze starzeniem się organizmu). Substancja ta zaburza także działanie autofagii – procesu niezbędnego(prawidłowo działającego) do wyzdrowienia w AMD. 208)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12208347
  • Jeden z metabolitów cholesterolu 27-OHC(ogzysterol) jest toksyczny dla komórek pigmentu siatkówki. Zwiększa on produkcję peptydu amyloidu beta oraz zwiększa stres oksydacyjny. Jest problemem zarówno w Alzheimerze jak i AMD. 209)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20836858
  • Stres oksydacyjny odgrywa kluczową rolę w zwyrodnieniu plamki żółtej. Ten rejon organizmu ma jednak czynniki obronne które pomagają mu w walce z wolnymi rodnikami – mowa o enzymie Nrf2 – jego zaburzenia w działaniu prowadzą do zniszczeń spowodowanych przez wolne rodniki oraz odpowiedź wrodzonego układu odpornościowego, który może spowodować śmierć komórek nabłonka pigmentu siatkówki. Ponadto plamka żółta gromadzi wiele molekuł oksydacyjnych takich jak końcowe produkcji glikacji, MDA, końcowy produkt peroksydacji lipidów (4-hydroxynonenal),carboxyethylpyrrole co skutkuje aktywacją układu odpornościowego. 210)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22503691211)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28461502
  • Zahamowanie autofagi prowadzi do aktywacji inflammasomów (jest to wewnątrzkomórkowy kompleks białkowy, który wykrywa patogeny i stres oksydacyjny, aktywuje cytokiny prozapalne IL-1beta i IL-18. Kompleks ten aktywuje również śmierć komórkową). Wykazano także nadmierną aktywację kaspazy 3 – komponentu kompleksu inflammasomowego oraz receptora NRLP3(receptor inflammasomowy). Nawet niskie poziomy IL-1beta mogą podniesc poziomy cytokiny zapalnej IL-8 i tak się stało w tym badaniu w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki. 212)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25268952
  • Kwas alltrans retinowyA(all trans retinoic acid) stymuluje aktywność genu VEGF. 213)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16386082
  • Cytokina zapalna IL-17(nadmiar) powoduje angiogenezę w komórkach nabłonka naczyniówki in vitro. 214)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25228547
  • Angiotensyna II to hormon związany z nadciśnieniem, zwiększa metaloproteinazę MMP-2 i jej regulator – metaloproteinazę 14 (MMP-14) co powoduje rozłam membrany podstawowej komórek nabłonka pigmentu siatkówki co może spowodować postęp/progresje podsiatkówkowych złogów. 215)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21641389
  • Zaburzenia dzialania cytokiny TGF beta powodują waskularyzację naczyniówki(brak tej cytokiny w tkance nabłonkowej naczyniówki powoduje jej neowaskularyzację). 216)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28823871
  • Ekspozycja na światło powoduje zmniejszoną ilość jonów żelaza i zwiększony pobór żelaza w komórkach fotoreceptorów w AMD. 217)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25447561
  • Brak elementu układu dopełniacza – czynnika H (CFH) powoduje ustanie stanu zapalnego oraz ochroniło myszy przed patogeniczną podsiatkówkową akumulacją mononuklearnych fagocytów(do czego dochodzi w AMD). Ponadto zahamowana została aktywacja mikrogleju który sam w sobie powoduje stany zapalne i stres oksydacyjny. Ponadto CFH hamuje komórki CD47, udowodniono, że komórki te normalnie funkcjonujące przyspieszają pozbycie się stanu zapalnego. 218)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28228282
  • Leki syntetyczne anty VEGF mogą przyspieszyć wzrost geograficznej atrofi 219)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25542520
  • Hipoksja, nadaktywność układu dopełniacza razem z procesem zapalnym prowadzi do zaburzeń angiogenezy w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki i doprowadza do nadaktywności czynnika VEGF. 220)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4152952/
  • Czynniki/białka dopełniacza – C3a i C5a rekrutują leukocyty do naczyniówki. Już sam stres oksydacyjny może aktywować układ dopełniacza w komórkach siatkówki 221)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16452172/
  • Końcowy produkt peroksydacji lipidów (4hydroxynonenal – HNE) zwiększa 5 krotnie ilość inflamasomu NLRP3 w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki. Stwierdza się, że stres oksydacyjny może aktywować inflamasomy NLRP3 w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki 222)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22698681
  • TLR3 aktywowane są w czasie śmierci komórek siatkówki. Różne badania wskazują, że mogą pełnić rolę patogeniczna a w czasie uszkodzeń tkanek – protekcyjną. Sugeruje się, że w problemach z siatkówką chronicznie pobudzone(czyli po prostu długo trwające) TLR3 może nie mieć już funkcji protekcyjnych. 223)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4250317/
  • Sugeruje się, że lipokalina-2 (LCN2) (białko odporności wrodzonej) może powodować stany zapalne w patologi AMD. 224)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25257511
  • Zahamowanie autofagi może aktywować inflammasomy i zwiększyć angiogenezę w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki. 225)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26847702/
  • Zaburzenia sprzężenia zwrotnego SOCS3 prowadzą do zaburzeń sygnalizacji cytokiny zapalnej IL-10/STATS3 co promuje polaryzację makrofagów do M2 i patologiczną neowaskularyzację. 226)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26260587
  • Amyloid beta powoduje AMD. 227)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25385658
  • Białko o nazwie sericin prowadzi do pigmentacji w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki poprzez aktywację ścieżki zapalnej NF-kB.(hiperpigmentacja też jest obecna w AMD i nie jest to nic dobrego) 228)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26940175
  • Amyloid beta przyczepiając się do komponentu I i powodując zahamowanie jego możliwości do przekształcenia komponentu C3b do jego nieaktywnej formy iC3b. Zarówno czynnik H jak i I układu dopełniacza są komponentami hamującymi aktywację układu. (amyloid beta nie blokuje funkcji komponentu H po jego przyczepieniu się do tego komponentu). Stwierdza się, że amyloid beta aktywuje układ dopełniacza w druzach poprzez blokowanie funkcji komponentu I co prowadzi do niskopoziomowego chronicznego stanu zapalnego w tkance podsiatkówkowej. 229)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18566438
  • Zdolność do autofagii spada wraz ze wzrostem akumulacji lipofuscyny czy też nadmiernej produkcji wolnych rodników.
  • Komórki Mullera absorbują płytki z tkanki siatkówki przy użyciu kanałów potasowy. Dowiedziono, że komórki te zmniejszają swoją ekspresję głównego kanału potasowego podczas niedokrwienia siatkówki,cukrzycy czy też odwarstwienia siatkówki czy zapalenia oka. Obrzęk komórek Mullera jest także powodowany przez stres oksydacyjny i stan zapalny który może być wywołany przez kwas arachidonowy czy też prostaglandyny. 230)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17219109
  • Aktywacja mikrogleju przez lipopolisacharyd(LPS – to cząsteczka obecna na bakteriach gram ujemnych) zwiększa poziomy ferrytyny i żelaza w mózgu. 231)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20021380/232)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17551926/ 233)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18442088/
  • Sugeruje się, że wewnętrznąkomórkowe nagromadzenie cholesterolu może spowodować zmianę fenotypu wytwarzanych makrofagów z prozapalnych(M1) do proangiogennych(M2). 234)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5755337/#CR114
  • Fingolimod to lek stosowany w stwardnieniu rozsianym który może wywołać obrzęk plamki żółtej – jego odstawienie nie cofneło w tym przypadku klinicznego obrzęku. 235)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24269406
  • Nabłonek pigmentu siatkówki pełni główną rolę w funkcjonowaniu komórek fotoreceptorówych więc jego uszkodzenie/degeneracja skutkuje rozwinięciem się AMD. 236)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25268952
  • Sugeruje się, że teoretycznie jest związek z wysokim kwasem moczowym a mokrą postacią AMD. 237)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21265246
  • Podwyższony poziom kwasu moczowego i glukozy prowadzi do obrzęku plamki żółtej (uszkadza barierę krew/siatkówka) 238)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21242702
  • Obrzęk plamki żółtej jest związany między innymi z insulinoopornością 239)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20532522
  • Amyloid beta(i jego wysokie poziomy/odkładanie się) to jeden z głównych problemów w AMD 240)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25744331 241)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26080579
  • Zwiększona ilość receptorów TNF alfa jest związana z patologią AMD. 242)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25363549
  • Stosowanie takich leków jak ranibizumab czy bevacizumab u połowy osób doprowadzi do blizn w oku(tych fibrotycznych jak i nie) z czego ten drugi lek może doprowadzić do udaru 243)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24314839244)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24479739
  • Podniesienie statusu BACE1 powoduje zaburzenia okludyny(białka połączeń ścisłych chroniących barierę krew-siatkówka czy też krew-mózg) 245)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24739782/ Lekki nadmiar amyloidu powoduje zwiększoną transmisję presynaptyczną zaburzając tym samym aktywację receptorów acetylocholinowych. Doprowadza to do dysfunkcji synaptycznej wywołując depresje.
  • Osadzający się 7ketocholesterol(7kCh) w membranie brucha(to najważniejszy utleniony cholesterol w AMD) prowadzi do neowaskularyzacji naczyniówki w mokrej formie AMD. 246)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5755337/ Ponadto 7kCh zaburza działanie kanałów potasowych, co też ma miejsce w Alzheimerze 247)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5755337/#CR44
  • Raczej nie zaleca się hiperbarii w czasie trwania choroby plamki żółtej (wysoki poziom tlenu może zwiększyć poziomy wolnych rodników w siatkówce oka). 248)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25308346
  • Niedobory enzymu PON1 są związane z AMD(ale i też np.z nadczynnością tarczycy) – co ciekawe niektóre antybiotyki hamują ten enzym także zweryfikuj jak to jest z tym 'fantem’ u Ciebie. 249)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19577563
  • Terapia syntetykami obniżającymi poziomy VEGF często prowadzi do nadciśnienia w gałce ocznej i wtedy potrzebne są kolejne syntetyki do jego redukcji… 250)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27046391
  • Cytokina zapalna IL-8 może przyspieszać waskularyzację w wysiękowym typie AMD. 251)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26154559
  • Długość telomerów leukocytów odgrywa znaczącą rolę w patogenezie AMD(badanie na populacji chińskiej). 252)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26049047
  • Zwiększone odkładanie się amyloidu beta w naczyniach krwionośnych oraz membranie Brucha ma wpływ na perfuzję siatkówki oraz oczyszczanie zbędnych produktów z zewnętrznej powłoki siatkówki. Akumulacja amyloidu może zredukować liczbę fotoreceptorów o 30% oraz skrócić żywotność tych, które pozostały jeszcze 'żywe’. Sugeruje się także, że pokrycie amyloidem zewnętrznych segmentów siatkówki może mieć wpływ na funkcje widzenia w AMD. 253)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20957206
  • Możliwe, że PDGF-B (płytkopochodny czynnik wzrostu B) ,który jest na wyższym poziomie niż u ludzi z retinopatią cukrzycową jest zaagażowany w patogenezę mokrego AMD. 254)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24334449
  • Osoby z problemami z nerkami(chroniczna choroba nerek) mają wyższe ryzyko AMD. 255)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18216312256)sci-hub.tv/10.1038/ki.2013.491 Inne badanie potwierdza,że u mężczyzn stanowi to wyższe ryzyko natomiast u kobiet nie. 257)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19437313
  • Terapia komórkami macierzystymi jest bardzo ryzykowna – przypadek kobiety z AMD która po 3 miesiącach od wstrzyknięcia tych bardzo nieprzewidywalnych i nie pewnych komórek doznała odklejenia się siatkówki w obydwu oczach. 258)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28902341 Takich przypadków jest więcej np.ten przypadek mężczyzny z tym samym skutkiem ubocznym po terapi komórkami macierzystymi.259) ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27327294
  • Fagocytoza mikrogleju jest o 2.5x gorsza w starszym wieku niż młodszym,a proces ten oczyszcza przecież złogi amyloidu beta. Mutacja genu MerTK prowadzi np. do zaburzeń fagocytozy i degeneracji siatkówki prowadzącej do ślepoty stąd tez fagocytoza w siatkówce i jej homeostaza jest niezbedna do prawidłowego działania fotoreceptorów. Ponadto fagocytoza przekształca DHA do przeciwzapalnej molekuły neuroprotektyny D1(NPD1) co promuje przeżycie/ochronę komórek nabłonka pigmentu siatkówki ochraniając ten rejon oka przed stresem oksydacyjnym. 260)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3842398/ NPD1 aktywuje geny przeciwdziałające śmierci komórkowej. 261)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5535015/
  • Otyłość, syndrom metaboliczny, wysoki poziom glukozy, wysoki poziom trójglicerydów to pare z przyczyn postępu AMD do jego zaawansowanej formy. 262)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25207946
  • Syntetyczne leki anty VEGF mogą powodować proteinurię, uszkadzać nerki czy też powodować nadciśnienie 263)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25905984264)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25905784
  • Jest to choroba przeważnie występująca u osób które nadużywały(lub nadużywają) alkoholu lub/i osób z cukrzycą lub/i osób starszych(co by sugerowało badziej problem z amyloidem beta) czy też i/lub palaczy. 265)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24178404
  • Otwór plamki to jeden z bardzo poważnych skutków ubocznych syntetyków anty VEGF 266)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28603410
  • W przypadku syndromu Charlesa Bonneta inhibitory pompy protonowej zwiększają ryzyko rozwinięcia się halucynacji. Zastanawiam się teraz czy patogeny, do których przerostu dochodzi podczas stosowania leków typu IPP mogą mieć wpływ na AMD. 267)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28829845
  • Nadaktywny poziom NLRP3 występuje w patogenezie zaawansowanej formy AMD – atrofii geograficznej i mokrej formie AMD. Destabilizacja lizosomów w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki powoduje aktywacje inflamasomów NLRP3 co może prowadzić do patologi AMD ze względu na pobudzenie cytokiny zapalnej IL-1beta. 268)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23221073
  • Amyloid beta powoduje wydzielanie czynników zapalnych takich jak cytokina IL-8 oraz MMP-9 a metaloproteinaza ta, związana jest z zaburzenieniem integralności bariery siatkówka-krew. 269)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23557734
  • Endotelina-1 to związek wazoaktywny wytwarzany przez komórki śródbłonka(jest to peptyd zweżający naczynia). Uszkodzone komórki śródbłonka uwalniają różne cząsteczki zwężające naczynia krwionośne w tym właśnie endotelinę(ET-1) co porwadzi do zaburzenia śródbłonka. Rozwija się wtedy miejscowe niedokrwienie siatkówki które sprzyja rozwojowi zwyrodnienia u osób z AMD. 270)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25137915
  • Amyloid beta przyczynia się do zniszczenia połączeń ścisłych w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki poprzez ścieżkę sygnałową RAGE/p38 MAPK. 271)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26431165
  • Białko BMP6 reguluje poziomy żelaza w organizmie – również i w siatkówce. Zbadano to białko w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki i wykazano, że jest obniżone na skutek stresu oksydacyjnego. Wstrzykując je u myszy nadmiernie pobudzono hepcydyne – hormon regulujący poziomy żelaza i zmieniono tym samym poziomy żelaza w siatkówce. Myszy beż białka BMP6 (-/-) akumulują żelazo w siatkówce co prowadzi do jej degeneracji. 272)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21703414
  • Amyloid beta powoduje zaburzenia wewnątrzkomórkowego wapnia i promuje jego akumulację w mitochondriach co prowadzi do ich destabilizacji. Abeta powoduje strukturalne i funkcjonalne zniszczenia mitochondriów poprzez generowanie wolnych rodników, zaburza przez to funkcjonowanie neuronów.273)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28806013

Jak wpływa nadmierny poziom wapnia w komórce(czyt.doprowadza do cytotoksyczności poprzez pobudzenie mediatorów stanu zapalnego)274)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5224557/

 

  • Lipofuscyna jest to substancja, która odkłada się w nabłonku pigmentu siatkówki i związana jest z patogenezą AMD(powoduje śmierć komórek pigmentu siatkówki) oraz powoduje nieprawidłowe zwijanie się białek.. Obniża ona poziomy enzymu lizosomalnego i zaburza autofagię która odpowiedzialna jest za usuwanie zniszczonych białek z komórek. 275)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20515810276)sci-hub.hk/10.1111/j.1755-3768.2009.01840.x
  • Amyloid beta zaburza system tioredoksyny(jest to uklad białek chroniący komórki przed stresem oksydacyjnym, regulują one także apoptozę komórki oraz przeciwdziałają nowotworzeniu). 277)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22564527 278)pbkom.eu/pl/content/tioredoksyna-i-reduktaza-tioredoksyny-w-patogenezie-wybranych-chorób-człowieka-część-ii
  • Amyloid beta(1-40) pobudza także cytokinę zapalną IL-33 która związana jest z patogenezą charakteryzowanej choroby. 279)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21898270
  • Amyloid beta prowadzi do zakłocenia integralności połączeń ścisłych(białka które budują szczelne jelito czy też barierę krew móżg) oraz powoduje hiperwaskularyzację i neoangiogenezę(powoduje to redystrybucję połaczeń ścisłych). Naturalnie zaburzenia funkcjonowania połączeń ścisłych będą prowadzić do utraty szczelności bariery krew mózg oraz krew-siatkówka. 280)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21909359
  • Wykazano, że w AMD są zaburzenia metylacji (hypometylacja) w genie receptora IL-17RC (receptor dla cytokiny IL-17A i IL-17F). Sugeruje się, że pacjenci z AMD mogą być bardziej podatni na stany zapalne związane z nadmierną aktywacją cytokiny zapalnej IL-17. To samo tyczy się genów glutation s transferazy (GSTM1 i GSTM5) , które w AMD odpowiadają za podatność na stres oksydacyjny. 281)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3664466/
  • Akumulacja A2E zwiększa aktywację mikrogleju oraz powoduje aktywację komplementu(układ dopełniacza). 282)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4696750/
  • Wstrzyknięcie amyloidu beta w obszar podsiatkówkowy wywołuje stan zapalny, zaburzenia czynników COX-2, syntazy glutaminy GS, zaburzenia kanałów potasowych, akwaporyny AQP-4(kanały wodne) w komórkach Mullera i akwaporyny AQP-1 w fotoreceptorach. 283)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4976396/
  • Amyloid beta jest w stanie pobudzić rekrutację makrofagów i formowanie się kompleksu ataku błony(MMC) w siatkówce 284)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5755337/#CR99285)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5755337/#CR100
  • Aktywację inflammasomu pobudza amyloid beta. 286)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29329580
  • U osób z mokrą postacią AMD, składowe dopełniacza – C3a, C4a i C5a są podwyższone i mogą zwiększać ryzyko zwłóknienia podsiatkówkowego. 287)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26884800
  • Spermidyna powoduje dysfunkcje komórek nabłonka pigmentu siatkówki i ich śmierć poprzedzoną degeneracją fotoreceptorów. Powoduje także rozszczelnienie bariery krew-siatkówka. 288)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28367269
  • Składowa dopełniacza C5a promuje powstawanie limfocytów Th17 w tym i zwiększa produkcję IL-17. 289)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3154861/
  • Druzy to produkty metabolizmu tkanki ocznej, położone pomiedzy nabłonkiem pigmentu siatkówki a membraną Brucha. Rozróżnia się twarde, miękkie, kruche jak i zwapnione. Są także pseudodruzy które widoczne są pod niebieskim światłem. Wpływ na ich powstawanie oczywiście ma między innymi genetyka. Sugeruje się, że stan niedotlenienia naczyniówki powoduje powstawanie pseudodruz ale i również np. zmniejszanie się jej obwodu. Innym zjawiskiem które może doprowadzić do ich powstawania jest odkładanie się elementów układu dopełniacza w obszarze podsiatkówkowym. Twierdzi się także, że pojawienie się pseudodruz zbiega się z początkiem powstawania geograficznej atrofi. 290)sci-hub.hk/10.1136/bjophthalmol-2014-305339
  • Amyloid beta,poprzez wpływ na metaloproteinazę 9, zaburza funkcjonowanie białek połączeń ścisłych (okludyna-1 , ZO-1 oraz F-actin). Prowadzi do do chronicznego stanu zapalnego w siatkówce i do degneracji plamki żółtej. 291)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23525277292)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24709310
  • Anafilotoksyny C3a i C5a są chemoatraktantami dla makrofagów i innych komórek układu odpornościowego. Ponadto powodują wzrost wapnia we wnętrzu komórki co może przecież doprowadzić do jej śmierci,ale i również zwiększają poziomy cytokin prozapalnych i aktywują ścieżkę PI3k/Akt. 293)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28663750
  • Poziomy cytokiny zapalnej IL-1beta są kosmiczne w przypadku mokrego typu (10x wyższe niż normalnie). 294)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25978536
  • Transferyna nie przechodzi przez barierę krew-mózg. 295)Oxidation of iron is accomplished by the ferroxidases such as, ceruloplasmin (Osaki et al., 1966), hephaestin (Heph) (Vulpe et al., 1999), amyloid precursor protein (APP) (Duce et al., 2010) or zyklopen (Chen et al., 2010). Problemem jest jednak DMT1 (Divalent metal transporter-1) który najprawdopodobniej transportuje żelazo z i do mózgu(u myszy potwierdzono, że jego brak uszczupla poziomy żelaza w mózgu). Na dodatek występuje on w siatkówce oka. 296)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3695389/
  • Niedobory receptora metabolicznego SUCNR1 prowadzą do akumulacji utlenionego LDL, pogrubienia membrany brucha i akumulacji podsiatkówkowego mikrogleju. Problemy z tym receptorem mogą zatem prowadzić do suchej postaci AMD. 297)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23833031
  • W tej chorobie dochodzi do zaburzeń przepływu krwi w tętnicach siatkówki. 298)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24147793
  • Neutrofile wytwarzają elastazę i pobudzają metaloproteinazy. Tak samo robią to cytokiny IL-6 i IL8 jak i również wolne rodniki. 299)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4082166/
  • Bmp6 to receptory, które regulują hepcydynę (substancja która obniża poziomy żelaza jeśli są za wysokie lub też w odpowiedzi na infekcję). W AMD poziomy Bmp6 w komórkach nabłonka pigmentu siatkóki są obniżone co sugeruje brak homeostazy żelaza w tym rejonie i akumulacje tego metalu. Ponadto nadmiernie pobudzona cytokina IL-6 powoduje pobudzenie hepcydyny a stan niedotlenienia (hipoksja) może spowodować nadmierny transfer żelaza(pobór do siatkówki) poprzez DMT1 – międzykomórkowy transporter żelaza. To samo robi stres oksydacyjny – zwiększa transferynę – komórkowego importera żelaza. 300)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3695389/#B39

 

Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) a metale ciężkie

  • Wysokie poziomy ołowiu są związane z patologią AMD u kobiet (ale nie u mężczyzn) 301)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26252225 Inne badanie potwierdziło, że  w siatkówce oka gromadzi się nadmiar ołowiu. Pierwsze co bym podejrzewał w tym przypadku to woda w domu.  Należy zaaznaczyć, że ołów przyczynia się nie tylko do stanów zapalnych ale i również Ołów prowadzi do rozerwania bariery ochronnej krew-siatkówka i do siatkówkotoksyczności(retinotoksyczności) co w konsekwencji może doprowadzić do AMD 302)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27663850303)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19733830
  • U osób ze zwyrodnieniem plamki żółtej wykryto we włosach nadmierne poziomy metali ciężkich takich jak Arsen, kadm i ołów natomiast cynku i miedzi było mało. Także jest to nie pierwsze badanie sugerujące problem z metalami ciężkimi u osób z AMD – jest to zdecydowanie czynnik ryzyka przyczyniający siuę do zapadnięcia na tą chorobę. 304)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16473343
  • Osoby z AMD mają wyższe poziomy kadmu niż zdrowa populacja. Badania potwierdzają jego związek z AMD. 305)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25388812306)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25125608307)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17967453308)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17631267309)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19254715
  • U mężczyzn z AMD występują wysokie poziomy kadmu w siatkówce (u kobiet nie). 310)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19254715

 

 

Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) a palenie papierosów

  • Dym papierosowy i nikotyna przyczynia się do stanów zapalnych i generują białka dopełniacza C3a C3b (czyli odpowiedź układu immunologicznego). 311)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24440594
  • Palenie zmniejsza poziomy karoteinoidów we krwii. 312)Woodside JV, Young IS, Gilchrist SE, Vioque J, Chakravarthy U, de Jong PT, et al. Factors associated with serum/plasma concentrations of vitamins A, C, E and carotenoids in older people throughout Europe: the EUREYE study. Eur J Nutr 2013;52:1493–501.313)Snodderly DM. Evidence for protection against age-related macular degeneration by carotenoids and antioxidant vitamins. Am J Clin Nutr 1995;62:1448S–61S.
  • Palenie i wysokotłuszczowa dieta prowadzi do geograficznej atrofi poprzez obniżenie aktywności Nrf2 oraz ścieżki sygnałowej Wnt. 314)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29186981
  • Zwiększa ryzyko zachorowania na AMD 315)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28292774 o około 2x. 316)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15834082
  • Palenie i intensywne spożywanie alkoholu(w sensie częste i gęste – zwłaszcza piwa) jest związane ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na AMD. 317)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16386980 Inne badanie sugeruje,że pow.3drinków dziennie zwiększa ryzyko zachorowania. 318)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18242575
  • Dym papierosowy powoduje stres retikulum endoplazmatycznego, akumulację lipidów i stres oksydacyjny co wpływa na patogenezę AMD 319)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24711457
  • Nikotyna ma działanie proangiogenne poprzez oddziaływanie na receptory nikotynowe acetylcholinowe. 320)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22300034
  • Myszy, które były wystawione na ekspozycję dymu papierosowego, wykazywały w obrębie oczu zwiększony poziom stresu oksydacyjnego oraz degenerację membrany Brucha jak i komórek nabłonka pigmentu siatkówki. 321)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18769672
  • Jedną z możliwych dróg działania nikotyny (negatywnie w AMD) jest jej oddziaływanie na receptory nikotynowe które aktywują czynnik VEGF a redukują PEDF. 322)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21330654
  • Nikotyna zwiększa wielkość i podatność na neowaskularyzację naczyniówki. Czynnik VEGF jest o tyle dobry, że hamuje aktywność metaloproteinazy 2 – nikotyna odwraca ten proces potęgując stany zapalne które wywołuje metaloproteinaza 2. 323)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14691189
  • Nikotyna/tytoń stymuluje angiogenezę poprzez receptor nAChR(jest to acetylocholinowy receptor nikotynowy). 324)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22796717

 

 

Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) – co się dzieje w tej chorobie?

  • MMP-9(metaloproteinaza 9 – jeden z czynników stanu zapalnego) jest podwyższona w przypadku AMD jak i neowaslukaryzacji plamki żółtej 325)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18597988
  • Sugeruje się, aby zainteresować się utlenianiem glutationu który może być istotnym czynnikiem w w/w chorobie. 326)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9586798
  • W suchej odmianie AMD zarówno ostrość widzenia jak i rozróżnianie kolorów się zmniejsza. 327)sci-hub.hk/10.3109/02713683.2014.925933

328)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4983667/

  • Osoby z AMD mają wyższe poziomy ferrytyny niż osoby zdrowe 329)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4838228/
  • Produkty glikacji AGE są komponentem druz i akumulują się w membranie Brucha. Ponadto stymulują komórki nabłonka pigmentu siatkówki do wytwarzania czynników zapalnych. Przeciwwirusowe białko RSAD2 jest także zlikalizowane w druzach i zewnętrznej części siatkówki,prowadząc do stanów zapalnych, akumulacji lipidów i arteriosklerozy (Ciekawe dlaczego jest tam aktywne – może ze względu na jakąś potencjalną aktywną infekcję wirusową?tak tylko retorycznie teraz teoryzuje). Ponadto AGE pobudzają wytwarzanie VEGF. 330)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4152952/
  • Jednym z podstawowych problemów w AMD jest migracja komórek nabłonka barwnikowego siatkówki. 331)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26427479
  • Gen CYP27A1 konwerstuje 25OH D3 do jej aktywnej formy 1.25OH. D3 posiada działanie przeciwangiogenne lecz światło UV posiada działanie proangiogenne. Komórki nabłonka pigmentu siatkówki po ekpozycji na promienie UVA posiadają zwiększone poziomy COX-2, która to powoduje neowaskularyzację naczyniówki. Z kolei UVB zwiększa angiogenezę, czynnik VEGF(co jest logiczne), metaloproteinazę 2 i 3. 332)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19119326/333)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12432544/ 334)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16317135/
  • Siatkówka potrzebuje endogennego cholesterolu. Akumuluje się tam 7-dehydrocholesterol(w związku z zahamowaniem redukcji 7-dehydrocholesterolu) który powoduje oksydację steroli do różnych metabolitów – powoduje to na dłuższą metę degenerację tej części oka. 335)(Fliesler, 2010b; Fliesler and Bretillon, 2010 (Xu et al., 2011; Xu et al., 2012
  • Leukocyty promują uszkodzenia komórek nabłonka i moga przenikać przez siatkówkę uszkadzając plamkę żółtą. Ich podwyższona liczba koreluje z obecnością druz miękkich oraz neowaskularyzacji naczyniówki. Monocyty z kolei poprzez migrację z krwiobiegu do przestrzeni podśródbłonkowej zamieniają się w makrofagi które docierają do uszkodzonych czy też zakażonych tkanek. Lokalnie produkowane białko MCP-1(CCL2) jest kluczową chemokiną regulującą migrację i infiltrację monocytów. Makrofagi powodują stan zapalny w membranie Brucha oraz są znajdowane w nadmiarze w tkance oka w AMD. Makrofagi pełnią podwójną rolę w przebiegu tej choroby – z jednej strony utrzymują balans produktów niepotrzebnych./śmieciowych w membranie Brucha i je po prostu usuwają. Z drugiej strony podtrzymują stan zapalny w AMD i promują rozwój tej choroby do jego zaawansowanej postaci. (wszystko to ze względu na 2 typy makrofagów – prozapalnych i naprawczych tzw. makrofagów M1 i M2). Makrofagi typu M2 pełnią funkcje antyoksydacyjne, przeciwzapalne. Pochłaniają końcowe produkcji glikacji AGE, kompleksy dopełniacza, utlenione membrany i martwe komórki hamując produkcje cytokin zapalnych. Brak ich rekrutacji powoduje zwiększoną ekspozycję komórek nabłonka pigmentu siaktówki na produkty AGE, co może stymulować te komórki do wytwarzania VEGF. W Późnej fazie makrofagi M2 pełnią funkcję proangiogenną i powodują neowaskularyzację naczyniówki (wytwarzają VEGF i inne czynniki wzrostu). 336)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4152952/
  • Układ dopełniacza to bardzo szybka odpowiedz układu odpornościowego przeciwko zmianom w tym układzie. Jego celem jest utrzymanie homeostazy w organizmie. Jego pobudzenie promuje usuwanie złogów, kompleksów immunologicznych i komórek które poddane zostały apoptozie(śmierci). Niestety może także przyczyniać się do degeneracji jeśli jest nadmiernie pobudzony(i zbyt długo). Tyczy się to także siatkówki oka. 337)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25276841/ . W jednym z badań dostarczono do komórek nabłonka pigmentu siatkówki adenowirusa z komponentem C3 układu dopełniacza – wywołało to wiele problemów które występują w AMD. Ponadto zidentyfikowano komórki mikrogleju które odpowiedzialne są za syntezę i odkładanie się C3 w zewnętrznej warstwie siatkówki. Na dodatek akumulacja A2E (element lipofuscyny) która akumuluje się w mikrogleju, obecny jest w zewnętrznej części siatkówki i to też wspiera aktywację układu dopełniacza. 338)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23608111/ 339)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21357400/340)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24036949/341)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25034031/342)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21571681/343)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24705166/344)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22819137/ 345)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4385698/
  • Stan niedotlenienia(hipoksji) w AMD powstaje poprzez odkładanie się druz w membranie Brucha. Powoduje to aktywację czynnika VEGF w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki. 346)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20951826/
  • Cytokina zapalna IL-18 powoduje apoptozę komórek barwnikowych nabłonka siatkówki oraz jest na wyższym poziomie(u osób chorujących w porównaniu do zdrowych). Zwiększa ona aktywność kaspazy-3 (powoduje śmierć komórkową) oraz zaburza ZO-1(zonula occludens-1) – białko integralności bariery krew-siatkówka. Ma ona wpływ na suchą, ale nie mokrą postać AMD. 347)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25237159
  • W soczewce oka osób z AMD można znaleźć wirusy CMV lub HSV oraz obniżone cytokiny interferon gamma i TNF alfa oraz podwyższony interferon alfa co oznacza aktywną infekcję wirusową i walkę układu z nią. 348)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18488471
  • W Alzheimerze problemem jest niski poziom dysmutazy nadlenkowej SOD1(enzym antyoksydacyjny, który powoduje oligomeryzację amyloidu beta) – wcale bym się nie zdziwił, jeśli w AMD byłby to też ten sam problem…349) ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22072713. Inne badanie potwierdza moje rozmyślania(niski poziom SOD w AMD). 350)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21789374
  • Aktywność komórek CD35 jest podwyższona w monocytach,limfocytach i granulocytach osób z AMD. 351)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21669404
  • Diagnostyka mitochondriów w suchej formie AMD wykazuje, że problemem jest dysfunkcja mitochondriów komórkowych. 352)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22822904
  • W oczach osób z ASD występują niższe poziomy neuronowej syntazy tlenku azotu (nNOS) oraz eNOS co może mieć związek z wazokonstrykcją (zwężeniem naczyń krwionośnych) i zmianami hemodynamicznymi. 353)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19836390
  • Metaloproteinazy 1 i 3 (MMP-1 i 3) są wzniecane w nabłonku pigmentu siatkówki przez stres oksydacyjny. Ich nadmierna aktywność prowadzi do degradacji kolagenu typu 1 który przecież jest składnikiem np.rogówki oka. 354)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19516002
  • COX-2 jest wysoko podniesioną substancją zapalną zarówno w plamce zółtej jak i nabłonku fibroblastów. COX-2 tak dla przypomnienia jest to substancja zapalna ,która szybko jest tłumiona przez takie syntetyki jak np.ibuprofen czy aspiryna. 355)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18827739
  • Poziomy enzymu antyoksydacyjnego SOD1 są wyższe u osób z AMD co oznacza przewlekły stres oksydacyjny. 356)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24363822
  • W ok.40% przypadków ludzi z AMD suchym znajdowany jest amyloid beta(w oczach) a w przypadku mokrego AMD – w 80% przypadków. W połowie przypadków nadmiary amyloidu są znajdowane zarówno w mózgu jak i w oczach. 357)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26080579
  • W siatkówce oka(wewnętrznej części) ludzi z AMD znaleziono komórki CD163+ co potwierdza kluczową rolę makrofagów w patogenezie(stan zapalny) i postępie choroby. 358)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26148801
  • Akumulacja żelaza w siatkówce oka to jeden z kolejnych problemów w AMD. 359)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25163348
  • Inflammasomy NLRP3 to kompleks białek składający się z NLRP3, PYCARD i kaspazy-1 który aktywowany może być przez mikroorganizmy. Zamieszany jest w patogeneze nie tylko AMD, ale i również Alzheimera i miażdzycy. Powoduje on aktywację stanu zapalnego (IL-1beta) w komórkach śródbłonka barwnika siatkówki. 360)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22067048/
  • Membrana Brucha jest to membrana, przez którą do siatkówki dochodzą tlen oraz składniki odżywcze – to właśnie tam akumuluje się żelazo przyczyniając się do zwyrodnienia plamki żółtej. 361)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26026877 362)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19673453
  • W tej chorobie kolejnym problemem jest gromadzenie się lipofuscyny czy też druz/złogów pomiędzy komórkami nabłonka pigmentu siatkówki a membraną Brucha 363)sci-hub.tv/10.1016/j.arr.2009.06.002
  • Amyloid beta zwiększa aktywność komponentu B układu dopełniacza w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki. 364)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19277984
  • Sugeruje się, że za neowaskularyzację odpowiada także ADAM9. 365)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2682031/
  • H2O2 w siatkówce oka stymuluje produkcję zapalnej cytokiny IL-6. 366)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21031020
  • Siatkówka jest najbardziej aktywną tkanką w organizmie człowieka, a fotoreceptory zużywają tlen intensywniej niż neurony w mózgu. 367)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2919496/
  • Tenasciny to składniki macierzy pozakomórkowej które mają wpływ na rozwój ośrodkowego układu nerwowego. Odgrywają rolę we wzroście aksonów, przewodnictwie czy synaptogenezie. Ich prawidłowe działanie jest ważne w czasie wzrostu organizmu czy też jego regeneracji i stanach patologicznych.
    Tenascyna-C (Tnc) to modulator układu odpornościowego i procesów zapalnych. Tnc występuje w błonach neowaskularyzacyjnych naczyniówki oka osób z AMD, w obszarze blizn można też znaleźć wysoki poziom Tnc. Sugeruje się, że Tnc może powodować brak przylegania komórek nabłonka pigmentu w uszkodzonej już membranie Brucha. Potwierdziło to inne badanie368)(Afshari et al.2010). 369)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5660115/
  • Czynnik H(składowa dopełniacza – jest to czynnik regulacyjny układu dopełniacza) jest zamieszany w patologie AMD. Cytokina przeciwzapalna IL-27 zwiększa poziomy CFH(czynnik H) w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki oraz zwiększa poziomy czynnika regulującego interferon (IRF-1 i IRF-8). 370)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23029250
  • Autofagia jest aktywowana podczas stresu oksydacyjnego, stanu zapalnego, w czasie niedotlenienia organizmu czy też w przypadku nieprawidłowo zwijających się białek. 371)sci-hub.hk/10.1111/j.1755-3768.2009.01840.x

