Wrzodzejące zapalenie jelita grubego (WZJG) – to choroba spowodowana długotrwałym stanem zapalnym jelita grubego, która prowadzi do podrażnień lub wrzodów i w najgorszym zaawansowanym już stanie może doprowadzić do zagrażających życiu powikłań. WZJG dotyka okrężnicy lub odbytnicy i wyniszcza właśnie te rejony (w porównaniu do Crohna gdzie może dojść do uszkodzeń na całym odcinku jelit). Choroba ta nieleczona w jakikolwiek sposób będzie postępować więc warto uzbroić się w chociażby wiedzę 'jak sobie pomóc w WZJG’ którą tutaj postaram się przedstawić. 

WZJG a genetyka

• Gen PTPN22 allela GG (rs1310182) może być czynnikiem ryzyka zachorowania na WZJG. ¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30636557/
• Geny SMAD2/3/4/7 są czynnikiem ryzyka predysponującym do WZJG. ²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30653987/
• Gen NRLP3 (rs10754558) allela GG to zwiększone ryzyko UC, natomiast CG to większa ochrona przed UC. ³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29102545/
• Homozygota genu FCGR2A CC to prawdopodobnie mniejsza podatność na WZJG, natomiast FCGR2A(rs1801274 i rs511278) TC mogą zwiększać ryzyko zachorowania na tą chorobę. ⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30260678/
• Polimorfizm genu SOD1 A251G allela G obniża ryzyko zachorowania na UC. ⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28356885/
• Polimorfizmy genów CYP2D6*4 A, NAT2*7 A i MDR1 3435 C/T zwiększając ryzyko zachorowania UC o 3.5x. ⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30551694/
• Polimorfizm genu IL-19 (rs2243188 i rs2243193) może pełnić funkcje protekcyjną przed UC (przynajmniej w populacji meksykańskiej) ⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21925224/
• Polimorfizm genu MIP-1? -906 (TA)(6)/(TA)(6) i ApoE prawdopodobnie zwiększa ryzyko UC. ⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21756796/
• Polimorfizm genu CD24 C170T może zwiększać ryzyko zachorowania na WZJG ⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26019472/
• Gen ABCB1 C1236T (allela C to zwiększona podatność na WZJG. ¹⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25755800/
• Polimorfizmy genu RAGE zwiększają podatność na WZJG (przynajmniej w populacji Chińskiej) ¹¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26349055/
• Polimorfizm genu rs3810936(TNFSF15) jest związany z niższym ryzykiem zachorowania na WZJG ¹²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29873318/
• Polimorfizm genu CNR1 1359 A/A zmniejsza ryzyko zachorowania na UC(jest to gen receptora kanabinoidiwego 1) ¹³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20195480/
• Geny cytokiny IL-17A (rs2275913 AA i rs3748067 CC) zwiększają ryzyko zachorowania na WZJG. ¹⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22955700/
• Gen rs2293152 (CC) To zwiększone ryzyko WZJG, rs2993152(GC) działa z kolei protekcyjnie. ¹⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27852544/
• Genotyp AA genu GPX1(rs1050450) zwiększa ryzyko WZJG tak samo jak gen SOD2(rs48880). ¹⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28052094/
• Polimorfizmy genów TNF-? (-308G/A) i TNF-ß (+252A/G) związane są z większym ryzykiem IBD (przynajmniej w populacji Saudyjskiej) ¹⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27382325/
• Polimorfizm genu IL-10 (rs3024505) związany związany jest z ryzkiem zachorowania na WZJG i chorobę Crohna w Duńskiej populacji. ¹⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20509889/
• Allele T genu MDR1 to zwiększone ryzyko WZJG (przynajmniej u Serbów). ¹⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29543864/
• Polimorfizm genu NLRP3 rs35829419 C>A zwiększa ryzyko WZJG. ²⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26535712/
• Polimorfizmy genów MIF -173CC i GPX1 594TT oraz dieta wysokotłuszczowa to czynniki ryzyka predysponujące do WZJG. ²¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26829742/
• Geny TLR (najróżniejsze dla różnych ras etnicznych) są czynnikami ryzyka predysponującymi do IBD. ²²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30617966/
• Polimorfizmy genów CYP2D6 * 4 i MDR1 3435 C / T zwiększają o 3.5x ryzyko zachorowania na w/w chorobę ²³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30551694/
• Ekspresja genu TRPV1 jest zwiększona u osób z remisją w/w choroby – sugeruje się, iż może być on zaangażowany w patogenezę tej choroby. ²⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30150894/
• Obniżona jest eskpresja genu TLR-5 ²⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20083854/
• Polimorfizmy genów CYP1A1*2A (T/C i C/C) , mEPHX*3 (His/His), GSTM1 (null), GSTT1 (null)
  i XRCC1 399 (Arg/Gln, Gln/Gln) zwiększają ryzyko zachorowania na WZJG ²⁶⁾sci-hub.se/10.1007/s00384-012-1507-6
• Mogą występować zaburzenia mikrobioty związane z polimorfizmem genu CARD9 (ten który odgrywa ważną rolę w przypadku utrzymywania prawidłowej odpowiedzi immunologicznej na patogenne grzyby). Przez ten polimorfizm zaburzona jest aktywacja ścieżki IL-22 ²⁷⁾sci-hub.se/10.1038/nrgastro.2016.82
• U większości osób z tą chorobą aktywność genu HO-1(oksygenaza hemu) jest obniżona co może obniżać działanie przeciwzapalne układu odpornościowego oraz pogarszać uszkodzenia tkanek. ²⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28770550/
• Gen Nrf2 odgrywa ważną rolę w tłumieniu odopowiedzi zapalnej i uszkodzeń oksydacyjnych w WZJG ²⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29941222/
• Obniżona aktywność genu CBS predysponuje do patogenezy WZJG poprzez zwiększenie uszkadzających bariere jelitową stanów zapalnych. ³⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30722010/
• Polimorfizmy genów IL-17A i IL-17F oraz wyższe poziomy IL-17 pogarszają/przyspieszają rozwój i postęp WZJG. ³¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25400476/
• Polimorfizmy genu TLR5 są związane ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na WZJG (przynajmniej w populacji północnych Hindusów) ³²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25789623/
• Geny NLRP3 ( rs10754558-rs10925019 allele CT i GC ) to zwiększone ryzyko zachorowania na WZJG (przynajmniej w populacji Chińskiej) ³³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25297810/
• Gen IL-22 -429 allela C/T to zwiększone ryzyko zachorowania na WZJG (populacja Chińska) ³⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25297677/
• Połączenie polimorfizmów COX-2-1195G/A(A/A),MnSOD9Ala/Val (V/V) oraz diety wysokotłuszczowej to kolejny czynnik ryzyka predysponujący do WZJG ³⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25676268/
• Polimorfizmy genu IL-18 (rs1946518, rs187238 i rs360718) mogą być czynnikiem ryzyka zachorowania na WZJG (przynajmniej w populacji Azjatów i Afrykanów). ³⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24621393/
• Badanie pokazujące iż istnieją po 4 geny które których ekspresja rozróżnia WZJG od choroby Crohna – dla WZJG jest to CD300A, KPNA4, IL1R2 i ELAVL1. Dla CD są to CAP1, BID,NIT2 i NPL ³⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21744426/
• mIR-210 zmniejsza poziomy HIF-1a oraz ilość komórek układu odpornościowego które wytwarzają cytokiny prozapalne przez co przebieg choroby teoretycznie powinien być łagodniejszy. ³⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24608041/

Co może wywołać wrzodzejące zapalenie jelita grubego?/czynniki ryzyka (WZJG)

• Interferon alfa używany do leczenia WZW także może wywołać WZJG. ³⁹⁾sci-hub.se/10.1016/s0168-8278(01)00022-8
• Młode osoby z infekcją Clostridium Difficile są bardziej podatne na rozwinięcie się WZJG niż osoby dorosłe. Osoby z IBD i infekcją w/w bakterią mają
  przeważnie wyższe stany zapalne niż osoby bez tej infekcji. ⁴⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30701812/
• Niedobory pożytecznej bakterii jelitowej Faecalibacterium prausnitzii i zwiększone ilości patogennej Escherichia coli to typowe problemy u osób z IBD. Ponadto u takich osób istnieje zwiększone ryzyko zachorowania na łuszczycę. ⁴¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26971052/
• Podwyższone poziomy proteobakterii związany są z zapaleniem jelita grubego. ⁴²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30774408/
• Dyfuzyjnie adherentna E. coli związana jest z powstawaniem WZJG. ⁴³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30700431/
• Inhibitory TNF alfa których używa się w leczeniu stanów zapalnych jelit mogą doprowadzić do kolagenowego zapalenia jelita grubego. ⁴⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30696605/
• Może być wywołane przez wirusa CMV który między innymi powoduje luźne stolce, utratę wagi czy zaburzenia widzenia ⁴⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30559952/ ⁴⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11280572/ ⁴⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30559952/ Sama obecność aktywnej infekcji tym wirusem przedłuża leczenie i zwiększa potrzebę późniejszej proktolektomi. ⁴⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30506156/
• Helicobacter pylorii – możliwe że jest bakterią, która doprowadza do UC w sporym procencie przypadków. ⁴⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30430119/
• Pacjenci z łuszczycą mają zwiększone ryzyko nie tylko wrzodzejącego jelita grubego ale i również zachorowania na chorobę Leśniowskiego-Crohna – czy można zatem stwierdzić iż zarówno w stanach zapalnych jelit jak i w problemach skórnych główną przyczyną najprawdopodobniej są zaburzenia mikrobiomu-dysbioza? ⁵⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30422277/ Inne badanie potwierdza taka tezę ⁵¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29632427/
• Alkohol pogarsza symptomy u osób z IBD/WZJG oraz zwiększa ryzyko infekcji, narkotyki(mimo że uśmieżają ból) przedłużają czas trwania choroby. ⁵²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30386114/⁵³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29775230/
• Depresja może przyczyniać się do UC czy też choroby Leśniowskiego-Crohna ⁵⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30337374/
• Badanie sugerujące, iż poziom cytokiny IL-23(który jest podwyższony u osób z UC) może odgrywać rolę w patogenezie tej choroby. ⁵⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21931205/
• Infekcje wirusem EBV są dość powszechne u osób z IBD. ⁵⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30235444/ Wykrywa się go w śluzówce jelit osób z WZJG ⁵⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11816543/⁵⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10364028/
• Podniesione poziomy kwasu moczowego oraz niskie poziomy billurbiny związane są z UC. ⁵⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30196310/
• Podniesiony jest status limfocytów Th17(to samo jest w chorobie Crohna) ⁶⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30193869/
• Infekcja wirusem CMV zwiększa ryzyko zachorowania na IBD ⁶¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29276397/
• Palenie zwiększa ryzyko IBD w tym oczywiście WZJG ⁶²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29262738/
• W przypadku infekcji urologicznych przy współistniejącej chorobie WZJG, trwają one dłużej. ⁶³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21739531/
• Infekcje pasożytem amebą nie są częste w WZJG (5% przypadków) – pomimo to zdarzają się. ⁶⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7941573/ I zaostrzają symptomy choroby. Osoby z WZJG są bardziej podatne na tą infekcję ⁶⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18770031/
• Łuszczyca zwiększa ryzyko zachorowania na UC i chorobę Crohna. ⁶⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30130618/
• Nadmierne spożywanie tłuszczy nasyconych zwiększa ryzyko zachorowania na UC ⁶⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25982462/
• Łysienie plackowate jest także ściśle powiązane z WZJG ⁶⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8462807/
• U osób z WZJG liczebność bakterii szczepu desulfovibro jest zwiększona. ⁶⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20940602/
• U osób ze zwiększoną ilością kwasu arachidonowego w tkance tłuszczowej istnieje zwiększone ryzyko zachorowania na WZJG. ⁷⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20950616/
• U osób z WZJG jest mocno uszczuplona populacja bakterii przeciwzapalnej Faecalibacterium prausnitzii. Jej prawidłowe ilości warunkują pozostanie w remisji. ⁷¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23725320/
• WZJG w rzadkich przypadkach może wynikać z zaburzeń pracy wątroby ⁷²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/6638712/ ale i też odwrótnie – WZJG wywołuje choroby wątroby a choroba nawet w nieaktywnej już formie może spowodować raka dróg żółciowych ⁷³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7472101/
• Ciprofloksacyna – antybiotyk z grupy chinolonów w najgorszym przypadku może wywołać krwotoczne zapalenie jelita grubego. ⁷⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19418411/
• WZJG wywołany przez spalacz tłuszczu hydroxycut hardcore X ⁷⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23291814/
• Komórki tuczne jak i eozynofile są zaangażowane w rozwój WZJG. ⁷⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22968338/
• Niskie/niedobór IgA zwiększa ryzyko zachorowania na WZJG. ⁷⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24584841/
• Wdychanie rtęci może spowodować reaktywację choroby ⁷⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16691608/
