bakteria bartonella

Bartonella henselae quintana i inne – absolutnie wszystko o tej bakterii gram ujemnej

Bartonella henselae to bakteria która została zidentyfikowana dopiero w 1992 i dopiero w 97 rozpoznana jako bakteria wywołująca chorobę kociego pazura z kolei odmiana quintana – wywołuje gorączkę okopową a samych różnych odmian bartonelli jest ok.30. Można się nimi zarazić od much, moskitów, pająków, kotów, psów – tak naprawdę od wszystkiego co ukuje,gryzie lub Cie zadrapie. Znajdowana jest głównie u bezdomnych,alkoholików ale też i u ludzi którzy mieli transfuzję krwi.

W Niemczech na 270 zdrowych osób 30% nosi w sobie Bartonelle henselae, w grecji na 500 osób 20% jest jej nosicielem – ciekawi mnie jednak u ilu nie została ona po prostu wykryta gdyż jest ona ciężka do 'wychodowania’ w warunkach laboratoryjnych stąd też nie ma z nią związanych za wielu badań.

Bartonella to gram ujemna bakteria bytująca wewnątrz komórek, która posiada podwójną ściane komęrkowa – wewnętrzną i zewnętrzną a pomiędzy nimi znajduje się przestrzeń peryplazmatyczna. Antybiotyki przeważnie przechodzą przez jedną ścianę komórkową nie penetrując tej drugiej stąd ta bakteria jest tak na nie odporna. Kolejną linią obrony tej bakterii są enzymy – beta laktamazy, które unieszkodliwiają antybiotyki z grupy beta laktamaz. Dodatkowo mają swoje wewnętrzne pompy effluxowe dzięki czemu szybko pozbywają się związków antybiotykowych.
Normalnie jeśli antybiotyk przebije się przez pierwszą ścianę komórkową – pozostaje na jakiś czas w przestrzeni peryplazmatycznej gdzie zaraz zostanie wypompowany przez pompy efflux.
Bartonella namnaża się co 21godzin i stymuluje wzrost komórek śródbłonka do tego celu. Gatunek bakterii bartonella dostosowywuje się do środowiska w którym żyje i dzięki swojemu materiałowi genetycznemu jest w stanie przetrwać ataki układu immunologicznego – nie wykazuje takich właściwości in vitro w laboratorium – in vivo natomiast tak. Jednym z zewnętrznych białek znajdujących się na ścianie komórkowej bartonelli jest białko BadA, które jest swoistym kamuflarzem bakterii przed komórkami układu odpornościowego. Henselae tak modyfikuje swoja zewnętrzną ścianę, że jest w stanie zainfekować czerwone krwinki.1)Lindroos et al. (2006, 7426)

 

Do częstych objawów aktywnej infekcji bakterią bartonella henselae należą chłoniaki węzłów chłonnych oraz zapalenie węzłów chłonnych zwłaszcza w miejscu zadrapania/ukąszenia. Sama opuchlizna limfy może być naprawdę duża i utrzymywać się przez parę miesięcy. Inne symptomy choroby to naturalnie gorączka niewiadomego pochodzenia, bakteryjny ropień wątroby, ciężkie zmęczenie, bóle mięśni, reaktywne zapalenia stawów, choroba Kikuchiego, zapalenia kości i szpiku, stwardnienie rozsiane, rumień guzowaty, zmiany skórne, zapalenie wsierdzia, encefalopatia, bóle głowy, ataksja, utrata pamięci, parestezja, aseptyczne zapalenie opon mózgowych, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, otępienie, objawy psychiczne w tym zabójstwa, wściekłość, lęk, silna depresja, mgła umysłowa, trudne myślenie, problem z artykulacją oraz schizofrenia. Bóle kostne mogą być mocne i występować nawet w stopie. Bartonella Quintana np. powoduje zapalenia wsierdzia, gorączkę, limfadenopatię, angiomatozę barkową(ruchomość stawu łokciowego i barkowego), infekcję ośrodkowego układu nerwowego, zmęczenie, ból w nogach, duszności, zawroty głowy, bóle w biodrach, drżenie, bóle brzucha, biegunke, zaparcia, anoreksja, niepokój, bezsenność, obfite pocenie się, bóle kości zwłaszcza w piszczelach, zapalenia śledziony, duszności tj.problemy z oddychaniem, kołatanie serca, zaburzenia aktywności serca. Zwiększona wilgotność powietrza pogłębia cały ból. 2)Maurin i Raoult 1996, 280). W literaturze można także znaleźć takie skutki uboczne jak zamazane widzenie,powiększona śledziona,ból w podbrzuszu czy też ból w odcinku lędźwiowym.

 

 

Inne rodzaje bakterii bartonella to elizabethae, clarridgeiae, koehlerae, vinsonii, washoensis, melphagi, grahamii, doshiae, alsatica, rochalimae, volans, durdenii, bacilliformis, clarridgeiae, tamiae – praktycznie wszystkie wywołują szereg objawów zbliżonych do w/w.

Najnowsze badania pokazują, że bartonella przyczynia się do konkretnych problemów ocznych takich jak zaczerwienienie oka, uczulenie na światło, uczucie czegoś pod powiekom, zwiększona produkcja łez, niewyraźne widzenie, zapalenie spojówek, zapalenie nerwu wzrokowego, uszkodzenia siatkówki, zapalenie błony naczyniowej oka, zmiany naczyniowe, oderwanie siatkówki, zapalenie naczyniówki, ropnie, krwotoki z siatkówki, nagle utraty wzroku, zapalenie nerwu wzrokowego, zaburzenia widzianych kolorów, zaburzenia kontrastu widzenia. 3)Chappell et al. (2011, 112)

Symptomy uszne: zapalenie ucha środkowego, halucynacje słuchowe, zaburzenia błędnika.

Problemy neurologiczne: porażenia nerwów twarzowych, śpiączka, demielinizacja, zapalenia rdzenia kręgowego, nerwobóle, zespół Guillaina-Barrea, parestezje, polineuropatia, upośledzenie motoryczne, psychoza, halucynacje, przejściowe niedowłady, skurcze mięśni,zmiany w białej istocie mózgu. Barto naśladuje stwardnienie rozsiane czy zaburzenia bipolarne także sporo przypadów tych chorób to błędna diagnostyka.

Układ urologiczny: zapalenia kłębuszków nerkowych, ból moczowo-płciowy, trudności w opróżnianiu pęcherza, w przypadku zapalenia kłębuszków nerkowych zazwyczaj pojawia się krew w moczu.

Objawy skórne: pokrzywki, wysypki, uszkodzenia skóry, owrzodzenia skóry które nie ustępują i inne.
Objawy związane z poczęciem dziecka: infekcje urogenitalne, niepłodność, niska masa ciała urodzonego dziecka, infekcje u potomka, poronienia, niewytłumaczalna śmierć noworodka zaraz po urodzeniu.

 

Testy na przeciwciała bartonella(IFA – indirect fluorescence assay test) wykazują duże przekłamania gdyż barto wchodzi w reakcje krzyżowe z wirusem EBV, CMV, coxiella burnetti, toxoplazmą gondii, chlamydią spp i streptococcusem pyogenes (to ten anginowy) dając fałszywie dodatnie wyniki.

 

Bartonella posiada bardzo niską endotoksyczność a komórki śródbłonka naczyń krwionośnych mają niską tolerancję na endotoksyny. Dla przykładu Salmonella wykazuje conajmniej 1000 krotnie większą toksyczność niż bakteria bartonelli także reakcje herxheimera w przypadku barto nie występują – są one spowodowane albo inną bakterią albo są mylone ze skutkami ubocznymi np. brania antybiotyków.