Przekrój plamki żółtej 372)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4983667/

  • Sugeruje się, że druzy mogą zaburzać autofagię. 373)sci-hub.hk/10.1111/j.1755-3768.2009.01840.x
  • Druzy składają się z żelaza,cynku,miedzi, proteaz, chilonesteraz, lipidów, polisacharydów i innych subtancji. 374)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3939747/
  • Poziomy ceruloplazminy i transferyny są o 2-12x wyższe, tak samo jak i poziomy ferrytyny(1.5-2x wyższe) – sugeruje to zaburzenia homeostazy żelaza. 375)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18997094
  • Nadmiar żelaza aktywuje ścieżkę NLRP3 inflammasome. 376)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26074074
  • Komórki CD14, wapń (Ca(2+) oraz wolne rodniki zaangażowane są w śmierć komórek nabłonka pigmentu siatkówki spowodowaną przez monocyty. 377)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21447688
  • Zwiększone poziomy cytokin zapalnych IL-22 i IL-17 to jeden z problemów w tej chorobie. Dowiedziono, że jedną z możliwości czemu tak sie dzieje jest komponent dopełniacza C5a(podniesiony). 378)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21762495
  • Powstawanie druz związane jest z neowaskularyzacją naczyniówki i atrofią geograficzną i obserwowane są w mokrej postaci AMD. 379)sci-hub.hk/10.3109/08820538.2011.588666
  • Komponent D to element ścieżki dopełniacza (ścieżki alternatywnej którą też reguluje) i jest zaangażowany w patogeneze AMD(jest on podwyższony w tej chorobie). 380)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22003108
  • NFkappaBeta pobudza mobilizację wewnątrzkomórkowego wapnia co prowadzi do pobudzenia cytokiny zapalnej IL-8 w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki oka. 381)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25593029
  • 7-ketocholesterol akumuluje się w tkance ocznej(siatkówce) i jest obecny w znacznych ilościach w przypadku występowania druz. 382)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25261634 Powoduje on stany zapalne i ma działanie angiogeniczne 383)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23409131
  • Aktywność receptorów chemokiny CX3CR1 na komórkach CD8+ jest obniżona jak i także receptora CCR2 na komórkach CD8+. 384)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25503251
  • TAK1 to kinaza aktywowana cytokiną TGF Beta. Badania pokazują, że w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki jest ona aktywna(i na wysokim poziomie) jednak zmienia się pod wpływem stresu oksydacyjnego. Nieprawidłowa aktywność TAK powoduje wydzielanie czynników promujących przerost komórek nabłonka pigmentu siatkówki i zmiany zwłóknieniowe w sąsiednik komórkach. 385)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25118260
  • Poziomy czynnika aktywującego płytki (PAF) są niższe u osób z AMD niż u osób zdrowych. 386)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25077601
  • Wykazano, że w mokrej postaci AMD dochodzi do zaburzeń układu dopełniacza (nadmiernie pobudzone są elementy regulatora FH i FI oraz zwiększone produkty aktywacji C3a i Ba w cieczy wodnistej oka. 387)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28128795
  • Występują niskie poziomy reduktazy i peroksydazy glutationu. 388)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7803358
  • U osób z druzami można dostrzec spadek przepływu/krążenia krwi w naczyniówce oraz wzrost nasilenia cech AMD związanych z ryzykiem rozwoju neowaskularyzacji naczyniówkowej. 389)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15728562
  • Tryptaza wydzielana podczas degranulacji komórek tucznych w naczyniówce przyczepia się do membrany Brucha w atrofi geograficznej. Aktywuje ona metaloproteinazy, które degradują zewnątrzkomórkowe macierze i podstawowe komponenty membrany Brucha. 390)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29164232
  • U osób z AMD immunoglobulina A jest nadmiernie podniesiona oraz podniesione plazmoblasty(komórki wytwarzające przeciwciała – immunoglobuliny). 391)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26827241
  • Cytokina zapalna TNF alfa niszczy funkcje barierowe(zonulinę occludens 1) w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki. 392)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23454586
  • Stan zapalny w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki wzburza chemokiny CCL-5 i CCL-7 w tym rejonie. 393)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26618046
  • U osób w membranie naczyniówki neowaskularyzacyjnej obserwuje się zwiększoną ilość komórek macierzystych CD34+. 394)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28777387
  • Mikroglej może wytwarzać/pobudzać MCP-1, TNF alfa i IL-1beta co powoduje degenerację neuronów. Substancja ta zawiera lipofuscynę, zbiera się pod siatkówką a sam mikroglej przyciąga dodatkowo makrofagi w miejscu gdzie się kumuluje. 395)sci-hub.hk/10.1111/j.1444-0938.2012.00741.x
  • Płytkopochodny czynnik wzrostu (PDGF)-AA oraz cytokina zapalna IL-6 mają wpływ na grubość siatkówki 396)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27537264
  • W AMD dochodzi do zaburzenia transportera aminokwasowego (EAAT5) tkance patologicznej oka. 397)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27984169
  • Same makrofagi w mokrej postaci tej choroby mogą działać proangiogennie 398)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28039766
  • U osób z AMD dochodzi do spłycenia kompleksu komórek zwojowych co doprowadza do utraty neuronów siatkówki i spłycenia tego elementu oka. 399)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28624323
  • Komórki CD59 są na niskim poziomie w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki. Prawdopdoobnie powodują one zaburzoną aktywację kompleksu atakującego błonę(MAC) w AMD. 400)sci-hub.hk/10.1016/j.ejpn.2015.07.001
  • Występuje nadmiernie podniesiona apolipoproteina E ,z kolei leptyna i czynnik H układu dopełniacza były obniżone. (badanie na Pakistańczykach) 401)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28585581
  • Miękkie druzy zawierają w sobie białko CRP, CEP, immunoglobulinę G, fibrynogen, amyloid P, apolipoproteiny, komponenty białek układu dopełniacza C3a i C5a, C5, C5b-9, czynnik H-CFH, klusterynę, vitronektynę, CD46. 402)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4152952/
  • Klasyczny układ dopełniacza pobudzany jest przez kompleks przeciwciała-antygen, alternatywna ścieżka przez membrany patogenów lub komórki gospodarza, ścieżka lektynowa poprzez przyczepianie się lektyn w krwi do polisacharydów na powierzchni bakterii. Ścieżka alternatywna i lektynowa tak naprawdę nie potrzebują typowych patogenów do apktywacji i mogą być pobudzone bez obecności przeciwciał. Pobudzenie tych ścieżek prowadzi do stanu zapalnego i generacji kompleksu ataku błony(MAC), przyciąga komórki stanu zapalnego do miejsca zniszczeń i zwiększa przesiąkliwość kapilar. Pobudzony układ dopełniacza jest dowodem na silną dysregulację układu odpornościowego w membranie Brucha i obecny jest w obu formach AMD. 403)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4152952/
  • 90% osób ma suchą odmianę AMD, natomiast 10% – mokrą.
  • Układ dopełniacza aktywuje komórkowy układ immunologiczny, lizę komórek oraz oczyszczenie z patologicznych kompleksów immunologicznych. Klasyczna ścieżka układu dopełniacza nie ma wpływu w AMD, natomiast alternatywna i lektynowa jest zaangażowana w etiologię AMD. 404)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4122127/
  • Aktywacja elementu dopełniacza – C3 następuje poprzez aktywację mikrogleju i monocytów 405)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24705166
  • Lipoproteiny niestety odkładają się i akumulują w membranie Brucha. 406)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4058366/
  • Występują zaburzenia ścieżki sygnałowej metaloproteinaz 407)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28197357
  • Fenylbutyl fosfonylacetat (PBA) to inhibitor stresu oksydacyjnego w retikulum endoplazmatycznym. Amyloid beta powoduje pobudzenie czynnika VEGF oraz kaspazy 4 i 12 jednak PBA normalnie je tłumi – w AMD,bazując na innych doniesieniach o nadmiernym stresie retikulum endokplazmatycznym, można stwierdzić, że system ten nie działa z jakiegoś powodu prawidłowo. 408)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26560903
  • Siatkówka zawiera w sobie telomerazę – enzym który podtrzymuje długość telomerów – stres oksydacyjny hamuje syntezę telomerazy
  • U osób z AMD podniesiona jest nie tylko homocysteina i obniżony glutation ale i również obniżony poziom miedzi. 409)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27748300
  • Odkładanie się lipidów w membranie Brucha prowadzi do zwiększonej sztywności w tej tkance, zwiększonego oporu postkapilarnego naczyniówki, zwiększonego ciśnienia hydrostatycznego i zmniejszonego przepływu krwii w naczyniówce. Zmniejszony przepływ doprowadza wtedy do słabego usuwania złogów lipoproteinowych i ich akumulacji w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki oraz membranie Brucha – ostatecznie doprowadza to do stanu zapalnego którego końcowym etapem jest geograficzna atrofia i neowaskularyzacja naczyniówki. 410)sci-hub.hk/10.1097/IIO.0b013e3180377936
  • W przypadku podniesionych komórek CD45 rozróżnienie mikrogleju od makrofagów jest trudne. 411)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21673720/
  • PON to paraoksonaza – enzym cholesterolu HDL który usuwa utleniony LDL (oxLDL). Stwierdza się zaburzenia tego enzymu oraz zaburzenia lipidów w AMD. 412)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27693409
  • Długość telomerów leukocytów ma związek z patologią AMD (zwłaszcza w przypadku geograficznej atrofii). Zdectydowanie warto je wydłużać lub hamować ich skracanie. 413)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26049047
  • Makrofagi naczyniówkowe u osób z AMD wytwarzają iNO (indukowany tlenek azotu) i znajdowane są tylko w membranie Brucha w początkowym stadium osób AMD z miękkimi druzami czy też u osób z neowaskularyzacją naczyniówki. Makrofagi naczyniówkowe u zdrowych osób nie wytwarzają iNO. 414)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19965817/
  • Polaryzacja makrofagów z M1 do M2 może zachodzić po prostu z wiekiem i z czasem trwania AMD 415)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21884302/416)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22175541/
  • W tym badaniu wykazano i pokazano zdjęcie jak wygląda geograficzna atrofia w której dominują makrofagi typu M1 oraz zdjęcie mokrego AMD w którym dominują makrofagi typu M2. 417)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4153378/
  • Komponent C3 wytwarzany jest lokalnie w siatkówce przez mikroglej/makrofagi prowadząc do degeneracji siatkówki. 418)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28605809
  • U osób z AMD stwierdza się zaburzenia mikrobiomu jelit. Oscillibacter to bakteria, która występuje u tej grupy osób w nadmiarze – powoduje ona obniżenie aktywności Zonuliny occludens (ZO-1) – białka wchodzącego w skład połączeń ścisłych uszczelniających śluzówkę jelita cienkiego. Zaburzenia funkcjonowania ZO-1(zonuliny occludens-1) powodują z kolei dysfunkcje nabłonka pigmentu siatkówki oka. 419)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21209887
  • Eubacterium ventrisum – także podwyższona populacja – związana z wytwarzaniem cytokin IL-6 i IL-8. Zaburzony jest także stosunek bakteri bacteroides do firmicutes – a to też jest marker nieszczelności jelit. 420)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5240106. Inne badanie stwierdza, że poprzez nieszczelną śluzówkę jelit przedostają się różne molekuły w tym i polisacharyd LPS. Może to spowodować chroniczny stan zapalny z aktywacją mikrogleju i makrofagów i to także w tkance ocznej. 421)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5167134/
  • Lipufuscyna to miks białek i utlenionych tłuszczy – jej akumulacja jest jednym z głównych problemów w AMD i degeneracji fotoreceptorów. Główna lipofuscyna to A2E. 422)sci-hub.hk/10.1152/physiol.00021.2005
  • Komponent C3a i MAC mogą także aktywować inflamasomy. 423)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23878142/ 424)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23817414/425)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23613465/Tak samo jak amyloid beta. 426)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23462752/
  • Akumulacja lipofuscyny aktywuje inflammasomy 427)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23221073/ 428)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23840644/429)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12483320/
  • W AMD druzy kumulują sie pomiędzy nabłonkiem pigmentu siatkówku a membraną Brucha z kolei amyloid beta w siatkówkce oraz druzach. 430)sci-hub.hk/10.1007/s00018-016-2295-x
  • Transport amyloidu beta przez barierę krew mózg jest zaburzany przez eNOS i jego zahamowanie powoduje dysfunkcje waskularne i zaburzenia mikrocyrkulacji co promuje odkładanie się amyloidu beta. 431)Provias J, Jeynes B (2014) The role of the blood–brain barrier in the pathogenesis of senile plaques in Alzheimer’s disease. Int J Alzheimers Dis 2014:191863
  • Geny rytmu dobowego regulują czynnik VEGF tak samo jak i dopamina. Są one zaburzone w chorobach gdzie dochodzi do neowaskularyzacji w tym i w AMD gdzie dochodzi do zaburzenia w/w rytmu co prowadzi do zaburzeń w produkcji dopaminy i melatoniny. 432)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4738726/
  • 7Kch pobudza mikroglej i polaryzacje makrofagów do ich podtypu M1 poprzez aktywację NLRP3 inflamasomów. Mikroglej obniża wtedy aktywność czynnika NGF i zwiększa czynniki angiogenne co powoduje, że staje się bardziej neurotoksyczny. 433)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25775051
  • Ekspozycja nabłonka pigmentu siatkówki oka na żelazo znacząco zmniejsza fagocytozę w tym rejonie która i tak już z wiekiem(i akumulacją żelaza) jest upośledzona. 434)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6714331/435)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19151392/
  • Angiopoetyna 2 (ANG2) ma działanie proangiogenne i w mokrej postaci AMD jest podwyższona. 436)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28345626
  • Mikroglej także jest problemem w AMD – prawdopodobnie prowadzi on do zmiany komórek barwnikowych siatkówki. 437)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19936204
  • Metaloproteina 2 (MMP-2) jest w normie w przypadku AMD, jednak MMP-9 jest podwyższone co wiąże się ze stanem zapalnym 438)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17304258
  • Poziomy transferyny(transporter żelaza) są zwiększone w siatkówce oka ludzi z AMD(w porównaniu do ludzi zdrowych) co świadczy o zaburzonej homeostazie żelaza u w/w ludzi. 439)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16639025
  • W tej chorobie niszczona jest melanina (barwnik siatkówki) 440)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26878446
  • Osoby z mokrą postacią AMD śpią krócej niż osoby zdrowe. (6 godzin lub mniej) 441)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26786476
  • Wczesna postać suchego AMD charakteryzuje się formowaniem duzd,które są złogami podsiatkówkowymi w plamce żóltej i mogą postępować do geograficznej atrofi. 442)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25319011
  • 7-ketocholesterol(7KCh) aumuluje się w komórkach oka i jest obecny w wysokim stężeniu w druzach. Poziomy 7KCh w komórkach nerwowych siatkówki to od 8-20 pmol/nmol natomiast poziomy 7KCh w nabłonku komórek barwnikowych to ok.200-170000 pmol/nmol, a w druzach 200-2000. 443)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25261634
  • W przypadku mokrej postaci bardzo często występuje podwyższony poziom homocysteiny i dimetyloargininy(ADMA) (może być ona odpowiedzialna za zmniejszoną aktywność eNOS co powoduje obniżone poziomy tlenku azotu a to może odgrywać rolę w patogenezie AMD). 444)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25210424
  • Jako że w tej chorobie dochodzi do nadmiaru wolnych rodników, funkcjonowanie dysmutazy nadtlenkowej SOD czy katalazy które z nimi walczą jest obniżone – przez ten fakt dochodzi do śmierci komórek nabłonka barwnika siatkówki. 445)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3824279/
  • Występuje niski poziom glutation peroksydazy 446)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25815109
  • W czasie hipoksji siatkówki dochodzi tam do zwiększonej aktywności transportera glukozy GLUT1 i o 1.7x zwiększonej produkcji kwasu mlekowego(stąd zapewne zmiana pH). 447)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3973437/
  • Interesujące, że u ludzi z AMD ilość etanu jest wyższa niż u osób zdrowych – świadczy to o nadmiernym stresie oksydacyjnym, ale i też o zaburzeniach flory bakteryjnej 448)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21336004

 

 

Zwyrodnienie plamki żółtej i markery wykrywania tej choroby

  • Vinculin(winkulina?) możę być markerem z krwi potwierdzającym AMD. 449)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25298412
  • Zbadano, że wyższe poziomy białka MCP-1 w cieczy wodnistej oka związane są z zaawansowaną postacią AMD a osoby takie mają wysokie poziomy cytokin zapalnych IL-12 i TNF alfa. sugeruje się, że podwyższone poziomy MCP-1 mogą być markerem fazy angiogennej(mokrej) AMD. 450)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22172228
  • W wysiękowej postaci AMD zwiększone są poziomy IGFBP-2 i IGF-1(insulinowy czynnik wzrostu) i mogą być biomarkerami AMD. 451)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24106111
  • N-carboxymethyllysine to końcowy produkt glikacji (AGE). Sugeruje się, że jako marker stresu oksydacyjnego może być biomarkerem w chorobach układu krązenia(w arteriosklerozie) jak i również w AMD. 452)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27170482 453)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25633305
  • Interesujące jest to,że u osób z AMD poziomy czynnika wzrostu nerwów w mózgu(BDNF) są wyższe niż u osób zdrowych – podejrzewałbym, że jest to naturalna reakcja obronna organizmu przed neurodegeneracją. 454)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26558215
  • MCP-1(białko chemotaktyczne monocytów 1) jest podwyższone w przypadku wysiękowego AMD(tak samo jak VEGF naturalnie). 455)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20937997
  • Poziomy markera stanu zapalnego CRP są wyższe u osób z AMD i zaćmą niż tylko z zaćmą lub tylko z AMD. 456)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18050118
  • Niskie poziomy homcysteiny i zredukowanego glutationu to to co wyróżnia AMD wysiękowe 457)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15803172
  • W przypadku mokrego AMD poziomy pentraxin3 (PTX3) oraz CRP są znacznie wyższe niż u osób zdrowych. 458)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24654791
  • IP-10 i eotaksyna – mogą to być biomarkery AMD we wczesnym jego etapie. 459)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20220052
  • F2 izoprostany to markery stresu oksydacyjnego. Ich wyższe stężenie w moczu wykrywane jest u osób z AMD(w populacji Chińskiej). 460)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28492872
  • Membrana Brucha pogrubia się w związku z akumulacją lipidów i przez stan zapalny co przyczynia się do spowolenienia transportu składników odżywczych i transportu śmieci/zbędnych produków z okolicznych obszarów. 461)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5755337/#CR35
  • Pod wpływem mikrogleju połączenia ściśłe są rozregulowane, zwiększone są poziomy molekuł adhezyjnych ICAM-1 VCAM-1(molekuły przylegania komórek odpornościowych), pobudza cytokiny zapalne IL-1beta, TNF alfa i iIL-6, czynnik VEGF oraz metaloproteinazy 1,2,9. 462)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4694044/463)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4694044/
  • Makrofagi M2 także mocno zwiększają poziomy fibroblastowego czynnika wzrostu bFGF, insulinowego czynnik wzrostu IGF1 PGF oraz MCP-1. 464)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24634660/465)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23145206/
  • Żelazo w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki powoduje nadmierną aktywację komponentu układu dopełniacza C3 i jego odkładanie się. 466)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25802332
  • PEDF to czynnik pochodzący z nabłonka błonnikowego(z ang.pigment epithelium derived factor). Odpowiedzialny jest za neuroprotekcję i ma właściwości antyangiogeniczne w przypadku plamki żółtej. Ma on także pływ na stres oksydacyjny i stan zapalny w komórkach nabłonka plamki żółtej. 467)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29351407 PEDF występuje w ciele rzęskowym, rogówce, komórkach warstwy wewnętrznej siatkówki, komórkach warstwy zewnętrznej siatkówki. Sugeruje się jego protekcyjne działanie w SM,SLA i naturalnie AMD. 468)phmd.pl/api/files/view/2031.pdf. Ma działanie antyangiogenne i i jest obniżone u osób z mokrym typem AMD (z kolei czynnik VEGF jest podniesiony). Zaburzenia balansu między PEDF a VEGF przyczynia się do neowaskularyzacji naczyniówki. 469)sci-hub.hk/10.1016/j.trsl.2014.04.005470)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26697494 U osób z suchą postacią AMD problemem jest spadek poziomu PEDF(czynnik pochodzący z nabłonka barwnikowego siatkówki) – jest to czynnik odpowiadający między innymi za przeżycie fotoreceptorów siatkówki oraz neuronów ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego. Chroni także niedojrzałe neurony przed apoptoza(działa jako antagonista VEGF hamując tym samym tworzenie nowych naczyń). 471)phmd.pl/api/files/view/2031.pdf472)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23346798
  • Komórki nabłonka pigmentu siatkówki, które poddane są ekspozycji amyloidowi beta wytwarzają nadmierne poziomy VEGF i obniżone poziomy PEDF(czynnik przeciwangiogenny). 473)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3939747/
  • Pobudzony układ dopełniacza może zmienić ekspresję metaloproteinazy 2 i 9 oraz ich aktywność oraz zaburzyć balans czynnika VEGF do PEDF powodując neowaskularyzację w AMD 474)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4091411/
  • Ciekawe badanie stwierdzające, że większość osób z AMD ma stany zapalne w jamie ustnej w sensie problemy z przyzębiem(w tym problemy z patologicznymi kieszonkami dziąsłowymi). 475)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22783741
  • W AMD często występuje obrzęk plamki żółtej który leczony jest syntetykami. Naturalnie taki obrzęk może wystąpić przy współistniejącej cukrzycy także jest to moim zdaniem pierwsza rzecz jaką należałoby sprawdzić jeśli chodzi o diagnostykę AMD(w medycynie konwencjonalnej stosuje się do powstrzymania takiego obrzeku – laser czy też leki syntetyczne anty VEGF) 476)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23713187

 

Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) a genetyka

  • Polimorfizm geu HTRA1 jest powiązany z występowaniem AMD. 477)ncbi.nlm.nih.gov/pubmhued/23623979
  • Allela A genu rs3764261 (CETP) to obniżone ryzyko (przynajmniej w populacji Chińskiej) 478)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24498989
  • Palenie plus polimorfizmy genu ABCA4 2633C>A (CC+CA) , 5646G>A i 6389T>A zwiększają ryzyko AMD. 479)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26261643
  • Polimorfizm CFH Y402H zwiększa podatność (przynajmniej w populacji Greckiej) 480)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25811666
  • Polimorfizm genu MMP-9 (metaloproteinazy 9 RS3918242 C->T) przyczynia się do powstawania choroby 481)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24079541
  • Polimorfizm genu CF(rs141853578 G119R) to czynnik zwiększający ryzyko rozwinięcia się ostatniego/najgorszego stadium AMD. 482)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29392637
  • Polimorfizmy genów UNG(rs2337395 C/C) oraz SMUG1(rs3086404 allela A) odgrywają pewną rolę(zwiększone ryzyko) w AMD 483)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23714858
  • U zwierząt polimorfizm genu ApoE powoduje hipercholesterolemie i wywołuje AMD. U myszy następuje wtedy zwiększone utlenianie się tłuszczy(peroksydacja lipidów) i zwiększona ekspresja czynnika wzrostu śrudbłonka VEGF jak i również metaloproteinazy-2 MMP-2. Luteolina jak i glutation redukują VEGF i MMP-2 u w/w zwierząt oraz zapobiegają zmianą morfologicznym siatkówki. 484)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23738034
  • Polimorfizm geny ABCA4 (G1961E i D2177N) zwiększają ryzyko zachorowania na AMD(U Amerykanów takie zwiększone ryzyko jest w związku z typem D2177N natomiast u europejczyków już nie) 485)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25921964
  • Polimorfizm genu transferyny(transporter i regulator poziomów żelaza) TFRC (c-253G>A) zwiększa ryzyko AMD. 486)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25915522
  • Polimorfizmy genu CETP (rs5882 i rs708272) zwiększają ryzyko zachorowania na AMD a polimorfizm CETP(rs3764261) chroni przed tą chorobą. 487)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28918250
  • Gen APOE e4 chroni przed AMD (różne podtypy) 488)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28889998
  • Podejrzewa się, że zaburzenia genu PEDF mogą wywołać AMD. 489)phmd.pl/api/files/view/2031.pdf
  • Gen FPR1 zwiększa ryzyko wysiękowego AMD. 490)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25277308
  • Gen CFB (rs641153) może odgrywać rolę protekcyjną w AMD 491)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24392338
  • Polimorfizm genu Val62Ile związany jest z większym ryzykiem zachorowania na AMD. 492)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24440287
  • Geny CFH R1210C, COL8A1 oraz RAD51B przyczyniają się do progresji AMD w zaawansowaną jego formę. 493)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24498017
  • Polimorfizm genu VEGFR1 (rs9554322, rs9582036 i rs9943922) mają związek z AMD (zwiększają ryzyko zachorowania) – w tym przypadku badanie na Chińskiej populacji 494)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26914796
  • Gen ARMS2 (rs10490924) i jego polimorfizm może mieć związek z podatnością na AMD 495)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28128407
  • Polimorfizmy genu CFB/C2 (rs9332739, rs547154, rs4151667 i rs641153) chronią przed AMD. 496)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22440158
  • Polimorfizmy genu CFH(rs800292 i 1410996) oraz C2/CFB (rs4151667) zwiększają ryzyko choroby(badanie na chińskiej populacji). 497)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23233260
  • Ludzie pozbawieni genu CYP27A1 wykazują różne problemy oczne, dysfunkcje neurologiczne, przewczesną arteriosklerozę i osteoporozę, zaćmę, kryształki cholesterolo-podobne w ciele szklistym czy też druży,defekty komórek nabłonka pigmentu siatkówki. 498)(Bjorkhem et al., 1995; Cruysberg et al., 1995; Dotti et al., 2001; Morgan et al., 1989).
  • Polimorfizm apoliproproteiny E, która zaaganżowana jest w metabolizm cholesterolu (e2,e3 i e3), jest związany z AMD. A apolipoproteina E i gen CFH-Y402H zwiększają ryzyko AMD jak i Alzheimera. Więcej na genów zaangażowanych w powstawanie AMD tutaj – sci-hub.hk/10.1097/APO.0000000000000223 499)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5661646/
  • Zaburzenia działania genu NEP prowadzą do akumulacji amyloidu beta, który przecież obecny jest w druzach, złogach pozakomórkowych oraz w podsiatkówce w AMD. Brak genu NEP u myszy prowadzi do degeneracji komórek nabłonka pigmentu siatkówki gdyż NEP rozkłada amyloid beta. 500)sci-hub.hk/10.1016/j.jchf.2016.02.016
  • Mutacje genu hBest1(VMD2) 501)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17898294
  • Mutacje genu BEST1 zaburzają sygnalizację wapnia w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki 502)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25878489
  • Gen CGRP(CALCA) – gen peptydu związanego z kalcytoniną zapobiega przed wyciekami w neowaskularyzacji naczyniówki. 503)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25857228
  • Polimorfizm genu IL-17A zwiększa ryzyko AMD (rs2275913 AA i rs3748067TT), ale i również po prostu nadmiernie pobudzona ta cytokina jest zaangażowana w patogenezę tej choroby 504)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4022009/#B34 505)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25028103
  • CYP24A1 i polimorfizm tego genu zwiększa ryzyko obydwóch form AMD(zwłaszcza mokrej). 506)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3525248/
  • BCO2 to gen alternatywnej ścieżki przekształcania karetonoidów do witaminy A. Jego receptory znajdują się na wewnętrznej membranie mitochondriów. Mutacje tego genu mogą przyczyniać siędo stresu mitochondrialnego, degeneracji plamki żółtej, anemi czy cukrzycy typu 2. Nie ma natomiast receptorów tego genu w siatkówce lub są nieaktywne. 507)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5068469/
  • Polimorfizm genu RAD51B rs17105278 T>C i rs4902566 C>T jest związany z wyższym ryzykiem AMD. 508)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4082603/
  • Siatkówka z zaburzeniami enzymu/genu CYP27A1 wprowadzana jest w stan hipoksji, akywowane są komórki Mullera i złogi cholesterolu w okolicy komórek pigmentu siatkówki. Ponadto może dojść do wycieku z naczyń krwionośnych w obrębie siatkówkowo-naczyniówkowym. 509)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22820291/
  • Allela C czy też A/C w polimorfizmie genu SOD1 redukuje ryzyko AMD 510)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27935234
  • Polimorfizmy genu CFH rs1061170 i rs1410996 (allele T) mogą przyczyniać się do zwiększonego ryzyka AMD zwłaszcza mokrej postaci. 511)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26727378
  • Polimorfizm genu SCARB1(odpowiedzialny za metabolizm tłuszczy i antyoksydantów) rs5888 (allela TT) zmniejsza ryzyko AMD z kolei. 512)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27428740
  • Polimorfizm genu rs28366003 (MT2A) A/G zwiększa(i to konkretnie bo 9krotnie) ryzyko suchego AMD (badanie na populacji Hiszpańskiej) 513)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28635422
  • Tu z kolei badanie mówiące o zwiększonym ryzyku AMD tj.synergicznym związku polimorfizmu genu ABCA4 oraz palenia papierosów. 514)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26261643
  • Polimorfizm genu ADIPOQ(rs822396) allela G zwiększa ryzyko zaawansowanego AMD 515)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26301885
  • TLR2 Arg753Gln to gen ryzyka AMD (obu typów) 516)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26398587
  • Polimorfizm genu MTND2*LHON4917G (4917G) zwiększa ryzyko AMD. 517)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18461138
  • W mózgu za rozkład cholesterolu(jego eliminację) odpowiada gen CYP46A1 (rozkłada go do 24-hydroxycholesterolu). Co ciekawe w siatkówce tzn.w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki oraz w komórkach zwojowych siatkówki także występuje ten enzym. Innymi enzymami rozkładu cholesterolu występującymi w tym obszarze są CYP27A1,CYP11A1. Ich polimorfizmy lub hamowanie jakimiś suplementami,lekami czy jedzeniem napewno będzie niekorzystne w przypadku osób z AMD. 518)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9717719/519)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4058366/520)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17453958/521)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18241055/522)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12686551/523)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18241055/. Najwyższe stężenie enzymu CYP rozkładającego cholesterol w ludzkich tkankach nabłonka pigmentu siatkówki jest CYP27A1,wielkokrotnie większe niż CYP46A1 który to rozkłada cholesterol w mózgu. 524)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9717719/
  • Możliwe, że polimorfizmy genu TIMP3 przyczyniają się do AMD. TIMP3 (wysokie poziomy) powoduje zgrubienie membrany Brucha. 525)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2906603/
  • Gen CD36 i jego polimorfizmy związany jest z mokrą postacią AMD (w populacji Japońskiej) 526)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2806007/
  • Gen Gln192Arg pełni funkcje protekcyjną w mokrej postaci AMD. 527)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20042177
  • Polimorfizm CFI rs141853578 (G119R) to zwiększone ryzyko wystąpienia zaawansowanej formy AMD. (badanie na populacji Irańskiej – na innych populacjach problemy z tym genem są rzadsze) 528)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29392637
  • Polimorfizm CFH Y402H może mieć funkcje protekcyjne(populacja turecka). 529)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27404493
  • Gen składowej dopełniacza C3 R102G i P314L zwiększają ryzyko AMD 530)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19168221
  • Kombinacja polimorfizmów rs3793917 CC i rsrs1061170 (TC/CC) (hen HTRA1 i CFH) zwiększa ryzyko mokrego typu AMD. 531)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25883802
  • Polimorfizmy genu CFI rs10033900T (allela C) i rs2285714 (allela C) mogą zwiększać ryzyko zachorowania na AMD. 532)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26949655
  • Polimorfizm genu cytokiny zapalnej TNF alfa (TNF-308 allela AA) pełni funkcje protekcyjną przed AMD. 533)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27213791
  • Gen HTRA1 rs11200638 (allela AA i AG) zwiększa ryzyko amd 2.36x. (badanie na populacji brazylijskiej) 534)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28846052
  • Gen ABCA1 rs1883025 allela T związany jest z ryzykiem zachorowania na AMD. 535)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26608582
  • Gen CX3CR1 rs3732379 allela T może zwiększać ryzyko zachorowania na AMD. 536)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26464724
  • Polimorfizm genu CX3CR1 T280M i V249l (allela T lub TT) zwiększa ryzyko AMD. ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26305531
  • Polimorfizm G/G genu g.32373708 G>A-IRP1 (rs867469) związany jest ze zwiększonym ponad 3x ryzykiem AMD, genotyp G/a z kolei zmniejsza ryzyko zarówno suchej jak i mokrej postaci tej choroby. Allela G g.49520870 G>A-IRP2 zwiększa ryzyko suchej odmiany a genotyp A/A i allela A obniża ryzyko. 537)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22331484
  • Niedobór autofagii może predysponować do AMD (w tym badaniu akurat delecja genów Atg5 i Atg7 powoduje niedobór autofagii) 538)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28465655
  • Polimorfizm genu VEGF (rs833061) obniża ryzyko mokrego AMD a rs1413711 i rs3025039 zwiększa. 539)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24689893
  • Allela T rs10483810 (gen RAD51) zwiększa ryzyko zaawansowanej formy AMD (badanie na populacji Chińskiej) 540)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23868022
  • Posiadanie przynajmniej jednej alleli T genu LIPC rs10468017 zmniejsza ryzyko zaawansowanej postaci AMD. 541)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25010633
  • Polimorfizmy genu (tj.obydwa występujące u danego człowieka) CFH rs1061170(allela TC lub CC) i HTRA1 rs3793917(allela CC) przyczyniają się do mokrego AMD. 542)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25883802
  • Polimorfizm genu transferyny rs4481157 (allele GG) zmniejsza ryzyko AMD, GA może zwiększać. Co dziwne GA zmniejsza postęp choroby(jak już jest) do mokrej jego formy. Gen transferyny rs8177178 (GG) to mnijeszy poziom transferyny zmniejszający tym samym ryzyko AMD. 543)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23089144
  • Polimorfizm genu CFH Y402H (allela C) zwiększa ponad 2 krotnie ryzyko AMD (badanie na Chińskiej populacji). 544)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22762059
  • Polimorfizm genu czynnika H układu dopełniacza (CFH) oraz wysokie CRP wskazujące na stan zapalny mogą predysponować do rozwoju mokrego AMD. 545)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27778189
  • Polimorfizm (allela CC) genu SIRT1 rs1277836 zwiększa ryzyko AMD. 546)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26656366
  • Gen HTRA1 (rs11200638 i rs2672598) i jego polimorfizm jest związany z wyższym ryzykiem zachorowania na AMD(w populacji Irańskiej). 547)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26989749
  • Geny CFH, C2, C2, CFI, CFB przyczyniają się do ryzyka AMD i jak już się ta choroba pojawi – do jej postępowania. 548)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25034031/549)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22067048/
  • Polimorfizmy CFH I62V i ARMS2 A69S 550)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25788651
  • Polimorfizm glutation peroksydazy (GPx Pro197Leu) zmniejsza zdolność organizmu do walki z wolnymi rodnikami(w siatkówce oka) prowadząc do AMD(w sensie zwieksza ryzyko zachorowania). 551)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27935234
  • Polimorfizm genu Apolipoproteiny E (APOE e4) zmniejsza ryzyko AMD 552)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28889998
  • Polimorfizm metaloproteinazy MMP-2 rs24386 (C->T) związany jest z rozwinięciem się ciężkich druz u osób z AMD. 553)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28944191
  • Sugeruje się, że nadmiernie pobudzony gen HRTA1 może prowadzić do neowaskularyzacji siatkówki. 554)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27125063
  • Gen lipazy wątrobowej (LIPC) rs10468017(allela T) i jego polimorfizm związany jest z mniejszym ryzkiem zaawansowanej formy AMD. 555)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25010633
  • ADIPOQ wariant rs82239 może być markerem podatności na AMD (allela G zwiększa ryzyko powstania zaawansowanej formy AMD). 556)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26301885

 

Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) leczenie naturalne

Opcji leczniczych czy też wspomagająćych leczenie jest ogrom(w sensie zarówno interwencji, suplementów, ziół i syntetyków) także podzieliłem wszystkie informacje z badań i raportów medycznych na kilka kategorii.

Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) – dieta, suplementy diety i zioła

  • Podwyższony poziom homocysteiny zwiększa ryzyko zachorowania na AMD, tak samo jak niskie poziomy witaminy B12 czy też b9. B6 także redukuje ryzyko zachorowania. 557)academic.oup.com/ajcn/article/98/1/4/4578338. Już samo łagodne czy też umiarkowane podwyższenie poziomu homocysteiny wpływa na rozregulowanie naczyń krwionośnych i dysfunkcje śródbłonka. Może to przyczyniać się do obrzęku plamki żółtej 558)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18320515. Należy zaznaczyć, że wysoka homocysteina może spowodować zaburzenia aktywności genów transkrypcyjnych i czynników stanu zapalnego takich jak CCL5, CEBPB, IL13RA2, IL15RA, IL6, IL8 i CXCL3(wszystko to jest podniesione w zwiazku z wysoką homocysteiną) w siatkówce oka. 559)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28546923 a hiperhomocysteinemia może być jedną z przyczyn ryzyka AMD. 560)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28221439. Kolejne badanie sugeruje, że B12 i folian(aktywna forma witaminy B9) redukują to ryzyko(gdyż zmniejszają poziomy homocysteiny). 561)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23636242. Jedno z badań dowiodło, że poziomy homocysteiny są wyższe u osób chorujących względem osób zdrowych,poziomy witaminy B12 są niższe tak samo jak i poziomy B9. 562)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26194346 Ponadto homocysteina(wysoki poziom) przyczynia się do powstawania AMD poprzez zmniejszenie aktywności połączeń ścisłych chroniących bariere krew-oko, zaburza aktywność fagocystyczną, zmniejsza międzykomórkową rezystancję elektryczną). 563)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26885895
  • STAT3 podwyższa poziomy białek przeżycia komórkowego Bcl-xl w różnych typach komórek. Pobudza ścieżkę Wnt co przyczynia się do protekcji przed apoptozą komórek nabłonka pigmentu siatkówki(chroni przed stresem oksydacyjnym)(brak STAT3 powoduje, że znika protekcyjne działanie ścieżki Wnt). TLR3 podnosi poziomy STAT3. Nie ma pewności czy STAT3 powoduje neowaskularyzację naczyniówki czy może jest ono podniesione na skutek neowaskularyzacji. N-acetyl cysteina podczas wysokich poziomów glukozy we krwi redukuje STAT3 i ekspresję VEGF jak i również terapia antyoksydantami robi to samo. 564)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3876436/
  • Hiperhomocysteinemia(czyli nadmiar homocysteiny) powoduje aktywację stresu oksydacyjnego który ma negatywny wpływ na funkcjonowanie nabłonka siatkówki. NAC(n-acetylo cysteina) może w tym przypadku pomóc w walce z wolnymi rodnikami. 565)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28931831. Ponadto NAC przeciwdziała podniesionej aktywności kaspazy 3 i 7 oraz zwiększonej produkcji wolnych rodników przez 7Kcho(7-ketocholesterol) jak i również przeciwdziała nadmiernej produkcji wolnych rodników przez retikulum endoplazmatyczne 566)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28116245, chroni przed stresem retikulum endoplazmatycznego 567)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25402962,  hamuje stres oksydacyjny i aktywację NF-kB,jak i także nadmiar makrofagów czy neutrofili w plamce żółtej siatkówki, hamuje MCP-1, VEGF czy też CXCL1 568)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20958190 oraz chroni siatkówkę przed uszkodzeniem wywołanym przez światło niebieskie. 569)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28769003
  • Krople do oczu z flawonoidami 3x dziennie polepszają krążenie krwi w oku oraz zapobiegają neowaskularyzacji plamki żółtej. 570)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22553528
  • DIM to suplement pochodzący z warzyw kapuścianych który hamuje produkcje VEGF i aktywację czynnika indukcji hipoksji(HIF-1alfa) co jest bardzo przydatne w przypadku zwłaszcza mokrej postaci AMD. 571)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25955241
  • Bajkalina(substancja zawarta między innymi w tarczycy bajkalskiej) chroni nabłonek barwnikowy siatkówki przed stresem oksydacyjnym, zmniejsza aktywność metaloproteinazy 9 (MMP-9) w macierzy oraz zmniejsza poziomy czynnika VEGF dzięki czemu chroni siatkówkę. 572)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20879805
  • Bioflawony z tarczycy Bajkalskiej (Wogonina, baicalein i baicalin) hamują produkcję tlenku azotu przez makrofagi jak i również obniżają cytokiny zapalne IL-1b, IL-6, IL-8 czy czynnik transkrypcyjny NFkappaB oraz posiadają właściwości antyoksydacyjne. Ponadto hamują angiogenezę komórek nabłonka. H2O2 zwiększa produkcję MMP-9 i VEGF , które obniża bajkalina. Pełni funkcje protekcyjne względem komórek zwojowych siatkówki co jest kluczowe w AMD. Co ciekawe możliwe że przywraca/normalizuje spadki glutationu i może chronić przed skutkami niedokrwienia (zwiększa poziomy HO-1). Przywraca do normy niskie poziomy ZO-1 (jest to białko wchodzące w skład połączeń ścisłych czyli tych które tworzą barierę krew-siatkówka). Redukuje poziomy VEGF i zwiększa PEDF. 573)sci-hub.hk/10.1089/jop.2014.0074574)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28260013. Baikalina(substancja zawarta w tarczycy bajkalskiej) hamuje VEGF,PDGF i metaloproteinazę MMP-2. Sugeruje się, że może być dobrym kandydatem do leczenia AMD. 575)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24502359 Kolejna substancja z tego zioła – wogonina -chroni komórki nabłonka pigmentu siatkówki przed apoptozą wywołaną przez h2o2 oraz przed stresem oksydacyjnym. 576)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25432585. Substancja ta działanie neuroprotekcyjne. Może ona zwiększać ilość neuronów siatkówki poprzez wpływ na komórki macierzyste szpiku kostnego oraz poprzez zahamowanie ścieżki Notch-1. Wogonina możę być przydatna w chorobach degeneracyjnych siatkówki. 577)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28415701. Potwierdza się, że tarczyca bajkalska hamuje formowanie się naczyń krwionośnych w okolicach plamki żółtej. Osłabia ona aktywację VEGF,PDGF i MMP-2. Sugeruje się, że może się ona nadać w przypadku wysiękowego zwyrodnienia plamki żółtej. 578)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24502359
  • NAC(n-acetylocysteina) to aminokwas który chroni komórki pigmentacyjne nabłonka oka przed niedotlenieniem. (robi to poprzez hamowanie nadmiernej aktywności genu p53 i CASP8) 579)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20653475
  • Idebenon to syntetyczna pochodna/analog koenzymu Q10. Chroni on komórki pigmentu siatkówki przed śmiercią i stresem oksydacyjnym poprzez stabilizacje białek,które decydują o 'życiu’ komórki (białka Bax i Bcl-2). 580)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26044821
  • Oliwa z oliwek zmniejsza ryzko wystąpienia późnej formy AMD. Inne badanie potwierdza, że oliwa z oliwek może być dobrą opcją zapobiegania rozwojowi AMD (kwasy zawarte w tym oleju hamują cytokiny zapalne IL-1beta, IL-6, TNF alfa, interferon gamma oraz czynnik VEGF). 581)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27467382 582)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26914244583)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19433719. Oliwa dzięki zawartości hydroksytyrozolu (HTS) działa przeciwrodnikowo chroniąc tym samym mitochondria komórkowe. 584)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20938484 Z kolei inne badanie stwierdza, że wraz z omega-3 przyczynia się do mniejszego ryzyka zachorowania na AMD. 585)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19433719
  • Wysoko skoncentrowane ekstrakty z borówek wykazują pozytywne działanie w AMD(zmniejszają utlenianie się tłuszczy i działają przeciwrodnikowo w siatkówce oka) 586)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16075680
  • Viagra powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych siatkówki – nie wiadomo jednak czy polepsza to ich ukrwienie (podejrzewam, że aminokwas l-arginina będzie działał tak samo) – teoretycznie w suchej odmianie AMD może być ona(l-arginina) pomocna 587)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16530757
  • Jak najczęstsze spożywanie świeżych warzyw i owoców w sezonie zmniejsza ryzyko AMD 588)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14704513
  • Przydatna może być także witamina C która bardzo dobrze sobie radzi z wolnymi rodnikami 589)Beatty et al. 2000; Sies et al. 1992; Fig. 1
  • Proantocyjaniny z jagód, poprzez swoje silne działanie antyoksydacyjne wykazują działanie zmniejszające poziom czynnika VEGF co hamuje postęp choroby. 590)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29393642
  • Zewnątrzkomórkowe ATP przyczynia się do degeneracji fotoreceptorów poprzez nadmiernie pobudzone receptory P2 (w tym P2x7 którego negatywne nadmiernie pobudzenie zostało przebadane). Szafran (przyprawa/zioło) hamuje receptory P2X7. 591)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4749535/. Ponadto szafran poprawia przepływ krwi w siatkówce, wykazuje działanie antyoksydacyjne (zwiększa SOD, glutation GSH i peroksydazę glutationu GPx) 592)sci-hub.hk/10.1080/10408398.2013.879467, wykazuje działanie protekcyjne względem siatkówki oka 593)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23938314 (wykazano , że podawanie go w ilości 30mg poprawia funkcje siatkówki osób z AMD) 594)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28289690. Inne badanie potwierdziło także jego pozytywną rolę w poprawie funkcji plamki żółtej w początkowym stadium AMD. 595)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22852021

Wpływ szafranu,kwercytyny,resweratrolu, zioła Danshen, katechin na procesy hamowania stanu zapalnego(tutaj na kaspazy oraz nagromadzenie się wolnych rodników które je pobudzają) 596)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3703386/

 

  • Sulforafan(substancja zawarta między innymi w kiełkach brokuł) pobudza enzymy antyoksydacyjne takie jak Nrf2 i Thioredoxin-1 – Trx1) oraz hamuje czynniki zapalne w komórkach nabłkonka barwnika siatkówki. Sugeruje się, że może być cenną substancją do zapobiegania czy też opóźniania postępu choroby. W innym badaniu potwierdzono, że l-sulforafan promuje regenerację komórek siatkówki pod obciążeniem oksydantów(podnosi on aktywność genu glutation s-transferazy) 597)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24187606 598)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29376497
  • Korzeń żeń szenia chroni komórki nabłonka pigmentu siatkówki przed niszczycielskim wpływem nadmiernie pobudzonego czynnika VEGF (hamuje go) 599)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24527228
  • Luteina chroni siatkówkę oka poprzez hamowanie nNOS oraz cyklooksygenazy-2(substancja powodująca stan zapalny która hamuje np.aspiryna). Sugeruje się, że dzięki temu luteolina hamuje śmierć komórek gdzie nastąpiło niedokrwienie w siatkówce oka. 600)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16631350
  • Ekstrakt z borówek niweluje śmierć komórek siatkówki wywołaną światłem, redukuje stres oksydacyjny i stres w retikulum endoplazmatycznym siatkówki. 601)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28570634
  • Astaksantyna to substancja występująca między innymi w krylu morskim. Jest to karotenoid, który jest w stanie ochronić siatkówkę i jej komórki przed uszkodzeniem spowodowanym światłem(w teście użyto światła 8000 luxów). Wykazuje działanie antyoksydacyjne. 602)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24152963. Redukuje poziomy H2O2 które przyczyniają się do utraty widzenia, śmierci komórkowej i generowania wolnych rodników. Uruchamia ścieżkę Nrf2-ARE która uruchamia detoks w organizmie(pobudza enzymy NQO1, HO-1, GCLM GCLC) oraz hamuje kaspazę-3 która doprowadza do śmierci komórkowej. Ponadto aktywuje ścieżkę Pl3K/Akt która pełni funkcje protekcyjną względem komórek nabłonka pigmentu siatkówki oka. 603)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23901249. Astaksantyna wykazuje silniejsze właściwości antyoksydacyjne niż luteina czy zeaksantyna oraz przenika przez barierę krew-oko kumulując się w siatkówce (tak samo jak luteina). Szczury karmione astaksantyną miały mniejsze zniszczenia fotoreceptorów spowodowane światłem niż te, którym jej nie podawano. Ponadto chroni mitochondria przed peroksydacją lipidów. 604)sci-hub.hk/10.1016/S0167-7799(03)00078-7

Wpływ kurkuminy, żeń szenia, DanShen na zahamowanie stanu zapalnego. 605)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3703386/

 