• Kortykosteroidy mają także poważne skutki uboczne – tutaj przypadek młodego człowieka z osteoporozą stawów kolanowych i biodrowych. ⁷⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16562821/
• Inhibitory COX-2 mają poważne skutki uboczne – mogą doprowadzić np.do owrzodzenia jelita. ⁸⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16579892/
• Dieta jest czynnikiem środowiskowym predysponującym do IBD. ⁸¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30624192/
• Białka połączeń ścisłych odgrywają ważną rolę w regeneracji śluzówki jelita ⁸²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30638599/
• Inhibitory TNF alfa mogą doprowadzić do kolagenowego zapalenia jelita grubego (czy do choroby autoimmunologicznej). ⁸³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30696605/
• Kwas mirystynowy zawarty w oleju palmowym czy kokosowym może zaostrzać WZJG. ⁸⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28110099/
• WZJG może powstać po lewatywach z użyciem nadtlenku wodoru(raport 3 takich przypadków). ⁸⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7276490/
• Hormonalna terapia zastępcza u kobiet zwiększa ryzyko WZJG. ⁸⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22841783/
• Zdecydowanie odradza się stosowania żelaza doustnie gdyż nasila to symptomy WZJG powodując wzrost stresu oksydacyjnego – sugeruje plastry z żelazem z patchmd.com. ⁸⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11736731/
• WZJG może wywołać diklofenak ⁸⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11598543/
• Nadmierne spożywanie sacharozy(cukier) zwiększa ryzyko WZJG. ⁸⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27776925/
• Egzema zwiększa ryzyko zachorowania na WZJG ⁹⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26253344/
• Wysoka konsumpcja napojów gazowanych zwiększa ryzyko WZJG z kolei picie herbaty może je zmniejszać ⁹¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29245319/
• Branie antybiotyków przez kobiete ciężarną zwiększa ryzyko zwiększa ryzyko IBD u potomków. ⁹²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29321166/
• Ciekawa obserwacją jest iż zaprzestanie palenia przez palaczy z WZJG po 2-5latach zwiększa ryzyko zaostrzenia tej choroby. ⁹³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22951878/
• Osoby z łuszczycą mają wyższe ryzyko zachorowania na IBD w tym WZJG. ⁹⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30058564/
• Używanie blokerów kwasu żołądkowego(między innymi IPP) zwiększa ryzyko pogorszenia się symptomów w IBD co może przyspieszyć do operacji czy hospitalizacji. ⁹⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28288458/
• Fast foody także zwiększają ryzyko zachorowania na WZJG jak i również na Crohna. ⁹⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1313310/
• Kwas linolowy(jego zwiększone spożycie) zwiększa ryzyko zachorowania na WZJG ⁹⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19628674/
• Spadek bakterii produkujących maślan predysponuje do zachorowania na WZJG ⁹⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23801832/
• Fatalna dieta (napoje gazowane, cukier, brak warzyw i owoców) zwiększa ryzyko zachorowania ⁹⁹⁾sci-hub.se/10.1111/jhn.12544
• Szczepionka na różyczkę,odrę i świnkę (mowa o MMR) może wywołać IBD. ¹⁰⁰⁾sci-hub.se/10.1097/00054725-200111000-00015
• Sugeruje się, iż bardzo duży przyrost osób z IBD w Kanadzie spowodowany jest nadmierną konsupcją słodzika sukralozą. ¹⁰¹⁾sci-hub.se/¹⁰²⁾doi.org/10.1155/2011/451036

Wrzodzejące zapalenie jelita grubego a bakteria e.coli

Patogenna bakteria e.coli może doprowadzić do IBD ¹⁰³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30159262/ i oczywiście pogorszyć stan w przypadku rozrostu ¹⁰⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26862305/Inne badania potwierdzają iż występuje nadmierna ilość patogennej e.coli oraz spadek liczby bakteri Faecalibacterium prausnitzii ¹⁰⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26971052/ E.coli to bakteria która dzięki substancji którą produkuje – alfa hemolizynie, powoduje utratę integralności połączeń ścisłych w jelitach. ¹⁰⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26938480¹⁰⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29424399/ Kolonizacja jelit bakteriami produkującymi beta laktamazę (np.e.coli) zwiększa aktywność chorobową. ¹⁰⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29076938/

Biomarkery wrzodzejącego zapalenia jelita grubego (WZJG)

• Lipokalina-2 to białko bakteriostatyzne pobudzanę przez cytokiny IL-17A, IL-22 i TNF alfa w komórkach śródbłonka. Uważa się iż może być biomarkerem w tej chorobie. ¹⁰⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26263469/
• Podwyższony poziom płytek krwi może być markerem nawrotu choroby ¹¹⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29945423/
• Zarówno kalprotektyna jak i MMP-9 to dobre biomarkery WZJG ¹¹¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24077667/
• Stosunek neutrofili do limfocytów czy też płytek krwii do limfocytów może być markerem aktywności choroby. ¹¹²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30581352/
• Podniesiony jest poziom cytokiny IL-33 we krwii u dzieci z WZJG co może też służyć jako potencjalny biomarker do monitorowania przebiegu choroby. ¹¹³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26884875/ IL-33 pobudza prozapalną cytokinę IL-4 i sugeruje się iż jest to czynnik patogeniczny w pogorszeniu tej choroby ¹¹⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23582173/
• Wysoki poziom kolagenu typu 16 we krwii może być biomarkerem choroby nowotworowej jelit. ¹¹⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30030909/
• Przeciwciała antySaccharomyces cerevesiae (ASCA) to dobry marker rozróżniający chorobę Crohna od WZJG. ¹¹⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30789863/
• Kalprotektyna to dobry biomarker do monitorowania ryzyka nawrotu IBD. ¹¹⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30726887/¹¹⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23161295/
• Lizozym to kolejny marker, który może być używany do monitorowania postępów choroby. ¹¹⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3991222/
• Kalprotektyna to dobry biomarker monitorowania stanu zapalnego śluzówki jelita w WZJG i w chorobie Crohna (tutaj jest troche za mało wrażliwym i czynnikiem na którym można polegać jeśli choroba ma miejsce w jelicie cienkim). ¹²⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30483590/
• Trefoil factor 3 (TFF3) to kolejny biomarker aktywnej choroby WZJG ¹²¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30720187/

Infekcje a wrzodzejące zapalenie jelita grubego (WZJG)

• U osób z IBD warto sprawdzić infekcje Neisseria gonorrhea i chlamydią trachomatis ¹²²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30402768/
• Innym wirusem występującym w IBD-WZJG może być HHV6 który tak jak CMV może być aktywowany przed używanie immunosupresantów w tej chorobie – naturalnie pogarsza on symptomy chorobowe. ¹²³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21879802/
• Mykoplazma pneumoniae także jest bardzo częstym mikrobem, obecnym u osób z WZJG czy też z chrobą Crohna(wykrywane jest jego DNA w biopsjach endoskopowych). ¹²⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11713965/
• Pełzak czerwonki (typ amoebozoa) może być mylnie zdiagnozowany jako WZJG ¹²⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26607188/
• Yersinia enterocolitica może wywołać zarówno WZJG jak i chorobę Crohna ¹²⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15967332/
• Lamblia może powodować wrzody ¹²⁷⁾sci-hub.se/10.1056/NEJM198206243062514
• Obecność bakterii fusobacterium varium w śluzówce jelita u osób z w/w choroba pogarsza symptomy chorobowe ¹²⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19484811/
• Amoeboza może naśladować WZJG dlatego sugeruje się przed wydaniem diagnozy tej choroby uprzednio sprawdzenie wielokrotnie kału w poszukiwaniu pasożytów. ¹²⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/2330735/¹³⁰⁾pl.wikipedia.org/wiki/Pe%C5%82zakowica
• Stan zapalny śluzówki jelita może także wywołać enterococcus faecalis który wytwarza metaloproteazę GelE która właśnie powoduje ten stan przyczyniając się tym samym do rozszczelnienia bariery jelitowej. ¹³¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21699778/
• Obecność przerostu bakterii z grupy Campylobacter spp. zaostrza stan chorobowy ¹³²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29432367/
• Występują zwiększone ilości grzybów ze szczepu Candida zwłaszcza u dzieci z IBD. ¹³³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26083617/
• Problematyczny jest także nadmiar bakterii siarkowych w jelicie które powodują apoptoze komórek nabłonka jelit. ¹³⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28963010/
• Podejrzewa się iż bakterie z grupy Campylobacter które występują w jamie ustnej mogą wywołaywać tą chorobę ale żadnych konkretnych dowodów na to narazie nie ma. ¹³⁵⁾wjgnet.com/1007-9327/full/v21/i31/9239.htm
• Populacja klebsiella pneumoniae jest zwiększona w przypadku dysbiozy. Bakteria ta powoduje stany zapalne w jelicie i redukcje bakterii kwasu mlekowego która pełni funkcje protekcyjne względem jelitowego stanu zapalnego. ¹³⁶⁾sci-hub.se/10.1111/1751-2980.12595
• Wystepująca w nadmiarze w chorobie Crohna i WZJG bakteria enterococcus faecalis powoduje chroniczny stan zapalny poprzez zabuzenie integralności śluzówki jelitowej ¹³⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21699778/
• Jedna z teorii mówi (potwierdzona badaniem na niewielkiej grupie osób) iż mykobakteria kansasii może przyczynić się do wywołania WZJG. ¹³⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/80630/
• Bacteroides fragilis związany jest z rozwinięciem się WZJG oraz powstawaniem biegunki u tych osób. ¹³⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28924454/
• Enterococcus faecalis także może wywołać nieszczelność śluzówki jelita(jego białko GelE). ¹⁴⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25916983/
• Citrobacter rodentium to bakteria która może wywołać WZJG ¹⁴¹⁾sci-hub.se/10.1016/j.jim.2015.02.003
• Podejrzewa się także, iż Bacteroides vulgatus może wywołać WZJG. ¹⁴²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8563888/
• Antybiotyki i sterydy naturalnie zwiększają ryzyko przerostu bakterii clostridia difficile a ta z kolei zwiększa ryzyko koinfekcji wirusem CMV. ¹⁴³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30616563/ Już sama immunosupresja stosowana w leczeniu WZJG powoduje zwiększone ryzyko zachorowania na CMV ¹⁴⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22580660/

Co się dzieje w tej chorobie?

• Osoby z IBD często mają chorobe autoimmunologiczną tarczycy. Stosowanie leków anty TNF alfa pogarsza tą sytuację. ¹⁴⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30135331/
• Poziom czynnika VEGF jest podniesiony zarówno w Crohnie jak i UC co sugeruje ważną jego rolę w stanie zapalnym jelit. ¹⁴⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9648990/
• Podwyższone poziom COX-2 występują kosmkach nabłonka jelit. Do jego obniżenia polecam produkt fever few z now foods. ¹⁴⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9679035/
• Problemy z drogami oddechowymi – może to być skutek uboczny trwającej choroby – WZJG. ¹⁴⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25326560/
• Osoby z WZJG mają obniżone utlenianie maślanu w okrężnicy i jest to problem nie z samym procesem utleniania a ze śluzówką jelita. ¹⁴⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9721155/¹⁵⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8307454/ Dodanie maślanu z suplementu powoduje zwiększoną produkcję mucyny w jelicie. ¹⁵¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7890244/
• Pojawia się zwiększona przepuszczalność błony śluzówkowej w jelicie. ¹⁵²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9712240/
• Utrata słuchu lub jego zaburzenia są ściśle związane z WZJG. ¹⁵³⁾sci-hub.tw/10.1136/pgmj.74.872.375
• W IBD podniesiony jest status cytokiny prozapalnej IL-26(w okrężnicy). ¹⁵⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28852311/
• W autyzmie (u dzieci) znacznie częściej dochodzi do WZJG niż u osób zdrowych ¹⁵⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29170940/
• Syntetyki używane do leczenia IBD czy innych stanów zapalnych jelit powodują raka skóry czy też białaczkę. Zaznacza się iż jest to jednak niski odsetek(patrząc na to co się obecnie dzieje np.w Polsce to ciekawe czy wszystkie przypadki są wogóle zgłaszczane i później raportowane do baz danych). ¹⁵⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23470503/
• Jednym z poważnych powikłań zarówno choroby Leśniowskiego-Crohna jak i WZJG jest amyloidoza (dysfunkcja nerek). ¹⁵⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23371008/
• IBD powoduje zaburzenia słuchu ¹⁵⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19410121/
• Niezwykle częstym zjawiskiem jest brak wchłaniania laktozy w WZJG co w sumie nie powinno dziwić przy zaburzonym mikrobiomie. ¹⁵⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19392860/
• Wyższe poziomy MDA u osób z IBD to jeden z wielu czynników wyróżniających te osóby od osób zdrowych. ¹⁶⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19858644/
• Aktywowany jest układ krzepnięcia-fibrynolizy ¹⁶¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17827828/
• Występuje zwiększona ilość populacji bacteroidetes w jelicie.