Bartonella tworzy biofilm in vitro, in vivo nie, stąd rzeczy które rozbijają biofilm nie są konieczne. Tworzą jednak wakuole – są to swoiste balony wypełnione bakteriami bartonella, makrofagami i innymi komórkami. Wakuole mają swoją membranę dzięki której chronią organizmy w niej zawarte i tworzone są zawsze w momencie gromadzenia się bakterii bartonella w danym miejscu.4)Complementary and holistic treatments for bartonella and mycoplasma S.H.Buhner

 

Sposób działania i przenikania Bartonelli
Po dostaniu się do organizmu, pierwsze co zajmuje to erytrocyty, śledzionę, wątrobę i szpik kostny. Po jakimś czasie śledziona i wątrobą mogą wejść w stan zapalny a jako ze namnażanie się bakterii to ok.24h objawy pojawią się między 12-62dniami od zakażenia i będą przypominać grypę. Problemy z bartonellą pojawiają się w sytuacji kiedy układ immunologiczny jest w stanie immunosupresji(czyli innymi słowy osłabiony).
Immunosupresja układu następuje np. w stanach bardzo wysokiego stresu(przykładowo), w przypadku brania np. leków immunosupresyjnych czy też w przypadku niedożywienia itp etc.5)Complementary and holistic treatments for bartonella and mycoplasma S.H.Buhner

 

Białko zewnętrznej ściany komórkowej Bartonelli jest ortologiem białka przylegania A Yersini – (ortolog to coś co ma to samo DNA/RNA i pełni taką samą funkcję). 6)pl.wikipedia.org/wiki/Ortolog 
Po wniknięciu bartonelli do ciała żywiciela zaczyna się pobudzanie cytokiny IL-8 . Pobudzenie tej cytokiny powoduje transfer komórek CD34+ do lokalizacji infekcji/bakterii. Bartonella przenika do tych komórek jednocześnie stając się nietykalną dla układu immunologicznego człowieka. Następuje rozsiew infekcji po całym organizmie. Komórki CD34+ są komórkami macierzystymi tzw.krwiotwórczymi wytwarzanymi w szpiku kostnym stąd zainfekowana jest przeważnie między innymi ta lokalizacja w organizmie. Dzięki pobycie w komórkach CD34+ dostają się w każdy zakątek ciała gdzie toczy się stan zapalny i gdzie potrzeba tych komórek – naturalnie bakteria wykorzystuje ten system do swoich celów – osiedlania się/przylegania do innych tkanek/komórek.
Cytokina IL-8 powodując natychmiastowy spadek neutrofili w krwi sprzyja rozprzestrzenianiu się w/w bakterii. Po czasie jednak poziomy IL-8 wzrastają i to aż za bardzo powodując wzrost metaloproteinazy MMP-9 – objawiać to się może naturalnie bólem stawów, ale i co zauważył jeden z lekarzy ILADS w USA – pręgami/zadrapaniami ala zadrapanie kota na skórze które często zainfekowani mają na skórze po gorącym prysznicu(zwiększa stany zapalne). Największym problemem dla układu odpornościowego czy też innych metod zwalczania bakterii w organizmie człowieka jest fakt,że bakteria ta tworzy w komórkach CD34+ wspomnianą już wakuole w której sobie żyje i jest dodatkowo chroniona przed atakami różnych substancji czy komórek przez 3 ściany, które są do pokonania – ściana ochronna wakuoli i 2 ściany komórkowe bakterii bartonella. 7)Complementary and holistic treatments for bartonella and mycoplasma S.H.Buhner

 

 

Bakteria Bartonella ta ma silne powinowactwo do 2 rzeczy – komórek śródbłonka oraz czerwonych krwinek. Śródbłonek to cienka warstwa pokrywająca wszystkie naczynia krwionośne w organizmie do których bartonella przylega(przylegać też może do komórek takich jak monocyty, makrofagi czy komórki dendryczne). Śródbłonek naczyń krwionośnych działa na zasadzie różnych mechanizmów będąc barierą dla substancji znajdujących się w naczyniach krwionośnych przed dostaniem się ich poza nie, reguluje przepływ krwi czy substancji z i do krwiobiegu. Jeśli śródbłonek jest zbyt porowaty, ciecz z naczyń krwionośnych dostaje się do organizmu powodując obrzęk. Kontroluje również ruch leukocytów do i z krwiobiegu i jest odpowiedzialny za zwężenie czy rozszerzenie naczyń jak i procesy zapalane. Komorki śródbłonka wyścielają także serce i wsierdzie serca powodując tam stany zapalne i tym samym powodując schorzenie zwane zapaleniem wsierdzia. Ponadto śródbłonek składa się z siarczanu heparanu(polisacharyd), który jest składnikiem procesów angiogenezy(proces tworzenia się naczyń krwionośnych). Bakteria bartonella utylizując heparan zwiększa tworzenie się naczyń krwionośnych i śródbłonka przez co szybciej się namnaża i tworzy skupiska, które zwiększają ilość problemów zdrowotnych. Naturalnie dalej zasiedla komórki CD34+,pobudza ich tworzenie,cały czas trwa ekspansja – działa jak psychopata Hitler w czasach I i II wojny światowej.

 

Bartonella jest także silnym stymulatorem czynnika wzrostu śródbłonka naczyń krwionośnych. Posiada 2 białka które są bardzo ważne w jej funkcjonowaniu – są to białka przylegania bakterii do innych komórek – bialko BadA oraz FhaB. Dzięki nim przylega do powierzchni śródbłonka. Z kolei białko Trw pozwala jej przenikać do erytrocytow. To niestety nie koniec – dzięki systemowi zwanemu T4SSs(type IV secretion systems) wymienia się DNA z innymi bakteriami gram ujemnymi dzięki czemu z łatwością nabiera oporności na różne toksyczne dla niej związki(w tym antybiotyki). 8)Engel et al. (2011, 2).
Charakteryzowana bakteria stymuluje również zapalny czynnik transkrypcyjny NFkappaB (pobudza on geny stanów zapalnych), cytokinę zapalną IL-8, molekułe przylegania ICAM-1 oraz e-selektynę(e-selektyna zwiększa przepuszczalność naczyń krwionośnych co bardzo sprzyja bartonelli). Jakby tego było mało Bartonella posiada w sobie białka BepC,F,G i A które hamują śmierć komórek i stymulują angiogenezę. Pobudza takżę cytokinę zapalną IL-1beta, TNF alfa,MMP-2,MMP-9 PI3K, interferony gamma, ERK-1, ERK-2, czynnik indukowanej hipoksji HIF-1(to czynnik który załącza się w stanach niedotlenienia automatycznie stymulując czynnik VEGF i zwiększając angiogenezę – zauważ jak ludziom w maskach tlenowych, takich specjalnych do sportu/zwiększania wydolności tlenowej 'pompują się’ żyły – wtedy właśnie te 2 czynniki są mocno pobudzane także takie triki w trakcie infekcji tą bakterią odradzam). E-selektyna keidy jest pobudzona powoduje transfer neutrofili do miejsca infekcji. Niestety barto z łatwością je wykorzystuje do zwiększenia czynnika VEGF. Monocyty?to samo – przylatują do miejsca infekcji i pobudzają białko MCP-1 co dalej powoduje ich przekształcenie się do makrofagów i komórek dendrycznych – składników wrodzonej odporności układu immunologicznego. No i tu też zaczyna się pobudzanie czynnika VEGF w związku z bliskością monocytów, makrofagów i komórek dendrycznych w obecności kolonii bakterii bartonella.