  • Kwas kofeinowy wykazuje działanie przeciwangiogenne oraz antyoksdaycyjne (hamuje neowaskularyzację siatkówki). 606)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19589397
  • Suplementacja witaminami z grupy B (tutaj polecam aktywne formy) może zredukować ryzyko choroby 607)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19237716
  • Alfa tokoferol(forma witaminy E) może pełnić funkcje antyoksydacyjną w siatkówce oka(aktywuje enzym Nrf2). 608)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20153624
  • Sipjeondaebo-tang to Azjatycka mieszanka ziół która zmniejsza poziomy VEGF oraz płytkopochodny czynnik wzrostu PDGF , zatem zmniejsza neowaskularyzację. 609)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25365937
  • Naringenina (substancja zawarta w cytrusach) chroni przed neowaskularyzacją plamki żółtej.610)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22553507
  • Salvia miltiorrhiza(Dan Shen) to zioło, które zawiera w sobie substancję zwaną salvianolic Acid A,który aktywuje enzymy Nr2/HO-1 w komórkach nabłonka pigmentu i chroni przed stresek oksydacyjnym poprzez aktywację ścieżki sygnałowej Akt/mTORC1. 611)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24486344
  • Kwercetyna to substancja zawarta między innymi w ziołach. Hamuje powstawanie neowaskularyzacji plamki żółtej in vitro i in vivo oraz zwiększa przepływ krwi naczyniówkowej. 612)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21425492
  • Celastrol to substancja zawarta między innymi w roślinie Winorośl zeusa(trzyskrzydlec – Tripterygium wilfordii),zdolna do zahamowania odpowiedzi zapalnej wrodzonego układu odpornościowego w nabłonku pigmentu siatkówki oka poprzez zahamowanie Nf-kB(czy też cytokiny IL-6) oraz białka szoku termicznego – Hsp70(Hsp70 to regulator Nf-kB). 613)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21683142
  • TUDCA chroni fotoreceptory po odklejeniu się siatkówki. Może to ochronić przed utratą wzroku w chrobach takich jak między innymi AMD. 614)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21961034615)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20565307
  • Berberyna to substancja zawarta między innymi w berberysach. W AMD powoduje ona obniżenie się poziomu mikrogleju/makrofagów,MDA i ogólnie stresu oksydacyjnego. Chroni siatkówkę przed dewastacyjnym działaniem światła. 616)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26475979
  • Polifenole z zielonej herbaty chronią plamkę żółtą przed uszkodzeniami spowodowanymi przez promienie UVB poprzez wpływ na ekspresję genów oraz protekcję mitochondriów komórkowych.617)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20702817
  • Witamina A łagodzi degenerację siatkówki (u otyłych szczurów). 618)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23036575
  • Korzeń żeń szenia hamuje produkcję czynnika VEGF w nabłonku pigmentu siatkówki oka. 619)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24527228
  • Wąkrotka azjatycka i naostrzyk(Centella asiatica i Melilotus) (flawonoidy z tych ziół) wykazują pozytywne działanie w tej chorobie.
  • Interferon beta promuje proliferację komórek nabłonka pigmentu siatkówki i hamuje aktywność komórek nabłonka neowaskularyzacji co przyczynia się do regresji neowaskularyzacji plamki zółtej. Pomimo tego bardzo ciekawego badania z interferonami zarówno alfa jak i beta bym uważał gdyż mogą dosłownie zniszczyć wzrok i spowodować inne permanente problemy zdrowotne. (moim zdaniem to wynika ze stosowania zbyt dużych dawek jak i faktu,że jest to po prostu syntetyk – sugerowałbym użycie ziół, które zwiększają ten typ interferonu np.rdestowiec japoński który ma w sobie b.duże ilości resweratrolu). 620)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7540359
  • Dieta o niskim indeksie glikemicznym(IG) zmniejsza ryzyko druz i zaawansowanej formy AMD. Inne badanie potwierdza,że osoby z ryzykiem zaawansowanego AMD mogą odczuć pozytywny efekt spożywania posiłków z węglowodanów o niższym poziomie indeksu glikemicznego.621) ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19410952 622)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17921404
  • Kwas rozmarynowy(zawary naturalnie w rozmarynie) hamuje neowaskularyzacje siatkówki. 623)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19470386
  • Celestrol to substancja roślinna(występująca w winorośli Zeusa), która hamuje stany zapalne w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki poprzez regulację białka szoku termicznego Hsp70 oraz czynnik transkrypcyjny NF-kB(Hsp70 jest regulatorem NF-kB). Ponadto redukuje cytokinę IL-6 która odgrywa ważną rolę(zapalną) w tej chorobie 624)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21683142
  • R-ALA (to kwas R-alfa liponowy) zwiększa aktywność dysmutazy nadtlenkowej SOD co może wspierać leczenie AMD. 625)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22678104 Chroni siatkówkę przed degeneracją wywołaną przez światło(chroni komórki fotoreceptorowe) 626)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25146987 oraz chroni komórki Mullera przed chryzenem(substancja występująca w dymie papierosowym) i może zredukować lub zapobiec degeneracji tych komórek w AMD. 627)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23335848
  • Akroleina to toksyna zawarta w dymu papierosowym. Uszkadza ona mitochondria komórek siatkówki oraz powoduje ich dysfunkcje poprzez redukcję glutationu, enzymów antyoksydacyjnych, ekspresji Nrf2.. R-ALA redukuje jej toksyczne oddziaływanie. 628)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17197552
  • Sok z żurawiny wykazując działanie przeciwrodnikowe redukuje progresję AMD – naturalnie chodzi o sok żurawinowy wyciśniety pare minut przed jego spożyciem (a nie syf nazywany sokiem 100%). 629)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27937080
  • B6,B9 i B12 mogą obniżać ryzyko AMD. 630)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19237716
  • Kwas kofeinowy hamuje neowaskularyzację siatkówki,zatem hamuje angiogenezę. Może to być przydatne w mokrej formie charakteryzowanej choroby. 631)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19589397 To samo działanie ma kwas chlorogenowy 632)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20532143. Obydwa kwasy występują w wielu ziołach.
  • Kwas ferulowy powstrzymuje pprodukcję amyloidu beta w nabłonku komórek oczu. 633)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28409157
  • Artemisinia to mocarne zioło, które chroni komórki siatkówki przed zniszczeniami wywołanymi przez światło oraz przez h2o2(chroni neurony siatkówki). 634)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28447781
  • Pycnogenol poprawia mikrokrążenie w siatkówce oka u osób z retinopatią cukrzycową – myślę, że w przypadku odmiany suchej AMD może być również bardzo przydatny. 635)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19916788
  • DIM hamuje HIF-1alfa i aktywność Nf-Kb oraz VEGF. w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki 636)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25955241
  • Hibiscus sabdariffa(Ketmia szczawiowa) i hibiscetyna(hibiscetin), substancja zawarta w Ketmi jest regulatorem angiogenezy(jak i ogólnie antocyjany) co może być wykorzystane do kontroli tego procesu w AMD. 637)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28459020
  • Kwas karnozynowy zawarty w ekstrakcie z rozmarynu przekracza barierę krew mózg i wykazuje działanie neuroprotekcyjne. Pobudza enzym antyoksydacyjny Nrf2. Chroni komórki nabłonka pigmentu siatkówki oka przed toksycznością h2o2 oraz redukuje formowanie się Prx2. Chroni także oczy przed światłem, zwiększa grubość zewnętrznej powłoki komórek jądrowych siatkówki. 638)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23081978
  • Nadmiar soli w diecie i odwodnienie organizmu(bardzo często spotykane u osób starszych) prowadzi do zewnątrzkomórkowej osmozy(Osmolalności) co przekłada się na nadciśnienie. Ma to negatywny wpływ na siatkówkę gdyż wysoka osmoza powoduje wzrost VEGF,wzrost czynnika wzrostu fibroblastów, wzrost akwaporyny-5 . Ponadto wzrost stresu osmotycznego powoduje wzrost stanów zapalnych w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki. Całość tych procesów wskazuje na zwiększone ryzyko AMD. 639)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28031693
  • Poziomy DHEA SO4 są niskie w przypadku AMD (co w sumie nie dziwi bo z wiekiem DHEA naturalnie spada tak samo jak poziom praktycznie większości hormonów). Sugerować to też może problem z nadnerczami a jak jest z nimi problem to również i z tarczycą(co potwierdzają inne badania konkretnie właśnie w tej chorobie). DHEA można zakupić i suplementować w formie suplementu diety. 640)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17157799
  • Idebenone to substancja, którą można kupić w postaić suplementu. Redkuje proapoptyczną(czyli powodującą śmierć) ilość białka Bax oraz aktywuje/zwiększa ilość antyapoptycznego białka Bcl-2 chroniąc tym samym komórki pigmentu siatkówki. 641)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26044821
  • Acetyl l-karnityna hamuje czynnik B układu dopełniacza (CFB) w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki 642)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29247196 z kolei l-karnityna obniża poziomy MDA(marker peroksydacji lipidów) oraz chroni przed stresem oksydacyjnym oraz zwiększa poziomy glutationu co jest bardzo przydatne w AMD. 643)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25610013
  • Luteolina i fisetyna chronią komórki nabłonka pigmentu siatkówki poprzez obniżenie stanów zapalnych (redukują aktywację ścieżek MAPK i CREB). 644)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26619957
  • Wysokie spożycie folianu(aktywnej formy witaminy B9 ) zmniejsza ryzyko progresji atrofii geograficznej. 645)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26961928
  • Niacyna powoduje rozszerzenie naczyń tętniczych siatkówki jednak potrzeba badań aby potwierdzić jej pozytywne działanie w przypadku np. suchej postaci AMD. 646)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16877271
  • Z naturalnych produktów hamujących czynnik VEGF można wymienić Luteolinę, apigeninę(która hamuje również HIF-1alfa), genisteinę , Hesperetynę(z owoców cytrusowych), Cremastranone(Z Cremastra appendiculata), kwercytynę(krople do oczu z kwercytyną o stężeniu 1% podawane 3x dziennie hamują neowaskularyzację naczyniówki), Isoliquiritigenin (z korzenia lukreci), Deguelin (z Mundulea sericea), Honokiol(z kory Magnoli), Combretastatin (z Combretum caffrum), Decursin (z Angelica gigas), Withaferin A (z Withani Somnifery). 647)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4259824/
  • Aktywacja receptorów PPAR alfa pełni funkcje protekcyjną przed stresem oksydacyjnym i może przyczyniać się do spowolnienia postępu choroby. 648)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25385631
  • Ekstrakt z Melisy(melissa officinalis) chroni komórki nabłonka pigmentu siatkówki przed stresem oksydacyjnym. Sugeruje się, że może pełnić funkcje protekcyjne w suchej odmianie AMD. 649)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26941573
  • W AMD występują zaburzenia komórek gleju. Sugeruje się, że zahamowanie stresu oksydacyjnego i stresu związanego z retikulum endoplazmatycznym może być dobrą opcją na zaburzenia komórek glejowych w AMD. 650)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29357794
  • Stwierdza się, że poziomy acetylcholinoesterazy(enzym rozkładający acetylocholinę) są na niskim poziomie w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki(zdrowej). Stwierdza się, że jej podniesione poziomy mogą być problemem(gdyż podnosi je nadmiar H2O2) w AMD.  Jest masa produktów naturalnych hamujących ten enzym – można o nich poczytać także i na tym blogu(bardzo rozbudowaną listę można znaleźć np.tutaj czytelniamedyczna.pl/2631,hamowanie-aktywnoci-acetylocholinoesterazy-i-butyrylocholinoesterazy-przez-surow.html )651)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24392323
  • Krople do oczu z n-acetylo karnozyną mogą pomóc w AMD. 652)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19487926
  • Spadek koenzymu q10 w siatkówce następuje wraz z wiekiem i wynosi ok.40%. Spadek ten wynika z mniejszej wydajności organizmu w walce z wolnymi rodnikami oraz spadkiem syntezy ATP w siatkówce – doprowadzić to może do degeneracji siatkówki. 653)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19060288 Koenzym Q10 hamuje produkcję wolnych rodników i chroni komórki nerwowe siatkówki przed stresem oksydacyjnym 654)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28762311, może poradzić sobie z problemem nagromadzenia cholesterolu 7kCh czy też 24S-OHC. 655)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5755337/ Jako że wolne rodniki(ich nadmiar) to podstawowy problem w AMD, wykazano, że poziomy koenzymu q10 u osób z tą chorobą są niższe niż u osób zdrowych, dlatego też sugeruje się, że suplement ten może być pomocny w patogenezie tej choroby. 656)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11125270
  • Wysoki poziom mleczanu a niski pirogronianu to znany marker zaburzeń mitochondrialnych i jest oznaką, że w AMD zaburzone są funkcje przeciwoksydacyjne. Sugeruje się, żę nadmiar mleczanu jest zaangażowany w patogenezę AMD. Odrazu od siebie muszę dodać, że bardzo dobrym reduktorem mleczanu jest koenzym Q10, który w tej chorobie na pewno bym zastosował ze względu na jego właściwości chroniące mitochondria komórkowe w każdym organie ciała w tym i w siatkówce oka. Innym suplementem który mogłbym zasugerować jest rewelacyjny MitoQ, który bardzo szybko dociera do mitochondriów komórkowych, dobrze sobie radząc ze stresem oksydacyjnym który tam panuje. 657)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25191529
  • Podawanie inhibitorów proteasomów redukuje stres oksydacyjny w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki. Naturalne inhibitory proteasomów to takie substancje jak celastrol, withaferin A, EGCG. 658)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22903875 659)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22879419
  • Substancja zawarta w zielu Dan Shen (Salvianolic Acid A) chroni przed utlenianiem się lipidów(które prowadzi do progresji neowaskularyzacji naczyniówki). Ponadto chciałbym dodać, ze Dan Shen przechodzi przez barierę krew mózg zatem także i przez barierę krew-siatkówka i może działać tam przeciwzapalanie i antyoksydacyjnie. 660)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29081889 661)hindawi.com/journals/ecam/2013/247948/662)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19216858
  • Fukoidan z Undaria pinnatifida wykazuje działanie anty VEGF oraz obniża HIF-1alfa jak i także NFkappaB. Posiada właściwości antyoksydacyjne oraz zwiększa poziomy Nrf2. Hamuje układ klasyczny i alternatywny układ dopełniacza (przyczepia się do białka C1q i C4 hamująć aktywację klasycznego szlaku dopełniacza) jak i również C3 i C3b. Hamuje MCP-1, Cox-2 i iNOS jak i również TNF alfa i IL-1beta. (z Ecklonia cava, fucoidan z Agarum cribosum może aktywować cytokiny zapalne). 663)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4771984/
  • Cremastranone to homoizoflawon, który posiada właściwości hamowania angiogenezy w siatkówce oka. 664)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26035340
  • Kwercytyna pobudza ścieżkę Nrf2 co wykazuje działanie antyoksydacyjne w AMD. 665)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26643168
  • Borówka bagienna – wjątkowo ciekawa roślina gdyż hamuje fotooksydację A2E która spowodowana jest przez światło niebieskie, redukuje akumulację A2E przyczyniając się tym do protekcji komórek nabłonka pigmentu siatkówki. 666)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26589689
  • Barleria lupulina to roślina która posiada w sobie katechole (alky catechols) które pobudzają enzym Nrf2. Polepsza funkcje połączeń ścisłych niezbednych do zachowania integralności bariery siatkówka-krew, polepsza funkcje komórek nabłonka i redukuje stan zapalny i przecieki waskularne. 667)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27660013
  • Polisacharydy z jagod goji (Lycium barbarum) regulują nie poprawnie aktywowane białka śmierci i przetrwania komórkowego – Bax i Bcl-2 chroniąc tym samym komórki nabłonka pigmentu siatkówki przed apoptozą. Przed AMD chroni też ekstrakt ze zwykłych jagód. 668)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25709900669)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16075680
  • Druzy powstają poprzez infiltracje(przenikanie) mikrogleju do komórek nabłonka pigmentu siatkówki. Mikroglej to głównie makrofagi, które znajdują się w mózgu i są kontrolowane przez receptory PPAR gamma. Pełni on funkcje zarówno protekcyjna ale także i niszczycielską – może wytwarzać(jeśli jest nadmiernie aktywowany) cytokiny zapalne powodując stan zapalny w obrębie móżgu czy też np.oczu jak i też możę zwiększać poziomy makrofagów i leukocytów. Kurkuma hamuje mikroglej(tak jak to robi moim zdaniem lepsza substancja – syntetyk naltrekson w niskiej dawce). Kurkumina aktywując PPAR gamma przyczynia się do obniżenia produkcji metaloproteinay 9(MMP-9) która powodouje degradację macierzy zewnątrzkomórkowej i stymuluje komórki nabłonka pigmentu atkówki do migracji do membrany Brucha co przyczynia się do patogenzy AMD 670)sci-hub.hk/10.1055/s-0033-1351074
  • Kurkumina reguluje wykorzystanie tlenu, retencję wapnia, reguluje potencjał membran mitochondrialnych i aktywuje kompleksy respiratorowe mitochondriów. Ponadto aktywuje czynnik transkrypcyjny Nrf2. W zaburzeniach siatkówki podwyższa poziomy glutationu, redukuje cytokiny zapalne i czynnik NFkB czy też czynnik VEGF oraz eNOS. Podwyższa HO-1 i redukuje poziomy wolnych rodników. Łatwiej napisać czego kurkumina nie robi w chorobach oczu… 671)sci-hub.hk/10.1002/mnfr.201200718
  • Kurkumina to substancja zawarta w Kurkumie. Badania dowodzą, że może wykazywać pozytywne działanie w syndromie suchego oka czy witreoretinopati. Syndrom suchego oka to między innymi stan zaplny oka, w którym dominują cytokiny zapalne IL-1beta, IL-6 i TNF alfa jak i naturalnie czynnik transkrypcyjny NFkappaB. Kurkuma i kurkumina hamują stan zapalny w tym schorzeniu zatem i powinna także w AMD. Wykazuje także pozytywne działanie w retinopati cukrzycowej. Hamuje kumulację się wapnia Ca(2+). receptory PPAR-gamma są znajdowane w komórkach neuralnych jak i w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki – ich aktywacja związana jest z aktywnymi problemami z narządu wzroku. Receptory te odgrywają ważną rolę w przypadku stanu zaplnego. Wykazano, że agoniści(czyli pobudzacze tych receptorów) obniżają stan zapalny(MCP-1, cytokinę L-6, CRP, PAI-1, MMP-9) 672)sci-hub.hk/10.1055/s-0033-1351074. Kurkuma (Curcuma longa) hamuje czynnik VEGF w AMD. Ponadto działa przeciwzapalnie(hamując praktycznie wszystkie cytokiny zapalne) i antyoksydacyjne, zwiększa poziomy SOD oraz glutationu. 673)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28853916, wykazuje znaczącą poprawę w AMD poprzez regulacje proliferacji, stesu oksydacyjnego i apoptozy komórek nabłonka pigmentu siatkówki chroniąc dzięki temu wzrok 674)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26445530, hamują akumulację amyloidu beta i jego agregacje a także jego formowanie się w mózgu hamując tym samym jego toksyczność 675)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22742420, reguluje poziomy NF-kappaB(obniża), AKT, NRF2(zwiększa) i czynników wzrostu dzięki czemu, hamuje stan zapalny i chroni komórki w AMD. Ponadto obniża czynnik VEGF 676)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19121385677)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17662242/,  chroni przed zniszczeniami wywołanymi przez światło i zapobiegają apoptozie(śmierci) komórek nabłonka pigmentu siatkówki. 678)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28155996679)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28155996
  • Substancje które hamują VEGF to olej sojowy, meisoindigo, artesunat, sulforafan, aplidyna, meisoindigo, kwas 4-O-metylogalowy, celastrol, kwas elagowy, delfinidyna, kurkumina i philinopside A, skopolina, fisetyna i paeoniflorina, kwas kawowy i  polifenol (EGCG) 680)(Jeong, Koh, Lee, Lee, Lee, Bae, Lu and Kim 2011)
  • He-Ying-ing-Re to chińska formuła ziołowa która reguluje połączenia ścisłe(niezbędne do utrzymania bariery krew-oko/siatkówka) i redukuje poziomy AGE. 681)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25929449
  • Salvianolic Acid A zawarty w zielu Dan Shen (Salvia miltiorrhiza) chroni komórki nabłonka pigmentu siatkówki przed stresem oksydacyjnym i stanem zapalnym poprzez pobudzenie enzymu Nrf2 i dezaktywację Ścieżki P2x7r-Pkr-Nlrp3 682)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28371616
  • Genisteina (substancja pozyskana z soi ale i nie tylko), hamuje angiogenezę podczas neowaskularyzacji naczyniówki(redukuje poziomy MCP-1, ICAM-1 i MMP-9). 683)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25113565
  • skQ1 to antyoksydant w postaci kropli który bezpośrednio dociera do mitochondriów komórkowych oczu. Obniża on poziomy receptora węglowodorów aromatycznych AhR). Pobudza enzymy detoksu Cyp1bb1 i Cyp1a2 które zamieszane są w aptogenezę AMD podobną retinopatię. 684)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25132985
  • W patofizjologię AMD zaangażowane są minerały takie jak cynk,miedź i żelazo. Są one ściśle związane z białkami i innymi molekułami w celu regulacji różnych struktur i/lub funkcji lub też w postaci nie związanej. Za wysoki poziom niezwiązanych/wolnych jonów metali może wywoływać efekt toksyczny i aby ochronić komórki siatkówki przed tą toksycznością, prawidłowo muszą działać różne transportery metali, chaperony czy też obecność molekół składujących które ściśle przylegają do tych metali po to ,aby nie tworzyły one toksyczności. Jako że akumulacja żelaza w siatkówce związana jest z wiekiem i patogenezą AMD, sugeruje się, że chelatory żelaza i/lub cynku mogą pomóc w przypadku tej choroby. 685)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24160731
  • Nikotynamid hamuje powstawanie druz, czynników zapalnych w tym i aktywacji dopełniacza. 686)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28132833
  • Likopen(substancja zawarta w pomidorach) redukuje przyleganie monocytów oraz zniszczenia wywołane przez H2O2 w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki. Ponadto hamuje ICAM-1 oraz NFkappaB jak i także stymuluje enzym Nrf2 i zwiększa wewnątrzkomórkowy glutation. 687)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27155396
  • Suplementacja NAD+ hamuje stres oksydacyjny wywołany przez H2O2 i chroni komórki nabłonka pigmentu siatkówki przed śmiercią poprzez podniesienie statusu autofagii. 688)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27240523
  • Flawony z rokitnika zwyczajnego(Hippophae rhamnoides) chronią komórki zwojowe siatkówki przed stresem oksydacyjnym,stanami zapalnymi, apoptozą i nadmierną angiogenezą powstałą przez ekspozycję na światło. Mało jest tak różnorodnie działających substancji ,wspierających leczenie AMD. 689)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26653970
  • Zwiększenie wytwarzania cytokiny przeciwzapalnej IL-10 przez makrofagi zmniejsza wielkość neowaskularyzacji plamki żółtej. 690)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22802947
  • Allicyna(substancja zawarta w czosnku) obniża poziomy wolnych rodników i malondialdehydu (MDA) oraz zwiększa proporcję glutationu GSH do disarczku glutationu GSSG. Ponadto zwiększa aktywność enzymu Nrf2 w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki. 691)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26781848
  • Kwercetyna obniża poziomy prozapalnych cytokin IL-6,IL-8 i MCP-1. Polepsza integralność ściany komórkowej i funkcje mitochondriów. 692)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25662315
  • Kwercetyna chroni komórki nabłonka pigmentu siatkówki przez stresem oksydacyjnym poprzez aktywację ścieżki Nrf2, ponadto zapobiega śmierci komórkowej i chroni przed stresem retikulum endoplazmatyczne. 693)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28713895
  • Przypadek człowieka, który miał zmiany druzowe, które normalnie występują w AMD, na które pomogła suplementacją witaminą A (20tys dziennie przez miesiąc). 694)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23900584
  • Galantamina to substancja którą można kupic w formie suplementu, która chroni przed peptydem ameloidu beta, glutaminianem, nadtlenek wodoru, zaburzeniami glukozy i gospodarki tlenem. 695)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23834167
  • Artemesinina chroni komórki nabłonka pigmentu siatkówki przed stresem oksydacyjnym poprzez aktywację ścieżki sygnałowej ERK/cREB. 696)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27372058
  • SkQ1(pochodna koenzymu Q10) hamuje degenerację fotoreceptorów, polepsza krążenie krwii w siatkówce, przywraca prawidłową ekspresję Alfa B krystaliny a białko te (jego zaburzenia) zaangażowane są w patofizjologię AMD(jeśli działa prawidłowo chroni komórki nabłonka pigmentu siatkówki przed stresem oksydacyjnym, są modulatorem angiogenezy i czynnika VEGF). 697)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25483086698)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26026469
  • Selernica(Cnidium officinale) to roślina, która zawiera w sobie substancje o nazwie butylidepenephthalide. Wykazuje ona działanie antyangiogenne w komórkach siatkówki w której doszło do neowaskularyzacji (hamuje ekspresje AREG, ANG, DLL4 i VEGF). 699)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27435599
  • Kwercetyna i cyjanidin-3-glucoside to substancje, które chronią przed tworzeniem się produktów końcowych glikacji. Polifenole te chronią również przed spadkami glutationu(związanym z fotoutlenianiem się A2E) chroniąc tym samym siatkówkę przed stresem fotooksydacyjnym. 700)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28461203
  • Ginkgo biloba wykazuje działanie przeciw zlepianiu się płytek krwii oraz antyoksydacyjne. Polepsza mikrokrążenie w mózgu i tym samym może to zrobić w gałce ocznej. Przeciwdziała niedotlenienieniu. Wszystkie te właściwości mogą być przydatne w leczeniu suchej odmiany AMD. 701)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10807109702)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12244891. Inne badania potwierdzają , że zioło te wykazuje poprawę widzenia w AMD (240mg dziennie) brany przez minimum 6 miesięcy. 703)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23440785. Bardzo możliwe, że dzieje się to poprzez obniżanie poziomów HIF-1 alfa i VEGF w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki. 704)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23790153Myslę, że powinno się nadać w suchej postaci tej choroby,w Alzheimerze polepsza stan zdrowia pacjentów). 705)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16400219Wykazano, że u osób z AMD w tętnicach siatkówki jest zmniejszony przepływ krwi. 706)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24147793 Ginkgo Biloba czy winpocetyna(vinpocetine) mogą w tym przypadku pomóc polepszając cyrkulację krwii stąd też przytaczam badania nad tym ziółkiem.
  • W siatkówce są najwyższe poziomy tauryny(aminokwasu) w organizmie. U kotów, kiedy dochodzi do uszczuplenia się jej zapasów, zaczyna się proces degeneracyjny fotoreceptorów prowadzący do permanentnej degeneracji siatkówki. Ponadto tauryna reguluje poziomy wewnątrzkomórkowego wapnia którego nadmiar doprowadza do śmierci komórkowej. 707)archive.foundationalmedicinereview.com/publications/3/2/128.pdf Ponadto hamuje on stres retikulum endoplazmatycznego, autofagię i apoptozę komórek nabłonka pigmentu siatkówki poprzez modulację aktywności genów calpain-1 i calpain-2. 708)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29036897 Inne badanie potwierdza, że Niskie poziomy aminokwasu tauryny związane są z degeneracją siatkówki(tauryna między innymi stabilizuje ściany komórkowe). 709)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9577248
  • Alfa mangostin to substancja zawarta w owocu mangostanu(czy też w drzewie). Stymuluje ona dysmutazę nadtlenkową SOD, peroksydazę glutationową GPx oraz Glutation GSH zarówno in vitro jak i in vivo. Powoduje ona także akumulację enzymu Nrf2 oraz pobudza oksygenazę hemową (HO-1) i reguluje ścieżki sygnałowe MAPK,ERK1/2,JNK i P38 chroniąc dzięki temu wzrok w AMD. 710)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26888416
  • Ziołowa formuła chińska o nazwie Guibi-Tang redukuje angiogenezę (czynnik VEGF), czynnik wzrostu fibroblastów FGF2 oraz inhibitor aktywacji plazminogenu PAI-1. 711)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26694358
  • Borówki zwiększają enzymy antyoksydacyjne(SOD,GPx,Katalazę) oraz obniżają MDA w komórkach siatkówki. Ponadto hamują podwyższenie się poziomów cytokin zapalnych aktywowanych światłem oraz hamują angiogenezę(IL-1b i VEGF). Ponadto hamują peroksydację lipidów co ma b.duże znaczenie w AMD. 712)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26694327
  • Antagoniści receptora P2X7(amyloid beta wpływając na ten receptor pobudza kaspazy doprowadzające do śmierci komórkowej) – wraz z omega 3 chronią przed toksycznością amyloidu beta 713)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26467741
  • Kwercetyna obniża poziomy prozapalnych cytokin IL-6,IL-8 i MCP-1. Polepsza integralność ściany komórkowej i funkcje mitochondriów. 714)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25662315
  • Vinpocetine(Winpocetyna) to substancja która występuje w ziołach ale i też można ją zakupić w postaci suplementu diety, która hamuje aktywowany przez amyloid beta czynnik transkrypcyjny NF-kB(wzburza stany zapalne) oraz inflammasomy NLRP3 jak i produkcję cytokin zapalnych(IL-1b i IL-18) przez komórki nabłonka pigmentu siatkówkę. Dodam, że pobudza on także mikrokrążenie w mózgu także powinien być bardzo dobrym wsparciem w przypadku suchej odmiany AMD. 715)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25041941
  • Restrykcja kaloryczna polepsza wytwarzanie się łez i tym samym niweluje zespół suchego oka(wytwarzanie łez spada z wiekiem) który powoduje stany zapalne. Restrykcja kaloryczna zmniejsza odkładanie się lipofuscyny w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki, redukuje śmierć komórek fotoreceptorów, redukuje spadek glutationu i tioli, tauryny i kwasu askorbinowego w siatkówce oka. Ponadto ograniczenie spożywania kalorii w każdym posiłku chroni utratę komórek zwojowych. 716)sciencedirect.com/science/article/pii/S0531556513001009?via%3Dihub . Powoduje zwiększone wydzielanie się łez co zwalcza ewentualny syndrom suchego oka, hamuje skracanie się telomerów w komórkach nabłonka soczewki oka, polepsza aktywość alfa krystaliny, obniża odkładanie się beta i gamma krystaliny,redukuje spadek thioli, glutationu, kwasu askrobinowego i tauryny, hamuje utratę komórek zwojowych siatkówki. 717)sci-hub.hk/10.1016/j.exger.2013.04.002
  • Mimetykami restrykcji kalorycznej(czyli czymś co ją naśladuje) są(tzn.sugeruje się, że mogą być) kwas ALA, astaksantyna, laktoferyna(która to też zapobiega zespołowi suchego oka poprzez zwiększenie wytwarzania łez 718)Dogru et al., 2007;719)]Kawashima et al., 2012 czy też zmniejsza czynnik VEGF 720)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17071598/), EPA, luteina czy też syntetyki takie jak rapamacyna czy metformina 721)sciencedirect.com/science/article/pii/S0531556513001009?via%3Dihub
  • Apigenina to substancja zawarta w Bluszczyku(Glechoma longituba) jak i także w formie suplementu diety. Hamuje ona apoptozę fotoreceptorów, stres oksydacyjny, aktywację mikrogleju i aktywację genów prozapalnych w przypadku oka na które oddziałuje światło. 722)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28336272
  • Skrzydlik(pterygium) jest to choroba oka która zwiększa ryzyko AMD 2-3 krotnie 723)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15767067
  • Sulforafan to substancja zawarta w kiełkach brokuł, która chroni komórki nabłonka pigmentu siatkówki przed fotooksydacyjnym uszkodzeniem(pobudza gen Nrf2 i zwiększa glutation). 724)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15229324
  • Korzeń piwoni oraz Lukrecja uralska hamują czynnik VEGF, przeciek z naczyń krwionośnych siatkówki oraz neowaskularyzację naczyniówki. 725)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29234364
  • paeoniflorin to substancja zawarta w Piwoni. Chroni ona komórki nabłonka pigmentu siatkówki przed śmiercią spowodowaną H2O2. Hamuje także stres oksydacyjny i aktywność kaspazy-3. Sugeruje się wykorzystanie tej substancji w leczeniu chorób oczu w tym i AMD. 726)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22219646
  • Artemesinia – zioło stosowane z dobrą skutecznością na malarię poprzez wpływ na ścieżkę sygnałową MAPK, NF-kB i PI3K hamuje wykazuje antyangiogenne działanie w AMD 727)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28765885
  • L-karnozyna(produkt o nazwie Can-C) w postaci kropli do oka może hamować peroksydację lipidów, ma działanie antyoksydacyjne i zapobiega glikacji, polepsza widzenie w zaćmie, w zamazanym widzeniu, syndromie suchego oka czy też w chorobach siatkówki. 728)sci-hub.hk/10.1002/dta.265
  • Winpocetyna nie tylko pobudza mikrocyrkulacje w mózgu ale i również hamuje NF-kappaB pobudzone przez amyloid beta,NLRP3 oraz cytokiny zapalne 729)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25041941/
  • Cremastranone to homoizoflawon który może zatrzymać angiogenezę(bez aktywowania apoptozy komórek) w przypadku mokrej postaci AMD 730)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26035340
  • Cremastra appendiculata to roślina która zawiera w sobie homoizoflawanon (homoisoflavanone – , 5,7-dihydroxy-3-(3-hydroxy-4-methoxybenzyl)-6-methoxychroman-4-one) – inhibitor angiogenezy w neowaskularyzacji siatkówki. 731)sci-hub.hk/10.1016/j.bbrc.2007.08.100
  • Klon mono (ekstrakt z liści), kora cynamonowca japońskiego, rdestowiec sachalinski, Eurya japonica liście, Adenophora racemosa, barbula szara(Caryopteris incana) czy też cytryniec chiński(Schisandra chinensis) hamują angiogenezę poprzez zahamowanie VEGF. 732)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3736538/
  • Suplementacja NAD+ może pomóc w dysfunkcjach komórek nabłonka pigmentu siatkówki poprzez ochronę redukcyjnej karboksylacji jak i samych komórek pigmentu przed stresem oksydacyjnym. 733)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27911769
  • Żeń szeń panax(Panax ginseng) hamuje TNF alfa i działa neuroprotekcyjnie. Koreański czerwony żeń szeń polepsza przepływ krwi w oku. Redukuje stres oksydacyjny w oku. Dan shen z kolei polepsza transport krwi i tlenu, może pomóc w wyregulowaniu cukru we krwi, chroni komórki zwojowe siatkówki. Hamuje NF kappa beta. 734)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3703386/
  • Płyn lugola jak i zastrzyki z jodu bezpośrednio do oka lub podskórne wykazują znaczącą poprawę wzroku w AMD – wręcz rewelacyjną bym powiedział. Zaprzestanie kuracji powoduje jego pogorszenie się (tj. postęp choroby). Jest to dokument z lat 40stych ubiegłego wieku… 735)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1315147/?page=11

  • Puerarin to substancja zawarta w korzeniu Kudzu. Roślina ta znana jest w Chinach od pokoleń i używana do leczenia AMD. Wykazano, że substancja z korzenia tej rośliny aktywuje ścieżkę antyoksydacyjną NRf2/HO-1 i hamuje peroksydację lipidów, aktywację przez amyloid beta inflammasomów NLRP3 oraz estres retikulum endoplazmatycznego 736)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28583762
  • Wykazano,że dochodzi do uszkodzeń mitochondriów komórkowych w siatkówce osób z AMD,zatem ich wsparcie różnymi preparatami(polecam koenzym q10,mitoq czy też PQQ) może przynieść pozytywny efekt. 737)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4420790/
  • Jakiś czas temu zaproponowano, że pobudzenie telomerazy(enzymu przedłużającego żywotność komórek) może ochronić wzrok w suchej postaci AMD. Astragalus to roślina, która zawiera substancję zdolną do takich rzeczy. Wykazano, że jest ona w stanie pobudzić telomerazę na tyle, że funkcje komórek nabłonka pigmentu siatkówki ulegaja poprawie. 738)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4734847/
  • Promienie UVB pobudzają cytokinę IL-6/STAT3 i regulują komplement B(CFB). Kwas garbnikowy/taninowy występujący w wielu ziołach to polifenol mający przeciwzapalne właściwości. Hamuje produkcję cytokiny zapalnej IL-6 przez promienie UVB, fosforylację STAT3 oraz ekspresję CFB zatem wiele ziół będzie chronić twoje oczy przed czynnikami pobudzającymi stan zapalny, spowodowany przez promienie słoneczne UVB. Jedyne na co bym zwrócił uwagę to na fakt, że garbniki w nadmiarze powodują zaparcia. 739)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22169226740)
  • Czynnik transkrypcyjny NRF2 (pobudzony) zwiększa grubość siatkówki(jeśli jest ona uszkodzona/spłycona) i regeneruje po ekspozycji na światło. 740)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28253482
  • W przypadku AMD zaburzone jest funkcjonowanie genu Nrf2 który odpowiada między innymi za funkcje detoksykacyjne 741)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24440594 .
  • Myszy z niedoborem NRF2 zapadają na AMD ,a rozregulowany proces autofagii jest związany z dodatkowym stresem oksydacyjnym i stanem zapalnym. 742)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21559389 Ponadto myszy bez genu Nrf2 chorują na AMD wraz z formowaniem się druz, lipofuscyny i złogów podsiatkówkowych. 743)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28782506. Enzym i gen Nrf2 chronią komórki fotoreceptorów przed stresem oksydacyjnym wywołanym przez niebieskie światło. Sugeruje się, że Nrf2 wykazuje działanie neuroprotekcyjne dla fotoreceptorów w AMD. Należy więc je wspierać(suplementami i dietą). 744)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27923559 Nrf2 chroni także przed rozregulowaną wrodzoną odpowiedzią immunologiczną. Zwiększa enzymy drugiej fazy detoksu zaangażowane w syntezę i utrzymanie odpowiedniego poziomu glutationu 745)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16723490/. Nrf2 reguluje takżę układ dopełniacza. Brak Nrf2 zwiększa odkładanie się białka dopełniacza C3 w różnych organach w tym i w mózgu oraz zwiększa stres oksydacyjny. W przypadku palenia papierosów w membranie Brucha znaleziono białka dopełniacza C3 i C5 oraz komponent MAC. Kwas ALA jest aktywatorem Nrf2 tak jak też sulfarafan z brokułów. 746)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3575185/
  • EGCG to polifenol zawarty w zielonej herbacie. Przywraca on homeostazę wapnia Ca2+ poprzez obniżenie produkcji wolnych rodników i zahamowanie prohibitiny1 która reguluje poprawne funkcjonowanie retikulum endoplazmatycznego oraz zapobiega apoptozie komórek. 747)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27778132, hamuje nadmiernie pobudzoną metaloproteinazę 9 (MMP-9) oraz VEGF748)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25123184, chroni przed toksycznym działaniem promieni UVB na komórki nabłonka pigmentu siatkówki poprzez regulację autofagii w oku. 749)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23916613. Hamuje uszkodzenia siatkówki spowodowane promieniowanem UVB także poprzez zahamowanie obniżenia fosforylacji ścieżki sygnałowej JNK1 i c-Jun). JNK1 to ścieżka sygnałowa, która w AMD hamuje śmierć komórek nabłonka pigmentu siatkówki. 750)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21909619. Promieniowanie UVA zwiększa produkcje H2O2, a jego nadmiar prowadzi do śmierci komórek nabłonka pigmentu siatkówki oka co jest też związane z nadmiarem wapnia. Komórki te przed śmiercią wywołaną przez h2o2 chroni np.polifenol zawarty w zielonej herbacie – EGCG 751)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21112485752)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24559018Hamuje także cyklooksygenazę COX-2 która powstaje w procesie nadmiaru produkcji h2o2(COX-2 hamuje również np.aspiryna). 753)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19119326
  • Amyloid beta uruchamia układ dopełniacza w Alzheimerze. Należy założyć, że w AMD dzieje się to samo(bazując na wielu badaniach). W tym badaniu na przykład stwierdza się, że amyloid beta związany jest z powstawaniem druz jak i też właśnie z aktywacją układu dopepłniacza przyczyniając się do stanów zapalnych(lokalnych) i do atrofi nabłonka pigmentu siatkówki w AMD. 754)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12189211
  • Cholesterol aktywuje sfingomyelinazę(ASMase) która odpowiada między innymi za zahamowanie autofagii w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki. 755)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25378587
  • Wysokie ciśnienie, miażdżyca i mokra postać AMD – wszystkie 3 schorzenia są ze sobą ściśle związane, wszystkie 3 nasilają się zimą a polepsza się (osobom z takimi schorzeniami) latem – zbieg okoliczności?nie!to zapewne witamina d3 która polepsza stan zdrowia każdej osoby z tymi schorzeniami. 756)sci-hub.tv/10.1111/j.1755-3768.2010.01989.x . Zresztą, kobiety które mają jej bardzo niskie poziomy mają prawie 7krotnie wyższe ryzyko zachorowania na AMD 757)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5129901/
  • Kwas retinolowy zwiększa aktywność VEGF w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki i lepiej go unikać w mokrej postaci AMD (zatem spożywanie witaminy A lepiej ograniczyć do minimum) 758)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25576666
  • Taksofilina(substancja występująca w wielu ziołach) pobudza enzym NRF2 oraz enzymy drugiej fazy detoksu (NQO1, HO-1, GCLM, GCLC) chroniąć tym samym komórki nabłonka pigmentu siatkówki przed śmiercią i stresem oksydacyjnym. 759)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28761325
  • W mokrym typie AMD cyotkina zapalna IL-1beta jest zwiększona. Sugeruje się, że może odgrywać rolę w degeneracji fotoreceptorów i neowaskularyzacji. także warto spróbować ją zahamować(inne badania potwierdzają to przypuszczenie760)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25978536
  • Hiperosmotyczność (czyli nadciśnienie spowodowane za dużą ilością podaży soli w diecie) prowadzi do pobudzenia czynników VEGF-A,VEGF-B,VEGF-D czy też PIGF-2. Sugeruje się, że nadmiar soli w diecie prowadzi do procesów angiogenezy w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki (w środowisku niedotleneinia) poprzez aktywację genów z rodziny VEGF. 761)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27230578
  • Wykazano, że kiedy dochodzi do zmian w strukturze nabłonka barwnikowego oraz membranie Brucha powstaje niedobór retinoidu – suplementacja witaminą A polepsza w tym przypadku przystosowanie się wzroku do adaptację w ciemności. 762)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16565362
  • Żelazo w AMD gromadzi się w druzach i fotoreceptorach prowadząc do stresu oksydacyjnego. Ponadto zaburzenia działania ceruloplazminy powodują degenerację siatkówki w tym i neowaskularyzację podsiatkówki oraz akumulację lipofuscyny. Sugeruje się użycie chelatorów żelaza w celu redukcji postępowania choroby. 763)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17065470
  • Oksydacja/utlnienianie A2E to jeden z głównych problemów w AMD. Kwercytyna bardzo dobrze sobie z tym problemem poradziła.(kurkumina czy resweratrol nie dają sobie z tym rady) 764)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4069254/
  • Ketony także powodują zniszczenia w AMD także dieta tłuszczowa raczej odpada. 765)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5757825/
  • Kwas ALA dostępny w postaci suplementu diety polepsza wzrok w suchej odmianie AMD (ma to związek prawdopodobnie z jego działaniem antyoksydacyjnym, zwiększa między innymi poziomy SOD-dysmutazy nadtlenkowej). 766)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27840374
  • Isorhamnetin to metabolit kwercytyny który chroni komórki nabłonka pigmentu siatkówki przed stresem oksydacyjnym (poprzez wpływ na ścieżkę Pl3K/Akt). 767)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29115489

 

 

Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) a melatonina

Niskie poziomy melatoniny są czynnikiem ryzyka w AMD. 768)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27831657. Potwierdzono, że poziomy melatoniny są o 40% niższe u osób z AMD w porównaniu do osób zdrowych. 769)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19710945.