• Zaburzona jest także gospodarka obrotu koścca. ¹⁶²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16573803/
• Osoby te mają zaburzone EEG znacznie częściej niż osoby zdrowe. ¹⁶³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1201820/
• Choroba ta często współwystępuje z SIBO (ok.20% przypadków) ¹⁶⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30568826/
• Podniesione poziomy peroksydacji lipidów, SOD, katalazy i obniżone glutationu reprezentuja stres oksydacyjny w tej chorobie i pełnią ważną rolę patofizjologiczną. ¹⁶⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24927343/
• Dzieci z WZJG mają zaburzenia wzrostu,w Crohnie jest podobnie (tam wykazano,iż poziom hormonu wzrostu jest niedostateczny). ¹⁶⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30675861/
• Podniesione są poziomy metaloproteinaz 3 i 9 (MMP-3 i MMP-9). ¹⁶⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24596011/
• Ekspresja białka szoku cieplnego (HSF2) jest wyższa u osób z WZJG oraz wzrasta wraz z nasileniem choroby. Badano je także we krwii i jest ono skorelowane z takimi czynnikami stanu zapalnego jak cytokiny prozapalne IL-1b i TNF alfa. Co ciekawe, jeśli poziom tego białka spada, poziom cytokiny prozapalnych wzrasta także można powiedzieć, że ma ono funkcje ochronną. Sugeruje się iż może być markerem aktywności choroby. ¹⁶⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24533153/
• Osoby z WZJG mogą mieć niskie poziomy estriolu(E3) ¹⁶⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/602702/
• Podniesione są elementy układu dopełniacza – C3 i C4. ¹⁷⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1201816/
• Jedną z bakterii często nie wykrywaną (no bo gdzie niby?w teście CSA co najwyżej bo przecież nie w Polskich labach..) jest clostridium perfringens. (u ok.9% przypadków). ¹⁷¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24060617/
• Zarówno limfocyty Th1 jak i Th17 są podwyższone u osób z WZJG jak i z chorobą Crohna. ¹⁷²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23945300/ Rewelacyjna praca na temat tych limfocytów w tej chorobie tutaj – ¹⁷³⁾wjgnet.com/1007-9327/full/v21/i43/12283.htm
• U osób z IBD alergie są bardzo częste – zwłaszcza na mleko krowie, wołowine, owoce morza, jajka, pszenice i orzechy. ¹⁷⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26759572/ Występują nawet przeciwciała na kazeinę ¹⁷⁵⁾sci-hub.se/10.1136/bmj.2.5262.1265
• Rak nerek – to nowotwór na którego osoby z WZJG są zdecydowanie bardziej podatne niż osoby zdrowe. ¹⁷⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26447542/
• Stożek rogówki(choroba rogówki oczu) – to kolejna choroba na którą zachorowanie mają większą szansę osoby z IBD od osób zdrowych. ¹⁷⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26351387/
• WZJG zwiększa ryzyko powstawania kamieni woreczka żółciowego ¹⁷⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26332254/¹⁷⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28767582/
• Odsetek osób z nadwagą i otyłością u osób z IBD jest znacznie wyższy niż w zdrowej populacji. ¹⁸⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28198913/
• Poziom bakterii z grupy Bacteroides jest znacząco niższy w Crohnie i WZJG w porównaniu do zdrowej populacji. ¹⁸¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27999802/
• Niealkoholowe stłuszczenie wątroby dość często występuje u osób z IBD. ¹⁸²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29688336/¹⁸³⁾sci-hub.se/10.1001/archinte.1963.03860010087009
• IBD(w tym właśnie WZJG) może wywołać łysienie plackowate ¹⁸⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29682249/
• Osteoporoza i osteopenia to najczęstszy problem współistniejący wywołany przez IBD. Inne to stan zapalny stawów, stwardniejące zapalenie dróg żółciowych. ¹⁸⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29676289/
• Większość osób z IBD ma SIBO (62%) – jego przeleczenie polepsza symptomy chorobowe. ¹⁸⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29761252/
• Kiedy choroba jest w remisji gęstość kośćca się zwiększa(w sensie powoli wraca do normalnego statusu). ¹⁸⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14624148/
• Infekcje Amebą (AMOEBA) są częstsze u osób z IBD niż w zdrowej populacji. ¹⁸⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12918132/
• Ilość płytek krwii jest obniżona w IBD – sugeruje się iz może to być marker aktywności choroby. W WZJG w aktywnej fazie choroby jest ona obniżona w porównaniu do osób w remisji. ¹⁸⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11280550/
• Częściej występuje stan zapalny żołądka ¹⁹⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29992115/
• Istnieje zwiększone ryzyko wystąpienia depresji, leków czy zaburzeń dwubiegunowych (wiadomo że ma to związek z mikrobiomem). ¹⁹¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29986021/
• Palacze muszą więcej używać immunosupresantów w tej chorobie niż osoby które nie palą ¹⁹²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29862485/
• Występuje podwyższone ryzyko infekcji półpaścem ¹⁹³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29857150/
• Istnieje zwiększone ryzyko choroby niedokrwiennej serca. ¹⁹⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28768646/
• Badanie, które wykazało iż obniżenie MMP-9 nie polepsza symptomów chorobowych w WZJG – stwierdza się iż podwyższona metaloproteinaza 9 to raczej symptom niż przyczyna stanu zapalnego. ¹⁹⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28561062/
• Znacznie częściej występuje zapalenie jamy ustnej, afty czy stany zapalne przyzębia. ¹⁹⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28501878/
• Hipergammaglobulinemia to częsty objaw u ludzi w WZJG – zwłaszcza u tych co stosują kortykosteroidy lub immunomodulatory. ¹⁹⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28124661/
• Osoby z IBD mają nadmiar Bacteroides i niedobór clostridium leptum (grupa IV) oraz faecalibacterium prausnitzi (zarówno osoby z aktywną postacią IBD jak i Ci w remisji). ¹⁹⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28099495/
• Może spowodować zatorowe niedokrwienie kończyn dolnych ¹⁹⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27324295/
• Osoby z IBD mają wyższy poziom cytokiny prozapalnej IL-12B niż osoby zdrowe. ²⁰⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27281077/
• Jednym ze skutków ubocznych WZJG może być uszkodzenie płuc na skutek nadmiernie podniesionej cytokiny TNF alfa oraz czynnika VEGF i nie jest to jakoś specjalnie rzadka przypadłość. ²⁰¹⁾kjim.org/journal/view.php?doi=10.3904/kjim.2016.266
• Cytokiny IL-17,IL-23,IL-22 i IL-11 biorą udział w patogenezie WZJG i są biomarkerami stanu zapalnego. Sugeruje się iż poziom IL-17 może być markerem zdrowienia w WZJG. ²⁰²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27998870/ Co ciekawe Huangdai(Indigo naturalis) aktywuje IL-22 w w badaniach kliniczych wykazuje działanie terapeutyczne w WZJG. ²⁰³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29075900/
• Zarówno zmniejszone limfocyty T CD8 + CD28 + , jak i podwyższone limfocyty T CD8 + CD28 – są ściśle skorelowane z krwotokiem żołądkowo-jelitowym u osób z IBD ²⁰⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27998853/
• Nie u wszystkich osob z IBD cytokina IL-6 jest podwyższona, za to u tych u których jest, jest ona ściśle związana z aktywnością choroby. ²⁰⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29748708/
• Cytokina IL-16 jest znacznie podwyższona w śluzówce jelita osób z IBD(w porównaniu do osób zdrowych). ²⁰⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11171821/
• U osób dorosłych z IBD występuje niższy poziom insulinowego czynnika wzrostu IGF-1 oraz IGFBP-3 co może wiązać się z nabytą opornością na hormon wzrostu. Stan taki może być spowodowany przez cytokiny prozapalne. ²⁰⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11914023/
• W WZJG nadmiernie podniesiony poziom cytokiny IL-1beta w mięśniach okrężnicy może przyczyniać się do dysfunkcji motorycznej przez wytwarzanie nadtlenku wodoru. ²⁰⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11926949/
• W miejscu gdzie występuja stany zapalne śluzówki, podwyższony jest także poziom metaloproteinaz(najbardziej MMP-9). Sugeruje się, iż zjawisko to powstaje za sprawą obecności neutrofili. ²⁰⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10500063/ Z kolei MMP-28 (obniżona) w WZJG sugeruje destrukcję nabłonka i utratę architektury krypt. ²¹⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20568971/ MMP-9 Odpowiedzialna jest za modulację szczelności śluzówki jelita jak i stan zapalny ²¹¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26514773/
• Synteza krótkonasyconych kwasów tłuszczowych (SCFA) jest zaburzona i im dłużej trwa choroba(w tym im dłużej ciągnie się stan zapalny) tym większe jest ich wydalanie z kałem. ²¹²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20387676/
• Cytokina IL-33 napędza odpowiedz Th2 w kolonocytach w WZJG, sugeruje się iż jej zahamowanie może mieć właściwości lecznicze w tej chorobie. Z kolei tutaj badanie w których stwierdzono, iż IL-33 hamuje IL-17 i może mieć działanie terapeutyczne. ²¹³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26359542/
• Występuje zmniejszona populacja bakterii Faecalibacterium prausnitzii (to samo w chrobie Crohna) a jak wiadomo, bakteria ta chroni śluzówkę jelita. ²¹⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19235886/
• Komórki tuczne i histamina są pobudzone/wydzielane podczas WZJG tak samo jak i hormon VIP. ²¹⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19620053/ ²¹⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26852959/
• Obniżone poziomy białka klaudyny-4 i 7 oraz nadmiernie podniesione klaudyny-2 powodują zaburzenia struktury połączeń ścisłych powodując roszczelnienie śluzówki jelita w WZJG. ²¹⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19120888/
• Osoby te mają opóźnione opróżnianie się treści żołądka. Poposiłkowy GLP-1 (glukagonopodobny peptyd-1) jest podwyższony. ²¹⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26426315/
• Poziomy MMP-9, TIMP-1 i TIMP-2 są podwyższone u osób z WZJG (w porównaniu do osób zdrowych) – są to markery stanu zapalnego i sugeruje się iż mogą to być także biomarkery postępu choroby IBD. ²¹⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22722554/ Nie tylko MMP-9 jest podwyższone ale i MMP-3 ²²⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25611261/
• Występuje obniżony poziom Lachnospiraceae i Coriobacteriaceae(w porównaniu do osób zdrowych). Różnorodność bakterii z grupy ruminococcaceae była także niższa tak samo jak i bifidobaterium. Wykryto także obniżone poziomy interferonu gamma. ²²¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26351391/
• Może dojść do stanów zapalnych trzustki wywołanych przez tiopuryny czy też kamienie w woreczku żółciowym ²²²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26351384/ ²²³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30567253/
• Jest to dość rzadkie ale może spowodować zaburzenia/utratę słuchu ²²⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26280882/²²⁵⁾sci-hub.se/10.1038/ajg.2009.261
• Ilości paciorkowca z grupy D są 100x większe niż u zdrowych osób, występuje też więcej szczepów enterokokusów. ²²⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/812997/
• Może wystapić hipomagnezemia ²²⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3981372/
• Amyloidoza to choroba współwystępująca razem z WZJG (oczywiscie na pewno nie we wszystkich przypadkach) ²²⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/6124669/
• Poziom hormonu głodu – greliny – jest znacznie wyższy ²²⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19408254/
• Stosunek limfocytów do monocytów(niski poziom) może być jednym z biomarkerów identyfikujących WZJG. ²³⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25993688/
• Wysoka homocysteina(hiperhomocysteinemia) to jeden z czynników ryzyka pojawienia się raka jelita u osób z IBD ²³¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25632180/
• Mogą wystąpić zmiany skórne spowodowane przez neutrofile (wywołane jest to naturalnie stanem zapalnym w jelitach) ²³²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26184020/
• Mogą powstać kamienie nerkowe (powstają one na skutek przewlekłego stanu zapalnego jelit czy też złego wchłaniania jelitowego). Pomocna może być terapia cytrynianem wapnia. ²³³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30561398/
• Poziom rozpuszczalnych IgA i IgG oraz procent bakterii pokrytych IgA i IgG wzrasta w kale pacjentów z IBD i koreluje z aktywnością choroby. ²³⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30558634/
• iNOS czyli indukowana syntaza tlenku azotu to kolejna sugestia na biomarket w IBD. ²³⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30774818/
• Poziom utlenionego glutationu w tkankach jelita jest wyższy u osób z WZJG co potwierdza zwiększony stan zapalny u takich osób. ²³⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9590426/
• Może dojść do zaburzeń metabolizmu maślanu i glutaminy (wielu ją przecież bierze na uszczelnienie śluzówki jelit także w tym wypadku może to nic nie dać). ²³⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9823806/
• Podwyższony jest poziom substancji P (W chorobie Leśniowskiego-Crohna z kolei juz nie). ²³⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7684884/
• Niski poziom folianu w erytrocytach u osób z tą chorobą związany jest ze zwiększonym ryzykiem dysplazji i nowotworzeniem. ²³⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8392076/²⁴⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1516055/
• Występuje spadek populacji bakterii anaerobowych i lactobacillusów. ²⁴¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8243838/
• Występuje zaburzone wykorzystanie retinolu oraz tłuszczy ²⁴²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1865886/
• Poziomy jelitowej cytokiny IL-6 są znacznie wyższe u osób z aktywną postacią choroby i spadają wraz z jej polepszaniem się. ²⁴³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1804734/
• Poziomy IgG1 i IgG2 są podwyższone w średnich i ciężkich stanach tej choroby (u dzieci) ²⁴⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8203795/
• Im dłużej chorujesz tym ryzyko raka jelita wzrasta – mówi się o 19 krótnie większym ryzyku niż u osób zdrowych (wkońcu aby się dorobić WZJG twój problem jelitowy musi już trwać spory kawał czasu….). ²⁴⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/2617200/
• Stwierdza się iż nadmierny poziom mleczanu jest spowodowany zmianą pH w jelitach(niskie pH kału) co przekłada się na niski poziom krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA). Metabolizm bakterii zmienia się z produkcji SCFA na mleczan właśnie ze względu na zmianę środowiska kwasowo-zasadowego. ²⁴⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3181680/
• U pacjentów ze stanem zapalnym stawów częściej w kale wykrywa się bakterie takie jak gronkowiec, klebsiella i proteus. ²⁴⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19897966/
• Inne badanie stwierdza, iż ludzie z WZJG czy Crohnem mają 12-20% zwiększone ryzyko raka jelit. ²⁴⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19390648/