Substancje, które hamują czynnik VEGF powodują zahamowanei ok.50% wzrostu komórek śródbłonka, które wywołuje bartonella – zahamowanie VEGF powoduje zatem zahamowanie ekspansji i redukcje liczebności tej bakterii w organizmie żywiciela. Bartonella stymuluje także produkcje białkowych fosfataz tyrozynowych(PTP) – są to enzymy regulujące wzrost, namnażanie się i transformację komórek. Zwiększają one między innymi VEGF, stymulują śródbłonek do wzrostu. Także blokery PTP czy to ziołowe czy syntetyczne będą blokowały VEGF i tym samym inwazje bartonelli.

Kinaza ERK1 i ERK-2 tak jak i kinaza PI3K są również pobudzane przez barto – enzymy odpowiadają za wzrost komórek, proliferację, różnicowanie i ich żywotność. Pełnią ważną funkcję w przypadku angiogenezy, którą stymuluje omawiana bakteria także blokery ERK-1, ERK-2 i PI3K hamują zniszczenia śródbłonka, hiperplazję(powiększenie się narządu lub tkanki na skutek nadmiaru nagromadzenia się komórek) oraz skutki uboczne wywołane nadmiernym poziomem cytokiny IL-8.

 

Bartonella stymuluje produkcje dysmutazy nadtlenkowej SOD(wydawało by się że to bardzo dobrze!wkońcu SOD(Cu-Zn) zwalcza wolne rodniki. Podczas infekcji leukocyty generują wolne rodników w celu zabicia bakterii gdyż są one bardzo nie sprzyjające dla każdego żyjącego organizmu. Problem w tym ze nadmierna stymulacja enzymu SOD bardzo dobrze zwalcza wolne rodniki neutralizując je dzięki czemu Barto chroni się przed ich atakami i ich produkcją z białych krwinek krwi.

Podczas uszkodzeń skóry Barto dzięki molekule Pap31 przyczepia się do fibronektyny i kolagenu co może zostać zahamowane poprzez heparyne i dzięki temu zredukować infekcję. Metalopreinazy z kolei ,które bartonella zwiększa bez problemów uszkadzają nie tylko kolagen ale i także mielinę aksonów komórek nerwowych w mózgu co może bez problemów wyglądać na stwardnienie rozsiane. Infekcja hipokampu będzie powodowała problemy z pamięcią, niekontrolowaną agresję w tym też myśli samobójcze czy dezorientację. Z kolei infekcja kory mózgowej to problemy z pamięcią, brak koncentracji, problemy z mówieniem i jasność myśli. Infekcja hipokampu to także problemy z temperaturą ciała, napady głodu, zwiększone zmęczenie, problemy z cyklami snu(faza krótka/długa). Infekcja np. rdzenia kręgowego czy mózgu może przekształcić się na chroniczne migreny czy pogorszenie funkcji kognitywnych.
Bartonella poprzez wejście do erytrocytów pozbawia je substancji odżywczych w tym żelaza, którego potrzebuje. W erytrocytach jest ok.2.5grama żelaza – okolo 65% całego żelaza w organizmie. Niskie poziomy komórek CD4+ pozwalają na szybsze rozprzestrzenianie się infekcji (i łatwiejsze dojście do zakażenia) – sama bartonella powoduje spadek tych komórek.

 

Jako że poniższe informacje zostały zebrane i opracowane ok.10lat temu, poniżej najnowszy(oraz ten trochę starszy) materiał naukowy na temat różnych odmian bakterii z gatunku bartonella w tym też różne ciekawostki związane z tą infekcją.

 

  • Quintana może przebywać w nużeńcach oraz wszach 9)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25449254
  • Przeczulica, obrzęki, rumień, sinica obu stóp – to symptomy Bartonelli koehlerae oraz vinsonii, które zdiagnozowano u jednego weterynarza. 10)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24323298
  • Henselae może spowodować męty ciała szklistego 11)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27330461
  • Henselae może powodować stan zapalny wątroby 12)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9157300
  • Może spowodować stany zapalne śledziony 13)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23518653
  • Powoduje stany zapalne tarczycy(Henselae) 14)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23446023
  • U kotów powoduje hiperglobulinemię(podwyższone poziomy immunoglobulin w odpowiedzi na zakażenie) 15)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22490060
  • Może mieć związek z kataraktą 16)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24902636
  • Quintana powoduje stany zapalne kłębuszków nerkowych oraz uszkodzenia nerek. 17)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26404944
  • Powoduje zaburzenia funkcji kognitywnych (henselae i vinsonii) 18)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18632903
  • Quintana powoduje zapalenie nerwu wzrokowego 19)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22926397
  • Bartonella ogólnie hamuje apoptozę(śmierć komórek przez co sprzyja tworzeniu się nowotworów) oraz pobudza hipoksje(tj.zwiększa stan niedotlenienia co wpływa na wzmożoną aktywność powstawania nowych naczyń krwionośnych). 20)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19659429
  • B.Koehlerae powoduje lęki, depresje, wachania nastroju, silne bóle głowy, skurcze mięśni, sztywność stawów, pogorszenie widzienia, zmniejszenie wrażliwości dotykowej czy też halucynacje. 21)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21734026
  • Bartonella posiada na swojej powierzchni białko BadA, które pozwala jej przylegać do komórek(odmiana henselae), natomiast Quintana posiada białko Vomps. 22)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21557057
  • Barto wywołuje chorobę Stilla 23)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27000538
  • Nie wyjaśnione przypadki padaczki – to może być Bartonella henselae. 24)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9932833 25)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15010059
  • Powoduje stany zapalne siatkówki i stany zapalne naczyń krwionośnych 26)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10442903
  • Jeśli występuje stan zapalny kości i szpiku wraz z zapalenie węzłów chłonnych można podejrzewać Bartonellę henselae 27)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11117643 28)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24152635
  • Powoduje nefropatie IgA(doprowadza do kłębuszkowych zapaleń nerek). Objawia się krwionko i krwiomoczem. 29)pl.wikipedia.org/wiki/Nefropatia_30)IgA ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15015065
  • Może powodować hiperkalcemie(zwiększenie się wapnia we krwi) poprzez zwiększoną produkcję meabolitu d3 1.25OH(widuje od czasu do czasu takie przypadki).
  • Z 18 przetestowanych antybiotyków tylko 4 wykazują działanie na bartonellę – rifampin, ciprofloksacyna(o której skutkach ubocznych można przeczytać w literaturze medycznej długie felietony), domięśniowa gentamycyna i trimethoprim-sulfamethoxazole. 31)aaojournal.org/article/S0161-6420(99)90029-5/abstract
  • Bartonella h. zwiększa poziomy cytokin IL-2, IL-6(cytokiny zapalne) oraz cytokiny przeciwzapalnej IL-10. 32)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11512109
  • Bartnella h. powoduje odwarstwienie się siatkówki oka 33)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18696078
  • Bacillary angiomatosis powoduje Bartonella h. i q.(są to guzki czerwone/purpurowe lub grudki które mogą być owrzodzone). Są bardzo zbliżone do liszaju. Często powstają w przypadku osłabionego układu odpornościowego. 34)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28099606 35)pl.wikipedia.org/wiki/Angiomatosis_bacillaris
  • Bartonella h. może naśladować symptomy tocznia 36)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11787880
  • Prawdopodobnie rozwala dyski kręgosłupa(Bartonella h.) 37)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19802407
  • Powoduje zapalenie szpiku kostnego 38)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12860662 39)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23628125
  • Miedź i żelazo chroni przed anemia wywoływaną przez Bartonelle muris. 40)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19870102
  • Naśladuje symptomy stwardnienia rozsianego 41)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20439131
  • Pobudza angiogenezę co jest bardzo niesprzyjającym zjawiskiem w przypadku nowotworów czy problemów ze wzrokiem typu AMD 42)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1693472
  • Białko BepA występujące w B.henselae i quintana powoduje zahamowanie apoptozy komórek śródbłonka przyczyniając się jednocześnie do nowotworów. 43)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17121462
  • Może doprowadzić do nowotworów siatkówi 44)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21153829
  • Bartonella proteus obniża aktywność układu odpornościowego, paraliżuje czerwone krwinki i zajmuje mózg. 45)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9247895
  • Rzadko bo rzadko ale Bartonella henselae powoduje syndrom Guillain-Barrego 46)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23930734
  • Bartonella henselae może uszkadzać dwunastnicę 47)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25355744
  • B.grahamii zwiększa poziomy interferonu alfa i beta(to samo zresztą robi b.henselae jednak w mniejszym stopniu). Mocna aktywacja w/w interferonów hamuje proliferację(podział/namnażanie się) limfocytów B niezbędnych do wytwarzania przeciwciał i tym samym wykrywania patogenów. Problemów z limfą zależne są od w/w interferonów. 48)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2276426/
  • Dzieki białkom TrwJ1 i TrwJ2 Bartonella birtlessi przyczepia się do erytrocytów. 49)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22848496
  • B.vinsonii oraz henselae pobudza HIF-1alfa (jest to czynnik pobudzający VEGF – powoduje to niedotlenienie organizmu oraz zwiększenie angiogenezy). Pobudzają także bezpośrednio czynnik VEGF. 50)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22450733 51)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15723970 52)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11553014
  • Bartonella vinsonii może powodować sinice stóp oraz pojawienie się rumienia. 53)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24323298
  • Zarówno Chlamydia jak i Bartonella mają antygeny które powodują reakcje krzyżowe podczas wykrywania tych infekcji. 54)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10834954
  • B.vinsonii zwiększa stosunek limfocytów T CD4+/CD8+ jeśli jest dodatkowo infekcja ehrlichia canis. 55)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10889298
  • B.henselae powoduje ziarniniaki wąroby56) ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11303841