 

Melatonina to neurohormon, który pełni funkcje antyoksydacyjne w komórkach fotoreceptorowych siatkówki. Obniża peroksydację lipidów kwasów wielonienasyconych. 770)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10231733/771)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14521634/. Obniża peroksydację lipidów wywołaną przez tlenek azotu NO. oraz może zniszczenia powstałe podczas niedokrwienia. 772)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10496149/773)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12022289/, chroni siatkówkę podczas urazów niedokrwinno-reperfuzyjnych. 774)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12510712, obniża aktywność genów CYP1A2 i CYP1B1 w modelu zwierzęcym AMD. 775)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25110076chroni komórki nabłonka pigmentu siatkówki przed stresem oksydacyjnym i kontroluje pigmentację jak i również reguluje ilość światła dochodzącego do fotoreceptorów. Chronią komórki nabłonka pigmentu siatkówki przed wolnymi rodnikami pobudzonymi przez niebieskie światło oraz przed kaspazą 3 i 9(czyli przed śmiercią komórkową) związaną ze zwiększeniem się poziomów wapnia Ca(2+). 776)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24603419Z wiekiem poziomy tego hormonu maleją co może być ważnym czynnikiem w dysfunkcji komórek nabłonka pigmentu siatkówku. Wykazano, że po 6 miesiącach większość ze 100 osobowej grupy z AMD zanotowała zredukowane zmiany patologiczne plamki żółtej. Dawka 3mg melatoniny – hormon ten chroni zatem siatkówkę i opóźnia zwyrodnienie plamki żółtej. 777)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16399908

 

Bariera krew-siatkówka składa się z komponentu wewnętrznego i zewnętrznego. Wewnętrzny(iBRB) to połączenia ścisłe(białka) sąsiadujące z kapilarnymi komórkami śródbłonka siatkówki, zewnętrzna to z kolei połączenia ścisłe między komórkami nabłonka barwnikowego siatkówki. Astrocyty, komórki Mullera czy pericyty przyczyniają się do prawidłowego funkcjonowania wewnętrznej powłoki krew-siatkówka. (iBRB). W takich stanach jak choroby układu oddechowego, niedotlenienie siatkówki czy niedrożności żył siatkówki dochodzi do rozpadu wewnętrznej części bariery krew-siatkówka. Takie uszkodzenie prowadzi do zwiększonej przepuszczalności naczyń krwionośnych, obrzęku i uszkodzenia tkanki co przekłada się na pogorszenie widzenia. Następuje zwiększona produkcja czynnika VEGF,tlenku azotu NO, pojawia się wzmożony stres oksydacyjny i stan zapalny – zahamowanie tych czynników jest korzystne w tym stanie. Melatonina pełni funkcje ochronne w warunkach niedotlenienia tej warstwy bariery. 778)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18940262. Odwraca proces hamowania syntezy telomerazy przez stres oksydacyjny. Jest też efektywna w przypadku peroksydacji lipidów i ochrony przed nadtlenkiem wodoru oraz podnosi status enzymu Nrf2. W jednym z badań podawanie 3mg melatoniny przed snem w suchym jak i mokrym AMD przez 3 miesiące powodowało stabilizację ostrość widzenia. 779)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16399908/. Należy pamiętać, że produkcja melatoniny spada z wiekiem. 780)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21451205. W AMD dochodzi do zaburzeń autofagii – melatonina redukuje to zaburzenie hamując progresję tej choroby. 781)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5027321/. Blokuje NF-kB oraz geny prozapalne takie jak NOS(nNOS i iNOS) czy COX-2 oraz SIRT1(redukuje apoptozę i zwiększa poziomy enzymów antyoksydacyjnych takich jak SOD i katalaze). Ponadto oczyszcza z glutaminianu. 782)onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/jpi.12430

 

W Alzheimerze wytwarzanie melatoniny jest zaburzone (zapewne poprzez spłycenie siatkówki, którą powinny chronić komórki zwojowe). 783)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3462291/W AMD dzieje się dokładnie to samo – osoby z pseudofakią i AMD wytwarzają wiecej melatoniny za dnia w porównaniu do osób z pseudofakią bez AMD. Stwierdzono, że prawdopodobnie u osób z AMD na skutek zmniejszonej ostrości widzenia, więcej światła dociera do fotoreceptorów przez co za dnia jest więcej wydzielane tego hormonu snu. 784)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18494741

 

Suplementacja 3mg melatoniny dziennie może opóźnić progresję AMD (hormon ten chroni siatkówkę, zwłaszcza komórki zwojowe). 785)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19710945/Co jeszcze powoduje melatonina w tej chorobie?chroni komórki nabłonka pigmentu siatkówki przed stresem oksydacyjnym. 786)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15109913,może zaburzać fibrylinogenezę i agregację ameloidu beta działając tym samym antyneurotoksycznie oraz usuwa ten peptyd poprzez degradację proteolityczną. 787)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3939747/, zapobiega skróceniu się telomerów w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki. 788)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20884126, chroni przed H2O2, który niszczy nabłonek pigmentu siatkówki 789)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22773902. W jednym badaniu wykazano, że  chroni siatkówkę oka oraz opóźnia zwyrodnienie plamki żółtej(nie ma skutków ubocznych). Ze 120 pacjentów którym podawano 3mg melatoniny(obydwie formy AMD tj.zarówno sucha jak i mokra) 55 zanotowało zatrzymanie progresji choroby. 790)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16399908. Resweratrol z melatoniną działają synergicznie w przypadku nadmiernie wytwarzanego amyloidu beta. 791)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20944813

 

Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) a witamina D3

Witamina D3 może przyczynić się do zatrzymania postępu choroby(chroni przed stanem zapalny, stresem oksydacyjnym i neowaskularyzacją) 792)sci-hub.hk/10.1111/j.1532-5415.2012.04015.x. Największe jej deficyty mają osoby z mokrą postacią choroby 793)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24946100

  • Witamina D3 zapobiega lub opóźnia progresje choroby do jej najgorszej – zaawansowanej postaci. 794)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28892825
  • Niedobór witaminy D3 związany jest ze zmniejszoną grubością kompleksu komórek zwojowych siatkówki (przed oczami mam właśnie stwardnienie rozsiane w którym jest z tym duży problem, hormon wzrostu który zapobiega utracie tych komórek i właśnie niedobory d3).795)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26090872 (wręcz powoduje to spłycenie)796)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26090872
  • Witamina D3 hamuje cytokiny zapalne, chroniczny stan zapalny, odkładanie się amyloidu beta ,metaloproteinazę 9 czy też czynnik VEGF no i naturalnie pełni funkcje antyoksydacyjną. Hamuje takżę aktywację makrofagów. Ponadto aktywuje fagocytozę amyloidu beta przez makrofagi i jego usunięcie z membrany Brucha. 797)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5691736/798)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22217419
  • Niskie poziomy witaminy D3 są związane ze spłyceniem plamki żóltej. 799)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25028353
  • Agoniści receptorów witaminy D3 – VDR (agoniści czyli coś co pobudza) mają działanie przeciwangiogennę. 800)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28547797
  • Wysokie poziomy D3 mogą chronić kobiety przed wczesną postacią AMD(badanie na kobietach po menopauzie). 801)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21482873
  • Witamina d3 obniża stany zapalne w siatkówce oka, redukuje poziomy amyloidu beta jak i również redukuje poziomy makrofagów w siatkówce które odpowiadają za stany zapalne w tym rejonie dzięki temu poprawiając stan wzroku.Udowodniono, że jej niskie poziomy przyczyniają się do AMD. Problem w tym że wg.naukowców z tego badania niskie stany to dopiero poniżej 20ng/ml – obecne standardy w chorobach autoimmunologicznych i neurologicznych to przedziały między 50-80ng/ml i do takich minimów powinno się dążyć. 802)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22217419803)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26312598 804)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27105707805)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17502506
  • Wysokie poziomy witaminy D3 chronią przed nadmiernym rozrostem naczyń krwionośnych i wykazują działanie przeciwzwłóknieniowe w AMD. 806)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25015360

Wielotorowe działanie na wiele problemów występujących w AMD – witamina D3. Obszerny artykuł na jej temat można znaleźć tutaj ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5691736/

 

Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) a cynk

  • Brak cynku w komórkach i jego nadmiar poza nimi (co promuje kumulowanie się amyloidu beta) może przyczyniać się do apoptozy neuronów w Alzheimerze – a to przecież pokrewna choroba do AMD. 807)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9875267
  • Cynk zwiększa poziomy glutationu w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki poprzez indukcję szlaku syntezy de novo w której pośredniczy ścieżka Nrf2. 808)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16723490/
  • Suplementacja cynkiem przez 3miesiące obniża stosunek białek dopełniacza C3d/C3 we krwi (tylko u osób, u których te białka są naprawdę mocno aktywowane). 809)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3864379/
  • 50mg cynku dziennie skutecznie zapobiega katabolizmowi układu dopełniacza oraz odkładaniu się kompleksowi atakującemu membran (MAC – membrane attack complex) w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki. 810)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25393287
  • Cynk redukuje produkcję wolnych rodników, przywraca produkcję ATP, redukuje stres oksydacyjny, chroni komórki nabłonka pigmentu siatkówki oraz zapobiega uszkodzeń lizosomu.811)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29348791
  • Cynk podnosi poziomy komponent H układu dopełniacza, apolipoproteiny E (APOE), zwiększa ilość komórek pigmentu polepszając tym samym stan komórek nabłonka pigmentu siatkówki. 812)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29523386
  • Cynk wraz z olejem rozmarynowym lub proszkiem z rozmarynu zapewniają ochronę siatkówki przed światłem. 813)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23825923
  • Kombinacja takich suplementów jak cynk, kwas karnozynowy, ekstrakt z pomidora wykazują działanie przeciwzapalne i aktywują geny antyoksydacyjne(HMOX1 i SOD) oraz obniżają aktywność genów proangiogennych i prozapalnych takich jak SDF-1, TNF-alfa,IL-6 i MCP-1. Stosowanie Samej luteiny lub luteiny z cynkiem przynoszą znacznie gorsze efekty. 814)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29259394
  • Mangan i Cynk chronią przed akumulacją kadmu w komórkach plamki żółtej. 815)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18948096
  • Odpowiednio wysoki poziom cynku przeciwdziała ślepocie w suchej postaci choroby (w 25% przypadków)(działa przeciwzapalnie hamując cytokiny zapalne TNF alfa i IL-1beta i antyoksydacyjnie). 816)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20150599 817)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19710611
  • Cynk zwiększa poziomy glutationu(GSH) w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki oraz pobudza ścieżkę detoksu i przeciwrodnikowką ARE-Nrf2 w AMD. 818)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16723490
  • Spadek poziomu cynku(jego wypłukanie z komórek) w komórkach powoduje śmierć komórek siatkówki oka (zwiększa się poziom kaspaz które za to są odpowiedzialne). Niedobór cynku to jedna z możliwych, że tak powiem dodatkowych przyczyn powstawania AMD. 819)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10865057
  • Sugeruje się niedobory zarówno cynku jak i miedzi przez które komórki nabłonka pigmentu siatkówki oka są bardziej podatne na uszkodzenia spowodowane światłem UV. 820)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11157883
  • Cynk jest komponentem dysmutazy nadtlenkowej CuZnSOD i katalazy oraz aktywuje metalotioniny – białko które chroni przed stresem oksydacyjnym oraz wchodzi w interakcję z dehydrogenazą retinolu która uczestniczy w regeneracji retinolu w cyklu wzrokowym(VISUAL CYCLE) 821)(Tate et al. 1997; Sato and Bremner 1993)
  • Cynk przyczynia się do rozwoju pigmentu w siatkówce oka oraz zmniejsza postępowanie zaawansowanego zwyrodnienia plamki żółtej. 822)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23661701
  • Cynk poprzez wpływ na ścieżkę ARE-Nrf2 powoduje zwiększenie obrony antyoksydacyjnej i polepsza detoks(lepsza synteza glutationu) co przyczynia się do polepszenia zdrowia w przypadku AMD. 823)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16723490
  • Transportery cynku ZIP2 i ZIP4 są zredukowane z wiekiem w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki co skutkuje mniejszą ilością tego mineralu w tym regionie. 824)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21603979
  • Akumulacja cholesterolu i jego złogów powoduje zwiększone zapotrzebowanie na cynk który może w tym wypadku działać protekcyjnie na komórki nabłonka pigmentu siatkówki. 825)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28003730
  • W siatkówce osób starszych poziomy cynku i miedzi są niskie i ma to związek z akumulacją kadmu w organizmie. 826)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18579132
  • Kadm może zaburzać transport cynku poprzez przyleganie do białek transportujących ten pierwszy minerał. Kadm zatem może wypłukiwać cynk z siatkówki oka. Ponadto sam kadm jest cytotoksyczny dla komórek siatkówki 827)Girijashanker et al. 2008 828)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17967453
  • Jeśli w organizmie jest za dużo kadmu,poziom cynku spada oraz zaburzane są funkcje tego minerału jak i też zaburzona jest jego absorbcja z pożywienia czy suplementów. 829)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7935085
  • Suplementacja cynkiem przez 2 lata po 80mg/dzień chroni wzrok przed utratą ostrości widzenia. 830)Newsome et al. 1988
  • Z wiekiem spada poziom cynku(przynajmniej u mężczyzn) oraz mniejsze są ilości transporterów cynku w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki – ZIP2 i ZIP4. Ponadto w AMD poziomy w/w transporterów są obniżone i sugeruje się, że może dziać się to ze względu na toczący się proces zapalny. Ponadto cynk reguluje otwieranie i zamykanie kanałów wapniowych jak i również sodowych, potasowych czy też chlorkowych. 831)sci-hub.hk/10.1039/c3mt00291h
  • Niedobór cynku prowadzi do zwiększonego wytwarzania cytokiny zapalnej IL-1beta przez monocyty i makrofagi jak i takżę zwiększonej produkcji wolnych rodników. 832)sci-hub.hk/10.1016/j.jtemb.2012.04.004
  • Cynk zmniejsza utratę wzroku (badanie na osobach które suplementowały cynk vs Ci którzy tego nie robili). 833)sci-hub.tv/10.1016/j.nutres.2013.10.011
  • Cynk pobudza wytwarzanie glutationu, katalazy i SOD (enzymy antyoksydacyjne) oraz obniża enzymy promujące oksydację takie jak iNOS oraz oksydaza NADPH jak i także hamuje peroksydację lipidów. Znane jest także jego działanie regulacyjne enzym Nrf2(pobudza jego działanie). Jego brak podnosi generowanie cytokiny zapalnej w monocytach – IL-1beta. Sugeruje się, że jego brak podnosi aktywację cytokin zapalnych przez makrofagi i monocyty. 834)sci-hub.hk/10.1016/j.jtemb.2014.07.019
  • Cynk redukuje ryzyko AMD o 21% i utratę wzroku o 11% w przypadku AMD.835) sci-hub.hk/10.1016/j.jtemb.2014.09.002
  • Cynk hamuje stany zapalne i jest antyoksydantem – hamuje ślepotę w suchym typie AMD. 836)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25260885

 

 

Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) a kwasy omega-3

  • Osoby z AMD mają zwiększone poziomy kwasu arachidonowego (a to wiąże się ze zwiększonym stanem zapalnym) oraz obniżone poziomy kwasu DHA (omega3). 837)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26187344
  • Dioksyny to kolejny czynnik ryzyka (są w dymie papierosowym ale i nie tylko…np.w rybach,chociażby w niepewnych omega-3). Co ciekawe dioksyny zwiększają poziomy VEGF-A w siatkówce i komórkach nabłonka pigmentu siatkówki. Konieczna jest suplementacja tymi kwasami z pewnych czystych źródeł – ja osobiście polecam firme Nordic Naturals. 838)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19182260
  • W komórkach nerwowych DHA(kwas z tłuszczy omega-3) hamuje wydzielanie się amyloidu beta oraz hamuje nadmierną aktywację genów antyapoptycznych kodujących białka Bcl-2, Bcl-xl oraz Bfl-1(a1) w mózgu ludzkim. 839)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19520558
  • Intensywna ekspozycja oczu na światło obniża poziomy DHA w organizmie i powoduje dysregulację kwasu arachidonowego którego jest o 32% więcej u osób z AMD w porównaniu do osób zdrowych. 840)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26187344
  • Omega 3 hamują metaloproteinazy 2 i 9 przyczyniając się tym samym do zachamowania neowaskularyzacji naczyniówki 841)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5539800/
  • Omega 3 polepszają gospodarkę wapnia w mitochondriach z którą jest problem w AMD a połączenie koenzymu Q10,omegi 3 i acetyl-l-karnityny polepsza wzrok w AMD w 4 różnych aspektach w sporym badaniu z grupą placebo. 842)sci-hub.hk/10.1159/000085248
  • DHA z Omega 3 pobudza autofagię niesfałdowanych białek co zmniejsza ryzyko AMD. 843)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26237736
  • Omega 3 hamują VEGF 844)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21307302
  • Omega 3 zmniejszają ryzyko AMD a jak już nawet do niego dojdzie to spowalniają postęp tej choroby 845)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4742947/
  • Omega 3 powodują polepszenie wzroku w AMD 846)karger.com/Article/FullText/343708 czy też redukują ryzko powstania tej choroby. 847)karger.com/Article/FullText/343708
  • Omega 3 mogą spowolnić postępowanie choroby (poprawiają też układ kardiologiczny,lekko obniżają ciśnienie, redukują problemy związane z zespołem suchego oka). 848)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19227095
  • Omega 3 chronią przed zmianami patologicznymi w tej chorobie a nawet mogą je cofnąć(wysokie dawki). Kwasy te hamują metabolizm kwasu arachidonowego co obniża poziomy prostaglandyny E2 i leukotrienu B4(substancje wywołujące stan zapalny i ból) i zwiększają poziomy prostaglandyny D2(substancja przeciwzapalna). Ponadto zmniejszaja poziomy cytokin prozapalnych w oku (TNF alfa i IL-6). 849)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19608872
  • Najlepszą poprawę widzenia notują osoby z AMD, które biorą 5-7.5grama DHA z EPA – a Ty ile bierzesz omega 3? 850)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27125064
  • DHA i EPA(omega-3) spowalniają progresje AMD(wczesnego typu). 851)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19508997
  • Omega 3 obniżają o 50% ryzyko zachorowania na mokrą postać zwyrodnienia plamki żółtej. 852)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18689376
  • Wysokie spożycie Omega-3 i niskie kwasu linolowego zmniejsza ryzyko zachorowania na AMD 853)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19433717
  • Kwasy omega 3 działają anty VEGF 854)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21307302
  • Podejrzewa się, że niskie poziomy HDL mogą być niekorzystne w tej chorobie 855)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24743813 Zwiększyć je mogą np.kwasy omega-3
  • Kwasy EPA(omega3) chronią siatkówkę przed uszkodzeniami wywołanymi przez światło. Sugeruje się, że spowalniają postęp choroby. 856)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26042773
  • Polimorfizm genu CFHY402H (gen komponentu H systemu dopełniacza) zwiększa ryzyko AMD w populacji austriackiej. ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19169230 Inne badanie sugeruje, że suplementacja DHA(element omega-3) może pomóc w tak nie dogodnych predyspozycjach genetycznych. 857)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26132079
  • W przypadku polimorfizmu genu CFH Y402H suplementacja DHA(z Omega3) wpływa ochronnie na AMD(na pojawianie się nowych naczyń naczyniówkowych). 858)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26132079
  • Obniżenie spożywanego kwasu linolowego zwiększa dostępność omega-3 w siatkówce oka 859)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21821023

 

 

Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) a luteina i zeaksantyna

  • Jedzenie szpinaku(który bogaty jest w luteine) zwiększa poziom tej substancji w pigmencie oka zwiększająć tym samym gęstość optyczną pigmentu siatkówki(wykazano to po 2 miesiącach zajadania się szpinakiem). 860)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26950968
  • Zeaksantyna i luteina zwiększają grubość pigmentu plamki żółtej oraz czułość siatkówki we wczesnym AMD. 861)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25228440
  • Luteina chroni przed niedokrwieniem siatkówki oraz hamuje nNOS(neuronalna syntaza tlenku azotu) oraz COX-2. 862)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16631350
  • Suplementacja już tak niskimi dawkami luteiny jak 6mg poprawia funkcje wzroku (kontrast i czułość siatkówki) jednak nie powoduje ona(tak niska dawka) zwiększenia się pigmentu optycznego plamki żółtej ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21850440
  • Luteina może chronić przed miażdzycą(przeciwdziała gromadzeniu się cholesterolu) oraz posiada właściwości przeciwzapalne i antyoksydacyjne 863)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21697302
  • Wyższe spożycie luteiny i zeaksantyny zmniejsza ryzyko mokrego typu AMD, geograficznej atrofii i druz. 864)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17846363
  • Luteina aktywuje enzym Nrf2 w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki oraz chroni przed toksycznością H2O2 865)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28665123866)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28656238
  • Luteina hamuje COX-2 i iNOS. 867)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19437483
  • Luteina zwiększa gęstość optyczną pigmentu plamki żółtej. (20mg/dzień). 868)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25815324
  • Luteina i zeaksantyna filtrują niebieskie światło chroniąc oko przed światłem niebieskim. 869)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20027805
  • Luteina hamuje aktywność iNOS i COX-2 oraz hamuje NF-kB. 870)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22465791
  • Luteina z zeaksantyną zwiększają gęstość optyczną pigmentu plamki żółtej w AMD (dawki minimum 10mg luteiny plus 10mg zeaksantyny) 871)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25228440
  • Zeaksantyna i luteina zmniejszają ryzyko zapadnięcią na tą chorobę 872)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24178404
  • Luteina redukuje peroksydację lipidów wywołaną przez promieniowanie UVB(które promuje postępowanie choroby) oraz hamuje śmierć komórkową jak i też przywraca aktywność enzymów antyoksydacyjnych. 873)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23651647
  • Luteina hamuje NF-kB (zapalny czynnik transkrypcyjny) podniesiony na skutek lipopolisacharydu LPS(cząstka błony komórkowej bakterii gram ujemnych) czy też pdoniesionym na skutek cytokiny zapalnej TNF alfa. 874)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3824279/
  • Smażenie jajek jest znacznie gorsze niż gotowanie(smażenie znacznie zmniejsza biodostępność luteiny i zeaksantyny) – pamiętaj o tym dbająć o swój wzrok i jedząc jajka. 875)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25748723
  • Polimorfizm genu BCMO1 rs7501331 i genu CD36 rs13230419 to odpowiednio mniejsze lub większe poziomy luteiny w siatkówce oka. 876)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21091228
  • Polimorfizm ApoE (-/-) zwiększa peroksydację lipidów, zwiększa poziomy VEGF oraz MMP-2 – wszystkie 3 czynniki bardzo nie sprzyjające powstawaniu i progresji AMD, powstawaniu złogów laminarnych, wakuoli i zwiększeniu grubości membrany Brucha(bardzo nie sprzyjający proces!). Luteina jest w stanie częściowo powstrzymać wszystkie te procesy. Z kolei glutation jest w stanie zredukować VEGF, MMP2 i zmiany morfologiczne w siatkówce. 877)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23738034
  • Polimorfizm genu BCO2( 2250417) zwiększa o 50% ryzyko AMD. Z kolei rs12796114 zmniejsza o 25%. BCMO1 rs11645428 allele AA zwiększają gęstość pigmentu optycznego(w porównaniu do tylko jednej alleli A). Dzięki takiemu zestawieniu alleli genu BCMO1 osoby takie mają zwiększone poziomy lutein i zeaksantyny w organizmie co może zapobiegać AMD. 878)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3908680/
  • Osoby z Alzheimerem mają mniej pigmentu w plamce żółtej, mniejsze koncentracje luteiny i zeaksantyny w tym rejonie oraz słabsze widzenie jak i również zwiększone występowanie(W tej jednostce chorobowej) AMD. 879)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25024317 880)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27335042
  • Siatkówka zawiera w sobie luteine i zeaksantyne które chronią fotoreceptory przed światłem filtrując niebieskie światło. 881)sci-hub.tv/10.1016/j.nutres.2013.10.011
  • Przeciętne spożycie luteiny z pożywienia to ok.2 do 3mg czyli zdecydowanie za mało w tej chorobie. 882)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25813074
  • Luteina,zeaksantyna i omega 3 obniżają czynnik VEGF, COX-2, cytokiny zapalnej TNF alfa i IL-1beta oraz indukowaną syntazę tlenku azotu która także działa prozapalnie w komórkach siatkówki 883)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23677863
  • Luteina zwiększa gęstość pigmentu plamki żółtej oraz czułość kontrastową. Tłuszcze PUFA(wielonienasycone kwasy tłuszczowe) zmniejszają biodostępność luteiny. 884)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26720458
  • Luteina może wspierać naprawę białek połączeń ścisłych które kształtują barierę siatkówka/krew. Ponadto zwiększa aktywność dysmutazy nadtlenkowej SOD 1 i 2. Hamuje takżę stan zapalny. 885)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27444056
  • Połączenie luteiny z epiluteiną zwiększa gęstość optyczną pigmentu plamki żółtej 886)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28957818
  • Suplementacja luteiną hamuje aktywację systemu białek dopełniacza. 887)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25160533
  • Owoc liczi ma w sobie sporo luteiny i zeaksantny które to chronią w AMD w badaniach in vivo i in vitro. Badanie wykonane z użyciem nalewki z owoców lichi w którym wykazano także, że nalewka ta hamuje aktywność metaloproteinazy 2 oraz genów białka katepsyny B i cystatyny C które są nadmiernie pobudzone w AMD. 888)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24163760
  • Olej z jarmużu konkretnie zwiększa poziomy luteiny i zeaksantyny w plamce żółtej. 889)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24103519
  • Alfa tokoferol zwiększa biodostępność luteiny. 890)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27080067
  • Postać wolna luteiny jest lepiej wchłaniana przez organizm niż jej estry. 891)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21677121
  • A2E to bis-retinoid pirymidoniowy (element lipofuscyny). Może on powodować uszkodzenia DNA oraz mitochondriów komórek nabłonka barwnikowego i śmierć tych komórek. Absorbuje on światło widzialne(niebieskie) co powoduje fotolizę komórek nabłonka barwnikowego. 892)Wiktorowska-Owczarek A, Nowak JZ: Patogeneza i profilaktyka AMD: rola stresu oksydacyjnego i antyoksydantów. Postepy Hig Med Dosw (online) 2010; 64: 333-334, e-ISSN 1732-2693. Paulus TVM de Jong: Age-Related Macular Degeneration. N Engl J Med 2006; 355: 1474-1485.893)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29358124. Luteina i zeaksantyna chronią oczy przed niszczycielskim działaniem A2E oraz światła. 894)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12033441
  • Połączenie ksantofili tzn.luteiny i zeaksantyny z omega 3 przez 12 miesięcy nie tylko polepszają obrone antyoksydacyjną ale i zwiększają poziomy ksantofili w plamce żółtej, gęstość optyczną oraz pigment plamki. 895)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23519529
  • Zeaksantyna aktywuje ścieżki PI3K/Akt MAPK/ERK co związane jest także z aktywacją enzymów detoksu drugiej fazy(zwiększa także poziomy glutationu GSH oraz pobudza enzym Nrf2) co przyczynia się do redukcji peroksydacji białek i lipidów w siatkówkce ale i również w wątrobie sercu i we krwii. 896)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24810054
  • Jagody goji jedzone przez 90dni zwiększają poziomy zeaksantyny i poziomy antyoksydantów oraz chronia przed hipopigmentacją i miękkimi druzami(ich akumulacji) w plamce żóltej oka. Myślę,że suszone jagody goji są totalnie bez szans ze świeżymi polskimi jagodami/borówkami. 897)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21169874
  • Wysokie poziomy zeaksantyny i likopeny prawdopodobnie zmniejszają ryzyko zachorowania na wysiękowe AMD. 898)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21508112 Ponadto likopen z pomidorów bardzo dobrze gromadzi się w komórkach pigmentu oka. 899)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12424324
  • Antyoksydanty(zeaksantyna i cynk) poprawiają widzenie w przypadku nie zaawansowanej formy AMD. 900)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29053808
  • Witamina C i luteina oraz zeaksantyna wraz z omega 3 zmniejszają poziomy CRP(podniesione u osób z AMD), natomiast witamina E,palenie oraz otyłość zwiększa ten marker stanu zapalnego. Witamina B6 oraz antyoksydany obniżają poziomy homocysteiny(w AMD podniesiona) natomiast nadciśnienie związane jest z wysoką homocysteiną. 901)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16530626
  • Jagody goji zwiększają poziom zeaksantyny w organizmie jak i antyoksydantów, chronią przed hipopigmentacją oka i akumulacją druzów miękkich(złogi) w oku. 902)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21169874
  • Spirulina jest bardzo dobrym źródłem zeaksantyny i bardzo szybko zwiększa jej poziom w organizmie. 903)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22313576
  • Długotrwała suplementacja zeaksantyną, luteiną i omega 3 powoduje wzrost gęstości pigmentu plamki żołtej u osób z AMD. 904)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23695657
  • Zeaksantyna i luteina poprawiają kontrast widzenia u osób z AMD. 905)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25408222
  • W populacji chińskiej osób z AMD stężenia zeaksantyny i luteiny jak i cholesterolu HDL są zdecydowanie niższe niż u osób zdrowych. 906)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24743813
  • Zeaksantyna i luteina poprawiają kontrast widzenia u osób z AMD. 907)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25408222

 

Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) a resweratrol

  • Longevinex to doustny resweratrol wraz z d3 i heksafosforanem inozytolu(IP6) który poprawia strukturę i funkcje oka u osób z AMD. 908)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25329968
  • Resweratrol(naturalna substancja występująca w skórce winogron czy też w wysokim stężeniu w rdestowcu japońskim) wraz z d3 i inozytolem sześciofosforanowym (IP6) pozytywnie wpływa na poprawę struktury i funkcji siatkówi osób z AMD. 909)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4210925/
  • Resweratrol hamuje MAPK. Ścieżka ta jest pobudzana przez np. kadm z dymu papierosowego co przyczynia się do nadmiernego stresu oksydacyjnego. Zbyt długie pobudzenie ścieżki MAPK/ERK1/2 prowadzi do śmierci komórkowej. MAPK moduluje ścieżkę sygnalizacyjna VEGF(ciągle pobudzona ścieżka MAPK pobudza VEGF). Cytokina IL-17A pobudza MAPK i ERK1/2 w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki.Syntetyczne inhibitory MAPK w ok.1% przypadków powodują poważne problemy zdrowotne i działają toksycznie na wzrok. Można się tylko domyślać, że ziołowe odpowiedniki nie będa miały tak trującego działania i mogą pomóc w AMD. 910)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4920203/
  • Resweratrol jest stymulatorem SIRT zwiększa poziomy eNOS w nabłonku(po 2 minutach INCUBATION), zwiększa aktywację AMPK, hamuje zniszczenia powstałe z nadmiernie pobudzonych cytokin IL-6 i TNF alfa, obniża ekspresję molekuł ICAM-1 i VCAM-1, hamuje aktywację i agregację płytek krwi, hamuje apoptozę komórkową, stan zapalny i działa antyoksydacyjnie(reguluje HO-1 oraz PGC-1a), hamuje zwiększanie się wewnątrzkomórkowego wapnia Ca2+. Hamuje hipoksję i TGF-beta bez wpływu na antyangiogenne endostatyny. Obniża ekspresję NFkB i HIF-1a oraz hamuje VEGF. 911)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4848669/
  • Resweratrol hamuje wewnątrzkomórkowe A2E(zapobiega jego akumulacji) i chroni oczy przed niebieskim światłem. 912)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27659166
  • Resweratrol hamuje VEGF, niedotlenienie i cytokinę TGF beta. 913)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24729934
  • Połączenie omega 3 z resweratrolem wzmaga autofagię przyczyniając się do cytoprotekcji(ochrony komórkowej). 914)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27187449
  • Resweratrol wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwoksydacyjne oraz hamujące angiogenezę(antyVEGF) dzięki czemu jest przydatny w każdym typie charakteryzowanej choroby. 915)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26950104
  • Resweratrol chroni siatkówkę przed niedokrwieniem poprzez obniżenie MMP-9, iNOS i podwyższenie HO-1. 916)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23075401
  • Resweratrol może chronić komórki plamki żółtej przed stresem oksydacyjnym 917)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21663493
  • Resweratrol hamuje HIF-1alfa oraz VEGFR2 oraz aktywację VEGF który jest pobudzany przez SIRT1(zarówno HIF-1alfa jak i VEGF są pobudzane przez ten czynnik). Sugeruje się, aby zainteresować się hamowaniem SIRT1 niż VEGF/HIF-1alfa. 918)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26174951
  • Resweratrol chroni przed rozwinięciem się mokrej postaci AMD. 919)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25091551
  • Resweratrol hamuje uszkodzenia niedokrwienno-reperfuzyjne chroniąć komórki zwojowe siatkówki przed śmiercią. Hamuje kaspazę 8 i 3 które doprowadzają to apoptozy. 920)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28985092
  • Resweratrol hamuje angiogenezę co jest bardzo przydatną właściwością tego związku w mokrej postaci AMD. 921)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26155161922)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21282584
  • Umiarkowane picie wina zmniejsza ryzyko AMD. (chodzi naturalnie o resweratrol w nim zawarty) 923)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9434658
  • Resweratrol hamuje indukowany czynnik hipoksji(niedotlenienia) HIF-1alfa, VEGF i VEGFR2 poprzez oddziaływanie na SIRT1 co przyczynia się do zahamowania neuowaslukaryzacji plamki żółtej. 924)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26174951
  • Resweratrol wspiera bioenergetykę mitochondriów komórek barwnikowych siatkówki 925)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24008411
  • Resweratrol redukuje substancję zapalną COX-2(cyklooksygenaza-2) w komórkach nabłonka pigmentu oka. Sugeruje się, że może być dobrym środkiem do zapobiegania wczesnej postaci AMD. 926)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24036938 927)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25775159
  • Resweratrol to substancja zawarta między innymi w skórkach winogron(ich jak i wina nie polecam ze względu na duża ilość toksyn) pełni wiele pożytecznych funkcji w prewencji i leczeniu AMD. Usuwa amyloid beta – jeden z głownych problemów w tej chorobie, działa przeciwzapalnie, antyoksydacyjne, reguluje homeostazę energi w neuronach( AMP kinaze). 928)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25281824
  • Resweratrol w momencie stresu oksydacyjnego aktywuje PPAR alfa i moduluje PPAR gamma co przyczynia się do obrony komórek nabłonka pigmentowego siatkówki 929)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24309288
  • Resweratrol obniża MCP-1. 930)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26190093