• Występuje nadmierna kolonizacja mikroflorą anaerobową w jamie ustnej u osób z tą chorobą ²⁴⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19340968/
• Problemem są na pewno komórki tuczne które obecne są we wszystkich odcinkach jelit. Wytwarzają sporą ilość mediatorów stanu zapalnego w tym cytokiny,chemokiny czy histaminę,tryptazę, chymazę jak i leukotrieny, metaloproteinazę MMP-9. ²⁵⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19037190/
• Utrata słuchu to jeden z dość rzadkich ale możliwych symptomów w WZJG ²⁵¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16198906/
• Występują nieprawidłowości przewodów trzustkowych u ok.16% przypadków – należą do nich zwężenie czy też poszerzenie głównego przewodu trzustkowego, rozproszone zwężenie przewodów trzustkowych, poszerzenie odgalęzien przewodów trzustkowych. Wiążą się one oczywiście ze stanem zapalnym tego organu w tej chorobie ²⁵²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16189420/
• Występuje obniżony status obrony antyoksydacyjnej organizmu co sprzyja uszkodzeniom mucyn%y czyniąc ją podatną na stres oksydacyjny ²⁵³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15481315/
• Zmniejsza nasilenie zespołu metabolicznego poprzez redukcję cholestazy i cytolizy oraz poprawia metabolizm lipidów i glukozy – wszystkie w/w rzeczy mają miejsce u osób ze stluszczeniem wątroby i cukrzycą typu 2. ²⁵⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30280846/
• Podniesione są poziomy akwaporyny-8 (AQP8) w jelicie u osób z WZJG co sugeruje iż może to zaburzać bariere jelitową i prowadzić do stanów zapalnych oraz wrzodów. ²⁵⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17461471/ Tu z kolei badanie które stwierdza, iż jest ona obniżona o 2/3 w tkankach osób z WZJG. ²⁵⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23595390/
• Występuje zwiększona sztywność tętnic (zarówno w WZJG jak i chorobie Crohna) ²⁵⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26882040/
• Doszukuje się też związku IL-12B podejrzewając iż może ona być przyczyną zaburzeń odpowiedzi zapalnej i immunologicznej organizmu. ²⁵⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30541240/
• Występują niskie poziomy s-adenozylometioniny (SAM) ²⁵⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15259382/
• Często występują niskie poziomy B6 które będą powodować zakrzepicę zwłaszcza u osób z aktywną postacią choroby. ²⁶⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12526945/
• W proces zapalny zaangażowane są komórki tuczne 2 typów – te które wytwarzają substancję P oraz tryptazę, oraz te które wytwarzają tylko tryptazę. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12086339/²⁶¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11854788/
• Spożywanie żelaza z diety może pogorszyć symptomy WZJG oraz może wiązać się z wyższym ryzykiem kancerogenozy. ²⁶²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12064801/
• Uszkodzenia płuc to jeden z objawów WZJG ²⁶³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23713248/
• Streptococcusy (paciorkowce) mogą pogorszyć stan osób z tą chorobą z tego względu iż nadmiernie pobudzają interferon gamma. ²⁶⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23679203/
• Osoby z tą chorobą mają znacznie podwyższone ryzyko wystąpienia zaburzeń erekcji(oczywiście mowa o mężczyznach) ²⁶⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26863266/
• Częstym problemem są neuropatie obwodowe ²⁶⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/2724650/ w tym podejrzewa się w wielu badaniach, iż IBD związane jest z zachorowaniem na stwardnienie rozsiane. Inne mniej popularne schorzenia które bezpośrednio się łączą z IBD – mielopatia, ropniak kręgosłupa, drgawki, encefalopatia. ²⁶⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24365340/
• Podwyższony poziom iNOS w WZJG zaburza perystaltykę jelit ²⁶⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7687730/
• W przypadku używania immunosupresantów trzeba liczyć się z aktywacją lub infekcją wirusem HHV-6. ²⁶⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21879802/
• Jednym z markerów stanu zapalnego jelit w WZJG jest osteopontyna. Jeśli ta glikoproteina jest podwyższona (we krwii) prawdopodobnie oznacza to podniesiony status praktycznie wszystkich cytokin prozapalnych. ²⁷⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25594638/
• Wysokie poziomy kwasu chinolowego współtowarzyszą wysokiej degradacji tryptofanu co ma miejsce w aktywnej chorobie IBD. Sugeruje się, iż niedobory tryptofanu mogą prowadzić do rozwoju IBD czy też nasilac symptomy chorobowe. ²⁷¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28827067/
• Osoby te mają niski poziom bilirubiny co powoduje zaburzone zdolności usuwania wolnych rodników a to przyczynia się do uszkodzeń jelit. Sugeruje się w takim przypadku podawnie leków antyoksydacyjnych ²⁷²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28594959/
• Poziom metalotionein w tkankach jelita osób z WZJG jest podwyższony i skorelowany bezpośrednio ze stanem zapalnym ²⁷³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11475329/
• Choroba ta związana jest z pojawieniem się kamieni w woreczku żółciowym ²⁷⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29538289/
• Badanie które stwierdza iż spadek protekcji antyoksydacyjnej i wzrost cytokin prozapalnych prowadzi do stresu oksydacyjnego co ma następstwa w postaci zaburzeń perystaltyki jelit a następnie prowadzi do SIBO (u osób z WZJG).²⁷⁵⁾ pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24456736/
• Zwiększona nieszczelność śluzówki jelit wiąże się ze zwiększoną ilością biegunek stąd sugeruje się, aby zrobić coś co utrzyma jej integralność. ²⁷⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28601482/
• Pobudzone są także cytokiny IL-36 i 38. ²⁷⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30643810/ Z czego IL-36 reguluje odpowiedzi limfocytów T w śluzówce jelit. ²⁷⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26813344/
• U osób z WZJG w remisji choroby, poziom Substancji P spada. ²⁷⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22398048/
• Matryptaza to preoteaza serynowa która jest obniżona w WZJG i Crohnie – jest ona b.ważna do zachowania homeostazy bariery jelitowej. Obniżają ją cytokiny prozapalne. Przywrócenie prawidłowego poziomu matryptazy przywraca integralność bariery jelitowej. ²⁸⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22081509/
• Występuje zwiększony poziom Rhodococcus spp., Shigella spp., and Escherichia oraz zmniejszony Bacteroides. Częściej występują także bakterie z grupy Campylobacter spp., Enterobacteriae, and enterohepatic Helicobacter w tkankach osób z WZJG niż u osób zdrowych. Ponadto stwierdza się iż bakterie z grupy Fusobacterim varium to te, które powodują stan zapalny w jelitach. ²⁸¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22619714/
• Poziomy arylesterazy (ARE) są niższe u osób z WZJG niż u osób zdrowych. ²⁸²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30745012/
• Problemem jest nieszczelna śluzówka makrofagów przez którą przenikają bakterie powodując zaburzenia układu odpornościowego ²⁸³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29970500/
• W IBD w początkowej fazie napływ neutrofili i ich infiltracją w stanie zapalnych śluzówki jelita powodouje fagocytozę patogennych mikrobów, leczenie śluzówki oraz spadek stanu zapalnego. Jednak zbyt duża ilość neutrofili w miejscu gdzie jest stan zapalny i ich akumulacja w śródbłonku uszkadza
  śluzówkę i zwiększa stan zapalny. ²⁸⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28857501/
• Hiperhomocysteinemia oraz niedobór folianu jak i mutacje genu TCN2 zwiększają ryzyko czy też potęgują już trwająca chorobę ²⁸⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28526947/
• Rozregulowana cytokina regulacyjna/hamująca stany zapalne TGF-beta. ²⁸⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28534191²⁸⁷⁾ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2474948/
• Bakterie patogenne typu Bacteroides aktywują stan zapalny(NF-kB) także ich przerost na pewno nie będzie sprzyjał tej chorobie jak i teoretycznie będzie zwiększał ryzyko jej powstania. ²⁸⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28583864/
• Cytokina prozapalna IL-9 jest znacznie podwyższona u osób z aktywną postacią choroby ²⁸⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28652656/ ²⁹⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29927662/
• Zaburzony jest również stan bakterii wytwarzających neuroprzekaźnik wyciszających – GABA. ²⁹¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28667430/
• Bacteroides fragilis utrzymuje homeostazę jelitową i chroni przed dysbiozą, redukuje stany zapalne i zniszczenia w jelitach. Ma działanie prewencyjne w WZJG (poprze stymulowanie ścieżki sygnałowej TLR2/IL-10). ²⁹²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28683149/
• Anemia (w tym przypadku podwyższone poziomy hemoglobiny) związana jest z niższymi poziomami hepcydyny oraz wyższymi hemoglobiny u osób z IBD. ²⁹³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28700535/
• Poodwyższony czynnik IGF-1 prowadzi do nowotworzenia i stanów zapalnych. Sugeruje się zastosowanie leków, które mogą ten czynnik obniżać w celu leczenia tej choroby. ²⁹⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29907597/
• Nadmiernie aktywne jest równiez miR-22(mikro RNA) które związane jest z wieloma chorobami autoimmunologicznymi. Promuje ono podział/namnażanie się limfocytów Th17 co sprzyja progresji IBD. ²⁹⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29880327/
• Aktywacja receptorów GABA A w obrębie błony śluzowej okrężnicy przerywa barierę jelitową i zwiększa przepuszczalność jelit co prowadzi do stanu zapalnego. Ponadto GABA może samo w sobie hamować stan zapalny(cytokiny prozapalane) co może doprowadzić do nidostatecznej eliminacji bakterii i dalszego ich nasilenia jak i nasilenia stanów zapalnych. ²⁹⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29867964/
• W jelitach osób z WZJG dominują bakterie z jamy ustnej(patogenne) Phyla Firmicutes (Streptococcus, Staphylococcus, Peptostreptococcus) i Fusobacteria (Fusobacterium). ²⁹⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30666239/
• Gluten pogarsza stan jelit w WZJG poprzez przemieszczanie się bakterii oraz osłabienie białek połączeń ścisłych które chronią przed nieszczelną śluzówką jelita. ²⁹⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30554574/
• Śmierci ulegają komórki śródbłonka krypt jelit. ²⁹⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8976873/
• Poziomy czynnika VEGF są zwiększone ³⁰⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10102229/
• Bardzo częstym problemem są zaburzenia działania nerwu błędnego(neuropatia autonomiczna) ³⁰¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8362220/
• Poziomy białek szoku cieplnego Hsp10,70 i 90 są podwyższone i ich poziom spada podczas leczenia w/w choroby ³⁰²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22297444/
• Występuje zwiększony poziom kwasów żółciowych (w porównaniu do osób zdrowych) ³⁰³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3732756/
• Poziomy hepcydyny(regulator poziomu żelaza) są znaczaco niższe u dzieci z IBD w porównaniu do osób zdrowych ³⁰⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28945637/
• Zwiększone są poziomy angiogeniny i angiopoetyny-2 oraz obniżone angiopoetyny-1 we krwii. ³⁰⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20629092/
• Wewnętrzna warstwa śluzówki esicy jest nieprzenikalna dla bakterii jednak w WZJG poprzez stan zapalny okrężnicy bakterie ją penetróją i docierają do nabłonka. ³⁰⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23426893/
• Choroba ta zwiększa ryzyko nowotworu tarczycy ³⁰⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24834246/
• Występują zaburzenia wchłaniania kwasów żółciowych. ³⁰⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1006150/
• Poziom potasu w moczu może być biomarkerem aktywności choroby ³⁰⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29273710/
• Komórki tuczne wytwarzają wysoko molekularne izoformy neutrofili a te jak wiadomo są nadmiernie pobudzone w WZJG i przyczyniają się do patofizjologii tej choroby. ³¹⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11750074/
• Znacząco pobudzona jest aktywność genu miR-425 , który pośredniczy w wytwarzaniu limfocytów Th17. ³¹¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29331376/
• Receptory cytokiny IL-25 pomagają komórkom mezenchymalnych w regeneracji nabłonka jelitowego. ³¹²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29312486/
• Zarówno komórki tuczne jak i wazoaktywny polipeptyd jelitowy VIP są regulatorami bariery jelitowej i stanu zapalnego – obydwa czynniki sa podwyższone w IBD/WZJG. ³¹³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30407703/³¹⁴⁾sci-hub.se/10.1016/j.coph.2015.11.005³¹⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1693122/
• Sugeruje się także, że zaburzona homeostaza tiolowo-disiarczkowa może także odgrywać pewną rolę w patogenezie tej choroby ³¹⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30160158/
• Problemem jest także cytokina prozapalna IL-9 której podwyższone poziomy wykrywa się u osób z WZJG zarówno we krwii jak i w lokalnie(czyli w jelicie) oraz jest ona skorelowana z poziomem aktywności choroby. Ponadto cytokina ta hamuje zdolność komórek nabłonka do gojenia się w tym hamuje ekspresję komórek połączeń ścisłych. ³¹⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30369485/
• IBD może prowadzić do powikłań nerwu wzrokowego i oczodołu co zagraża utracie wzroku(może dojść np.do stanu zapalnego nerwu pozagałkowego czy nerwu wzrokowego – demielinizacja, czy też do neuropatii nerwu wzrokowego). ³¹⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23083697/
• Występują zaburzenia kwasów żółciowych w surowicy. ³¹⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19575493/
• Aktywacja CaMKIV prowadzi do destabilizacji integralności błony jelitowej oraz do WZJG
• Białko bcl-3 odgrywa ważną rolę w regulacji bariery jelitowej. ³²⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23607276/
• Występują obniżone poziomy transferyny ³²¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29226154/
• Wysoka homocysteina i niski poziom folianu skorelowane są z ryzykiem zachorowanian a WZJG. ³²²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28981944/
• Występuje 8krotnie podwyższony poziom tlenku azotu oraz zwiększone poziomy IL-6 i MMP9 oraz neopteryny. Stwierdzono iż wysokie poziomy tlenku azotu hamują aktywację płytek krwii w tej chorobie. ³²³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28978100/
• Do stanu zapalnego najprawdopodobniej przyczynia się także metaloproteinaza MMP-13, która jest znajdowana w ponad połowie przypadków osób z WZJG w biopsji jelit w miejscu gdzie toczy się stan zapalny. ³²⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16938718/
• Wyrostek robaczkowy jest miejscem inicjującym powstanie WZJG. ³²⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16097061/