 

  • Bartonella henselae powoduje plamicę alergiczną (Henoch-Schönlein purpura) 57)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11791094
  • Bartonella henselae powoduje młodzieńcze zapalenie stawów 58)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11112671 59)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11824958
  • Czerwone krwinki alkoholików zawierają większe ilości bartonelli quintany niż osób, które nie piją alkoholu 60)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12860697
  • Powoduje purpurowe obszar skury sugerujace uszkodzenie naczyn krwionośnych w obszarach górnych i dolnych 61)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3423660/
  • Bartonella quintana hamuje ścieżkę sygnałową p38 MAPK i SAPK/JNK która powoduje śmierć komórek(także hamuje śmierć komórkową) przez co wzmacnia tworzenie się tkanki nowotworowej. Zwiększa aktywność kinazy bcl-2 która odpowiedzialna jest za hamowanie śmierci komórkowej co także nie sprzyja zahamowaniu namnażania się tkanki nowotworowej. 62)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15541600
  • Bartonella h. powoduje zapelenie jelita biodrowego (ostatni odcinek jelita cienkiego przed połączeniem z jelitem grubym) – jest to poprostu choroba Corohna(przeważnie). 63)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11072951
  • Bartonellą bez problemów można zarazić się poprzez transfuzję krwi 64)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18937735
  • Zwiększa poziomy zapalnego czynnika transkrypcyjnego NFkappaB. 65)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12615221
  • U kotów pobudza cytokine IL-4(cytokina przeciwzapalna) 66)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16547414
  • B.Quintana zwieksza cytokinę zapalną IL-8 67)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12781702
  • B.henselae powoduje wzrost przeciwciał ANCA 68)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25852867 69)pl.wikipedia.org/wiki/Przeciwciała_przeciw_cytoplazmie_neutrofilów
  • Jedno z białek b.henselae podczas badania obecności infekcji w organizmie wykazuje reakcje krzyżowe z białkami Brucella melitensis, Mycoplasma pneumoniae, Francisella tularensis, Coxiella burnetii i Rickettsia typhi. 70)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15585501
  • B.quintana ma w sobie białko HbpA które jest jej czynnikiem wirulencji(zahamowanie tego białka napewno wpłynie na brak albo minimalizacje infekcji tą bakteriom). 71)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11083791
  • Bartonella quintana zwiększa poziomy IL-2, IL-1beta, IL-6 oraz IL-10(która wzrasta ze względu na stany zapalne które próbuje przyhamować- IL-10 to cytokina przeciwzapalna). Nadmiernie podwyższona IL-10 powoduje stany zapalne. 72)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12599058
  • Bartonella została wykryta u ludzi w 1889roku i sklasyfikowana jako choroba kociego pazura. ok.10% zarażonych ma problemy ze wzrokiem związane z tą infekcją. 73)jaaha.org/doi/abs/10.5326/0400006?code=amah-site
  • Bartonella quintana powoduje zapalenia wsierdzia(powodując zapalenia aorty). 74)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17326937
  • Bartonella henselae zdarza się, że powoduje ból dolnej części kręgosłupa(ma to zapewne związek ze stanami zapalnymi jakie wywołuje) 75)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20569013
  • Koty są najczęstszym nosicielem i organizmem przenoszacym B.henselae na ludzi ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20148999
  • Jedno z białek występujących na Bartonelli quintanie jest bardzo zbliżone do białka yersini – chodzi o bialko YadA – zwróciłbym na to uwage podczas przeglądania wyników laboratoryjnych. Ogólnie jest to białko wirulencji Yersinia enterocolitica i w przypadku obydwóch bakterii pozwala na przyleganie w/w bakterii do tkanek/komórek ludzkiego organizmu(zwłaszcza do kolagenu typu IV). 76)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15347808 77)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18688279
  • Atakuje komórki śródbłonka tworząc w nich stan zapalny oraz tworzenie się nowotworów. 78)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11390243
  • Henselae powoduje zapalenie nerwu siatkówkowego i pęcherzykowe zapalenie spojówek. 79)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17144434
  • Niewyraźne(zamazane widzenie) i bóle głowy to jeden z symptomów infekcji bartonella(nawet bez gorączki i limfodenomapti czyli powiększonych węzłów chłonnych) 80)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21220684
  • Henselae powoduje spadek komórek CD4+. Podwyższone TNF alfa oraz interferony gamma są narzędziem układu odpornościowego do walki z tym typem bartonelli. 81)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19348961
  • Wysokie prawdopodobieństwo infekcji Bartonella zachodzi w przypadku osób zainfekowanych wirusem HIV(zapewne chodzi o niski poziom komórek CD4+) 82)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16481530
  • Przypadek człowieka, u którego Bartonella spowodowała zapalenie wsierdzia protetycznego korzenia aorty oraz przypadek młodego chłopaka 83)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22450112 84)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17111290
  • Quintana może powodować zespół Guillain-Barra jak i równiez przyczynia się do encefalopatii. W drugim badaniu przypadek dziewczyny zarażonej Bartonella ale bez jej typowych objawów poza zespołem GB. 85)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1772139186) ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16395116
  • Quintana podwyższa VEGF. Zresztą henselae także(plus NFkappaB)87) ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16926391 88)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15617526
  • Rifampin(potocznie nazywa rifa wsród osób leczących się) to antybiotyk, na którego są już odporne szczepy bartonelli quintany. 89)clinicalmicrobiologyandinfection.com/article/S1198-743X(14)63498-4/fulltext
  • Gentamycyna to z kolei antybiotyk na który odporna jest Bartonella Henselae 90)clinicalmicrobiologyandinfection.com/article/S1198-743X(14)63497-2/fulltext
  • Chłoniak jamy brzusznej jest bardzo często infekcją Bartonellą h. 91)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19790029
  • Bartonella h. może wywołać pęknięcie śledziony 92)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15307019
  • Bardzo możliwe, że Bartonella henselae przyczynia się do białaczki szpikowej 93)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20006827
  • Bartonella henselae wywołuje poprzeczne zapalenie rdzenia kregowego. 94)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17638185
  • Henselae powoduje zapalenie kości i szpiku. 95)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17982727
  • Henselae powoduje rozmazanie się obrazu w oku/oczach, może powodować rozwinięcie się jaskry. 96)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14700670
  • ialA to gen Bartonelli bacilliformis dzięki któremu jest w stanie przeniknąć do erytrocytów(czerwonych krwinek krwi). 97)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9880487
  • Bartonella henselae nadmiernie aktywuje gen MCP-1 który pełni szereg ważnych funkcji w organizmie, ale jednocześnie jego zwiększony poziom koreluje z istnieniem stanu zapalnego stawów. Funkcje, jakie pełni białko tego genu są następujące: zwabia monocyty i limfocyty T, eozynofile, komórki tuczne i bazofile, a dodatkowo pobudza cytotoksyczne niszczenie komórek przez limfocyty CD8+ i limfocyty NK. Ma to szczególne znaczenie w przebiegu chorób nowotworowych. Poza tym ma wpływ na uwalnianie histaminy i syntezę leukotrienów przez komórki tuczne i bazofile. 98)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16113290
  • Bartonella zwiększa aktywność genów Bax i Bcl-2 powodując przez to brak apoptozy komórek – jest to bardzo groźne w przypadku powstania każdego typu nowotworu. Zwiększa cytokinę zapalną IL-8 w hepatocytach, monocytach i komórkach śródbłonka. 99)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16926411
  • Bartonella henselae powoduje zapalenia kłębuszków nerkowych 100)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14750122
  • Bartonella henselae stymuluje wytwarzanie interferonu gamma(aktywuje on komórki NK i makrofagi) jednak w trakcie tej aktywacji wzrasta poziom IL-10 i u niektórych może być interferon gamma bardzo wysoko, a u niektórych zdecydowanie za nisko.101) ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17005337 102)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22730532
  • Bartonella powoduje leukocytozę, trombocytozę, hiperkalcemię i podwyższony enzym konwertujący angiotensynę. Stany zapalne wątroby i śledziony – w tej infekcji to normalka. 103)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23424700
  • B.quintana powoduje wzrost cytokin zapalnych poprzez pobudzenie TLR2 104)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18775802
  • B.bacilloformis może być odporna na działanie ciprofloksacyny. 105)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12499219
  • Osoby z dodatnim antygenem HLA-B27 (badany w przypadku podejrzeń choroby autoimmunologicznej) częściej są seropozytywni jeśli chodzi o infekcję Bartonellą 106)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11004097
  • W przypadku niskiego poziomu interferonu gamma należy go pobudzić gdyż może się on przyczynić do pozbycia się infekcji Bartonellą henselae.(interferon gamma pobudza makrofagi) 107)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11553533