 

Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) a biochemiczne interwencje lecznicze

  • Pomimo, że cytokiny zapalne IL-1beta i IL17 pobudzają autofagię , mogą spowodować śmierć komórkową w AMD przez nią wywołaną 931)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25580276/. Zahamowanie tych 2 cytokin powinno być uwzględnione w naturalnym protokole leczniczym.
  • Neowaskularyzacja naczyniówki aktywuje MCP-1 – cytokinę, która powoduje rekrutację makrofagów. Wykazano, że makrofagi fenotypu M1 mogą zahamować neowaskularyzację naczyniówki. Sugeruje się także, że receptory VEGF(pobudzone) mogą powodować rekrutację makrofagów. kinaza ROCK-2 i jej zahamowanie powodują obniżenie się neowaskularyzacji naczyniówki poprzez regulację polaryzacji makrofagów. Do polaryzacji makrofagów w podtyp M1 przyczynia się GM-CSF, LPS lub interferon gamma, z kolei do M2 M-CSF, IL4, IL10, IL-13. 932)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5733520/) Cytokiny takie jak IL-12 czy interferon gamma hamują angiogenezę w rogówce, siatkówce i naczyniówce. Tak samo zahamowanie IL-23 i IL-17a prowadzi do tego. 933)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5733520/

Polaryzacja makrofagów – czyli ich przekształcanie się w typ M1 lub typ M2 934)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5733520/

  • Amyloid beta zwiększa migrację nabłonkowych komórek progenitorowych poprzez nadmierną aktywację CXCR1 co może przyczyniać się do rozwoju neowaskularyzacji naczyniówki. 935)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21527754. Wykazano już zresztą, że terapia przeciwamyloidowa chroni nabłonek pigmentu przed zniszczeniem i utratą wzroku w AMD. 936)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21690377
  • Receptor mGluR5 reguluje neurogenezę w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki poprzez ścieżki MAPK/PI3K i sugeruje się, że może mieć to zastosowanie w AMD (narazie jak tylko czysto teoretyczne). 937)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26902516
  • Sugeruje się że Sfingozyno-1-fosforan (S1P) to mediator lipidowy który reguluje stan zapalny i czynniki proangiogenne. Może on powodować nadmierną aktywność neowaskularyzacyjną naczyniówki oraz zwiększa poziomy czynnika niedotlenienia HIF-1alfa, które to są mocno zaaganżowane w patogenezę AMD. Alipoproteina M (ApoM) hamuje formowanie się neowaskularyzacji wywołanej przez S1P. 938)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29301231
  • Ścieżka sygnałowa JNK1 (i jej zahamowanie) jest w stanie zahamować stres oksydacyjny, apoptozę rekrutacji makrofagów, produkcję VEGF i stan zapalny w mokrym typie AMD. 939)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23341606
  • Komórki Schwanna posiadają zdolności oksydacyjne nie tylko promujące odbudowę układu nerwowego ale i uszkodzeń siatkówki. 940)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28293647
  • Receptory P2X7 wpływają na wytwarzanie cytokiny IL-1beta przez mikroglej. 941)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23040806/ . Zatem jeśli są pobudzone należy je zahamować.942)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23040806/
  • Egzogenna laktoferyna zmniejsza neowaskularyzację naczyniowkową(przynajmniej u myszy). 943)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25835346
  • SIRT1 hamuje NF-kB pobudzone przez amyloid beta hamując tym samym stan zapalny w AMD. 944)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24036938
  • Sugeruje się, że Bcl-x(L) pełni ważną funkcję w przetrwaniu komórek nabłonka pigmentu siatkówki i leczenie które miałoby zwiększać aktywność tego białka jak i również zahamować konwersje Bcl-x(L) do Bcl-x(S) może zapobiegać śmierci komórek nabłonka pigmentu siatkówki w AMD. 945)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17652760
  • Agoniści receptorów PPAR alfa(czyli środki aktywujące te receptory) hamują zniszczenia powstałe w nabłonku pigmentu siatkówki poprzez zahamowanie Nf-kB i cytokin prozapalnych. 946)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25936740
  • Agoniści RAR-gamma są efektywni w leczeniu podsiatkówkowych zwłóknień związanych z AMD 947)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25947075
  • Inhibitory cyklooksygenazy mogą być pomocne w zahamowaniu przepuszczalności naczyń krwionośnych w mokrym typie AMD. (tutaj przypadek kobiety, która brała loxoprofen sodu przez 7dni i zanotowała poprawę wysiękowego uszkodzenia naczyniówki związanego z AMD).  Jednym z naturalnych inhibitorów COX jest np.złocień maruna.948)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21928264
  • Agoniści reeptorów LXR lub inhibitory miR-33 przywracają efflux(czyli wypływ/pozbycie się) cholesterolu w AMD przez makrofagi. 949)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23562078
  • Agoniści(czyli coś co pobudza) receptora serotoninowego 5HT1a chronią strukturę komórek nabłonka pigmentu siatkówki oraz membranę Brucha jak i również fotoreceptory przed degeneracją zapobiegająć geograficznej atrofi(zaawansowana forma suchego AMD). 950)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26315784
  • Ścieżka sygnałowa JNK(Janus kinase) obniża VEGF i patologiczną neowaskularyzację naczyniówki. Oznacza to,że odgrywa ona jakąś rolę w tej chorobie. 951)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19433784
  • Agoniści PPAR gamma regulują adipogenezę i stan zapalny oraz pełnią funkcje antyangiogenne. Mogą być użyteczne w leczeniu retinopatii cykrzycowej, AMD i innych zaburzeń ocznych. 952)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18810647 Ponadto aktywacja tych receptorów kontroluje stan zapalny, odpowiedz mikrogleju i ilość makrofagów – wszystko to ogranicza stan zapalny. Ponadto receptory te mogą hamować neowaskularyzację i polepszać mikrocyrkulację w siatkówce. Badaia in vitro i in vivo wykazującą ich antyangiogenne właściwości 953)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2276614/#B76954)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12370270/955)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12785728/ 956)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2276614957)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14684628/
  • Podniesiony czynnik GDNF w siatkówce chroni przed zniszczeniami przez lipidy,białka i zniszczeniami DNA (bardziej w tym przypadku redkuje zniszczenia wywołane przez stres oksydacyjny). 958)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17935603
  • Ścieżka sygnałowa EPAC-Rap1 hamuje VEGF tak samo jak pobudzenie Ścieżki Ras/MEK/ERK. Ponadto EPAC-Rap1 pomaga w przywróceniu bariery krew-siatkówka. 959)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29158262
  • Aktywacja mikrogleju przez lipopolisacharyd(LPS – to cząsteczka obecna na bakteriach gram ujemnych) zwiększa poziomy ferrytyny i żelaza w mózgu. 960)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20021380/961)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17551926/ 962)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18442088/
  • SIRT3(pobudzanie tego czynnika) może hamować neowaskularyzację siatkówki poprzez regulację metaloproteinaz 2,9,czynników VEGF i HIF-1alfa oraz IGF-1. 963)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27856259
  • Hepcydyna syntetyzowana jest w wątrobie i hamuje efflux(wypływ) żelaza z komórek co prowadzi do zwiększenia się zapasów żelaza. Podczas stanu zapalnego(na to ma wpływ cytokina IL-6) hepcydyna jest podwyższona co skutkuje składowaniem żelaza w tkankach. 964)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17124036/
  • W komórkach nabłonka pigmentu siatkówki znajdują się receptory kanabinoidowe CB1. Stres oksydacyjny nadmiernie pobudza te receptory. Wykazano, że wyłączenie lub zahamowanie tych receptorów chroni w/w komórki przed wolnymi rodnikami i może być dobrą opcją leczniczą w AMD. 965)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23441106 Obniża je np.zioło andrographis 966)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20446039 czy też cholina zawarta w jajku(żółtku)967) ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20938992
  • Pobudzenie enzymu ACE2 niweluje stan zapalny wywołany przez amyloid beta poprzez aktywację osi ACE2/Ang(1-7)/Mas w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki 968)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28605813
  • Inhibitory COX-2 mogą leczyć a przynajmniej zapobiegać zwłoknieniom podsiatkówkowym(hamują VEGF i TGF-B2 w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki a nadmiernie pobudozna cutokina TGF beta przyczynia się do powstawania zwłóknień). 969)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26760305
  • Ścieżka sygnałowa TGF beta/Smad(zahamowana) obniża czynnik VEGF oraz cytokinę zapalną TNF alfa – sugeruje się, że inhibitory TGF beta mogą być pomocne w leczeniu mokrej postaci AMD. 970)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28852052
  • Pobudzenie TLR2 i TLR3 może być związane z patogenezą mokrego AMD. 971)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23946637
  • Zarówno beta jak i gamma sekretaza(ich zahamowanie) hamuje amyloid beta 40 i 42 w mózgu, z kolei receptory PPAR gamma są mocnym inhibitorem beta sekretazy. 972)Landreth G, Jiang Q, Mandrekar S, Heneka M (2008) PPARgamma agonists as therapeutics for the treatment of Alzheimer’s disease. Neurotherapeutics 5:481–489
  • Niedobory ceruloplazminy czy hephaestyny(jest to białko zaangażowane w metabolizm i regulacje żelaza i możliwe że i miedzi) powoduja zaburzenia w transporcie żelaza i miedzi i prowadzą do zmian degeneracyjnych siatkówki. 973)en.wikipedia.org/wiki/Hephaestin
  • Utrzymanie wysokiego poziomu czynnika BDNF(jest to mózgowy czynnik wzrostu nerwów) może mieć znaczenie w przypadku akumulacji amyloidu beta (nadmiernie się on kumuluje przy braku tego czynnika czy też w przypadku polimorfizmu jego genu). Ponadto sama akumulacja amyloidu powoduje obniżenie się BDNF. 974)sci-hub.hk/10.1007/s00018-016-2295-x
  • Blokery beta sekretazy jak i również przeciwciała przeciwko amyloidowi beta chronią wewnętrzną część siatkówki 975)Guo L et al (2007) Targeting amyloid-beta in glaucoma treatment. Proc Natl Acad Sci USA 104:13444–13449
  • Zaburzenia ścieżki Wnt mogą prowadzić do stanów zapalnych siatkówki i zwiększonych poziomów A2E. Dezaktywacja tej ścieżki wydaje się ważną opcją leczniczą. 976)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26476672
  • Wykryto, że lipofuscyna może być usuwana – robią to makrofagi. 977)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22244091
  • Agoniści receptorów LXR zwiększają eliminacje cholesterolu i mogą być ciekawą interwencją w przypadku złogów cholesterolu w AMD. 978)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4058366/
  • Pobudzenie receptorów RXR chroni komórki nabłonka pigmentu siatkówki przed apoptozą związana ze stresem oksydacyjnym. Sugeruje się, że agoniści tych receptorów mogą być interwencją leczniczą w chorobach degeneracyjnych siatkówki. 979)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26883505
  • Fagocytoza i H2O2 zwiększają katalazę i metallotioniny w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki więc jest to można powiedzieć naturalna obrona na stres oksydacyjny w organizmie. 980)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7775104
  • Autofagia degraduje lipofuscynę. 981)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28353645
  • Tioredoksyna 1 i 2 (thioredoxin 1 i 2) są aktywne w mitochondriach i cytoplazmie komórek nabłonka pigmentu siatkówki gdzie pełnią rolę antyoksydacyjną, TRX1 chroni komórki przed śmiercią czy też depolaryzacją membrany mitochondrialnej. Pobudzenie tych białek może być pomocne w zwalczaniu stresu oksydacyjnej w tej chorobie. Ponadto TRX2 hamuje ekspresję białka szoku cieplnego – Hsp70. Działa antyoksydacyjnie bezpośrednio na mitochondria komórkowe. 982)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23485938983)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24319591
  • Fotoreceptory w siatkówce oka niszczy akumulacja żelaza. Udowodniono, że transferyna działa w tym przypadku ochronnie jednak najprawdopodobniej u ludzi z AMD są problemy z jej prawidłowym funkcjonowaniem. 984)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21179240
  • Nadmiernie podniesiony interferon gamma zwiększa aktywację VEGF a to doprowadzi do nadmiernej angiogenezy. (interferon gamma jest pobudzany między innymi przez ścieżkę sygnałową mTOR). 985)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20157617
  • TGF beta1 może zapobiegać uszkodzeniu siatkówki przez amyloid beta 986)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26845696
  • PGC-1alfa reduluje śmierć komórek nabłonka pigmentu siatkówki wywołaną przez h2o2, moduluje aktywność genów antyoksydacyjnych (CAT,GPX1,PRDX1, SOD1, SOD2, TXN2). Podniesienie statusu tego koaktywatora transkrypcyjnego może być korzystne w AMD. 987)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4788093/
  • Agoniści(coś co pobudza) receptorów LXR hamują cytokiny zapalne TNF alfa i IL-6 jak i równieżNLRP3 inflammasomy, kaspazę 1 i IL-1beta. 988)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28760679
  • Sugeruje się, że pobudzenie receptora kanabinoidowego 2 może ochronić siatkówkę przed uszkodzeniem przez światło. 989)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29133122
  • SIRT1 hamuje NFkappaB oraz cytokiny IL-6,8 i metaloproteinazę 9. Balansuje integralność bariery nabłonka pigmentu siatkówki który została zaburzona przez amyloid beta. 990)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24036938/991)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5288547/
  • Pobudzenie Wnt5a możę zahamować ścieżkę Wnt w komórkach nabłonka pigmentu siatkówku poprzez promocję fosforylacji Beta kateniny i jej degradację. Sugeruje się terapeutyczny potencjał Wnt5a w AMD. 992)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26246285
  • Zahamowanie ścieżki PI3K/mTOR może skutecznie zahamować czynniki wzrostu w tym i VEGF. 993)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27304845
  • Komórki CD93 są nadmiernie aktywowane u osób z AMD – sugeruje się, że ich zahamowanie może być interwencją leczniczą w mokrym typie AMD. 994)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27859225
  • Zahamowanie cytokiny zapalnej IL-1beta oraz receptora P2RX7 może pomóc zahamować utratę fotoreceptorów w późnym stadium AMD(w tym i geograficznej atrofii). Inne badanie potwierdza wnioski tego pierwszego na temat potencjału receptorów P2X(7) i ich wpływie na śmierć komórek pigmentu siatkówki (należy zahamować owe receptory) 995)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25948251 996)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21071745
  • Nadmierne pobudzenie chemokiny CCL-2 przez komórki Mullera sprzyja infiltracji monocytów/mikrogleju powodująć w ten sposób stan zapalny i śmierć komórek fotoreceptorowych co doprowadza do uszkodzeń siatkówki. Modulacja tej chemokiny może zmniejszyć stan zapalny i powstrzymać śmierć komórek w chorobie zwyrodnieniowej siatkówki. 997)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22992301
  • Cytokina zapalna IL-6 może przyczyniać się do podsiadkówkowego zwłóknienia. Zahamowanie receptora IL-6(IL-6R) może być efektywną terapią w przypadku mokrego typu AMD w jego zaawansowanym stadium. 998)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24790857
  • Ścieżka sygnałowa Notch jest głównym regulatorem neowaskularyzacji plamki żółtej i wpływ na nią może być jedną z interwencji leczniczych w tej chorobie 999)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21228388
  • Zahamowanie cytokiny zapalnej IL-1beta hamuje czynnik VEGF dzięki czemu można kontrolować neowaskularyzację plamki żółtej. 1000)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21514452
  • Białko szoku cieplnego HSP70 zapobiega zwłoknieniu podsiatkówkowemu(HSP70 dodatkowo pobudza cytokinę przeciwzapalną IL-10). 1001)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24376495
  • Zahamowanie mikroRNA-23a prowadzi do zahamowania stresu oksydacyjnego w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki. 1002)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27411920
  • STAT3 oraz SIRT1 chronią przed stresem oksydacyjnym obecnym w siatkówce(w komórkach nabłonka pigmentu). 1003)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25847123
  • Ścieżka sygnałowa Wnt nadmiernie aktywuje czynnik VEGF, zapalny czynnik transkrypcyjny NF-kB i cytokinę zapalną TNF alfa w siatkówce oka powodując nadmierny stan zapalny – jej zahamowanie powinno polepszyć status zdrowotny osób z tą chorobą 1004)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19875668
  • Jednym z metod hamowania i pobudzania VEGF może być zahamowanie(lub pobudzenie) białka SR (SRPK1). 1005)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22817743
  • PGC-1alfa to mediator funkcji mitochondrialnych w komórkach. Wykazano, że aktywuje on geny antyoksydacyjne i chroni komórki nabłonka pigmentu siatkówki przed śmiercią nie zmieniając ich funkcji. 1006)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26962700
  • Ścieżka sygnałowa Noch pełni ważną rolę w utrzymaniu komórek progenitorowych siatkówki(komórki budujące). 1007)sci-hub.tv/10.1016/S1673-8527(09)60077-1
  • HSP90(białko szoku termicznego) to proteina zapobiegająca zwijaniu się białek. Reguluje ona czynnik hipoksji HIF który nie funkcjonuje prawidłowo w AMD. 1008)sci-hub.tv/10.1016/j.arr.2009.06.002
  • Cytokina IL-18 hamuje czynnik VEGF co sugeruje, że może mieć zastosowanie w mokrej postaci AMD. 1009)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24515951
  • Utrata komórek Mullera prowadzi do rozerwania bariery krew-siatkówka i zwiększonych poziomów żelaza w siatkówce. 1010)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28846772

Przebieg postępowania choroby AMD zarówno suchej formy jak i mokrej 1011)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4983667/

  • Neowaskularyzacja naczyniówki może być zahamowana poprzez zahamowanie ścieżki sygnałowej mTOR. 1012)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/289180271013)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25144531
  • Zahamowanie HSP90 powoduje zahamowanie angiogenezy (zatem posiada właściwości lecznicze w mokrej odmianie AMD).
  • Co ciekawe w retinopatii cukrzycowej dochodzi do aktywacji metaloproteinazy MMP-2 która niszczy mitochondria komórkowe poprzez białko szoku cieplnego Hsp60 oraz koneksyne 43(connexin 43) które to aktywują śmierć komórkową. Aktywacja dysmutazy  nadtlenkowej MnSOD redukuje zniszczenia tworzone przez MMP-2 – wspominam o tym bo jest to dokładnie ten sam cykl zdarzeń jaki występuje w AMD. 1014)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3652603/
  • MikroRNA-23a(miR-23a) chroni komórki nabłonka pigmentu siatkówki przed uszkodzeniami oksydacyjnymi 1015)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21693609
  • Utlenione fosfolipidy czy też h2o2 powodują wydzielanie się MCP-1 w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki a to powoduje stres oksydacyjny, przez który następuje migracja makrofagów i wydzielanie się cytokin zapalnych TNF alfa, IL-1beta i czynnika VEGF. Sugeruje się, że wszystko mogłoby być zniwelowane poprzez zastosowanie czegoś anty MCP-1. (np.przeciwciał). 1016)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27812755
  • Kinaza Rho (ROCK) jest związana ze zwiększaniem angiogenezy przez czynnik VEGF oraz ze zwłóknieniem jak i stanem zapalnym. Jej zablokowanie hamuje stan zapalny i zwłóknienia co jest bardzo przydatne w przypadku mokrego typu AMD. 1017)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25626969
  • Wykazano, że cytokina IL-18 działa przeciwangiogennie (hamuje nadmierny rozrost naczyń krwionośnych w mokrej postaci AMD). 1018)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4248465/
  • Pobudzenie genu p53 wpływa na molekułę nitlin-3 która hamuje angiogenezę w siatkówce. 1019)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24018558
  • Zahamowanie PPARß/? hamuje angiogenezę w neowaskularyzacji naczyniówki(in vitro i in vivo) z kolei aktywacja tych receptorów zmniejsza akumulację lipidów w nabłonku pigmentu siatkówki. 1020)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/276223881021)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2276600/
  • DJ-1 to kolejny czynnik który reguluje stres oksydacyjny w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki. Jego aktywacja zmniejsza ilości wolnych rodników powstałych na skutek stresu oksydacyjnego. 1022)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23844142
  • p62 promuje autofagię i pobudzenie enzymu Nrf2 w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki w celu ochrony przed stresem oksydacyjnym.
  • Pobudzona ścieżka MAPK zwiększa angiotensynę II – hormon który powoduje wzrost ciśnienia(zwiększając tym samym ryzyko AMD) ale i również związana jest ze stresem retikulum endoplazmatycznym oraz stanem zapalnym. Hamowanie MAPK(i cytokiny TNF alfa która pobudza tą ścieżkę) może być jedną z opcji leczniczych w AMD. 1023)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21641389/
  • Zahamowanie funkcji TLR2 prawdopdoobnie obniża stan zapalny i chroni komórki nabłonka pigmentu siatkówki. Takie działanie może zahamować neowaskularyzację naczyniówki. 1024)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28739342
  • Endostatyna to endogenna substancja która może zahamować angiogenezę (przynajmniej podawanie jej z zewnątrz w wysokich dawkach właśnie to powoduje). 1025)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17526870
  • Wysokie poziomy GDNF(Neurotroficzny czynnik pochodzenia mózgowego (BDNF, z ang. brain-derived neurotrophic factor) – białko wydzielane przez neurony, należące do rodziny czynników wzrostu nerwów. W mózgu BDNF warunkuje funkcjonowanie neuronów siatkówki, cholinergicznych i dopaminergicznych) (ale nie BDNF) chronią komórki zwojowe siatkówki jak i fotoreceptory przed apoptozą. Gigantyczny raport na temat większości kluczowych czuników troficznych typu NGF,GDNF, BDNF, FGF1,IGF-1,PEDF itp. i ich ochrony przez nich narządu wzroku można znaleźć tutaj sci-hub.tw/10.1016/j.survophthal.2013.09.004 .Podusmowując można tylko stwierdzić, że wszystkie mają mniejszy lub większy wpływ na ochronę wzroku poprzez działanie na różne elementy oka znajdujące się wokół siatkówki.
  • Humanina to peptyd o działaniu neuroprotekcyjnym, przeciwzapalnym, antyapoptycznym, antyfibrylogennym. Chroni on komórki nabłonka pigmentu siatkówki przed śmiercią wywołaną stresem oksydacyjnym. Aktywuje ona enzymy antyoksydacyjne w mitochondriach w tym zwiększa poziomy glutationu GSH. Chroni przed stresem retikulum endoplazmatycznego. 1026)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5319229/1027)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26990160
  • W AMD dochodzi do zaburzeń mitochondriów. Jedną z możliwości ich ochrony jest wpływ na substancje o nazwie Humanina i jej gen (MT-RNR2). Ma ona funkcje neuroprotekcyjną i jest obniżona w chorobach ocznych w tym i w Alzheimerze, arteriosklerozie, cukrzycy typu 1. Humanina chroni przed negatywnym działaniem hipoksji(niedotlenienia) tj.przed jej toksycznością względem komórek zwojowych siatkówki. Inną metodą stabilizacji mitochondriów jest używanie takich substancji jak kreatyna, koenzym 10 i jego analogi. 1028)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5644411/
  • Humanina chroni przed apoptozą związaną z amyloidem beta. Obniża aktywowane kaspazy 3 i 4 co przyczynia się do zahamowania apoptozy komórek nabłonka pigmentu siatkówki. Ponadto przywraca poziomy glutationu GSH w mitochondriach oraz hamuje powstawanie wolnych rodników. Poziom tego peptydu spada wraz z wiekiem 1029)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5549471/ 1030)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28726777
  • Białko Thy-1 reguluje czynnik VEGF w komórkach nabłonka naczyniówki. 1031)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27768790
  • Zahamowanie Hsp90(białko szoku termicznego) powoduje zastopowanie stanu zapalnego w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki ale i również neowaskularyzacji. 1032)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17870069/1033)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19266313/
  • Semaphorin 3F (Sema3F) to białko, które zmniejsza neowaskularyzacje w mokrej wersji AMD. 1034)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28373097
  • Pobudzenie receptorów TLR3 powoduje degenerację komórek zwojowych siatkówki. 1035)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25564448 Zatem należy je hamować.
  • Zaburzenia funkcjonowania dysmutazy nadtlenkowej cynkowo miedziowej SOD1 powoduje chroniczny stres i może doprowadzić do AMD powodując spłycenie się siatkówki i warstwy komórek nabłonka pigmentu siatkówki, zgrubienie membrany Brucha, gromadzenie się złogów, rozłam bariery krew-siatkówka oraz akumulacje makrofagów i mikrogleju. Receptory P2X7R (ich brak lub zahamowanie) zapobiega stresowi oksydacyjnemu. 1036)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27810364
  • Receptor węglowodorów aromatycznych (AhR) to receptor, który reguluje metabolizm ksenobiotyków i detoksykację. Myszy bez tego receptora(’skasowano’ genetycznie jego gen) zapadają na suchą formę AMD w tym mają zaburzone połączenia ścisłe w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki oraz dochodzi u nich do atrofi naczyniówki. Dochodzi także do wysokiego poziomu cholesterolu LDL i jego form utlenionych a ta lipoproteina może stymulować zwiększone wydzielanie się zewnątrzkomórkowych molekuł macierzy często znajdowanych w złogach komórek nabłonka pigmentu siatkówki. Sugeruje się, że AhR (jego pobudzanie) może być potencjalną opcją lecznicza w tej chorobie. 1037)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24106308
  • Receptory P2X(7) mogą przyczyniać się do śmierci komórek pigmentu siatkówki poprzez zaburzenie homeostazy wapnia.,zatem ich zahamowanie jest ważne.1038)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21071745
  • Cytokina zapalna IL8 przyczynia się do tworzenia płytki miażdzycowej jest też cytokiną, która tworzy proces angiogenezy i przyczynia się do AMD(mokrego).  Jak wyżej – zahamować.1039)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22067048/
  • Badanie z którego wynika, że fibromodulina zwiększa angiogenezę i jej zahamowanie może przynieść korzyści zapewne i także w AMD. 1040)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24355922
  • Poziomy SIRT1 są podwyższone w membranach plamki żółtej gdzie zachodzi neowaskularyzacja. Jej zahamowanie powoduje obniżenie wydzielania się cytokin proangiogenicznych. 1041)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23135526
  • Amyloid beta powoduje neowaskularyzację w AMD poprzez aktywowanie wytwarzania VEGF, IL-8, MCP-1 przez komórki nabłonka pigmentu siatkówki. 1042)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28429668
  • Amyloid beta powoduje zaburzenia w angiogenezie w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki. U myszy brak enzymu neprylizyna(białko z grupy metaloproteinaz) powoduje degenerację komórek nabłonka pigmentu siatkówki oraz powstawanie złogów pod siatkówkowych co jest bardzo zbliżonym zjawiskiem,które występuje w AMD. 1043)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21440663
  • W AMD niebieskie światło pobudza mikroglej który migruje w strone zewnętrznej części siatkówki. Pobudza także wrodzony układ odpornościowy oraz odkładanie się białek dopełniacza(C1q, C3, czynnik B, czynnik H, MAC) w zewnętrznej części siatkówki. Odkładanie się białek dopełniacza zostało zahamowane przez agoniste(czyli coś co pobudza) receptor serotoniowy 5HT1A. 1044)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21467172
  • W AMD problemem jest zaburzona ścieżka sygnałowa genu/enzymu Nrf2 (odpowiedzialny za procesy antyoksydacyjne i detoks organizmu). Sugeruje się, że wpływając na negatywny regulator enzymu Nrf2 – Keap1 można przywrócić prawidłowe działanie Nrf2. 1045)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24216314
  • U niemowlaków nie wykrywa się wogóle jakiejkolwiek gęstości optycznej pigmentu plamki żóltej i sugeruje się, że jest to związane z niedostateczną podażą karotenoidów w diecie. 1046)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23652486
  • Ścieżka sygnałowa Wnt/Beta katenin odgrywa rolę patologiczną w stanach zapalnych siatkówki i neowaskularyzacji. Wykazano że bloker tej ścieżki – DKK-1(Dickkopf-1) jest obniżony i sugeruje się że może on służyć jako biomarker mokrej postaci AMD. 1047)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28455497
  • Aktywacja LXR może chronić przed neowaskularyzacją naczyniówki. Ponadto chroni przed amyloidem Beta1-40 który powoduje stany zapalne w AMD(receptory te hamują NFkB) 1048)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3687521/ 1049)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28361293 Receptory LXR odpowiadają za homeostazę(równowagę) cholesterolu, glukozy, detoksu kwasów żółciowych, za układ odpornościowy i funkcje neurologiczne 1050)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7935418/.Aktywacja tych receptorów zbija stany zapalne poprzez obniżenie iNOS, IL-6, IL-1beta, COX-2, MCP-1, PGE-2, MMP-9 w makrofagach w odpowiedzi na lipopolisacharyd LPS.1051)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15473848/1052)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18323516/ . Substancje chemiczne które są agonistami(pobudzaczami) tych receptorów obniżają poziomy interferonu gamma, TNF alfa i cytokiny prozapalnej IL2 w limfocytach także można powiedzieć , ze pobudzenie tych receptorów hamuje praktycznie wszystkie czynniki powodujące stan zapalny w organizmie. LXR w kroplach do oka(pobudzacze tych receptorów – agoniści) powodują zmniejszenie uszkodzeń związanych z neowaskularyzacją naczyniówki w mokrej postaci tej choroby. Możliwe, że ich pobudzenie w tej chorobie wyreguluje poziomy cholesterolu (homeostazę lipidów). 1053)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4862829/
  • Mikroglej zaostrza neowaskularyzację naczyniówki. 1054)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17909628/ Zatem należy go zahamować.
  • Redukcja migracji monocytów do siatkówki redukuje neowaskularyzację naczyniówki 1055)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12882811/ 1056)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12882810/
  • Zahamowanie HIF-1alfa i 2alfa hamuje angiogenezę w AMD i może być dobrą opcją leczniczą. 1057)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23873332
  • Innym sposobem na zahamowanie neowaskularyzacji naczyniówkowej jest użycie czegoś, co zahamuje receptor aktywowanej C-kinazy 1 (RACK-1). 1058)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27112838
  • Melanina chroni siatkówkę i naczyniówke przed toksycznością światła. 1059)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16869503
  • Zahamowanie ścieżki alternatywnej dopełniacza nie tylko zapobiega rozwinięciu się chorób wzroku ale i również możę je cofnąć. 1060)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27064393
  • Blokery ROCK (kinaza Rho) redukują neoangiogenezę oraz blokują stan zapalny i zwłóknienie. 1061)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25626969
  • Czynnik wzrostu nerwów(NGF) w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki pełni funkcje protekcyjną oraz regenerującą. 1062)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21968016 Zatem logiczne jest ,że należy go czymś pobudzać.
  • Aceruloplasminemia to akumulowanie się żelaza w międzyinnymi siatkówce. W AMD dochodzi do wysokich poziomów transferryny w siatkówce jak i również wspomnianej wcześniej aceruloplasminemi. 1063)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16639025
  • Inhibitory ROCK2 powoduje zahamowanie makrofagów typu 2 i zmianę polaryzacji na wytwarzanie makrofagów typu M1. Sugeruje się, że można tak skorygować imbalans w tego typu komórkach układu odpornościowcyh, który występuje w AMD. 1064)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27254302
  • Białko p62 wzmaga autofagię oraz pobudza enzym Nrf2 1065)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24667411
  • Zarówno Chlamydia pneumoniae jak i wirus CMV aktywują układ odpornościowy poprzez receptory TLR a te jak udowodniono na zwierzętach poza tym, że są obecne w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki, powodują jego toksyczność. 1066)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4122127/. Zatem sprwadzenie czy nie ma bardzo wysokich przeciwciał w klasie IgG czy też wpo prostu podwyższonych w IgM przeciwko chlamydi pneumoniae może Cie naprowadzić na jedną z przyczyn powstania u Ciebie tej choroby.
  • MikroRNA-126 jest modulatorem angiogenezy i sugeruje się, że leki wpływające na nią mogą mieć zastosowanie lecznicze w AMD. 1067)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27338342
  • Makrofagi zbierające się wokół neowaskularyzacji naczyniówki wykazują ekspresję receptorów histaminowych H4. Ich zahamowanie hamuje wyciek z naczyń krwionośnych i interwencja ta nie powoduje żadnej retinotoksyczności. 1068)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24787705
  • Sugeruje się, że zahamowanie ścieżki sygnałowej NOTCH2 chroni komórki nabłonka pigmentu siatkówki przed uszkodzeniami wywołanymi promieniowaniem UVB. 1069)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28560393
  • Brak ochrony antyoksydacyjnej MnSOD prowadzi do dysfunkcji obrony (przed stresem oksydacyjnym) komórek nabłonka pigmentu siatkówki. Prowadzi to do zaburzeń naczyniówki i śmierci komórek fotoreceptorów 1070)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24985474
  • Jedno z badań sugeruje, że wyższa gęstość kośćca zmniejsza ryzyko AMD(zapewne za sprawą wysokiego estrogenu lub normalnego poziomu testosteronu). 1071)Seitzman RL, Mangione CM, Cauley JA, Ensrud KE, Stone KL, Cummings SR, et al.; Study of Osteoporotic Fractures Research Group. Bone mineral density and age-related maculopathy in older women. J Am Geriatr Soc 2007;55: 740–746.
  • Cytokina prozapalna TNF alfa (jej nadmiar) prowadzi do neowaskularyzacji naczyniówki poprzez nadmierne pobudzenie czynnika VEGF w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki. 1072)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26900328
  • Hiperglikemia stymuluje czynnik VEGF i doprowadzić może do neowaskularyzacji naczyniówki 1073)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24780853
  • Sugeruje się, żę krystaliny(alfa A i alfa B) pełnią rolę protekcyjną w praktycznie wszystkich chorobach oczu (w tym i w AMD), tłumią stan zapalny, pełnią funkcje neuroprotekcyjna i hamują formowanie się alfa amyloidu. Zapobiegają takżę śmierci fotoreceptorów. Jagody zwiększają poziomy Beta B2 krystaliny. (jest to krystalina znajdowana w siatkówce jak i w komórkach zwojowych siatkówki które chronią ten element oka). 1074)sci-hub.hk/10.1016/j.preteyeres.2014.06.004
  • Podniesiony czynnik GDNF w siatkówce chroni przed zniszczeniami przez lipidy,białka i zniszczeniami DNA (bardziej w tym przypadku redkuje zniszczenia wywołane przez stres oksydacyjny). 1075)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17935603
  • Chemokina CXCR3 jest związana z hamowaniem angiogenezy. U osób z AMD są jej wyraźnie niższe poziomy (na leukocytach we krwii) i sugeruje się, że może to prowadzić do zwiększonej angiogenezy w neowaskularyzacji naczyniówki. 1076)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24812555
  • GDNF,BDNF i PEDFT to czynniki troficzne dla neuronów(pobudzają je do życia i rozwoju)  pobudzają transportery cynku. Także należy je pobudzać,aby przeciwdziałać niedoborom tego najważniejszego minerału w tej chorobie. 1077)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18326752
  • Ścieżka sygnałowa WNT/beta katenin, która została pobudzona aktywuje ścieżkę sygnałową PI3K/akt co doprowadza do efektu Warburga i produkcji mleczanu. Produkcja mleczanu pobudza czynnik VEGF(dokładnie to się dzieje między innymi podczas intensywnych ćwiczeń) co jest jednym z problemów z neowaskularyzacją naczyniówki i ciężkiej postaci AMD. Receptory PPAR gamma działają odwrotnie do ścieżki WNT/beta katenin pełniąc funkcje przeciwzapalną. Agoniści PPAR gamma po prostu obniżają aktywność stanu zapalnego jak i ścieżki WNT/beta katenin i sugeruje się, że mogą być dobrą opcją leczniczą w mokrej formie AMD. 1078)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28887057.
  • Zaburzenia ścieżki ERK1/2 prowadzą do degeneracji siatkówki w tym i zaburzeń poziomu retinoidów i upośledzenia wzroku. Wyniki badań sugerują, że jej pobudzenie może być jedną ze strategii leczniczych w AMD. 1079)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29038159
  • Receptory mGlu1 (mGluR1) chronią komórki zwojowe siatkówki przed neurodegeneracją(w tym badaniu przed toksycznością glutaminianu). 1080)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28918254
  • Zahamowanie receptorów P2X7 które nadmiernie pobudzone, powodują zaburzenia sygnalizacji wapnia co przyczynia się do śmierci neuronów i komórek mikrokrążenia w stanach niedokrwiennych i niedotlenienia, może mieć funkcje lecznicze. 1081)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25998275
  • Ścieżka sygnałowa EPAC-Rap1 hamuje VEGF tak samo jak pobudzenie ścieżki Ras/MEK/ERK. Ponadto EPAC-Rap1 pomaga w przywróceniu bariery krew-siatkówka. 1082)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29158262
  • TIMP-2 hamuje metaloproteinazy MMP-1,2,3,7,8,9,10,13,19 i inne. 1083)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20533908/
  • A2E stymuluje chemokiny i cytokiny prozapalne(IL-1beta, IL-2, IL-6, TNF alfa i VEGF-A) w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki1084) ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23840644Zatem jej obniżenie możę być przydatne.
  • VIP-1(naczyniowa molekuła adhezyjna 1) to białko znajdujące się w plamce żółtej, siatkówce i w naczyniach krwionośnych zlokalizowanych wokół naczyniówki. Jego zahamowanie zmniejsza wielkość neowaskularyzacji naczyniówki i akumulacji makorfagów w tym rejonie oraz obniża poziomy czynników zapalnych TNF alfa, MCP-1, ICAM-1. 1085)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3687510/
  • Agoniści(czyli coś co pobudza) receptora serotoninowego 5-HT(1A) chronią siatkówkę przed światłem niebieskim i niszczeniem jej przez wolne rodniki 1086)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21087971
  • Ceruloplazmina może chronić oko podczas ekspozycji na światło 1087)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3695389/
  • W Alzheimerze, gdzie występuje nadmiar amyloidu beta i fosforylacja białka Tau występuje niedobór SOD1 – sugeruje się, że aktywacja tej dysmutazy przyniesie poprawę w tej chorobie zatem można przypuszczać,że i w AMD powinna być poprawa. 1088)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22072713
  • Neowaskularyzacja naczyń krwionośnych(CNV) to cecha mokrego podtypu AMD. Zahamowanie ścieżki sygnałowej mTOR(i tym samym zwiększenie autofagii czyli procesu usuwania zbytecznych/uszkodzonych składników i substancji z komórki) może zwiększać neuroprotekcję oka w tym schorzeniu. 1089)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28918027
  • Czynnik wzrostu wiążący heparynę (HB-EGF) chroni komórki fotoreceptorowe przed światłem i tym samym śmiercią (redukuje ilość wolnych rodników). 1090)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23640042
  • Stwierdza się, że zablokowanie receptora cytokiny zapalnej IL-6 hamuje zwłóknienie podsiatkówkowe w AMD. 1091)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24790857
  • Aktywacja telomerazy(w tym badaniu już opracowano suplement który zapewne będzie kiedyś sprzedawany za tysiące złotych w PL) przynosi znaczną poprawę plamki żółtej w przypadku AMD już po 6 miesiącach. 1092)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26869760 . O samej telomerazie więcej tutaj.
  • Brak metaloproteinazy(czyli też jej zahamowanie) 13 zaburza formowanie się neowaskularyzacji naczyniówki. 1093)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20700625
  • SIRT1(Sirtuina 1) reguluje stan zapalny poprzez zahamowanie ścieżki sygnałowej NF-kB(pobudzonej przez amyloid beta) co jest pozytywnym aspektem w AMD. Ponadto amyloid bea powoduje rozszczelnienie bariery pigmentu nabłonka siatkówki i aktywowanie cytokin zapalnych IL-6, IL-8 oraz metaloproteinazy MMP-9 czemu przeciwdziała SIRT1. 1094)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24036938
  • Agoniści(czyli coś co pobudza daną rzecz) receptorów dopaminowych D2 i D3 wykazują ochroną przed uszkodzeniami siatkówki przez światło. 1095)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26213307