• Podwyższona leptyna w WZJG ma miejsce ze względu na cytokiny prozapalne IL-1b, TNF alfa i IL-6. Sugeruje się iż leptyna może służyć jako marker przewidujący IBD. ³²⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23211301/
• Poziomy adiponektyny, rezystyny i greliny są wyższe w WZJG niż u osób zdrowych. ³²⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16432373/
• Zaburzone są neurohormony takie jak peptyd YY ³²⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3753594/, polipeptyd trzustkowy PP czy neuropeptyd YY (NPY). Sugeruje się, iż wpływając na NPY można obniżyć stan zapalny w tej chorobie. ³²⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26431932/
• Przyczepianie się patogennych mikrobów powoduje pobudzenie limfocytów Th17 ³³⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26411289/
• Pobudzenie receptorów ?-7 nikotynowych (?-7 nAChR) (nAChR) redukuje napływ komórek prozapalnych ukladu odpornościowego czy też cytokiny IL-17A pomagając tym samym osobom w tej chorobie. Są już leki które mają to działanie takie jak enceniklina ³³¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26462538/
• Kwas arachidonowy jest związany z ryzykiem powstania WZJG ³³²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24216567/
• Osoby te mają zwiększone poziomy polipeptydu trzustkowego HPP, poziomy gastryny, hamującego polipeptydu gastrycznego GIP i motyliny są podwyższone. ³³³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/6374867/
• Poziomy wazoaktywnego peptydu jelitowego VIP w moczu osób z IBD są 2x wyższe i mogą być markerem pomiaru aktywności choroby. ³³⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/2791804/ Poziom tego hormonu w tkankach jelita jest znacząco obniżony co świadczy o stanie zapalnym śluzówki ³³⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8298608/
• U w/w osób wykrywa się prozapalne przeciwciała PGRN-Abs (autoprzeciwciała neutralizujące przeciwko progranulinie). Progranulina jeśli nie jest atakowana przez przeciwciała ma działanie przeciwzapalne zwłaszcza w zapaleniu stawów kręgosłupa. ³³⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24591016/
• Molekuła ICAM-1 powoduje napływ neutrofili do śródbłonka jelit i oczywiście stan zapalny. ³³⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16158332/
• Pobudzenie PPAR gamma hamuje WZJG poprzez zahamowane stanu zapalnego (NF-kB). ³³⁸⁾sci-hub.se/10.1002/ibd.21322
• MI-2 to selektywny inhibitor mucosa-associated lymphoid tissue lymphoma translocation-1(MALT1) który jest w stanie zwiększyć różnorodność mikrobiomu co przekłada się na obniżenie stanu zapalnego w WZJG. ³³⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30249750/
• Występuje wysokie miano przeciwciał przeciwko laktoferynie (to samo w Crohnie, reumatoidalnym zapaleniu stawów, toczniu i syndromie Sjogrena). ³⁴⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8296671/
• Występują wysokie poziomy acetylocholinoesterazy (enzym degradujący cholinę). Podanie acetylocholiny zwiększa poziom peptydu VIP w jelicie. Pobudzenie nerwu błędnego także pobudza peptyd VIP. ³⁴¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1425074/
• Często wystepują bardzo wysokie poziomy amylazy i lipazy trzustkowej. ³⁴²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1709251/
• Dipeptydyk peptydaza IV jest obniżona u osób z WZJG w stosunku do osób zdrowych. Jest to peptydaza która współdziała w aktywacji limfocytów T i promuje odpowiedź Th1. ³⁴³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11589380/
• BAFF(czynnik aktywujący limfocyty B) jest znacznie podwyższony w stosunku do osób zdrowych. Sugeruje się iż możę on regulować proces zapalny w tej chorobie i może być biomarkerem w IBD. ³⁴⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27056038/
• U osób z zaburzoną śluzówką jelita i dysbiozą dochodzi do zwiększenia się stanów zapalnych, przyczepienia się patogennych bakterii do śluzówki/nabłonka jelit pojawienia wrzodów. ³⁴⁵⁾sci-hub.se/10.1016/j.jiac.2015.07.010
• iNOS jest często pobudzone w nabłonku jelita u osób bez stanu zapalnego w tym rejonie co sugeruje iż pobudzane jest przez endotoksyny bakteryjne. Sugeruje się iż tlenek azotu NO może działać jako bariera oksydacyjna redukująca przemieszczanie się bakterii i zapewniająca obronę przed patogenicznymi mikroorganizmami ³⁴⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11304846/
• U dzieci z IBD zarówno enterocyty jak i komórki dendryczne produkują cytokiny prozapalne. Zwraca się uwagę na cytokinę IL-15 której zahamowanie może być opcją terapeutyczną w tej chorobie. ³⁴⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28797042/
• Nadmiernie pobudzona jest kinaza TAK-1 (kinaza aktywowana TGF beta). Wykazano iż jej zahamowanie niweluje symptomy chorobowe w WZJG. ³⁴⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28373409/
• Osoby te mają znacznie wyższe poziomy subklasy IgG1. ³⁴⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/2914639/
• Znacznie podwyższony jest poziom kwasu arachidonowego co powoduje zwiększoną syntezę eikozanoidów w śródbłonku jelit. ³⁵⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3665357/
• Cytokina IL-17A produkuje interferon gamma i powoduje ekspresję limfocytów T co ma negatywne działanie w WZJG z kolei komórki Th17 produkujące cytokinę IL-10 mają działanie regulujące(IL-10 produkowane przez Th17 są wtedy kiedy nie funkcjonuje cytokina IL-23). ³⁵¹⁾sci-hub.se/10.3109/08830185.2013.823421
• Jedną z komplikacji IBD są zwółknienia – wykrytu u osób z tą chorobą podwyższone poziomy laminimuy oraz obniżone poziomy kolagenu typu IV. ³⁵²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14600124/
• Problemem jest także kwas arachidonowy który jest składnikiem fosfolipidów w śluzówce jelita w której panuje stan zapalny. Stwierdza się iż występuje zwiększony metabolizm kwasu arachidonowego. ³⁵³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3117625/
• Zaburzone są także elementy układu endokanabinoidowego (zarówno w WZJG jak i w chorobie Crohna). ³⁵⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30787385/
• Mogą pojawić się przeciwciała IgA HSP-60 jako rezultat wytwarzania się białka szoku cieplnego (HSP) z uszkodzonego nabłonka jelit(to samo dzieje się w Crohnie) ³⁵⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1424286/
• U osób z WZJG wykrywa się znacznie podwyższone poziomy substancji P w tkance jelita w której panuje stan zapalny. ³⁵⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/2469561/
• Sugeruje się, iż białko szoku cieplnego (HSP32) może być funkcją adaptacyjną organizmu w śluzówce jelita chroniącą ten rejon przed uszkodzeniem u pacjentów z nieżytem żołądka i IBD. ³⁵⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15115285/
• Sugeruje się, iż reduktaza aldozy (jej zahamowanie) chroni przed aktywacją produkcji prostaglandyny E2 w raku jelita co ma działanie chemoprewencyjne ³⁵⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17300864/
• BVES to białko związane z połączeniami ścisłymi śluzówki jelita – tworzy integralność/szczelność tej powłoki. W WZJG poziomy tego białka są obniżone. ³⁵⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29907869/
• Podwyższone są także poziomy IL-34 w jelicie krętym i okrężnicy – sugeruje się iż IL-34 jest modulatorem stanu zapalnego w IBD. ³⁶⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25896238/
• Białko szoku cieplnego Yersini enterocolitiki może wywołać WZJG ³⁶¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11145291/
• Aktywacja HIF-1alfa pełni funkcje protekcyjne a z kolei aktywacja HIF-2alfa (chroniczna) zwiększa odpowiedz prozapalną powodując uszkodzenia jelita jak i nowotworzenie. ³⁶²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26812949/
• Tu z kolei badanie potwierdzające iż tlenek azotu nie jest przyczyną uszkodzenia błony śluzowej w jelicie(a przynajmniej w kolagenowym zapaleniu okrężnicy) ³⁶³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11843055/
• Obniżenie cytokiny IL-9 niweluje problemy ze stanem zapalnym. ³⁶⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29567622/
• Protein tyrosine phosphatase N2 może odgrywać ważną rolę w WZJG gdyż promuje/reguluje ona wytwarzanie cytokiny TNF alfa ³⁶⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21115548/
• czynniki wzrostu takie jak GAFP i GDNF są pobudzone w tkance jelita w której toczy się stan zapalny. ³⁶⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21235736/
• Czynnik GDNF zapobiega utracie neuronów jelitowych i łagodzi stan zapalny okrężnicy, opóźnica nadmiernie szybką perystaltykę jelit, zmniejsza nadmiernie pobudzone cytokiny prozapalne TNF alfa i IL-1beta, zmniejsza naciek leukocytów i hamuje apoptozę komórek neuralnych. ³⁶⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24462388/
• Białko Beclin1 jest podniesione (jego aktywność) w tej chorobie i jest skorelowane z postępem tej choroby jak i też koreluje z nieprawidłową regulacją autofagii w progresji choroby. ³⁶⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26885041/
• Zarówno substancja P jak i hormon VIP są obniżone w tkankach jelita osób z WZJG, a ich poziom zależny jest od stanu zapalnego. ³⁶⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9615269/
• Tu z kolei mowa o nadmiernie pobudzonym tlenku azotu który z kolei pobudza cytokiny prozapalne – IL-8 i TNF alfa. ³⁷⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9669207/
• Występuje niski poziom DHEAS we krwii. ³⁷¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9779307/
• Stwierdza się, iż zwiększona synteza leukotrientów LTB4 oraz podwyższony poziom jonów wapnia przyczynia się do patofizjologi IBD. ³⁷²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8574719/
• Obniżone są poziomy enzymu DAO ³⁷³⁾sci-hub.se/10.1002/ibd.21588
• Problematyczny może być także H2S produkowany przez nadmiar bakterii siarkowych czy też fermentacje aminokwasów prowadząc do problemów z detoksem, zaburzeń oksydacji maślanu i stanu zapalnego jelit. ³⁷⁴⁾sci-hub.se/10.1136/gut.39.1.1
• Marker/czynnik TREM1 jest dobrym biomarkerem określającym czy terapia anty TNF alfa może przynieść pozytywne rezultaty. ³⁷⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30685385/
• W IBD poziom indukowanej syntazy tlenku azotu (iNOS) jest inny w leukocytach we krwii u osób z aktywną i nieaktywną w/w chorobą. ³⁷⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30774818/
• W IBD w przypadku remisji choroby poziomy aktywności genów cytokin IL-12A i IL12-B różnią się w porównaniu do stanu zaostrzenia tej choroby i sugeruje się iż może być to potencjalny biomarker. ³⁷⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30774807/
• Osoby z IBD mają wyższe ryzyko zaburzeń erekcji niż osoby zdrowe. ³⁷⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26863266/

Co pomaga/leczy wrzodzejące zapalenie jelita grubego (WZJG)

• Facealibacterium prausnitzii wywiera działanie ochronne i terapeutyczne na zapalenie okrężnicy wywołane DSS u myszy, prawdopodobnie poprzez hamowanie różnicowania Th17 i wydzielania IL-17A w osoczu i tkankach śluzówki okrężnicy. Może również złagodzić zapalenie okrężnicy u myszy poprzez obniżenie poziomu IL-6 i zapobiegać zapaleniu okrężnicy poprzez podwyższenie poziomu IL-4. ³⁷⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27298563/
• Cytokina IL-36 jest podwyższona w miejscu zwłóknień jelita u osób z IBD. Zahamowanie genu tej cytokiny powoduje redukcję stanu zapalnego jelita oraz jego zwłóknienia. Sugeruje się wynalezienie leków blokujących receptor IL36. ³⁸⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30452921/
• Substancja alfa mangostan z owocu mangostanu zaostrza problemy związane z WZJG przyczyniając się między innymi do pogłębienia dysbiozy ³⁸¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24668769/ Z kolei tutaj zaprzeczenie wcześniejszego badania – alfa mangostan niweluje problemy związane z WZJG ze względu na hamowanie stanu zapalnego w jelicie (NFkB). ³⁸²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28601023/
• Resweratrol może być bardzo pomocny w WZJG – dowiedziono iż reguluje on stosunek limfocytów Treg/Th17 oraz sygnalizację HIF-1alfa/mTOR. ³⁸³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26074695/ Hamuje stan zapalny (TNF alfa, IL1-beta, PGES-1, COX-2, iNOS oraz zwiększa IL-10). ³⁸⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20132809/
• Zahamowanie indykowanej syntazy tlenku azotu (iNOS) oraz cykooksygenazy 2 (COX-2) chroni słuzówkę jelita. ³⁸⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17943250/
• IGF-1 (insulinowy czynnik wzrostu) przyczynia się do naprawy śluzówki poprzez ścieżkę ERK. ³⁸⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26362717/
• Podejrzewa się, iż zablokowanie chemokiny CXCL9 może przynieść pozytywne wyniki w leczeniu umiarkowanej postaci tej choroby ³⁸⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30393811/
• Zahamowanie cytokiny IL-9 może zniwelować WZJG(poprzez polepszenie bariery jelitowej a zwłaszcza połączeń ścisłych). ³⁸⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27837255/
• Niskie poziomy spożywanych węglowodanów mogą wręcz cofnąć chorobę ³⁸⁹⁾sci-hub.se/10.1016/s0140-6736(66)91520-0
• W chronicznej fazie choroby mogą pojawić się podwyższone poziomy leptyny które mogą doprowadzić do anoreksji lub utraty wagi. ³⁹⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15012781/ Zastosowanie antagonistów leptyny może pomóc w tej chorobie(np.EGCG) ³⁹¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23726523/
• Wyższe spożycie omega 3(DHA) i niższe kwasów tłuszczowych omega-6(kwas arachidonowy) matki w ciąży może lepiej wpływać na stan jelit nowonarodzonego dziecka ³⁹²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26246200/ Ponadto omega-3 obniżają poziomy tlenku azotu, który w nadmiarze jest prozapalny w tej chorobie. ³⁹³⁾sci-hub.se/10.1097/MEG.0b013e32833be8d1
• Punica granatum ma w sobie sporo kwasu elagowego – wykazuje działanie przeciwwrzodowe poprzez stabilizację komórek tucznych, działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne. ³⁹⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19367659/
• U osób z WZJG poziomy homocysteiny są podwyższone, a melatoniny – obniżone. ³⁹⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21763296/ ³⁹⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20480528/ Podwanie folianu nic nie daje i przez brak takiej interwencji może dojść do do problemów z koagulacją krwii(zbyt gęsta). Moja podpowiedz w tym temacie to zastosowanie folianu w postaci plastrów z patchmd.com (jako ze wchłanianie tej witaminy z jelita jest fatalne u osób z WZJG). Postać transdermalna charakteryzuje się niezwykle wysoką biodostępnością. ³⁹⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16677162/
• Estradiol poprzez wpływ na receptor estrogenowy beta wykazuje działanie przeciwzapalne na śluzówkę jelita(redukuje TNF alfa) – wzmaga aktywność mucyny 2 (MUC2) oraz pobudza molekuły połączeń ścisłych oraz hamuje cytokiny prozapalne. ³⁹⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30400733/ pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25962374/