 

Co poleca Stephen Buhner – jeden z lepszych amerykańskich zielarzy, pionier jeśli chodzi o techniki leczenia naturalnego boreliozy i koinfekcji.

Redukcja stanów zapalnych poprzez zahamowanie czynnika transkrypcyjnego NFkappaB – bidens pilosa, Chinese senega root, Chińska tarczyca bajkalska, kordyceps, EGCG, glistnik jaskółcze ziele, houttuynia, rdest japoński, kudzu, luteolina, oliwa z oliwek,
sok z granatu, Chinese senega(korzeń) i schisandra sinensis(cytryniec chiński),
Zahamowanie cytokiny zapalnej IL-8 – kordyceps, EGCG, isatis, rdestowiec japoński, NAC, granat
zahamowanie EGF – berberyna, EGCG, ginkgo biloba, kwercytyna
Zahamowanie e-selektyny – ginkgo biloba, rdestowiec japoński, kudzu, ostropest, schisandra sinensis
Zahamoawnie PTP: elder(Podagrycznik pospolity (Aegopodium podagraria L.)) i głóg(Crataegus oxyacantha)
Zahamowanie ERK – tarczyca bajkalska, kordyceps, EGCG, glistnik jaskółcze ziele, rdestowiec japoński, kudzu, oliwa z oliwek

 

Protekcje organów przed bartonella zapewnia sida acuta(sledziona), głóg(Crataegus)(serce), ostropest (wątroba) oraz red root(ceanothus)(limfę), śródbłonek rdestowiec japoński, l-arginina i EGCG. Czerwone krwinki z kolei ochroni
NAC, bidens, alchornea i cryptolepis. Wsparcie komórek CD4+ – Rhodiola i ashwagandha (redukują także stany zapalne).
Typowo antybakteryjnie w tym przypadku bedą działaniać houttuynia, alchornea cordifolia i isatis jak i także wymieniona już wyżej sida acuta.

 

Jego podstawowy protokół na bartonellę:
Rdestowiec japoński: nalewka, 1/4 do 1/2 łyżeczki 3x dziennie
EGCG z kwercytyną: 800 mg EGCG plus 1,200 mg kwercytyny dziennie.
L-arginina: 500–1,000 mg 3x dziennie(nie używać w przypadku aktywnej infekcji wirusami herpes/półpaśća)
Kordyceps: nalewka, 1/4 łyżeczki 3x dziennie lub proszek – 1 łyżeczka 3x dziennie lub kapsułki 2gramy dziennie 3x dziennie.
Sida acuta: 30–60 kropel nalewki 3–4x dziennie.
Red root(Prusznik amerykański): nalewka 1/4 do 1/2 łyżeczki 3x dziennie
Ostropest plamisty: Ekstrakt, 1200mg dziennie
Głóg(Crataegus oxyacantha): Nalewka, 1/4 do 1/2 łyżeczki 3x dziennie
Rhodiola/ashwagandha kombinacja z tych 2 ziół(po połowie): Nalewka, 1/2 łyżeczki 3x dziennie.
Isatis/houttuynia/alchornea kombinacja z tych 3 ziół, po równo każdego: Nalewka, 1/2 łyżeczki 3x dziennie
Sok z granatu przez cały dzień.
Witamina E (alfa-tokoferol): 200 IU lub 150 mg dziennie (opcjonalnie).

 

W zależności od symptomów dodać do protokołu podstawowego
Jeśli są problemy z układem nerwowym/mózgiem
1. Tarczyca bajkalska, nalewka, 1/4 łyżki 3x dziennie
2. Glistnik jaskółcze ziele, nalewka 1/4 łyżeczki 3x dziennie
3. Kudzu korzeń, nalewka 1/4 łyżeczki 3-4x dziennie
4. N-acetylcysteina 2,000 mg 2x dziennie
5. Serdecznik pospolity, nalewka 1/4 do 1/2 łyżeczki do 6x dziennie

 

Jeśli jest problem ze zmniejszonym przepływem krwii w mózgu(coś dla ludzi ze stwardnieniem rozsianym)
1. Ginkgo biloba, 1/4 łyżeczki nalewki 3x dziennie

 

Ból neurologiczny
1. Glistnik jaskółcze ziele nalewka 1/4 łyżeczki 3x dziennie
2. Kudzu korzeń nalewka, 1/2 łyżeczki 3-4x dziennie

 

Jeśli jest problem z nadpobudliwością/histerią
1. Sasanka(Pasque flower), nalewka 10 kropel do czasu kiedy miną objawy
2. Serdecznik pospolity nalewka, 1/4 do 1/2 łyżeczki do 6 x dziennie
3. Coral root nalewka, 30 kropel do 6x dziennie
4. Tarczyca bajkalska, nalewka 1/4 łyżeczki 3x dziennie