 

 

Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) a leczenie syntetykami

  • Jedną z terapi jest stosowanie prostaglandyny PGE1 do oka (w przypadku suchej odmiany AMD) – terapia działa poprawiająć wzrok,zatem odrazu można stwierdzić, że spory stan zapalny jest tu jednym z głównych problemów. 1096)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15763436
  • Agoniści receptora 5HT(1A) redukują akumulację lipofuscyny i chronią siatkówkę przed stresem oksydacyjnym oraz dysfunkcją mitochondriów. 1097)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22509307
  • Blokery receptorów IGF-1 mogą być pomocne w przypadku neowaskularyzacji plamki żóltej włączając w to mokrą postać AMD. 1098)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18515591
  • Egzogenna L-DOPA działa protekcyjne w AMD (ta forma dopaminy jest produktowana w tkankach pigmentu takich jak komórki nabłonka pigmentu siatkówki) 1099)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26524704
  • Minocyklina(antybiotyk) poprawia funkcje wzrokowe w cukrzycowym obrzęku plamki żółtej (hamuje mikroglej). Ten sam problem z mikroglejem pojawia się także i w AMD 1100)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22589436 gdzie antybiotyky ten hamuje napływ mikrogleju do fotoreceptorów tym samym chroniąc je w tej chorobie. 1101)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21763674 Dzięki temu poprawia stan wzroku w AMD. 1102)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19936204
  • Okulary odbijające światło niebieskie(tj.chroniące przed nim) są znacznie lepsze niż jakiekolwiek inne w protekcji oczu osób z AMD. 1103)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21668780
  • Akupunktura punktów Guangming (GB 37), Jingming(BL 1), Cuanzhu (BL 2), Taiyang (EX-HN 5), Sibai (ST 2), Yangbai (GB 14), Tongziliao (GB 1), Fengchi (GB 20), Ganshu (BL 18), Shenshu (BL 23) and Fenglong (ST 40) pomaga lepiej niż injekcje z entodonu,wit.C i wit.E w przypadku AMD. 1104)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21355157
  • Krople do oczu z NGF(czynnik wzrostu nerwów) poprawiają jakość widzenia już po 3 miesiącach stosowania – tylko skąd je dostać? 1105)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20061666
  • Pobudzając receptor serotoniowy 5HT(1A) można ochronić siatkówkę przed fotoksydacyjnym zniszczeniem powodowanym przez niebieskie światło. 1106)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21087971
  • Technika akupunkturowa zwana „emayaoling acupuncture” punktów Cuanzhu (BL 2) i Yiming (EX-HN 14) – wkłucie na 30min oraz tzw szybkie nakłuwanie punktów Ganshu (BL 18), Pishu (BL 20) i Shenshu (BL 23). Wykazuje naprwadę dobre rezultaty w poprawie wzroku w AMD. 1107)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29354994
  • Deferiprone to chelator żelaza(czyli coś co usuwa go z organizmu). Redukuje on dzięki temu spłycanie się warstw siatkówki siatkówki i obniża stres retikulum endoplazmatycznego. 1108)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26133718
  • Używanie inhibitorów pompy protonowej może wywoływać halucynacje w syndromie Charlsa Bonneta – a ten przecież jest połączony że tak powiem z AMD. 1109)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28829845
  • Deferypron to związek chelatujący żelazo, który pozwala pozbyć się nadmiaru tego metalu z siatkówki zmniejszając przez to stres oksydacyjny. 1110)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21051716
  • Pobudzenie autofagi przez rapamycynę obniża stres oksydacyjny i poziom wolnych rodników i proces ten chroni przed akumulacją lipofuscyny. 1111)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25484094
  • Dożylna immunoglobulina hamuje angiogenezę oraz hamuje stan zapalny, także może być bardzo przydatna w przypadku mokrego AMD. 1112)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26925256
  • Jeden z leków antyhistaminowych hamuje formowanie się porów przepuszczalności mitochondrialnej chroniąc je tym samym przed toksycznością amyloidu beta – jak czytam coś takiego to odrazu wiem, że problemem są najprawdopodobniej pobudzone komórki tuczne, które zdecydowanie lepiej hamować używając do tego różnych naturalnych substancji zamiast jednego syntetyku który hamuje tylko 1 lub max.2 wybrane receptory(z 4 ) histaminowych. 1113)Porter T, Bharadwaj P, Groth D, Paxman A, Laws SM, Martins RN, Verdile G (2016) The effects of latrepirdine on amyloid-beta aggregation and toxicity. J Alzheimers Dis 50:895–905
  • Dożylna immunoglobulina G(składająca się z 60% IgG1) hamuje angiogenezę i może wykazywać pozytywne działanie w mokrej postaci AMD. 1114)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26925256
  • Deferiprone(dobry chelator żelaza z siatkówki oka),deferasirox i salicylaldehyde isonicotinoyl hydrazone (SIH)(poza chelatacją dobry antyoksydant który ochrania siatkówkę oka i na niego bym się raczej nastawiał) to chelatory żelaza które mogą być pomocne w AMD. 1115)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3695389/
  • Fullerenol (C60) to syntetyczny związek, który hamuje stres oksydacyjny(ma właściwości antyoksydacyjne) w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki oraz aktywuje SIRT1(co też hamuje w/w stres). 1116)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24845634
  • Syntetyki anty HIV które hamują nukleozydową odwrotną transkryptazę (NRTI) hamują receptory P2X7 hamując tym samym aktywację inflammasomu NRLP3 . co w modelu mysim jest efektywne w przypadku neowaskularyzacji naczyniowki i atrofii geograficznej. 1117)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25414314
  • Prostaglandyna PGE1(to ta przeciwzapalna, PGE-2 jest zapalną i powoduje ból) użyta w postaci zastrzyków powoduje poprawę widzenia w przypadku suchego zwyrodnienia plamki żółtej. 1118)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2724867
  • Grubość plamki żółtej oka zmienia się(zwiększa) po zastosowaniu blokerów cytokiny zapalnej TNF alfa(terapia musi trwać minimum 3 miesiące). 1119)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24366669. W innym badaniu potwierdzono, że zahamowanie cytokiny TNF alfa w przypadku mokrego typu AMD przynosi na tyle dobrą poprawę, że można odstawić leki anty VEGF 1120)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27065854
  • Blokowanie receptorów Adenozyny (A2A/A2Ar) w mikrogleju zwiększa przeżywalność komórek fotoreceptorowych. Sugeruje się, że antagoniści w/w receptorów mogą być skuteczną terapią. Ja od siebie dodam, że po co co redukować toksyczne działanie mikrogleju?lepiej zahamować wydzielanie mikrogleju!(bardzo dobrze nadaje się do tego naltrekson w niskich dawkach – syntetyk, który w wysokich dawkach stosowany jest między innymi w przypadku leczenia alkoholizmu). 1121)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29396515
  • Wykazano, że pacjenci przyjmujący L-dopę mają mniejsze ryzyko AMD. Wskazano, że zależne jest to od GPR143(gen odpowiedzialny za pigment oczu i skóry). 1122)sci-hub.hk/10.1089/jop.2016.29007.bsm
  • Syndrom Charlesa Bonneta może być skutecznie powstrzymany antydepresantami(SSRI) czyli problemem może być niedobór serotoniny lub zbyt szybki jej rozkład w mózgu. 1123)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17446204
  • Doksycyklina to antybiotyk, który hamuje polaryzację makrofagów(ich zmianę) do typu M2 który działa proangiogennie. Może być zatem wykorzystana do zahamowania angiogenezy w mokrej postaci AMD. 1124)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24505138 Ponadto redukuje ilość podawania śródków anty VEGF. Jest to dla mnie o tyle interesujące, gdyż był to jedyny antybiotyk, który brałem przez krótki czas w bardzo mocnej dawce,w czasie kiedy miałem poważne problemy z infekcją bakterią Bartonella i złagodził o u mnie problemy chorobowe. 1125)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29361515
  • Zahamowanie receptora histaminowego H4 może być nowym sposobem walki ze zwyrodnieniem plamki żółtej. 1126)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25774332 Osobiście wolę zahamować u kogoś komórki tuczne które pobudzają histaminę niż tylko receptory H1, 2, 3 lub 4 – można to zrobić kwercytyną, luteoliną i wieloma innymi naturalnymi środkami czy też mocnym syntetykiem do tego celu przeznaczonym – nalcromem.
  • Beta estradiol(betaE2) chroni siatkówkę przed zniszczeniem związanym z ekspozycją na światło poprzez działanie antyoksydacyjne(pobudza geny SOD,CAT i Gpx oraz białka Trx i Nrf2). 1127)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/250388761128)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26211446
  • Estrogen reguluje funkcje komórek nabłonka pigmentu siatkówki i utrzymanie jego normalnego lub wysokiego poziomu podczas stresu oksydacyjnego może przyczynić się do powstrzymania powstania AMD. 1129)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16029884
  • Estrogen E2(estradiol) zwiększa poziomy metaloproteinazy MMP-2 2.2x w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki. Stwierdza się, że zarówno niedobór jak i nadmiar estrogenu przyczynia się do dysfunkcji w/w komórek. 1130)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12506055 Jego niedobór powoduje zgrubienie membrany Brucha oraz odkładanie się złogów w siatkówce. U myszy z brakiem receptorów estrogenowych wykryto zwiększone ilości kolagenu w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki oraz obniżone poziomy metaloproteinzy MMP-2. Sugeruje to bardzo ważną rolę tego hormonu w rozwoju tego schorzenia(tj.jego niskie poziomy predysponują do AMD – przynajmniej u płci żeńskiej). 1131)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19799898 Polimorfizm receptora estrogenowego alfa jest związany z wyższym ryzykiem AMD. Taki np.tamoksifen – chemioterapeutyk używany w przypadku raka piersi – obniżając poziomy estrogenu uszkadza siatkówkę. 1132)sci-hub.hk/10.3109/02713683.2014.925933. W tej chorobie obecne są zaburzenia białka YKL-4 w siatkówce oka, które to regulowane jest przez estrogen(estradiol). Zatem menopauza u kobiet będzie się przyczyniać do powstawania AMD. 1133)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12657616. Możliwe że i niedobór estrogenu zwłaszcza u kobiet po menopauzie przyczynia się zatem do AMD 1134)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14567012 a badania potwierdzają, że podawanie estrogenu z zewnątrz do organizmu (czyli zastępcza terapia hormonalna) zmniejsza ryzyko AMD. 1135)sci-hub.hk/10.3109/02713683.2014.925933
  • EPO(środek dopingujący – słynny u kolarzy, który wykazuje działanie antyoksydacyjne, przeciwzapalne i neuroprotekcyjne powoduje redukcję śmierci komórek pigmentu oka o 88% nawet kiedy jest już zaaplikowana w momencie kiedy pojawił się stres oksydacyjny. Sugeruje się, że może mieć zastosowanie lecznicze w suchej odmiane AMD. 1136)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19151655. EPO znajduje się w nabłonku pigmentu siatkówki, w komórkach zwojowych jak i fotoreceptorach. Pełni tam funkcje przeciwapoptyczną(pobudza białka Bcl-xl i Bcl-2), przeciwzapalną czy też neuroregeneracyjną. Przechodzi barierę krew-siatkówka,pobudza dysmutazę nadtlenkową. Chroni połączenia ścisłe chroniąc tym samym barierę krew-siatkówka. Ponadto może obniżyć poziomy czynnika VEGF i HIF-1alfa i tym samym przeciwdziałać neowaskularyzacji. Pomimo tego jedno badanie mówi, że W mokrej odmianie EPO jest na wysokim poziomie takżę tutaj może nie mieć ono zastosowania. 1137)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5129866/ EPO tak samo jak VEGF jest nadmiernie podniesione w siatkówce. Z badania wynika, że wyższy poziom EPO w ciele szklistym(jednak nie jest ona zwiększona w krwii) jest związany z wyższą aktywnością czynnika VEGF. Stężenie EPO w ciele szklistym jest o 4-16x wyższe niż w krwii. 1138)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4016716/ EPO obniża stany zapalne poprzez obniżenie cytokin zapalnych TNF alfa, IL-6 i ICAM-1 oraz zwiększa poziomy przeciwzapalnej cytokiny IL-10. Jest czynnikiem neurotroficznym w siatkówce i przycyznia się do ochrony komórek neuronów w tej części oka. Neuroprotekcyjne właściwości tej substancji polegają na zahamowaniu apoptozy komórkowej, redukcji glutaminianu i wolnych rodników, zahamowaniu rekrutacji komórek macierzystych, cytokin zapalnych i utrzymanie prawidłowej autoregulacji układu krwionośnego/naczyniowego. Ponadto przenika przez barierę krew-mózg i krew-siatkówka w ilościach terapeutycznych dzięki czemu może być tez podawane systemowo(dożylnie). 1139)sci-hub.hk/10.1016/j.mehy.2008.09.055

 

 

Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) – inne interwencje wspomagające

  • Okulary odbijające światło niebieskie(tj.chroniące przed nim) są znacznie lepsze niż jakiekolwiek inne w protekcji oczu osób z AMD. 1140)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21668780
  • Akupunktura punktów Guangming (GB 37), Jingming(BL 1), Cuanzhu (BL 2), Taiyang (EX-HN 5), Sibai (ST 2), Yangbai (GB 14), Tongziliao (GB 1), Fengchi (GB 20), Ganshu (BL 18), Shenshu (BL 23) and Fenglong (ST 40) pomaga lepiej niż injekcje z entodonu,wit.C i wit.E w przypadku AMD. 1141)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21355157
  • Światło infrared 670nm stosowane przez 15min dziennie po miesiącu poprawia funkcje siatkówki w AMD(ma działanie przeciwzapalne i redukuje peroksydację lipidów. 1142)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23181358). 1143)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28129566 W innym badaniu wykazano że redukuje ono poziomy komponentu C3(marker stanu zapalnego w siatkówce) oraz stan zapalny prawdopodobnie poprzez redukcję cyklooksygenazy COX. 1144)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23469078
  • Przezskórna stymulacja mikroprądami może spowolnić postęp suchego jak i mokrego zwyrodnienia plamki zółtej(taka stymulacja wiem, że jest wykonywana w Warszawie). 1145)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26719667
  • Hipotermia obniża wydzielanie VEGF w komórkach nabłonka pigmentu siatkówki(przeciwdziała hipoksji czyli niedotlenieniu). 1146)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20805126
  • LLLT(zimny laser niskiego poziomu – zdecydowanie polecam to urządzenie!) znaczaco poprawia wzrok bez skutków ubocznych u osób z AMD(z wysiękową postacią gdzie przyczynia się do zahamowania obrzęku i krwawienia). 1147)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18588438
  • Hiperbaria przynosi znaczną poprawę w przypadku osób z AMD – ciśnienie od 1.5 do 1.75bara. 1148)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20462142Spowalnia hiperwaskularyzację naczyniówki co wspomoże leczenie AMD mokrego 1149)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26094287
  • Ćwiczenia fizyczne u osób z AMD są o tyle dobre, że zapobiegają zatorowi żył siatkówki,obniżają nadciśnienie i poprawiają cukrzycę(jeśli ta choroba jest obecna). 1150)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19422963. Aktywność fizyczna zmniejsza ryzyko wczesnego jak i późnego typu AMD. 1151)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28549846. Wykazano też, że lekki sport redukuje stres oksydacyjny w siatkówce(cofa zmiany powstałe z uszkodzenia komórek w siatkówce) – wstrzymałbym się jednak z ćwiczeniami w trakcie mokrej odmiany AMD. 1152)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26404251
  • Fotogromchowe soczewki w okularach o odcieniu szarym bądz brązowym lepiej chronią siatkówkę oka przed niebieskim światłem niż soczewki o zabarwione na niebiesko. 1153)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27880954
  • Filtry światła niebieskiego działają fotoprotekcyjnie hamując postęp geograficznej atrofii w AMD. 1154)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25198169
  • Mokra postać AMD związana jest z krótszym snem. Sugeruje się jego poprawę(wydłużenie). 1155)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26786476
  • Zablokowanie ekspozycji oczu na niebieskie światło obniża wydzielanie się czynników angiogennych jak VEGF czy też bFGF. 1156)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29096624
  • Terapia ozonowo-tlenowa (w tym przypadku u 20 osób zastosowano dawkę 1500-2000 mikrogramów na sesję długość trwania kuracji – 4 tygodnie). Większość pacjentów zanotowała poprawę stanu wzroku. 1157)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2250978
  • Fotomodulacja może być pomocna w leczeniu suchej odmiany AMD (zmniejsza między innymi rozmiar druz i ich grubość) 1158)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5484346/

 

 

Pozostałe informacje na temat zwyrodnienia plamki żółtej (AMD)

ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4541342/ – bardzo dobry artykuł na temat roli amyloidu beta w AMD
ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4992630/ – lista mikroRNA wpływających na ryzyko AMD
sciencedirect.com/science/article/pii/S1010660X16000227?via%3Dihub – najlepsze opracowanie dotyczace genów ryzyka AMD
rupharma.com/visomitin/ – Wizomitin w AMD (substancja/preparat do wspomagania leczeni w postaci kropli do oczu)

 

 

Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) – wnioski końcowe

Gratuluje,dobrnąłeś do końca ewentualnie przewinąłeś artykuł aby przeczytać mój komentarz końcowy na temat tej choroby. Od czego bym zaczął jesli zachorowałbym kiedykolwiek na AMD?Napewno od porządnego zdiagnozowania współwystępujących problemów takich jak infekcje (wirusy CMV, EBV, HHV-6 i bakteria chalmydia to taki pakiet minimum), napewno status witaminy B9(folian) czy też b12,homocysteiny i kwasu moczowego. Myślę, że wykonałbym również prowokacje jakimś syntetycznym chelatorem metali ciężkich (prowokacja jest to podanie 1-2 bardzo wysokich dawek syntetycznego preparatu wyciągającego metale ciężkie z tkanek/komórek w celu zrobienia badania na obecność metali ciężkich we krwii) aby sprawdzić czy np. problem z ołowiem czy rtęcią mnie konkretnie dotyczy. W miedzyczasie napewno zrobiłbym także badanie moczu na obecność metali gdyż ołów często wychodzi podwyższony właśnie w tym płynie gdyż nerki to naturalna droga detoksu tego metalu ciężkiego. Dieta?zdecydowanie tak – zlikwidowałbym wszystkie potencjalne czynniki powodujące stany zapalne typu przetworzone mąki, makarony, nabiał, cukier i ewentualnie alergeny oraz nietolerancje pokarmowe. Tanią opcją poprawy mikrobiomu jest nie tylko dorzucanie dużej ilości warzyw liściastych do każdego posiłku ale też chodzenie spać o 22 (jedząć o 1900 ostatni posiłek) – taki system powoduje nie tylko prawidłowy czas wytwarzania naturalnej melatoniny w organizmie który przypada właśnie na ten okres ale i również jeśli zjesz kolejny posiłek o 7 rano będziesz na 'głodzie’ 12godzin a jest to pewnego rodzaju krótka głodówka(dieta typu intermittent fasting) która bardzo dobrze wpływa na mikrobio oraz polepsza ewentualne problemy z insulinoodpornością czy też z wysokimi poziomami cukru we krwi z rana(taka interwencja sprzyja regulacji kortyzolu z rana co ma wpływ na cukier i insulinę). Produkty diety które napewno bym uwzględnił w jadłospisie? 7gram czystych kwasów omega-3, żółtka jajek najelpiej ekologicznych na surowo w celu dostarczenia choliny i zeaksantyny z luteiną plus różnorodnosć warzyw liściastych tak jak wyżej już napisałem – do każdego posiłku. Napewno zielona herbata – 4-5x dziennie i oliwa z oliwek do każdego posiku – obydwa produkty pomagają usuwać amyloid beta lub hamować jego powstawanie. 1159)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/234141281160)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23831960

 

Jeśli chodzi o suplementację na pewno d3 w dawce 10tys jednostek dziennie co wspiera usuwanie złogów amyloidu beta oraz zniweluje stany zapalne 1161)newsroom.ucla.edu/releases/scientists-pinpoint-how-vitamin-229702, cynk w dawce 30-50mg dziennie w formie cytrynianu cynku a nie jakiejś śmiechu wartej niewchłanialnej formie typu tlenek, na pewno kompleks witamin B(aktywne formy , może być firma jarrows z allegro lub coś z tego co polecam z zakładki 'suplementy i zioła które polecam’ na górze tego bloga), napewno krople do oczu z karnozyną oraz małe dawki kwasu alfa liponowego (ALA) typu 25mg co 3 godziny jak i również suplement vinpocetine(winpocetyna w dawce 3x 10mg dziennie, jeśli jest to forma sucha) i melatonina 6mg na noc. Wszystko to i co wyżej napisałem ma na celu poprawę transporterów cynku, pozbywanie się lipofuscyny,zahamowanie tworzenia się a może i nawet cofnięcie druz i poprawę cyrkulacji w gałce ocznej. Wolne rodniki, pobudzony układ dopełniacza, pobudzone inflammasomy NLRP3 i cytokiny przeciwzapalne i wiele innych rzeczy które się dzieją w AMD to efekt domina – jeden element pobudza całą resztę (naturalnie przy udziale mocnych niedoborów, potęgowaniu stanów zapalnych i dodatkowo niesprzyjającej genetyki lub infekcji).

 

Myślę, że po wdrożeniu wszystkiego co powyżej prędzej czy później będziesz musiał sięgnąć po syntetyczne chelatory żelaza które polecane są w artykule – uważam(na podstawie zgromadzonego materiału), że to właśnie ten minerał jest w wielu przypadkach jedną z głównych przyczyn powstawania tej choroby. Zatem powodzenia – bezalkoholowego i bezpapierosowego czasu przywracania organizmu do ładu Ci życzę!.

 

 

Post wydał Ci się wartościowy?a może po prostu mnie lubisz ;)?podziel się nim na Facebooku i go udostępnij!