• Badanie na osobach z Argentny z którego wynika iż stany zapalne jelit są znacznie częstsze u osób z niskim poziomem D3 oraz osoby te znacznie częściej wymagają hospitalizacji. ³⁹⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30540081/⁴⁰⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30284908/ ⁴⁰¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30221147/⁴⁰²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30587439/⁴⁰³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30221147/ ⁴⁰⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24212042/ Inne badanie pokazuje, iż poziom witaminy D3 jest związany z poziomem stanu zapalnego i aktywności WZJG. Suplementacja D3 zmniejsza stan zapalny i polepsza symptomy chorobwe. ⁴⁰⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30229839/ ⁴⁰⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29324259/ Ponadto poza zbijaniem stanów zapalnych w WZJG zwiększa ilość bakterii z gatunku enterobacteriaceae ⁴⁰⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29726893/ Kolejne badanie podkreśla zwiazek stanu zapalnego jelit z niedoborem D3 ⁴⁰⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26031421/ Inne z kolei stwierdza, iż witamina D3 reguluje poziomy białek polączeń ścisłych oraz hamuje cytokiny prozapalne. ⁴⁰⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27207502/
• Dzieci ze stanami zapalnymi jelit mają niedobory witaminy D3 – warto status tej witaminy zdecydowanie podnieść znacznie powyżej wiele lat temu sugerowanego 30ng/ml ⁴¹⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30697514/
• VSL#3 to zestaw bakterii probiotycznych znanych w Polsce pod nazwa Vivomixx. Mogą one przyczynić się do cofnięcia WZJG czy też podtrzymaniu stanu remisji. ⁴¹¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24280877/⁴¹²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24918321/⁴¹³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22926120/ ⁴¹⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18782075/
• Cynk odgrywa ważną rolę w naprawie skaleczeń, regeneracji tkanek i odpowiedzi immunologicznej. Jego niedobóry notowane są u osób z IBD. Wykazano, iż osoby z zarówno WZJG jak i chorobą Crohna i niedoborem cynku są w gorszym stanie niż osoby z prawidłowym poziomem tego minerału. Po podniesiniu status cynku w organizmie w/w osobom polepsza się. ⁴¹⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27930412/
• Niacyna chroni przed WZJG – bardzo skuteczne okazują się lewatywy z tą witaminą(u osób z umiarkowaną postacią choroby). ⁴¹⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28341703/
• Xifaxan to jeden z bezpieczniejszych antybiotyków stosowany między innymi do leczenia encefalopatii wątrobowej, IBD, infekcji clostridium difficile czy WZJG. ⁴¹⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30805802/
• EGCG hamuje wytwarzanie się cytokiny zapalnej IL-6 oraz reguluje poziom komórek Treg i Th17 w przypadku WZJG. Sam pamietam w jak świetnym stanie miałem jelita,umysł i motywację kiedy piłem z 5x zieloną herbatę w jaśminem(jaśmin ma także pozytywny wpływ na nadmiernie podniesiony poziom Th17/IL-17, EGCG z kolei łagodnie ale wyraźnie podnosi poziomy dopaminy) – muszę do niej jak najszybciej wrócić. ⁴¹⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26668622/
• Nikotyna hamuje stan zapalny jelita grubego wywołanego przez toksynę A clostridium difficile ale nie hamuje stanu zapalnego jelita krętego. Osobiscie polecam gumy nikotynowe (2mg – sam rzuję połowę takiej gumy). Działa także ochronnie w WZJG. ⁴¹⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26881175/
• Autofagia – chroni utrzymanie prawidłowej flory bakteryjnej przed stanem zapalnym i pobudza wywarzanie się mucyny. ⁴²⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26149685/
• Wywar Pulsatilla ⁴²¹⁾sci-hub.se/10.3892/mmr.2016.5358
• Neuropeptyd Glial-derived neurotrophic factor (GDNF)
• Triptolid to substancja zawarta w zielu Tripterygium wilfordii, która hamuje cytokinę prozapalną IL-6 w WZJG wykazując tym samym efekt terapeutyczny. ⁴²²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28962154/
• Inhibitory syntazy tlenku azotu (iNOS) ⁴²³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15369194/
• Możliwe że infekcja h.pylorii ⁴²⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25742401/
• Egzogenna fosfataza zasadowa ⁴²⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25400448/
• Dodawanie do diety otrębów owsianych zwiększa poziomy maślanu w jelicie. ⁴²⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12769445/ a maślan redukuje stany zapalne poprzez zahamowanie sygnalizacji interferon gamma/STAT1. ⁴²⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14517348/
• kwas UDCA – obniża ryzyko rozwinięcia się raka jelit u osób z WZJG. ⁴²⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12671884/
• Agoniści receptorów PPAR gamma ⁴²⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23651165/⁴³⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23388479/
• Kwas taurohyodeoksycholowy z Pulvis Fellis Suis wykazuje działanie protekcyjne względem tej chorobby poprzez prawdopodobnie działanie przeciwzapalne. ⁴³¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21925164/
• Irydoidy glikozydowe z liści Folium syringae – mają działanie protekcyjne poprzez hamowanie apoptozy komórek śródbłonka oraaz blokade ścieżki sygnalizacyjnej NF-kB(stan zapalny) ⁴³²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21931839/
• Kwas chenodeoksycholowy ⁴³³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25933978/
• Zdecydowanie kolagen typu 1 jak i jego hydrolizat poprzez obniżenie czynnika VEGF, stanów zapalnych spowodowanych cytokinami TNF alfa, IL-1beta i IL-6 zmniejsza uszkodzenia błony śluzowej i przyspiesza jej regenerację. Tutaj polece konkretny produkt – kolagen w puszce(proszek) firmy Aliness ⁴³⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27185300/
• Kiełki jęczmienia poprzez hamowanie stanów zapalnych (TNF alfa, IL6 i 8). ⁴³⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21367884/
• Mieszanka ziół chińskich o nazwie HMPL-004 w dawce 1200mg/dziennie jest w stanie doprowadzić do remisji choroby ⁴³⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21114791/
• Klejną opcją terapeutyczną może być zahamowanie produkcji IL-21 gdyż cytokina ta powoduje wydzielanie się metaloproteinaz przez fibroblasty. ⁴³⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16682426/
• Zahamowanie cytokiny prozapalnej IL-13 także może pomóc ⁴³⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30460209/
• Hormon VIP w formie nanoczątek⁴³⁹⁾ pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28991483/
• Mikstura ziół Cinnamomi Cortex i Bupleuri (korzeń) (30?mg/kg) ⁴⁴⁰⁾ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5606053/
• Bifidobakterium longum ⁴⁴¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29276171/
• Unikanie nabiały z tego względu iż wykrywa się u osób z WZJG krążące przeciwciała przeciwko białkom mleka krowiego. ⁴⁴²⁾sci-hub.se/10.1136/bmj.2.5454.142
• Rosiglitazone to lek przeciwcukrzycowy który nie tylko niweluje stan zapalny w jelitach ale i pełni funkcje protekcyjną w WZJG poprzez pobudzenie ekspresji PPAR gamma i obniżenie NF-kB i TNF alfa. ⁴⁴³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23125852/
• inhibitory FAAH (Hydroksylaza amidów kwasów tłuszczowych) ⁴⁴⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24530133/
• Gallotannin corilagin to substancja pochodzącą między innymi z rośliny Caesalpinia coriaria, która ma właściwości ochronne względem jelita w WZJG(hamuje stan zapalny). ⁴⁴⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24200352/
• Mangrove Rhizophora apiculata hamuje mieloperoksydazę(MPO), zwiększa enzymy antyoksydacyjne (SOD, GSH), redukuje peroksydy lipidowe, tlenek azotu, MPO, dehydrogenazę mleczanową, iNOS, COX-2, TNF alfa – innymi słowy – generalnie stan zapalny. ⁴⁴⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24269623/
• Czynnik wzrostu GDF11 hamuje wydzielanie cytokiny prozapalnej IL-1beta i inflammasomu NLRP3 wykazując działanie lecznicze w WZJG. ⁴⁴⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30188752/
• Czynnik VEGF stymulując angiogeneze wspiera gojenie się wrzodów i wykazuje działanie gastroprotekcyjne ⁴⁴⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18031160/ W tym momencie zasugerowałbym zastosowanie peptydu BPC-157 – dlaczego?poczytaj o nim więcej w moim artykule na jego temat. 
• Zahamowanie ścieżki sygnałowej mTOR i pobudzenie autofagi. ⁴⁴⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30170968/
• 3,3′-diindolylmethane (DIM) zmniejsza poziomy komórek Th2/Th17 i zwiększa Treg przez co niweluje symptomy chorobowe. ⁴⁵⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23085552/
• Palmatine to alkaloid , który hamuje/reguluje ekspresję enzymu katabolizmu aminokwasu tryptofanu (IDO-1) przez co niweluje uszkodzenia jelit, hamuje dysbiozę jelitową i poprzez regulację tryptofanu posiada działanie terapeutyczne w WZJG. ⁴⁵¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30243842/
• Akupunktura i elektroakupunktra zdecydowanie pomaga. ⁴⁵²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29071999/
• Lewatywy z karnozyny cynkowej przyspieszają gojenie się śluzówki jelita w WZJG. ⁴⁵³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24286534/
• Gymnema Sylvestre niweluje skutki WZJG poprzez działanie antyoksydacyjne i przeciwzapalne. ⁴⁵⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24507431/
• Polisacharydy z Lycium barbarum i Astragalus membranaceus nie tylko mają właściwości protekcyjne ale i również promują regenerację bariery jelitowej. ⁴⁵⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24548752/
• Hormon głodu – grelina, przyspiesza gojenie się ran w WZJG. ⁴⁵⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19617644/
• Qingchang Huashi to mieszanka ziół chińskich, która poprawia symptomy chorobowe. ⁴⁵⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23469594/
• Inhibitor enzymu cholinoesterazy riwastygmina (ciekawe czy inne inhibitory tego enzymu też tak działają) redukuje stan zapalny w układzie pokarmowym. ⁴⁵⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23469045/
• miRNA-15 które reguluje stan zapalny w WZJG. ⁴⁵⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30513523/
• Mieszanka ziołowa składająca się z Radix Astragali Mongolici, Indigowood
  Root, Indigowood Leaf, Endoconcha Sepiae, Bletilla striata,
  Cirsium japonicum, and Common Cephalanoplos Herb ⁴⁶⁰⁾sci-hub.se/10.1155/2017/7323129
• Tamarind xyloglucan to jadalny polisacharyd który wykazuje działanie mukoadhezyjne,przeciwzapalne i tym samym lecznicze w WZJG. ⁴⁶¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30555535/
• Możliwe że androgeny(testosteron) poprzez redukcję stanów zapalnych (cytokin TNF alfa, IL-1b, IL-6 i CRP). Oczywiście terapia testosteronem u kobiet odpada. ⁴⁶²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30558178/
• Olej z emu naprawia uszkodzenia tkanek w WZJG w tym ma pozytywny wplyw na krypty(ich głębokość) w śródbłonku jelita. ⁴⁶³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22147247/ Ma także działanie przeciwrakowe w nowotworze jelit ⁴⁶⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29214422/
• Aktywacja receptora RXR (niweluje stan zapalny wywołany nadpobudliwymi monocytami) ⁴⁶⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30590577/
• Kuracje przeciwpasożytnicze ⁴⁶⁶⁾sci-hub.se/https://ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4403024
• Aminokwasy siarkowe mają tendencje do fermentacji w WZJG. Nadmiar bakterii fermentujących takowe aminokwasy prowadzi do zaburzeń detoksu siarki w sluzówce jelita i może prowadzic do stanów zapalnych i uszkodzeń śródbłonka. Dieta która wyklucza produkty siarkowe może pomóc. sci-⁴⁶⁷⁾hub.se/10.1016/s0140-6736(05)61120-8
• Olej z otrębów ryżowych oraz olej z pestek peprzycy siewnej (Garden cress)wykazują działanie lecznicze (redukcja wielu mediatorów stanu zapalnego) w tej chorobie. ⁴⁶⁸⁾sci-hub.se/10.1007/s00384-013-1785-7
• Połączenie mirry, ekstraktu z kwiatów rumianku i kawy Coffeae carbo może być stosowane jako leczenie uzupełniające w terapii podtrzymującej ⁴⁶⁹⁾sci-hub.se/10.1055/a-0824-0861
• Fermentowany jęczmien bogaty jest w glutamine ,hamuje komórki tuczne w śluzówce i chroni przed uszkodzeniami tego rejonu jelita. ⁴⁷⁰⁾sci-hub.se/10.5114/pg.2015.52753
• Zahamowanie COX-2 może pomóc (poprzez redukcję cytokin prozapalnych). ⁴⁷¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30082707/
• Stan niedotlenienia poprzez hamowanie szlaku mTOR/NRLP3 i promowanie autofagii (w chorobie Leśniowskiego-Crohna takżę łagodzi stan zapalny jelit). ⁴⁷²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28740109/
• Zwłóknienia mogą zostać zahamowane poprzez agonistów receptorów PPAR gamma
• ACF7 występująca w organiźmie ludzkim, ma wpływ na połączenia ścisłe i gojenie się ran. ⁴⁷³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28541346/
• Inhibitory JAK1 ⁴⁷⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28790099/
• Aminokwasy takie jak glutamina, aminokwasy siarkowe, tryptofan działając na różne mechanizmy (⁴⁷⁵⁾https://sci-hub.se/10.3390/nu9090920) w biochemii organizmu polepszają stan zdrowia w tej chorobie ⁴⁷⁶⁾sci-hub.se/10.3390/nu9090920
• Dieta AIP (protokół autoimmunologiczny) polepsza symptomy w tej chorobie ⁴⁷⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28858071/
• Agoniści (czyli coś co pobudzi) recepotorów witaminy D3 – VDR, mogą przywrócić prawidłowe funkcjonowanie limfocytyów Treg, które są zaburzone w tej chorobie. ⁴⁷⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28881831/
• Ekstrakt z żołądka wieprzowego. ⁴⁷⁹⁾sci-hub.se/10.1007/BF03001344
• Błona śluzowa jelita wieprzowego w niskich dawkach ⁴⁸⁰⁾sci-hub.se/10.1016/s0002-9610(48)90212-8
• Witamina B12 w zastrzykach (2 przypadki wyleczenia) ⁴⁸¹⁾sci-hub.se/10.1016/s0140-6736(51)91598-x
• Bifidobakterie ⁴⁸²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30704039/
• Streptococcus thermophilus MN-BM-A0 i wytwarzany przez niego egzopolisacharyd (EPS) poprzez redukcję stanu zapalnego w jelitach i poprawę stanu bariery jelitowej. ⁴⁸³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30708992/
• Możliwe, że sidenafil poprzez działanie antyoksydacyjne ⁴⁸⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22303952/
• Nasiona Garcinia kola(ekstrakt) redukuje uszkodzenia jelita i hamują inflitrację neutrofili. Ma działanie antywrzodowe. ⁴⁸⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22416650/
• Proantocyjanidy z pestek winogron modulują NF-kB(czyli stan zapalny) w tej chorobie. ⁴⁸⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25134774/
• Qingchang to postaci czopków może zniwelować nieszczelną śluzówkę jelita i polepszyć gojenie się wrzodów. ⁴⁸⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21066896/
• Żeń szen Panax notoginseng zwiększa regenerację śluzówki jelita, hamuje stan zapalny(IL-6,TNF alfa, MPO i HIF-1alfa i zwiększa IL-4 i IL-10 oraz enzym antyoksydacyjny SOD).⁴⁸⁸⁾ pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29307991/
• L. plantarum ZDY2013 zwiększa poziomy L.animalis, B.bifidum WBIN03 z kolei lachnosaceae bacterium COE1. Obydwie interwencje są przydatne w WZJG gdyż modyfikując w ten sposób florę bakteryjną są w stanie wyregulowac stan zapalny i stres oksydacyjny. ⁴⁸⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29401402/