 

Jeśli pojawia się paniczny strach
1. Tarczyca bajkalska, nalewka 1/4 łyżeczki 3x dziennie
2. Werbena nalewka, 30 kropel 6x dziennie

 

Jeśli są problemy ze snem
1. Melatonina
2. Ashwagandha nalewka godzine przed snem lub w postaci proszku ew.w kapsułce 1gram godzine przed snem
3. Tarczyca bajkalska, nalewka 1/4 łyżeczki 3x dziennie
4. Serdecznik pospolity, nalewka 8 ml przed snem jeśli melatonina nie pomaga

 

Jeśli występuje zmęczenie przez 6 miesięcy stosuj
1. Żeń szeń syberyjski, nalewka 1/4 łyżeczki codziennie z rana
2. Rhodiola nalewka, 1/4 łyżeczki 3x dziennie
3. Schisandra sinensis nalewka, 1/4 łyżeczki 3x dziennie
4. Serdecznik pospolity, nalewka 1/4 łyżeczki 3x dziennie

 

W przypadku ciągłego kaszlu:
1. Uczep owłosiony(Bidens pilosa) nalewka, 1/4 łyżeczki 3-6 razy dziennie

 

W przypadku anemi i problemami z erytrocytami
1. Sida acuta nalewka, 1/2 łyżeczki nalewki 3-6x dziennie
2. N-acetylcysteina, 4,000 mg 2x dziennie
3. Bidens pilosa nalewka, 1/2 łyżeczki 6x dziennie

 

W przypadku nadmiernego chudnięcia
1. Grzybek Shiitake ,6–16 gramów dziennie

 

W celu polepszenia detoksu i zniwelowania reakcji herxheimera
1. Zeolite: 15 kropel 3-4x dziennie lub proszek 2 pełne łyżeczki lub 3 duże kapsułki 3x dziennie108)Complementary and holistic treatments for bartonella and mycoplasma S.H.Buhner

 

Co poleca Byron White – lekarz/zielarz polecany przez dr.Horowitza (jest to zawartość nalewki A-Bart zrobionej z poniższych ziół/roślin na 40% alkoholu)
Allum sativum(bulwa)(Czosnek pospolity),unacaria rhynchophylla(Gou Teng)(łodygi i kolce), glycyrrhiza glabra(korzeń)(Lukrecja gładka), azadirachta indica(Miodła indyjska)(liść), citrus paradisi(nasiona)(Grejfrut), hemidesmus indicus(korzeń), syzygium aromaticum (bud)(Goździk – pączki), usnea barbata (lichen)(Brodaczka właściwa), Phytolacca americana(korzeń)(Szkarłatka amerykańska)

 

Są też konkretne doniesienia na temat Bartonelli wywołującej chorobę Morgellonów – ale o tym kiedy indziej…

 

 

Część suplementów i ziół z badań i doniesień zawartych w tym artykule można znaleźć tutaj (podstrona z suplementami i ziołami które sam wyselekcjonowałem)

Post wydał Ci się wartościowy?a może po prostu mnie lubisz ;)?podziel się nim na Facebooku i go udostępnij!

Polub tego bloga na FB, gdzie znajdziesz też dodatkowe newsy, których tutaj nie publikuje https://www.facebook.com/zdrowiebeztajemnic

Obserwuj mnie na instagramie www.instagram.com/premyslaw84

Głosuj i wybieraj kolejne tematy – prawa strona bloga – zakładka „Ankieta”

Literatura

Literatura
1Lindroos et al. (2006, 7426)
2Maurin i Raoult 1996, 280)
3Chappell et al. (2011, 112)
4, 5, 7, 108Complementary and holistic treatments for bartonella and mycoplasma S.H.Buhner
6pl.wikipedia.org/wiki/Ortolog
8Engel et al. (2011, 2).
9ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25449254
10, 53ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24323298
11ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27330461
12ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9157300
13ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23518653
14ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23446023
15ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22490060
16ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24902636
17ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26404944
18ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18632903
19ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22926397
20ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19659429
21ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21734026
22ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21557057
23ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27000538
24ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9932833
25ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15010059
26ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10442903
27ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11117643
28ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24152635
29pl.wikipedia.org/wiki/Nefropatia
30IgA ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15015065
31aaojournal.org/article/S0161-6420(99)90029-5/abstract
32ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11512109
33ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18696078
34ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28099606
35pl.wikipedia.org/wiki/Angiomatosis_bacillaris
36ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11787880
37ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19802407
38ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12860662
39ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23628125
40ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19870102
41ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20439131
42ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1693472
43ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17121462
44ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21153829
45ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9247895
46ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23930734
47ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25355744
48ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2276426/
49ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22848496
50ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22450733
51ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15723970
52ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11553014
54ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10834954
55ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10889298
56 ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11303841
57ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11791094
58ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11112671
59ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11824958
60ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12860697
61ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3423660/
62ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15541600
63ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11072951
64ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18937735
65ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12615221
66ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16547414
67ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12781702
68ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25852867
69pl.wikipedia.org/wiki/Przeciwciała_przeciw_cytoplazmie_neutrofilów
70ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15585501
71ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11083791
72ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12599058
73jaaha.org/doi/abs/10.5326/0400006?code=amah-site
74ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17326937
75ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20569013
76ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15347808
77ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18688279
78ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11390243
79ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17144434
80ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21220684
81ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19348961
82ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16481530
83ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22450112
84ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17111290
85ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17721391
86 ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16395116
87 ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16926391
88ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15617526
89clinicalmicrobiologyandinfection.com/article/S1198-743X(14)63498-4/fulltext
90clinicalmicrobiologyandinfection.com/article/S1198-743X(14)63497-2/fulltext
91ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19790029
92ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15307019
93ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20006827
94ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17638185
95ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17982727
96ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14700670
97ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9880487
98ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16113290
99ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16926411
100ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14750122
101 ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17005337
102ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22730532
103ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23424700
104ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18775802
105ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12499219
106ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11004097
107ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11553533
Podziel się tym artykulem na facebooku:

Męty ciała szklistego – przyczyny powstawania, potencjalne metody leczenia.

mety

Męty ciała szklistego znane także jako latające muszki (łac. Muscae volitantes) (ang. Floaters) – przypadłość medyczna polegająca na nagromadzeniu się różnych substancji o dowolnym stopniu ruchomości, przeźroczystości, gęstości, grubości, znajdujących się w ciele szklistym oka. Mogą one powstawać już w okresie płodowym, a także w wyniku zmian degeneracyjnych siatkówki oka i ciała szklistego. Zjawisko postrzegania mętów w oku nosi medyczną nazwę łac. myodesopsia. Najczęściej występuje podczas patrzenia na jasne tło z przymrużonymi oczami.

Męty przyjmują różnorodne kształty: cieni, nitek, kropek, zmarszczek – zazwyczaj w środkowym polu widzenia. Jeżeli ktoś widzi je od zawsze, to z reguły przyjmuje się, że są to pozostałości włókien organicznych powstałych jeszcze w czasie embrionalnym.