Polub tego bloga na FB, gdzie znajdziesz też dodatkowe newsy, których tutaj nie publikuje https://www.facebook.com/zdrowiebeztajemnic

Obserwuj mnie na instagramie www.instagram.com/premyslaw84

Głosuj i wybieraj kolejne tematy – prawa strona bloga – zakładka „Ankieta”

Literatura

Literatura
1ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10798642
2ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26738356
3ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19592102
4ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22577773
5ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21205373
6ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6145300
7ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27159771
8ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25871947
9ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16488959
10, 453ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25633305
11ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27195086
12sci-hub.hk/10.1016/j.diabres.2016.01.016
13sci-hub.hk/10.1002/path.4266
14, 15ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24370621
16ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16847292
17, 134ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22535267
18, 99, 120, 145ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26923802
19, 190ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20059996/
20ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23404120
21ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27125427
22sci-hub.hk/10.1016/j.ophtha.2016.10.023
23ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28910205
24ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29093709
25, 203, 258ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28902341
26, 204, 250ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27046391
27, 205, 249ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19577563
28ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16600942
29ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15364212
30, 88ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25380250
31ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15965958
32, 445, 874ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3824279/
33ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9761302
34ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25903050
35ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28004443
36ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26760997
37ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18976665
38sci-hub.tv/10.1007/s11010-013-1908-z
39ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25769246
40ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25335979
41ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24965385
42ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25955815
43ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23922739
44 ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26193917
45, 1108ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26133718
46ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24679031
47ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21920607
48ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26049887
49ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28886597
50ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24502821
51ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19878106
52ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22570607
53ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21851605
54ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22732472
55ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28961846
56ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28655032
57, 142ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12678277
58ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19234096
59ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25856252
60ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26049822
61ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24447786
62, 185ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29183319
63, 838ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19182260
64ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19060278
65, 348ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18488471
66ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18842800
67, 144ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19157552
68ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15249366
69ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27295359
70sci-hub.hk/10.1080/19490976.2018.1435247
71ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25683020
72ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26743754
73ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27355186
74, 75ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1771658/
76ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27163238
77ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27077127
78sciencedirect.com/science/article/pii/S0014483515000044?via%3Dihub
79, 80, 81, 82, 379sci-hub.hk/10.3109/08820538.2011.588666
83, 1014ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3652603/
84ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2952187/
85ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26966867
86ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21212706
87ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3419481/
89, 367ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2919496/
90ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3017315/
91ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21144031
92ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19547718
93ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27788256
94, 129, 404, 1066ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4122127/
95ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27009107
96, 220, 330, 336, 402, 403ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4152952/
97ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27716857
98ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15946260
100ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23337937
101ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28184904
102ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21724914
103ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25186463
104ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27162728
105, 657ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25191529
106, 758ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25576666
107ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25184331
108ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27137488
109ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15909160
110ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23590149
111ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21241801/
112ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11424194/
113ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15762998/
114ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15347683/
115ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17255335/
116ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17644432/
117ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8225863/
118ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26936827
119ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4627205/
121ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18040235
122ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12912686
123, 130, 474ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4091411/
124Seddon et al. (2010)
125ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4876307/
126ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23562078/
127ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21447678/
128ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25704819
131ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17525280
132ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26931413
133ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17563727
135ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22067370
136ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12724698
137ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12005165
138ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11734513
139ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11324986
140, 475ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22783741
141ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1905796
143ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28661040
146ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8604533
147, 354ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19516002
148ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19784391
149ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18992957/
150ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1508519
151ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4022009/
152ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28628761
153ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28689265
154ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25325855/
155ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4992630/#R266
156ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24012762
157ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5554853/
158ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28993186
159ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26275132
160ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26717306
161ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4362880/
162ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17825288
163ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20393111
164, 171, 809ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3864379/
165ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24235017
166ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23759439
167ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20238014
168ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20567027
169ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21071746
170ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27659908
172ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22903875
173ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25205869
174ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23341015
175ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25277027
176ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25456519
177ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26489120
178ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23761385
179ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18978936
180ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27716750
181sci-hub.hk/10.1586/1744666X.2014.950231
182ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29196768
183ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16361667
184ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26062001
186ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19996827/
187ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22737386/
188ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23732984
189ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26830368
191, 1077ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18326752
192, 765ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5757825/
193ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17656467
194sci-hub.hk/10.1016/j.exer.2013.07.017
195ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4457466/
196ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27998274
197ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27733811
198ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28029445
199sci-hub.hk/10.1159/000438953
200ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5563895/
201ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3669899/
202ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5158158/
206ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18997061
207, 567ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25402962
208ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12208347
209ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20836858
210ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22503691
211ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28461502
212, 236ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25268952
213ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16386082
214ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25228547
215ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21641389
216ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28823871
217ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25447561
218ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28228282
219ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25542520
221ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16452172/
222ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22698681
223ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4250317/
224ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25257511
225ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26847702/
226ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26260587
227ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25385658
228ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26940175
229ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18566438
230ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17219109
231, 960ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20021380/
232, 961ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17551926/
233, 962ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18442088/
234ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5755337/#CR114
235ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24269406
237ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21265246
238ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21242702
239ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20532522
240ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25744331
241, 357ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26080579
242ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25363549
243ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24314839
244ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24479739
245ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24739782/
246ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5755337
247ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5755337/#CR44
248ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25308346
251ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26154559
252, 413ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26049047
253ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20957206
254ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24334449
255ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18216312
256sci-hub.tv/10.1038/ki.2013.491
257ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19437313
259 ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27327294
260ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3842398/
261ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5535015/
262ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25207946
263ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25905984
264ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25905784
265, 872ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24178404
266ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28603410
267, 1109ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28829845
268ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23221073
269ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23557734
270ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25137915
271ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26431165
272ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21703414
273ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28806013
274ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5224557/
275ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20515810
276, 371, 373sci-hub.hk/10.1111/j.1755-3768.2009.01840.x
277ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22564527
278pbkom.eu/pl/content/tioredoksyna-i-reduktaza-tioredoksyny-w-patogenezie-wybranych-chorób-człowieka-część-ii
279ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21898270
280ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21909359
281ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3664466/
282ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4696750/
283ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4976396/
284ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5755337/#CR99
285ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5755337/#CR100
286ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29329580
287ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26884800
288ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28367269
289ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3154861/
290sci-hub.hk/10.1136/bjophthalmol-2014-305339
291ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23525277
292ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24709310
293ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28663750
294, 760ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25978536
295Oxidation of iron is accomplished by the ferroxidases such as, ceruloplasmin (Osaki et al., 1966), hephaestin (Heph) (Vulpe et al., 1999), amyloid precursor protein (APP) (Duce et al., 2010) or zyklopen (Chen et al., 2010).
296, 1087, 1115ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3695389/
297ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23833031
298, 706ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24147793
299ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4082166/
300ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3695389/#B39
301ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26252225
302ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27663850
303ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19733830
304ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16473343
305ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25388812
306ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25125608
307, 828ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17967453
308ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17631267
309, 310ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19254715
311, 741ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24440594
312Woodside JV, Young IS, Gilchrist SE, Vioque J, Chakravarthy U, de Jong PT, et al. Factors associated with serum/plasma concentrations of vitamins A, C, E and carotenoids in older people throughout Europe: the EUREYE study. Eur J Nutr 2013;52:1493–501.
313Snodderly DM. Evidence for protection against age-related macular degeneration by carotenoids and antioxidant vitamins. Am J Clin Nutr 1995;62:1448S–61S.
314ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29186981
315ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28292774
316ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15834082
317ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16386980
318ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18242575
319ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24711457
320ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22300034
321ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18769672
322ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21330654
323ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14691189
324ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22796717
325ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18597988
326ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9586798
327, 1132, 1135sci-hub.hk/10.3109/02713683.2014.925933
328, 372, 1011ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4983667/
329ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4838228/
331ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26427479
332ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19119326/
333ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12432544/
334ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16317135/
335(Fliesler, 2010b; Fliesler and Bretillon, 2010 (Xu et al., 2011; Xu et al., 2012
337ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25276841/
338ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23608111/
339ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21357400/
340ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24036949/
341, 548ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25034031/
342ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21571681/
343ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24705166/
344ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22819137/
345ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4385698/
346ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20951826/
347ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25237159
349 ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22072713
350ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21789374
351ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21669404
352ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22822904
353ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19836390
355ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18827739
356ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24363822
358ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26148801
359ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25163348
360, 549, 1039ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22067048/
361ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26026877
362ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19673453
363, 1008sci-hub.tv/10.1016/j.arr.2009.06.002
364ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19277984
365ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2682031/
366ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21031020
368(Afshari et al.2010)
369ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5660115/
370ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23029250
374, 473, 787ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3939747/
375ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18997094
376ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26074074
377ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21447688
378ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21762495
380ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22003108
381ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25593029
382, 443ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25261634
383ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23409131
384ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25503251
385ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25118260
386ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25077601
387ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28128795
388ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7803358
389ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15728562
390ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29164232
391ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26827241
392ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23454586
393ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26618046
394ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28777387
395sci-hub.hk/10.1111/j.1444-0938.2012.00741.x
396ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27537264
397ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27984169
398ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28039766
399ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28624323
400sci-hub.hk/10.1016/j.ejpn.2015.07.001
401ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28585581
405ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24705166
406, 519, 978ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4058366/
407ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28197357
408ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26560903
409ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27748300
410sci-hub.hk/10.1097/IIO.0b013e3180377936
411ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21673720/
412ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27693409
414ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19965817/
415ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21884302/
416ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22175541/
417ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4153378/
418ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28605809
419ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21209887
420ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5240106
421ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5167134/
422sci-hub.hk/10.1152/physiol.00021.2005
423ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23878142/
424ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23817414/
425ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23613465/
426ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23462752/
427ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23221073/
428ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23840644/
429ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12483320/
430, 974sci-hub.hk/10.1007/s00018-016-2295-x
431Provias J, Jeynes B (2014) The role of the blood–brain barrier in the pathogenesis of senile plaques in Alzheimer’s disease. Int J Alzheimers Dis 2014:191863
432ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4738726/
433ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25775051
434ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6714331/
435ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19151392/
436ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28345626
437, 1102ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19936204
438ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17304258
439, 1063ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16639025
440ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26878446
441, 1155ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26786476
442ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25319011
444ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25210424
446ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25815109
447ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3973437/
448ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21336004
449ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25298412
450ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22172228
451ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24106111
452ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27170482
454ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26558215
455ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20937997
456ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18050118
457ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15803172
458ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24654791
459ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20220052
460ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28492872
461ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5755337/#CR35
462, 463ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4694044/
464ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24634660/
465ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23145206/
466ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25802332
467ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29351407
468, 471, 489phmd.pl/api/files/view/2031.pdf
469sci-hub.hk/10.1016/j.trsl.2014.04.005
470ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26697494
472ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23346798
476ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23713187
477ncbi.nlm.nih.gov/pubmhued/23623979
478ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24498989
479, 514ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26261643
480ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25811666
481ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24079541
482, 528ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29392637
483ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23714858
484, 877ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23738034
485ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25921964
486ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25915522
487ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28918250
488, 552ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28889998
490ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25277308
491ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24392338
492ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24440287
493ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24498017
494ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26914796
495ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28128407
496ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22440158
497ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23233260
498(Bjorkhem et al., 1995; Cruysberg et al., 1995; Dotti et al., 2001; Morgan et al., 1989)
499ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5661646/
500sci-hub.hk/10.1016/j.jchf.2016.02.016
501ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17898294
502ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25878489
503ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25857228
504ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4022009/#B34
505ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25028103
506ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3525248/
507ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5068469/
508ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4082603/
509ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22820291/
510, 551ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27935234
511ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26727378
512ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27428740
513ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28635422
515, 556ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26301885
516ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26398587
517ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18461138
518, 524ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9717719/
520ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17453958/
521, 523ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18241055/
522ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12686551/
525ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2906603/
526ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2806007/
527ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20042177
529ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27404493
530ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19168221
531, 542ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25883802
532ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26949655
533ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27213791
534ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28846052
535ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26608582
536ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26464724
537ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22331484
538ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28465655
539ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24689893
540ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23868022
541, 555ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25010633
543ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23089144
544ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22762059
545ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27778189
546ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26656366
547ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26989749
550ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25788651
553ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28944191
554ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27125063
557academic.oup.com/ajcn/article/98/1/4/4578338
558ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18320515
559ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28546923
560ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28221439
561ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23636242
562ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26194346
563ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26885895
564ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3876436/
565ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28931831
566ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28116245
568ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20958190
569ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28769003
570ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22553528
571, 636ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25955241
572ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20879805
573sci-hub.hk/10.1089/jop.2014.0074
574ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28260013
575, 578ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24502359
576ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25432585
577ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28415701
579ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20653475
580, 641ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26044821
581ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27467382
582ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26914244
583, 585ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19433719
584ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20938484
586, 669ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16075680
587ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16530757
588ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14704513
589Beatty et al. 2000; Sies et al. 1992; Fig. 1
590ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29393642
591ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4749535/
592sci-hub.hk/10.1080/10408398.2013.879467
593ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23938314
594ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28289690
595ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22852021
596, 605, 734ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3703386/
597ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24187606
598ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29376497
599, 619ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24527228
600, 862ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16631350
601ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28570634
602ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24152963
603ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23901249
604sci-hub.hk/10.1016/S0167-7799(03)00078-7
606, 631ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19589397
607, 630ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19237716
608ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20153624
609ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25365937
610ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22553507
611ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24486344
612ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21425492
613, 624ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21683142
614ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21961034
615ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20565307
616ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26475979
617ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20702817
618ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23036575
620ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7540359
621 ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19410952
622ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17921404
623ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19470386
625ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22678104
626ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25146987
627ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23335848
628ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17197552
629ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27937080
632ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20532143
633ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28409157
634ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28447781
635ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19916788
637ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28459020
638ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23081978
639ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28031693
640ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17157799
642ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29247196
643ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25610013
644ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26619957
645ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26961928
646ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16877271
647ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4259824/
648ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25385631
649ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26941573
650ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29357794
651ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24392323
652ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19487926
653ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19060288
654ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28762311
655ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5755337/
656ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11125270
658ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22903875
659ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22879419
660ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29081889
661hindawi.com/journals/ecam/2013/247948/
662ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19216858
663ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4771984/
664, 730ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26035340
665ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26643168
666ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26589689
667ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27660013
668ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25709900
670, 672sci-hub.hk/10.1055/s-0033-1351074
671sci-hub.hk/10.1002/mnfr.201200718
673ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28853916
674ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26445530
675ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22742420
676ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19121385
677ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17662242/
678, 679ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28155996
680(Jeong, Koh, Lee, Lee, Lee, Bae, Lu and Kim 2011)
681ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25929449
682ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28371616
683ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25113565
684ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25132985
685ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24160731
686ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28132833
687ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27155396
688ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27240523
689ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26653970
690ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22802947
691ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26781848
692, 714ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25662315
693ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28713895
694ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23900584
695ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23834167
696ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27372058
697ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25483086
698ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26026469
699ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27435599
700ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28461203
701ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10807109
702ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12244891
703ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23440785
704ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23790153
705ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16400219
707archive.foundationalmedicinereview.com/publications/3/2/128.pdf
708ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29036897
709ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9577248
710ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26888416
711ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26694358
712ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26694327
713ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26467741
715ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25041941
716, 721sciencedirect.com/science/article/pii/S0531556513001009?via%3Dihub
717sci-hub.hk/10.1016/j.exger.2013.04.002
718Dogru et al., 2007;
719]Kawashima et al., 2012
720ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17071598/
722ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28336272
723ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15767067
724ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15229324
725ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29234364
726ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22219646
727ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28765885
728sci-hub.hk/10.1002/dta.265
729ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25041941/
731sci-hub.hk/10.1016/j.bbrc.2007.08.100
732ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3736538/
733ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27911769
735ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1315147/?page=11
736ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28583762
737ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4420790/
738ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4734847/
739ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22169226
740ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28253482
742ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21559389
743ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28782506
744ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27923559
745, 808ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16723490/
746ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3575185/
747ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27778132
748ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25123184
749ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23916613
750ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21909619
751ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21112485
752ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24559018
753ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19119326
754ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12189211
755ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25378587
756sci-hub.tv/10.1111/j.1755-3768.2010.01989.x
757ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5129901/
759ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28761325
761ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27230578
762ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16565362
763ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17065470
764ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4069254/
766ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27840374
767ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29115489
768ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27831657
769ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19710945
770ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10231733/
771ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14521634/
772ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10496149/
773ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12022289/
774ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12510712
775ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25110076
776ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24603419
777, 790ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16399908
778ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18940262
779ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16399908/
780ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21451205
781ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5027321/
782onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/jpi.12430
783ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3462291/
784ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18494741
785ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19710945/
786ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15109913
788ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20884126
789ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22773902
791ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20944813
792sci-hub.hk/10.1111/j.1532-5415.2012.04015.x
793ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24946100
794ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28892825
795, 796ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26090872
797ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5691736/
798, 802ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22217419
799ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25028353
800ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28547797
801ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21482873
803ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26312598
804ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27105707
805ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17502506
806ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25015360
807ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9875267
810ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25393287
811ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29348791
812ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29523386
813ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23825923
814ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29259394
815ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18948096
816ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20150599
817ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19710611
818, 823ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16723490
819ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10865057
820ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11157883
821(Tate et al. 1997; Sato and Bremner 1993)
822ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23661701
824ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21603979
825ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28003730
826ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18579132
827Girijashanker et al. 2008
829ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7935085
830Newsome et al. 1988
831sci-hub.hk/10.1039/c3mt00291h
832sci-hub.hk/10.1016/j.jtemb.2012.04.004
833, 881sci-hub.tv/10.1016/j.nutres.2013.10.011
834sci-hub.hk/10.1016/j.jtemb.2014.07.019
835 sci-hub.hk/10.1016/j.jtemb.2014.09.002
836ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25260885
837, 840ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26187344
839ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19520558
841ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5539800/
842sci-hub.hk/10.1159/000085248
843ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26237736
844, 854ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21307302
845ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4742947/
846, 847karger.com/Article/FullText/343708
848ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19227095
849ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19608872
850ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27125064
851ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19508997
852ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18689376
853ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19433717
855, 906ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24743813
856ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26042773
857, 858ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26132079
859ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21821023
860ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26950968
861, 871ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25228440
863ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21697302
864ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17846363
865ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28665123
866ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28656238
867ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19437483
868ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25815324
869ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20027805
870ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22465791
873ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23651647
875ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25748723
876ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21091228
878ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3908680/
879ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25024317
880ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27335042
882ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25813074
883ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23677863
884ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26720458
885ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27444056
886ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28957818
887ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25160533
888ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24163760
889ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24103519
890ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27080067
891ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21677121
892Wiktorowska-Owczarek A, Nowak JZ: Patogeneza i profilaktyka AMD: rola stresu oksydacyjnego i antyoksydantów. Postepy Hig Med Dosw (online) 2010; 64: 333-334, e-ISSN 1732-2693. Paulus TVM de Jong: Age-Related Macular Degeneration. N Engl J Med 2006; 355: 1474-1485.
893ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29358124
894ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12033441
895ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23519529
896ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24810054
897, 902ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21169874
898ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21508112
899ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12424324
900ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29053808
901ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16530626
903ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22313576
904ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23695657
905, 907ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25408222
908ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25329968
909ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4210925/
910ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4920203/
911ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4848669/
912ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27659166
913ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24729934
914ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27187449
915ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26950104
916ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23075401
917ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21663493
918, 924ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26174951
919ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25091551
920ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28985092
921ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26155161
922ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21282584
923ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9434658
925ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24008411
926ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24036938
927ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25775159
928ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25281824
929ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24309288
930ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26190093
931ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25580276/
932, 933, 934ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5733520/
935ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21527754
936ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21690377
937ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26902516
938ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29301231
939ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23341606
940ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28293647
941ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23040806/
942ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23040806/
943ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25835346
944, 1094ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24036938
945ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17652760
946ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25936740
947ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25947075
948ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21928264
949ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23562078
950ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26315784
951ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19433784
952ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18810647
953ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2276614/#B76
954ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12370270/
955ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12785728/
956ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2276614
957ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14684628/
958, 1075ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17935603
959, 1082ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29158262
963ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27856259
964ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17124036/
965ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23441106
966ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20446039
967 ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20938992
968ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28605813
969ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26760305
970ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28852052
971ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23946637
972Landreth G, Jiang Q, Mandrekar S, Heneka M (2008) PPARgamma agonists as therapeutics for the treatment of Alzheimer’s disease. Neurotherapeutics 5:481–489
973en.wikipedia.org/wiki/Hephaestin
975Guo L et al (2007) Targeting amyloid-beta in glaucoma treatment. Proc Natl Acad Sci USA 104:13444–13449
976ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26476672
977ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22244091
979ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26883505
980ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7775104
981ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28353645
982ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23485938
983ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24319591
984ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21179240
985ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20157617
986ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26845696
987ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4788093/
988ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28760679
989ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29133122
990ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24036938/
991ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5288547/
992ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26246285
993ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27304845
994ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27859225
995ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25948251
996, 1038ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21071745
997ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22992301
998, 1091ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24790857
999ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21228388
1000ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21514452
1001ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24376495
1002ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27411920
1003ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25847123
1004ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19875668
1005ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22817743
1006ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26962700
1007sci-hub.tv/10.1016/S1673-8527(09)60077-1
1009ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24515951
1010ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28846772
1012, 1089ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28918027
1013ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25144531
1015ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21693609
1016ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27812755
1017, 1061ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25626969
1018ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4248465/
1019ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24018558
1020ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27622388
1021ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2276600/
1022ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23844142
1023ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21641389/
1024ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28739342
1025ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17526870
1026ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5319229/
1027ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26990160
1028ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5644411/
1029ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5549471/
1030ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28726777
1031ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27768790
1032ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17870069/
1033ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19266313/
1034ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28373097
1035ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25564448
1036ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27810364
1037ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24106308
1040ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24355922
1041ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23135526
1042ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28429668
1043ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21440663
1044ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21467172
1045ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24216314
1046ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23652486
1047ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28455497
1048ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3687521/
1049ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28361293
1050ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7935418/
1051ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15473848/
1052ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18323516/
1053ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4862829/
1054ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17909628/
1055ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12882811/
1056ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12882810/
1057ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23873332
1058ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27112838
1059ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16869503
1060ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27064393
1062ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21968016
1064ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27254302
1065ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24667411
1067ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27338342
1068ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24787705
1069ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28560393
1070ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24985474
1071Seitzman RL, Mangione CM, Cauley JA, Ensrud KE, Stone KL, Cummings SR, et al.; Study of Osteoporotic Fractures Research Group. Bone mineral density and age-related maculopathy in older women. J Am Geriatr Soc 2007;55: 740–746.
1072ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26900328
1073ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24780853
1074sci-hub.hk/10.1016/j.preteyeres.2014.06.004
1076ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24812555
1078ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28887057
1079ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29038159
1080ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28918254
1081ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25998275
1083ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20533908/
1084 ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23840644
1085ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3687510/
1086, 1106ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21087971
1088ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22072713
1090ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23640042
1092ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26869760
1093ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20700625
1095ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26213307
1096ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15763436
1097ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22509307
1098ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18515591
1099ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26524704
1100ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22589436
1101ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21763674
1103, 1140ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21668780
1104, 1141ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21355157
1105ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20061666
1107ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29354994
1110ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21051716
1111ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25484094
1112, 1114ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26925256
1113Porter T, Bharadwaj P, Groth D, Paxman A, Laws SM, Martins RN, Verdile G (2016) The effects of latrepirdine on amyloid-beta aggregation and toxicity. J Alzheimers Dis 50:895–905
1116ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24845634
1117ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25414314
1118ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2724867
1119ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24366669
1120ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27065854
1121ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29396515
1122sci-hub.hk/10.1089/jop.2016.29007.bsm
1123ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17446204
1124ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24505138
1125ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29361515
1126ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25774332
1127ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25038876
1128ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26211446
1129ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16029884
1130ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12506055
1131ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19799898
1133ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12657616
1134ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14567012
1136ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19151655
1137ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5129866/
1138ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4016716/
1139sci-hub.hk/10.1016/j.mehy.2008.09.055
1142ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23181358
1143ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28129566
1144ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23469078
1145ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26719667
1146ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20805126
1147ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18588438
1148ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20462142
1149ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26094287
1150ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19422963
1151ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28549846
1152ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26404251
1153ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27880954
1154ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25198169
1156ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29096624
1157ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2250978
1158ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5484346/
1159ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23414128
1160ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23831960
1161newsroom.ucla.edu/releases/scientists-pinpoint-how-vitamin-229702
Podziel się tym artykulem na facebooku:

CIRS – syndrom odpowiedzi na chroniczny stan zapalny – konferencja z Irvine cz.2

CIRS – to schorzenie wynikłe z zawalenia pleśnią(Chronic Inflammatory Response Syndrome – syndrom odpowiedzi na chroniczny stan zapalny) najczęściej w związku z wilgocią w domu/mieszkaniu. Konferencja na temat tej choroby miała miejsce w październiku 2016 w Irvine – USA. Bazowała głównie na pracy dr.Ritchiego Shoemakera – pioniera w tej przypadłości(obecnie emerytowany). Notatki standardowo pochodzą od Scotta z bloga beterhealthguy – człowieka, który przeszedł sporo problemów natury zdrowotnej w związku z boreliozą i koinfekcjami jak i innymi czynnikami które się nakładają w tych multiinfekcjach. Jest to część druga konferencji.

 

dr.Sandeep Gupta „Doświadczenia z Australijskim CIRS”
– Dr. Raj Patel i John BantaYour Solution Compounding w Brisbane byli w stanie stworzyć i zaoferować wiele leków z protokołu Shoemakera takich jak cholestyramina, spray BEG czy też VIP
– Posiadają laboratoria do testów na pleśń w New Castle mogą zrobić ERMI i HERTSMI-2
– Ma osobiste doświadczenia z pleśnią po zalaniu swojego domu w Brisbane
– 99% jego pacjentów ma typy HLA związane z CIRS
– Średni poziom C4a to 17,578
– Średni poziom wyniku na pleśń neuroquant to 4.77
– Średni poziom wyniku neuroquant na boreliozę to 1.22
– Średni poziom TGFb1 to 6232
– Średni poziom VEGF to 79.25

 

Dr. Mary Ackerley „Mózg w płomieniach – neuroinflamacja i CIRS”
– Jest psychiatrą
– Jest 37 symptomów ekspozycji na zalane domy. Większość z nich ma związek z układem nerwowym. Przynajmniej połowa z nich związana jest z mózgiem
– Wykonywanie zadań jest trudne u osób z CIRS i powoduje to że koordynowanie kroków, wykonywanie poważnych zmian jest ciężkie do zaplanowania i wykonania
– Symptomy CIRS często są tłumaczone jako depresja i lęk
– Depresja jest głównym problemem inwalidztwa na świecie
– Leki SSRI nie są lepsze od placebo w lekkiej i średniej depresji
– Gen C4 w HLA chromosomu 6 ostatnio został powiązany ze schizofrenią
– Neuroinflamacja jest związana z aktywacją gleju, inwazją leukocytów, szczelnością bariery krew-mózg i cytokinami prozapalnymi
– Czynniki wywołujące neuroinflamację to:
Infekcje i toksyny: encefalopatia wirusowa, mykotoksyny, borelioza, paciorkowiec, toksoplazmoza,
Stan zapalny i autoimmunologia: cytokiny, autoprzeciwciała, aktywacja gleju, histamina i komórki tuczne
– Trauma: wstrząs
– Zaburzenia funkcji kognitywnych w CIRS są prawdziwe
– W badaniu 277 polskich dzieci żyjących w domach z widoczną pleśnią, zanotowano wyraźny spadek poziomu IQ – 10 punktów przez 6lat
– Stan zapalny może spowodować depresję
– Ciężko jest leczyć zaburzenia dwubiegunowe dopuki jest ekspozycja na pleśń w zalanym budynku
– Układ immunologiczny to główny gracz w schizofreni – genetyka także odgrywa ważną rolę
– W chorobie Alzheimera zaangażowane są cytokiny zapalne – IL6, TNF alfa, IL-1, IL-12, IL-18 i TGFb1
– CRIS zwiększa ryzyko rozwinięcia się Alzheimera
– Kwas chinolinowy jest związany z samobójstwami
– Niskie VEGF powoduje hipoperfuzję, która może doprowadzić do chronicznego zmęczenia czy zaburzeń w mózgu
– Ćwiczenia i dieta są efektywna tak samo jak SSRI na depresję
– Niskie VEGF jest związane z samobojstwami w jednym ze Szwedzkich badań
– Niskie ADH jest związane z negatywnymi interakcjami interpersonalnymi
– Mózg zużywa więcej energii niż każdy inny organ: 25% tlenu i 20% kalori ważąc tylko 2% ogólnej wagi ciała
– Złe samopoczucie, zmęczenie, zaburzenia psychomotoryczne, brak czucia przyjemności i odrzucenie socjalne mają związek z cytokinami zapalnymi

 

W porannym panelu dyskusyjnym padły następujące stwierdzenia:
– Jeśli nie będziesz podążał wg.protokołu leczenia CIRS, VIP nie zadziała. Nie zrobi Ci krzywdy ale też i nie pomoże
– Przy podawaniu VIP niezbedne jest monitorowanie skoków lipazy
– Bóle głowy, palipitacje, drażliwość ,zawroty głowy które występują podczas brania VIP generalnie szybko przechodzą
– Biofilm MARCoNS niszczy MSH. Jednym z elementów naprawy MSH jest eradykacja MARCoNS. Spray do nosa z hormonem VIP może zwiększyć MSH
– Wysoka osmotyczność z niskim ADH może prowadzić do spięć statycznych. Osoby takie są komórkowo-odwodnieni.
– CIRS i szczepienia – problemy z prezentacją antygenu nie są obecne dla wszsytkich antygenów. Nie jest to problemem w przypadku grypy czy szczepionki pneumokokowej
– Wielodawkowe szczepionki na grypę mogą dalej zawierać thiomerosal(rtęć). Szczepionka może nie być problemem ale konserwanty i toksyny, które w nich są już tak
– Glifosat był ostatnio znajdowany we wszystkich szczepionkach

 

Dr.Sonia Rapaport „Łączone wizyty lekarskie”
– W ciągu ostatnich 5 lat w USA była ogromna ilość zalanych domów we wszystkich stanach poza Nowym Meksykiem i Arizoną
– Wysoki wynik testu ERMI jest związany z astmą
– 24% populacji podatna jest na biotoksyny z zalanych domów
– 100% jej pacjentów ma ryzykowne typy HLA
– Ekspresja HLA nie jest stała, stresory mogą ją zaburzać. Trauma, wypadki, EBV czy też wirus Coxsackie mogą też to robić
– CIRS może dotyczych 40 milionów ludzi i jest tylko 18 certyfikowanych lekarzy w USA, która to leczy.
– Tworzy całodzienne wizyty medyczne w któych grupa ludzi ma te same problemy zdrowotne. Na każda osobę przeznacza czas jak i również na całą grupę – robi to sama jak i
jej zespół przez cały dzień wizyty.

 

Megan Doyle „Yoga i CIRS”
– Chroniczny ból, zmęczenie, migreny, problemy z wagą, PTSD, osteoporoza, IBS, problemy z pamięcią czy stres – na to wszystko może pomóc yoga
– Yoga polepsza układ parasympatyczny, a wtedy organizm sam zdrowieje

 

dr.Ritchie Shoemaker „Wielonuklearna atrofia i neuroQuant”
– Jeśli jesteśmy w stanie pokazać uszkodzenie mózgu dzięki NeuroQuant, możemy użyć genomiki do pokazania naprawy mózgu
– Czy atrofia to utrata substancji czy może funkcji?
– CZy atrofia istoty szarej ogranicza się do choroby Alzheimera?nie
– Chcemy zidentyfikować i skorygować stan zapalny i pokazać, że korekcja może zredukowaćatrofię bez względu na postęp lat organizmu
– Atrofia w CIRS to nie tylko atrofia ale i również obrzęk. Protokół CIRS koryguje obrzęk u osób zawalonych pleśnią
– Wykonali badanie NeuroQuant u 1043 pacjentów; 306 mężczyzn i 728 kobiet. Informacje pochodziły od 110 dostawców.
– Z wiekiem pewne elementy mózgu się zmniejszają
– Dzięki NeuroQquant, osoby zawalone plesnią mogą mieć zwiększoną objętość kory przedczołowej i istoty szarej.
– W boreliozie, skorupa(część mózgowia) i wzgórze są zmniejszone
– Istieje 8 możliwych punktów dla pleśni i 4 dla boreliozy
– Neuroquant i borelioza jak i neuroquant i pleśń znacząco się od siebie różnią
– Pokazał, że wiele osób zdiagnozowanych z boreliozą tak naprawdę jej nie miało
– Neuroqquant może oddzielić ludzi z diagnozą 'prawdopodobnie borelioza’ od tych 'raczej nie borelioza’
– Powiększenie bocznej komory u młodych ludzi może być oznaką potencjalnej przyszłej demencji
– MARCoNS mogą doprowadzić do atrofi istoty szarej móżgu.
– Kiedy używa się syntetyków przeciwgrzybiczych następuje pogorszenie MARCoNS powodujących atrofię
– Używając diflucan(flukonazol) na caindide, możesz powodować tworzenie się opornego gronkowca

 

dr.Mary Ackerley „Ludzie nadwrażliwi: nadmobilność, duże móżdżki, niskie dawki VIP”
– Nadmobilni ludzie mają zwiększoną wrażliwość na CIRS
– Choroba Ehlers Danlosa typu 3 (EDS) często łączy się ze zwiększoną podatnością na IBS i fibromyalgię
– 49% ludzi z syndromem Touretta miało hipermobilność
– tylko 10% populacji ma hipermobilność
– POTS jest częste w EDS
SIBO to może być problem związany z układem autonomicznym i gastroperezą
– Ze 152 pacjentów z CIRS badanych Neurouantem, 23 miało EDS typu 3, 37 miało hipermobilność, 7 miało OCD, 5 było zawodowymi atletami a 1 osoba miała Marfans(PD:genetyczny defekt tkanki łącznej)
– EDS występuje w 1% populacji ale u 15.5% jej pacjentów z CIRS
– Móżdzek to miejsce gdzie znajduje się 50% neuronów. Ludzie z dużym móżdżkiem mogą mieć pozytywne efekty z przyjmowania oleju CBD gdyż miejsce to jest bogate
w receptory cannabinoidowe. Duży móżdzek może zmniejszać zdolność mózgu do usuwania toksyn
– Osoby z dużym móżdżkiem są najbardziej czułe na skutki uboczne protokołu CIRS
– Niskie dawki VIP obniżają neuroinflamację, polepszają funkcje neurologiczne, regenerują hipokamp, regulują receptory NMDA i przewodzenie synaptyczne oraz
regulują aktywację mikrogleju
– VIP może spowodować bóle głowy, zawroty głowy, zaburzenia równowagi, drażliwość, lęk, mgłę umysłową, depresję, myśli samobójcze czy tachykardię
– U pacjentów, którzy nie tolerują normalnego protokołu dla CIRS, małe dawki VIP mogą zmniejszać reakcje i umożliwiać im wykonywanie innych etapów protokołu.
 

 

Post wydał Ci się wartościowy?a może po prostu mnie lubisz ;)?podziel się nim na Facebooku i go udostępnij!

Polub tego bloga na FB, gdzie znajdziesz też dodatkowe newsy, których tutaj nie publikuje https://www.facebook.com/zdrowiebeztajemnic

Obserwuj mnie na instagramie www.instagram.com/premyslaw84

Głosuj i wybieraj kolejne tematy – prawa strona bloga – zakładka „Ankieta”

Podziel się tym artykulem na facebooku:

Płatne konsultacje

Konsultacje zdrowotne
rejestracja@zdrowiebeztajemnic.pl

Ankieta

Który z ponizszych artykulów chcialbys /chcialabys przeczytac?

Który z poniższych artykułów chciałbyś /chciałabyś przeczytać?

View Results

Loading ... Loading ...

Archiwum