• L. plantarum AN1 ⁴⁹⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29414641/
• Polisacharydy z Dendrobium Officinaleon hamują aktywację inflammasomu NLRP3 i beta arrestyny1 in vitro i in vivo co daje efekt terapeutyczny w tej chorobie. ⁴⁹¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29421053/
• Skórka Yuzu (Citrus junos Tanaka) działa antyoksydacyjnie i przeciwzapalnie w WZJG. ⁴⁹²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29459515/
• Ekstrakt z Portulaca przywraca poziomy PPAR gamma co niweluje WZJG, chroni przed apoptozą komórek, niweluje stan zapalny. ⁴⁹³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29483924/
• Agaricus blazei to grzyb medyczny, który produkwany jest w formie suplementy o nazwie AndoSan. Polepsza on problemy związane z chorobą ⁴⁹⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26933886/ Zmniejsza poziomy kalprotektyny we krwii i w kale(czyli obniża stan zapalny). ⁴⁹⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21129005/ Wg medycyny ludowej ma działanie pomagające w tej chorobie ⁴⁹⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24292582/
• Flawonoidy z Hedyotis diffusa Willd wykazuje działanie przeciwzapalne poprzez zahamowanie ścieżek NF-kB i MAPK. ⁴⁹⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26998046/
• Olejek CBD redukuje ekspresję białek S100B i iNOS, wpływa na GLIOZĘ, zapobiega stanowi zapalnemu i redukuje uszkodzenia jelita poprzez ścieżkę PPAR gamma ⁴⁹⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22163000/
• Ekstrakt z aronii poprawia skutki uboczne choroby,chroni jelito, niweluje stan zapalny (PGE2, NO, IL-6, TNF alfa). ⁴⁹⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28677983/
• Sfermentowana formuła chińska KIOM-MA-128 chroni przed tą chorobą i sugeruje się iż może nadawać się do jej leczenia. (wspiera połączenia ścisłe, hamuje stan zapalny). ⁵⁰⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28679372/
• Lewatywy z oleju z pestek winogron wykazują działanie antyoksydacyjne. ⁵⁰¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28713708/
• Wasabia japonica (nalewka) hamuje stany zapalne i powoduje regenerację połączeń ścisłych jelit. ⁵⁰²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28726958/
• Huangqin-Tang to formuła ziołowa pochodząca z TCM używana w Chinach od tysięcy lat. Wiele badań potwierdza jej skuteczność w WZJG. ⁵⁰³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28690663/
• Kwas chlorogenowy to polifenol który wykazuje działanie przeciwzapalne. Ma on pozytywne działanie na mikrobiom(zmniejsza ilość patogennych bakterii i zwiększa tych dobrych). Zwiększa poziomy Akkermansia – bakterii która chroni śluzówkę jelita. Zmniejsza stany zapalne. ⁵⁰⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28661454/
• Rhein to formuła medycyny chińskiej która stosowana jest na między innymi problemy z układem pokarmowym i badania potwierdzają,iż wykazuje działanie przeciwzapalne(iNOS,NF-kB,COX-2,NALP3, IL-1b) w WZJG ⁵⁰⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28652704/
• Ekstrant z mangostanu redukuje symptomy chorobowe między innymi poprzez zahamowanie stanu zapalnego (NF-kB). ⁵⁰⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28654307/
• Chang-An-Shuan niweluje symptomy tej chorobby (krwawy stolec,biegunki, utratę wagi ciała), poprawia integralność śluzówki jelita, hamuje stan zapalny. ⁵⁰⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28619075/
• Streptococcus thermophilus NCIMB 41856 promuje prawidłowe funkcjonowanie śluzówki jelit,redukuje translokacje bakteryjną, redukuje nadmierną stymulację immunologiczną i stan zapalny. Dzięki temu możliwa jest regeneracja śluzówki, redukcja krwawienia jelitowego i utrata wagi. ⁵⁰⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28618865/
• Geniposide to substancja występująca w Gardenia jasminoides – jest to irydoid glikozydowy, który hamuje stan zapalny (poprzez NF-kB i ścieżkę PPAR gamma in vitro i in vivo), reguluje połączenia ścisłe (zonuline i okludynę). ⁵⁰⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28595080/
• Terpinen-4-ol to substancja z drzewa herbacianego. Hamuje aktywację inflammasomu NLRP3 w jelicie, ma pozytywny wpływ na kompozycję mikrobiomu. ⁵¹⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28553294/
• Averrhoa bilimbi (ekstrakt z owocu) wykazuje działanie antyoksydacyjny, redukuje poziomy tlenku azotu, zwiększa poziomy SOD i glutationu w tkankach jelita wykazując tym samym pozytywne działanie w WZJG. ⁵¹¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28531922/
• Lagerstroemia specios(liście) chroni przed stanem zapalnym i zniszczeniem tkanek jelita, redukuje peroksydację lipidów i przywraca prawidłowy poziom antyoksydacyjny w tkankach tego organu. ⁵¹²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28469784/
• Alkohol Patchouli hamuje stan zapalny, wspiera integralność bariery jelitowej, hamuje śmierć komórkową, hamuje katabolizm tryptofanu. ⁵¹³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28456683/
• Harpagophytum procumbens (korzeń,ekstrakt) moduluje stan zapalny, stres oksydacyjny i odpowiedź układu odpornościowego w tej chorobie. ⁵¹⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28447368/
• Ekstrakt z liścia oliwnego jest bogaty w oleuropeinę. Hamuje ona uszkodzenia związane ze stanem zapalnym, redukuje infiltrację komórek CD3,4 i 20 oraz zwiększa CD68. ⁵¹⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28420140/
• Huangqin (wywar) poprzez modulację mikrobioty redukuje stan zapalny w WZJG (Zwiększa poziomy lactococcusa i obniża desulovibrio i helicobactera). ⁵¹⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28415628/
• Apigenina hamuje uszkodzenia jelita w WZJG – obniża poziomy mediatorów stanu zapalnego, zmniejsza metaloproteinazę 3 (MMP-3), IL-1B,TNF alfa, ścieżkę inflammasomu NLRP3, IL-18, reguluje kaspazę 1 i 11 oraz NF-kB i STAT3 in vitro i in vivo(co ma przełożenie na zahamowanie między innymi kancerogenozy) ⁵¹⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27012631/⁵¹⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29245972/
• Spożywanie tłuszczy omega3/omega6 w stosunku 1:3 przynosi pozytywne korzyści zdrowotne w tej chorobie. ⁵¹⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11898774/ Niwelują one symptomy chorobowe ⁵²⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30489199/ Zwiększa hematokryt i poziomy hemoglobiny, niweluje erozję nabłonka w WZJG. ⁵²¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22054266/
• Olej MCT zwiększa ryzyko stanu zapalnego jelit ze względu na zwiększenie stresu oksydacyjnego i pobudzenie syntezy IL-8 w komórkach nabłonka jelit. Z kolei olej z oliwek dzięki hydroxytyrozolowi przynosi poprawę. ⁵²²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27016717/
• Granulki Kuijie polepszają symptomy chorobowe w tym produkcje mucyny, biegunki, krew w stolcu, bóle w podbrzuszu i parcia na kał. Obniżają one poziomy TGF-beta1 i Smad7 i zwiększają ekspresję TGF-betaRII i Smad4. ⁵²³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27019660/
• Polifenole z mango hamują ścieżkę IGF-1R-AKT/mTOR natomiast polifenole z granatu obniżają mTOR poprzez ścieżkę ERK1/2. Obydwa typy polifenoli pełnią funkcje protekcyjną w WZJG. ⁵²⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27028006/
• Yupingfeng to chińska formuła w proszku mająca działanie przeciwzapalne w WZJG która reguluje jelitowe ilości komórek enterochromafina i poziom 5-HT(serotonina). ⁵²⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26729955/
• Ekstrakt z liści Agave americana działa przeciwwrzodowo, hamuje mieloperoksydaza(MPO), peroksydację lipidów. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26730148/
• Substancja Amentoflavone może pełnić funkcje protekcyjną w WZJG ze względu na działanie antyoksydacyjne i przeciwzapalne. ⁵²⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24126114/
• Dihydrotanshinone I to substancja występująca w Dan Shen (zioło Tradycyjnej Medycyny Chińskiej). Niweluje chorobę poprzez zahamowanie mediatorów stanu zapalnego. ⁵²⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29496522/
• Owoc Ziziphus spina-christi chroni przed powstaniem WZJG ale i też jest pomocny w przypadku już istniejącej choroby (redukuje stan zapalny w jelicie). ⁵²⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29518435/
• Sesbania grandiflora może pełnić funkcje protekcyjną w tej chorobie poprzez działanie antyoksydacyjne(in vivo i in vitro) oraz przeciwzapalną (redukuje TNF alfa i IL-6). ⁵²⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29530609/
• Ampelopsis grossedentata może pełnić funkcje protekcyjne poprzez zahamowanie ścieżki IRAK1/TRAF6/NF-kB (zatem funkcja przeciwzapalna). ⁵³⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29632421/
• Vinpocetyna chroni przed spadkiem glutationu i normalizuje poziomy cytokiny przeciwzapalnej IL-10. Niweluje aktywację NF-kB i tym samym IL-1b, TNF alfa i IL-33 w jelicie. Posiada działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe, antyoksydacyjne. ⁵³¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29633103/
• Alpinetyna to flawonoid wyizolowany z Alpini katsumadai która posiada działanie antybakteryjne, przeciwzapalne i przeciwnowotworowe. W WZJG alpinetyna obniża stan zapalny o stres oksydacyjny oraz reguluje ekspresję połączeń ścisłych śluzówki jelita. ⁵³²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29661352/
• Polygonum cuspidatum zwiększa poziomy przeciwzapalnej IL-10 i redukuje cytokiny prozapalne IL-1b, IL-6, TNF alfa. Zwiększa poziomy enzymów antyoksydacyjnych SOD, CAT i peroksydazy glutationówej oraz obniża MDA,Bcl-2, NF-kB,MPO. ⁵³³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29695964/
• Plumieride to irydoid glukozydowy wyizolowany z Alamanda cathartica (z kwiatu) wykazuje działanie przeciwzapalne w WZJG ⁵³⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29710467/
• Likochalkon A to substancja z lukrecji która hamuje stan zapalny (NFkB) oraz działa cytoprotekcyjnie (podnosi status białka Nrf2) ⁵³⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29710547/ Glabridyna z kolei(flawonoid) z lukrecji wykazuje działanie przeciwzapalne w tej chorobie. ⁵³⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28707183/
• Berberrubine to jeden z metabolitów berberyny który wykazuje takie same pozytywne właściwości w WZJG co berberyne jednakże nie potrzebuja jej używać w tak dużych dawkach jak berberyny. Wspiera integralność śluzówki jelita i hamuje stan zapalny. ⁵³⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29538417/
• Tong-Xie-Yao-Fang ma właściwości przeciwzapalne oraz promuje regenerację śluzówki jelita poprzez wpływ na receptor CRH R2 ⁵³⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29713130/
• Andrographis i zawarte w nim andrografolidy które hamują limfocyty Th1/Th17 i promują wzrost Th2. Ponadto obniżają IL-23 i interferon gamma. ⁵³⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29749556/⁵⁴⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29511440/ Hamuje NF-kB, TNF alfa i IL-6. ⁵⁴¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29475099/⁵⁴²⁾sci-hub.se/10.1053/j.gastro.2011.08.017
• Daikenchuto chroni przed stanem zapalnym w jelicie. ⁵⁴³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28210268/
• Polifenole z granatu poprzez modulację ścieżki mIR145/p70S6K/HIF1alfa wykazuje działanie przeciwzapalne oraz redukuje wrzody w WZJG. ⁵⁴⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28282584/
• Bifidobacterium bifidum 231 działa immunomodulacyjnie poprzez zwiększenie statusu cytokiny IL-10, obniża tlenek azotu i IL-1b oraz zwiększa glutation. ⁵⁴⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28159236/
• Kwas oleopalmitynowy obniża stan zapalny (po 8 tygodniach). ⁵⁴⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28185444/
• Belamcanda chinensis z której mangiferyna hamuje stan zapalny (obniża TNF alfa i IL-17) oraz posiada działanie antyoksydacyjne ⁵⁴⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28337639/
• Substancje z Centella asiatica (madecassic acid) przywraca balans limfocytów Th17/Treg poprzez ścieżkę PPAR gamma/AMPK/ACC1. ⁵⁴⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28358365/
• Menthol poprzez obniżenie wielu markerów stanu zapalnego czy redukcji wrzodów. ⁵⁴⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28322843/
• Tripterygium wilfordii hamuje stan zapalny, promuje gojenie się śluzówki. Mechanizm działania polega na hamowaniu ekspresji TLR4, NF-kB,TNF alfa i IL-1b. ⁵⁵⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27266354/
• Bakteria probiotyczna B. bifidum PRL2010 wykazuje działanie protekcyjne w tej chorobie oraz powoduje aktywację wrodzonego układu odpornościowego ⁵⁵¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27604252/
• Portulaca oleracea (ekstrakt) wykazuje działanie przeciwzapalne in vitro i in vivo poprzez modulację cytokin prozapalnych TNF alfa, IL-6, IL-1b. ⁵⁵²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29579933/
• Baishaoqiwu niweluje uszkodzenia jelita zachodzące w WZJG (niweluje stan zapalny – NF-kB i TLR4). ⁵⁵³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27107073/
• Morinda officinalis (korzeń) redukuje negatywne skutki WZJG, hamuje stan zapalny, niweluje biegunki. ⁵⁵⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28824631/
• Pigułki Guchangzhixie to Chińska formuła ziołowa składająca się z 6 ziół. Hamuje stany zapalne,redukuje poziom serotoniny w jelitach(jest jej nadmiar w WZJG) oraz hamuje hiperplazję komórkową. ⁵⁵⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28845184/
• Kwas karnozynowy zapobiega zahamowaniu genów Nrf2, zwiększa poziomy glutationu i dysmutazy nadtlenkowej(SOD) oraz obniża poziomy MDA i iNOS. ⁵⁵⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28887507/
• Fagopyrum cymosum hamuje stany zapalne (NF-kB) i pod tym względem jest lepszy od salicylazosufapirydyny ⁵⁵⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29201175/
• Cirsium japonicum i jeden z flawonów diglikozydowych hamują stan zapalny(produkcję tlenku azotu, cytokinę prozapalną IL-1b, TNF alfa, iNOS, IL-8). ⁵⁵⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29200737/
• Indigo naturalis pomimo że wykazuje poprawę kliniczną u osób z WZJG to przy dawkowaniu 0.5-2g/dziennie może powodować podwyższenie prób wątrobowych oraz nadciśnienie tętnicze – uważam iż jest to kwestia dawki, którą należy dobrać pod siebie. ⁵⁵⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29174928/
• Polisacharydy z Chrysanthemum morifolium Ramat wspiera wzrost pożytecznych mikrobów i redukuje patogenne modulując tym samym dysbalans mikrobioty oraz przywraca prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. ⁵⁶⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29113344/
• Dym tytoniowy powoduje zmiany(pozytywne) limfocytów CD4/CD8 i w poziomie limfocytów B we krwii jak jelitach. Stwierdza się iż pelenie (popalanie bardziej niż palenie!) pełni funkcję protekcyjną w tej chorobie. ⁵⁶¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28812128/
• Ekstrakt z liści Eucommia ulmoides chroni przed WZJG a jak już się pojawi to redukuje symptomy tej choroby. ⁵⁶²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29863075/