Nie ma znaczenia ile masz lat – u małych dzieci tzw.zdrowych wg.służby zdrowia także pojawiają się problemy ze wzrokiem w tym mety. Potwierdzone badania i raporty medyczne wskazują na kilkanaście infekcji, które powodują mety takie jak Klebsiella Pneumonia, wirus Cytomegali(CMV),
Rubella(Różyczka), Bartonella, Syfilis i chociażby HIV w którym dochodzi do pogorszenia działania układu odpornościowego (komórki CD4+) i akurat w infekcji tym wirusem, męty to bardzo częsty skutek uboczny. Wszystkie w/w infekcje powodują stan nazywany wewnątrz-gałkowym bakteryjnym(lub wirusowym) zapaleniem gałki ocznej. Naturalnie to nie wszystkie infekcje jakie mogą wywołać męty ciała szklistego. Cała lista(a przynajmniej to co można znaleźć w ogólnodostępnych badaniach) poniżej: [/ref]ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26527902[/ref] 1)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16567278
2)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/253853793)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/163346144)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/162821475)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/205661676)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/203883467)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/215955308)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/273304619)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/202374010)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1159027411)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1109214712)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2351411913)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2183383114)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12859094

Uszkodzenia czy też odklejenia siatkówki powodują męty. Do takowego uszkodzenia może dojść na skutek najrozmaitszych infekcji.
15)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/142639116)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1575122

  • W jednym z badań przeprowadzono diagnostykę na 158 pacjentach(średnia wieku 27lat) ze stanem zapalnym błony naczyniowej oka – 40% osób miało męty przed oczami a 50.4% miało rozmyte widzenie, które często osoby zainfekowane bakteriom bartonella przypisują tej właśnie bakterii(i słusznie). 17)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5066004/
  • W jednym z badań przebadano ciało szkliste nieleczonych pacjentów z niedrożnością żyły siatkówki(RVO) – sprawdzano poziomy angiopoetyny-1(ANG-1), cytokin zapalnych(czyli stanów zapalnych) IL-6,IL-7,IL-8, MCP-1, PEDF, VEGF. Stwierdzono podwyższony VEGF(czynnik wzrostu nerwów – występuje w jednej z postaci AMD gdzie powoduje nadmierny rozrost naczyń krwionośnych) oraz w/w cytokiny prozapalne. Czemu przywołuje to badanko?otóż z grupy 40 osób które wzięło w nim udział ponad połowa – 24 osoby miała męty ciała szklistego). 18)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2764863819)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2602412520)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23766628
  • Innym przypadkiem, który może wywołać męty to np.strzał w mordę a raczej w oko. Opisano przypadek kliniczny w którym 24 letnia kobieta została uderzona pięścią w prawe oko – dostała wewnętrznego podsiatkówkowego krwotoku – po 10 tygodniach od tego zdarzenia rozwinęły się u niej męty. Ciekawi mnie czy u zawodowych bokserów męty ciała szklistego to normalka czy może rzadkość(obstawiam to 1) 21)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25389927
  • Powstanie mętów to również symptom nowotworu siatkówki/czerniaka naczyniówki jak i też odwarstwienia się siatkówki oka, a ta z kolei może być wywołana retinopatią cukrzycową i tutaj również w obu przypadkach wystąpić może widzenie jak za lekką mgłą/problem z ostrością widzenia. Sama cukrzyca może się naturalnie przyczynić do powstania mętów i może być ona związana również z błyskami przed oczami 22)ccjm.org/index.php?id=107953&tx_ttnews[tt_news]=367537&cHash=2d9aefcd0c865c8f5a62fa71c24e4cb423)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2627266224)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2625721825)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1939680226)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25390592 . Innym nowotworem, który przyczynia się do powstawania mętów ciała szklistego może być białaczka szpikowa/chłoniak gałkowy 27)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24339689 28)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/797440129)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23744124
  • Pewniakiem wywołującym męty jest wirus HTLV-1. W jednym z Japońskich badań wykazano, że tak jak HIV zmniejsza on poziom komórek odpornościowych CD4+ (atakuje je) i wzburza cytokiny zapalne IL-1,IL-6,IL-8 TNF alfa oraz interferony gamma. 30)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2283775731)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7976846
  • Wirus Dengi – powoduje męty, światłowstręt, zamazane widzenie. W grupie 24 osobowej z gorączką spowodowaną przez tego wirusa cała grupa miała męty. 32)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/273306433)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25223497
  • Kiła popularnie nazywana syfilisem czy też poprostu 'syfem’ – dość rzadka sprawa ale stan zapalny oka także powoduje, w tym i męty. 34)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2334182135)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22553594

 

  • Wirus zachodniego Nilu – powoduje nie tylko męty ale i niewyraźne widzenie. Powoduje zapalenie naczyniówki i siatkówki36)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2278426137)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16230277
  • Toksoplazma – Toksoplazmoza – pasożyt powodujący zapalenie naczyniówki i siatkówki oka,w jednym z badań na 193pacjentach praktycznie u wszystkich(96% osób) wywołał niewyraźne widzenie i w 25 przypadkach spowodował pojawienie się mętów ciała szklistego. Opisano również 1 przypadek osoby, która w wyniku infekcji toksoplazmozą uskarżała się na zaniki pola widzenia i pare innych przypadków. Na dodatek może być przekazywany przez łożysko matki w czasie ciąży. 38)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22733253ref]ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17530262[/ref]39)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2255787740)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1628214641)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9097314 42)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1175586443)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8301676
  • Badanie przypadku w którym stwierdzono chłoniaka układu nerwowego jako przyczynę mętów ciała szklistego. 44)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22498134
  • Każda infekcja wywołująca zapalenie wewnątrzgałkowe 45)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22278699 , rozdarcie siatkówki czy jej rozwarstwienie powoduje błyski przed oczami + męty jak i również operacja usunięcia zaćmy(z komplikacjami) 46)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3291672/ 47)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1295819/?page=1 48)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11151131
  • Rickettsia spp. – kolejna bakteria która wywołuje męty (badanie na 7 pacjentach którzy utracili wzrok, mieli zaczerwienione oczy i ból oczu). Cała siódemka została przeleczona antybiotykami(doksycyklina i ciprofloksacyna). 49)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2203456050)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26383515
  • Wirus VZV (wirus ospy)– przypadek 17letniego chłopaka któremu pojawił się męty i problemy z widzeniem po infekcji tym wirusem czy też VZV w połączeniu z HSV-2 powoduje męty. 51)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2191344952)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1597865
  • Kombinacja wirusów CMV,VZV wywołująca stan autoimmunologiczny także powoduje męty.53)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21905605 Zapalenie błony naczyniowej Fuchsa – 11.8% pacjentów w badaniu na 161 osobach miało męty, 39% osób zamazane widzenie. 54)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2780026055)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26688764 56)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25076370
  • Naturalnie w stwardnieniu rozsianym czy też w Zanikowym bocznym również występują męty (stan zapalny plus obniżenie odporności – idealne warunki do rozchulania się bakterii i wirusów oraz stanów zapalnych oka, zresztą widać to po 10 latach trwania SM, gdzie dochodzi do spłycenia się warstwy siatkówki oka). 57)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5076309/58)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1628214859)https://zdrowiebeztajemnic.pl/hormon-wzrostu/60)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2053547561)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10933771
  • Martwica siatkówki oka(zdecydowanie rzadkość) – dochodzi do zamazanego widzenia, bólu oczu, mętów oraz wstrętu na światło dzienne/słoneczne(fotofobia). 62)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27577846
  • Migreny z aura takżę mogą doprowadzić do mętów ciała szklistego ale i także to śniegu optycznego o samej migrenie więcej pisałem już tutaj63)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2630700864)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24816400
  • Opisany jest również jeden przypadek kobiety z wirusem opryszczki(HSV-1), jednak miała ona również aktywną infekcję CMV także nie do końca można stwierdzić czy męty u niej zostały spowodowane CMV czy HSV-1 – mimo to obydwa wirusy należą do grupy Herpes. 65)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26240105 .
  • Inne badanko to przypadek 4 osób z wirusami HSV-1 i HSV-2 oraz VZV – wszyscy mieli problemy ze wzrokiem i męty. W ich przypadku pomogły valacyclovir i famciclovir. 66)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16996614
  • Borrelia hermsii – no tak,wprawdzie nie Burgdorferi ale też Borelioza. Przypadek chłopaka u którego podczas leczenia ceftriaxonem rozwinęły się męty i problemy z widzeniem. Spradziłem ten antybiotyk ze względu na podejrzenia czy przypadkowo nie wzburza stanów zapalnych – jak sporo antybiotyków niweluje on jednak stany zapalne – zwiększa przeciwzapalną i zarazem regulującą cytokinę IL-10 także myślę, że można założyć, że w tym przypadku Borelia doprowadziła do rozwoju mętów. 67)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24743029 68)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16876531 .W terapii leczenia AMD poleca się bloker czynnika wzrostu nerwówVEGF o nazwie Macugen wyprodukowanego przez firmę Pfizer. Problem w tym że może on spowodować męty także są 2 opcje – albo sam preparat może spowodować stany zapalne, albo zbyt mocne zahamowanie czynnika wzrostu nerwów przyczynia się do powstania pływaków – jak ze wszystkim w biochemii człowieka – równowaga jest kluczem do sukcesu i nie wierze ze jakimkolwiek syntetykiem da się ją osiągnąć. 69)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16817567
  • Clostridium sordellii – Jedna z odmian Clostridii, rzadkość bo rzadkość ale się może zdarzyć. Przypadek pacjenta któremu pojawiły się męty wraz z pogorszeniem wzroku, światłowstrętem i zaczerwienienem oka. 70)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15220740
  • Zdarzają się również przypadku, w których to Candida była sprawcą stanu zapalnego naczyniówki i siatkówki. 71)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1649942472)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23275788 73)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21550121
  • Toksokara(toxocara) – pasożyt powodujący problemy ze wzrokiem,ból oczu i męty. 74)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2351437775)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21400060
  • Gruźlica – prątki gruźlicy w jednej z grup badawczych powodowały męty u 50% osób. 76)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18626445
  • Naczyniak siatkówki – może spowodować męty, jego to napewno wykryje okulista. Powoduje męty w 15% przypadków. 77)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12410976
  • Fluoroquinolony – czyli takie gówna jak ciprofloksacyna czy lewofloksacyna(levoxa) na które napotykam praktycznie zawsze kiedy czytam o skutkach ubocznych leczenia czegokolwiek i gdzie te 2 syfiaste antybiotyki są używane. Z niecierpliwością czekam aż zostaną wycofane z rynku,gdyż Amerykańskie FDA ma już 'cipro’ na czarnej liście a to oznacza, że na rynku utrzymywane jest tylko i wyłącznie przez to, że ktoś z FDA dostał grubą kopertę. Powoduja odczepienie się ciała szklistego oka i degradacje kolagenu co wpływa naturalnie na męty i śnieg optyczny. Leki z grupy fluoroquinolonów zwiększają poziomy metaloproteinazy 2 MMP2 a ta niszczy kolagen 5,9 i 11 typu – w tym i w oku i naturalnie w stawach. Zwiększenie szansy na odklejenie się ciała szklistego to … 500%!(a wiem, że niektórzy używają tego antybiotyku przez parę miesięcy – jak widać siła słowa lekarza > badania).78)pl.wikipedia.org/wiki/Kolagen79)ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4183446/
  • W literaturze medycznej zanotowano 2 przypadki, w których podano kortykosteroidy w postaci injekcji i… doszło do martwicy siatkówki!(były one podane ze względu na ból pleców/kręgosłupa). Ostrzega się, że w przypadku podawania kortykosteroidów może dojść nie tylko do martwicy siatkówki(to czarny scenariusz) ale i do światłowstrętu/fotouczulenia, zamazanego widzenia oraz może przybyć dodatkowych mętów ciała szklistego. 80)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12834695

 

Potencjalne nieoperacyjne metody leczenia(operacyjnych metod nie opisuje, gdyż jak dla mnie posiadają wysokie ryzyko powikłań – sama operacja przeważnie kończy się sukcesem):

  • Jedną z opcji potencjalnego leczenia mętów (naturalną) możę być wkraplanie kropel z acetyl l-karnozyną. 81)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1627425982)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20408504
  • W literaturze naukowej znalazłem również sprawozdanie z zabiegu wstrzyknięcia hialuronidazy podspojówkowo u królika z mętami ciała szklistego. Otrzymał 10 zastrzyków, zanotowano u niego poprawę w problematyce mętów. Jest to badanie z 2002 takżę może już się coś konkretnego zmieniło się w tej materii mimo tego jeszcze nic dodatkowego nie znalazłem. 83)ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12174456

Od siebie mogę dodać,iż pomimo że mam może z 10 kropel i ze 3-4 krótkie i cienkie 'farfocle’ , które nie uprzykrzają mi jakoś nadmiernie życia, próbowałem już wielu metod,aby je usunąć. Testowałem 24mg astaksantyny przez 3-4miesiace(kosmos dawka), chlorelle 20 gram przez pół roku, żelatynę bio wieprzową codziennie przez pol roku w dużych ilościach, inhalacje z soli bromowo-jodowej,zeolite w dużej dawce i inne. Nic z tego nie cofa mętów – ale je spłyca i na pewno stopuje dalsze pojawianie się ze względu (np.inhalacji) bezpośrednie oddziaływanie na ewentualnego patogena w oku. Temat badań monitoruje(powyżej wszystko co możliwe z oficjalnie dostępnych darmowych badań), za 5lat na pewno wrócę do tematu bo nie wiele się w tej materii dzieje na świecie.

 

 

Post wydał Ci się wartościowy?a może po prostu mnie lubisz ;)?podziel się nim na Facebooku i go udostępnij!

Polub tego bloga na FB, gdzie znajdziesz też dodatkowe newsy, których tutaj nie publikuje https://www.facebook.com/zdrowiebeztajemnic

Obserwuj mnie na instagramie www.instagram.com/premyslaw84

Głosuj i wybieraj kolejne tematy – prawa strona bloga – zakładka „Ankieta”

Literatura

Literatura
1ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16567278
2ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25385379
3ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16334614
4ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16282147
5ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20566167
6ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20388346
7ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21595530
8ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27330461
9ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2023740
10ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11590274
11ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11092147
12ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23514119
13ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21833831
14ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12859094
15ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1426391
16ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1575122
17ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5066004/
18ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27648638
19ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26024125
20ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23766628
21ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25389927
22ccjm.org/index.php?id=107953&tx_ttnews[tt_news]=367537&cHash=2d9aefcd0c865c8f5a62fa71c24e4cb4
23ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26272662
24ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26257218
25ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19396802
26ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25390592
27ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24339689
28ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7974401
29ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23744124
30ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22837757
31ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7976846
32ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2733064
33ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25223497
34ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23341821
35ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22553594
36ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22784261
37ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16230277
38ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22733253
39ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22557877
40ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16282146
41ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9097314
42ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11755864
43ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8301676
44ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22498134
45ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22278699
46ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3291672/
47ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1295819/?page=1
48ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11151131
49ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22034560
50ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26383515
51ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21913449
52ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1597865
53ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21905605
54ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27800260
55ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26688764
56ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25076370
57ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5076309/
58ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16282148
59https://zdrowiebeztajemnic.pl/hormon-wzrostu/
60ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20535475
61ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10933771
62ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27577846
63ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26307008
64ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24816400
65ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26240105
66ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16996614
67ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24743029
68ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16876531
69ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16817567
70ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15220740
71ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16499424
72ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23275788
73ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21550121
74ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23514377
75ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21400060
76ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18626445
77ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12410976
78pl.wikipedia.org/wiki/Kolagen
79ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4183446/
80ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12834695
81ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16274259
82ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20408504
83ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12174456
Podziel się tym artykulem na facebooku:

Płatne konsultacje

Konsultacje zdrowotne
rejestracja@zdrowiebeztajemnic.pl

Ankieta

Który z ponizszych artykulów chcialbys /chcialabys przeczytac?

Który z poniższych artykułów chciałbyś /chciałabyś przeczytać?

View Results

Loading ... Loading ...

Archiwum