• Olej z Camellia oleifera reguluje układ antyoksydacyjny, ma pozytywny wpływ na kompozycje mikrobiomu. ⁵⁶³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29895146/
• Maliny redukują ryzyko raka jelita oraz zmniejszają problemy związane z WZJG. ⁵⁶⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29897487/
• Jaogdy redukują stan zapalny (NFkB,COX-2 i IL-1b w świetle jelita), działają antyoksydacyjnie. ⁵⁶⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26878787/
• Błonnik z kiełkującego jęczmienia niweluje stan zapalny okrężnicy, zwiększa produkcję maślanu, moduluje mikrobiotę ⁵⁶⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11207896/ ⁵⁶⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11744999/
• Laminarin i fucoidan to polisacharydy z alg które poprawiają mikrobiom (redukują ilość enterobacteriaceae) dzięki czemu poprawia się ilość biegunek i obniża się stan zapalny(wewnątrzjelitowa cytokina prozapalna IL-6). ⁵⁶⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27110358/
• Kwas Glycyrrhetic redukuje uszkodzenia tkanek jelita, reguluje fosforylację NF-kB i ekspresję COX-2, PGE2 (reguluje stan zapalny). ⁵⁶⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27110761/
• Oldenlendia difflusa przeciwdziałą WZJG poprzez zahamowanie stanu zapalnego (redukcję IL-8 i TNF alfa) i zwiększenie cytokiny przeciwzapalnej IL-10. ⁵⁷⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25204186/
• L-arginina to aminokwas który może ochronić jelito przed stanem zapalnym poprzez ścieżkę NF-kB/tlenek azotu. ⁵⁷¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25224370/
• Bifidobacterium infantis redukuje stan zapalny, uszkodzenia śluzówki i chroni komórki gobletowe. ⁵⁷²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27127686/
• Aminokwas tryptofan chroni przed w/w chorobą (posiada właściwości anty-nitracyjne). ⁵⁷³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23794341/
• Suplementacja skwelenem hamuje stan zapalny i poprawia status antyoksydacyjny (pobudza gen detoksykacyjny Nrf2). ⁵⁷⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25387687/
• Antocyjany z borówki czarnej hamują interferon gamma, ale zwiększa z kolei odpowiedz cytokiny zapalnej TNF alfa, IL-6 i 8. Sugeruje się iż modulują one układ odpornościowy. ⁵⁷⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25401758/
• Olej z owocu pistacia atlantica polepsza symptomy WZJG ⁵⁷⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25429174/
• Qingchang huashi obniża stan zapalny poprzez obniżenie statusu cytokiny IL-17 ⁵⁷⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25509254/
• Czerwony żeń szeń i Semen Coicis promują wzrost bifidobacterium i lactobacillusów, czerwony żeń szeń hamuje wzrost patogennych bakterii. Ponadto poprawiają strukture mikrobioty jelitowej i niwelują symptomy WZJG. ⁵⁷⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25554637/
• Wywar Gegenqinlian chroni przed WZJG poprzez modulację układu antyoksydacyjnego(zwiększa SOD, obniża MDA i iNOS) i działanie przeciwzapalne( obniża TNF alfa, IL-1b, COX-2, MIP-2, ICAM-1, TLR2 i 4). ⁵⁷⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25557032/
• Kombinacja olejku emu z lukrecją (substancja glycyrrhizin) reguluje PPAR gamma i TNF alfa zatem działa przeciwzapalnie. ⁵⁸⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25560991/
• Prunus armeniaca jest to drzewo którego ekstrakt z pestki moreli wykazuje działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne oraz redukuje ilość/wielkość wrzodów. ⁵⁸¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25657793/
• Ekstrakt z liśći Sasa quelpaertensis hamuje wiele mediatorów stanu zapalnego poprzez zahamowanie czynnika NF-kB. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25671061/
• Piperyna to alkaloid który posiada działanie antydepresyjne, hepatoprotekcyjne, hamuje przeżutowanie nowotworów, działa immunomodulująco, przeciwnowotworowo, przeciwzapalnie. W WZJG posiada działanie przeciwzapalne
• Dieta uboga w fermentujące oligo,di i mono-sacharydy jak i poliole poprawia symptomy w IBD. ⁵⁸²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21450124/
• Triticum aestivum czy też andrographis paniculata mogą doprowadzić do remisji choroby. Plantago ovata(nasiona) tak samo efektywne jak mesalazyna. Pomocna jest także Oenothera biennis która ma skuteczność porównywalną z kwasami omega 3 w tej chorobie. ⁵⁸³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25830661/
• Phyllanthus niruri redukuje uszkodzenia jelita spowodowane stanem zapalnym, niweluje spadek glutationu, hamuje infiltrację leukocytów i obniża aktywność myeloperoksydazy, obniża TNF alfa, interferon gamma i białko p53. ⁵⁸⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25864680/
• Polisacharydy z Rauwolfia verticillata obniżają aktywność MPO i NF-kB – redukują cytokiny TNF alfa i IL-17. ⁵⁸⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25902030/
• St. John’s wort poprzez swoje działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne jest pomocny w WZJG. ⁵⁸⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25903951/
• Ginger volatile oil działa przeciwwrzodowo i niweluje objawy WZJG dzięki między innymi redukcji stanu zapalnego. ⁵⁸⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24666677
• Helichrysum oligocephalum (ekstrakt) niweluje uszkodzenia jelita(wrzody), działa przeciwzapalnie. ⁵⁸⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24761395/
• Ganoderma lucidum (grzybek Reishi) wykazuje działanie modulujące układ immunologiczny, przeciwzapalne i antyalergiczne. Sugeruje się, iż może mieć zastosowanie zarówno w WZJG jak i Crohnie. ⁵⁸⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24948193/
• Zanthoxylum bungeanum (olejek) reguluje połączenia ścisłe przyczyniając się do uszczelnienia śluzówki jelita. Zwiększa poziomy lactobacillusów i bifidobakterii oraz redukuje e.coli. ⁵⁹⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28368613/
• Alliin (substancja zawarta w czosnku) niweluje WZJG poprzez zahamowanie stanu zapalnego ⁵⁹¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28371322/ To samo robi Allicyna ⁵⁹²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26075036/
• Psyllium ⁵⁹³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26769088/
• Rosa damascena (olejek lub nalewka) – działanie przeciwzapallne w WZJG. ⁵⁹⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26779271/
• 5% ocet hamuje Th1 i Th17 jak i również inflammasome NRLP3 i sygnalizację MAPK czy też apoptozę retikulum endoplazmatycznego w WZJG. Ponadto zwiększa poziomy lactobacillusów, bifidobacterii i enterococcusa faecalisa oraz obniża patogennej e.coli. ⁵⁹⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26795553/
• Pożyteczna e.coli biosyntetyzuje enzymy katalizujące rozkład H2O2 i może hamować tworzenie rodników hydroksylowych co może wpływać na zapoczątkowanie i/lub wydłużenie remisji choroby. ⁵⁹⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27724868/
• Spożywanie flawonoidu myricitrin (myrecytryna?) chroni przed WZJG (poprzez modulacje ścieżki PI3K/Akt) ⁵⁹⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23861337/
• Qing Hua Chang Yin to mieszanka ziół chińskich, która hamuje stan zapalny (NF-kB) w komórkach nabłonka jelit. ⁵⁹⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23935744/ Hamuje ścieżkę TLR4/NF-kB. ⁵⁹⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23900586/ Hamuje ścieżkę IL-6/STAT3/SOCS3 (działanie przeciwzapalne ⁶⁰⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25633437/
• Przykład człowieka który stosował diete niskowęglowodanową i zachorował na WZJG. Po przejsciu na diete roślinną bez pomocy żadnych medykamentów wprowadził chorobie w stan remisji. ⁶⁰¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26824967/
• kudingcha (nalewka) to mieszanka ziół która zwiększa obronę antyoksydacyjną (enzymy), chroni jelito przed uszkodzeniem i utratą krypt, ponadto redukuje stan zapalny(TNF alfa,IL-1, IL-6,iNOS,COX-2). ⁶⁰²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23969782/
• N-acetylo-glukozamina ⁶⁰³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11121904/
• Polisacharydy z mniszka lekarskiego łagodzą stan zapalny(cytokina IL-6), chronia i naprawiają śluzówkę jelita. ⁶⁰⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29926586/
• Witamina B2 wykazuje działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne w WZJG poprzez zahamowanie akumulacji neutrofili, zahamowanie generowania się wolnych rodników, zahamowanie spadku glutationu, zahamowaniu uszkodzeń DMA. ⁶⁰⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29164668/
• Świeży sok z Opuntia dillenii działa antyoksydacyjnie i przeciwzapalnie w WZJG(hamuje mieloperoksydazę, aldehyd malonowy, dehydrogenaze mleczanową i zwiększa poziomy glutationu w jelicie). ⁶⁰⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29958056/
• Ginsenoside z zen szenia działają przeciwzapalnie i antynowotworowo, hamują inflammasom NLRP3 w WZJG (co przekłada się właśnie na wspomniane działanie przeciwzapalne). ⁶⁰⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30012462/
• L. acidophilus CGMCC 7282 plus C. butyricum CGMCC 7281 wykazują synergiczne,przeciwzapalne działanie w WZJG. ⁶⁰⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30014710/
• Cystatyna pochodząca z Schistosoma japonicum zmniejsza uszkodzenia jelit poprzez redukcję stanu zapalnego. ⁶⁰⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30019552/
• Genisteina redukuje stan zapalny poprzez polaryzację makrofagów M1 do typu M2. ⁶¹⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30024891/
• Fisetyna, ten flawonoid hamuje stany zapalne w WZJG. ⁶¹¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26878795/
• Ekstrakt z korzenia Amaranthus roxburghianus (nalewka) wraz z piperyną są skuteczne w leczeniu WZJG tak samo jak prednisolon(silny syntetyk przeciwzapalny). Nalewka ta posiada właściwości przeciwbólowe, przeciwzapalne i antyoksydacyjne. ⁶¹²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23570686/
• Elektroakupunktura punktu Changbingfang obniża NF-kB oraz podwyższa cytokinę przeciwzapalną IL-4 co może przyczynić się do poprawy w/w choroby. ⁶¹³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23650796/ Inne punkty takie jak Guanyuan(CV4) czy Zusanli(ST36) mogą z kolei przycyznić się do regulacji limfocytów Treg/Th17. ⁶¹⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27141622/ Tianshu (ST 25) i „Shangjuxu” (ST 37) to kolejne punkty które mają pozytywny wpływ na mikroflorę jelitową. ⁶¹⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24684108/
• Substancja o nazwie Shikonin z korzenia Lithospermum erythrorhizon posiada właściwości przeciwzapalne w tej chorobie oraz przyspiesza gojenie się ran. ⁶¹⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23727294/
• Sok z trawy pszenicznej obniża symptomy chorobowe ⁶¹⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11989836/
• Mieszanka ziołowa Qing Dai używana jest we wszelakich stanach zapalnych. Chroni mitochondria, redukuje produkcje wolnych rodników zapobiegając peroksydacji (utlenianiu się) lipidów. ⁶¹⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30705511/⁶¹⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25678747/
• Lactobacillus delbrueckii (ze względu na redukcję stanu zapalnego) ⁶²⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21837773/
• Folium syringae (glukozydy i irydoidy z ekstraktu z liści) wykazuje działanie protekcyjne poprzez zahamowanie apoptozy komórek nabłonka jelit i blokade sygnalizacji NF-kB(czyli stanu zapalnego) ⁶²¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21931839/
• Sophora alopecuroides zawiera w sobie substancję sophocarpine która obniża mieloperoksydazę, cytokiny prozapalne IL-1 i IL-6. ⁶²²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22083209/
• Sachcaromyces boulardii przynosi b.dobre rezultaty podtrzymując stan remisji. ⁶²³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12840682/ Promuje gojenie się śluzówki zależne od TGFbeta,zmniejsza poziomy IL-6 i TNF alfa. ⁶²⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21903765/
• W tej chorobie ze względu na uszkodzenia nabłonka jelit może dojść do nadmiernej aktywacji płytek krwii, zioło Angelica sinensis hamuje w/w aktywację, niweluje uszkodzenia nabłonka i poprawia mikrocyrkulację krwii w WZJG. ⁶²⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14966927/
• Witamina E z selenem redukują stopień uszkodzenia jelita i poziomy aldehydu malonowego. ⁶²⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14992443/
• Mieszanka ziołowa Bilwa (Aegle marmeloes), Dhanyak (Coriandrum sativum), Musta (Cyperus rotundus) and Vala (Vetiveria zinzanioids) w postaci wywaru wykazuje działanie przeciwzapalne porównywalne z prednizolonem. ⁶²⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15013181/
• Polisacharydy z tanguticum maxim wykazuje działanie przeciwzapalne, antyoksydacyjne i immunoregulacyjne w tej chorobie ⁶²⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15015312/
• Antybiotyk rifaximin (xifaxan), pomocny w doprowadzeniu do cofnięcia się choroby ⁶²⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24672084/
• Lewatywy wg.TCM hamują stan zapalny śluzówki jelita i poprawiają stan układu odpornościowego. ⁶³⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15222036/
• Wywar z Pulsatilla hamuje IL-6 i działa przeciwgrzybiczo w tej chorobie. ⁶³¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30111058/
• Mieszanka ziół o nazwie KM1608(Aucklandia lappa DC., Terminalia chebula Retz i Zingiber officinale Roscoe) niweuluje skutki choroby poprzez regulację stanu zapalnego. ⁶³²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30126158/
• Polisacharydy z Rauvolfia verticillata hamuje stany zapalne (TNF alfa,IL-6, NFkB) w WZJG oraz reguluje ścieżkę MAPK i NF-kB w tej chorobie. ⁶³³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30144315/
• Oligonol to substancja zawarta w owocu Lichi posiadająca działanie antyoksydacyjnej i przeciwzapalne(hamuje COX-2, TNF alfa i makrofagi), która niweluje WZJG chroniąc między innymi mucynę. ⁶³⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30149369/
• Sonchus oleraceus wykazuje działanie antyworzodowe. ⁶³⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30416352/
• Acer palmatum (nalewka) hamuje IL-6, TNF alfa wykazując działanie przeciwzapalne. Ponadto polepsza bariere jelitową i hamuje infiltrację makrofagów do jelit. ⁶³⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30402509/
• Euphorbia granulata wykazuje działanie antyoksydacyjne, przeciwgrzybicze, przeciwbakteryjne, przeciwwrzodowe. Należy uważać jednak z dawką gdyż spożywana w za dużych ilościach ma działanie toksyczne. ⁶³⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30312167/
• Brusatol to substancja zawarta w Brucea javanica. Hamuje biegunki i chroni jelito, zwiększa ppoziomy TGF beta i IL-4, obniża cytokiny zapalne IL-1b i IL-18, zwieksza poziomy enzymów antyoksydacyjnych CAT,GSH,SOD w jelicie. Aktywuje enzym Nrf2 i hamuje aktywacje NLRP3 inflammasomu. Bardzo obiecująca substancja/roślina. ⁶³⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30218953/
• Wywar Rhubarb Peony reguluje mikrobiote jelitową (zwłaszcza ma pozytywny wpływ na butyricicoccus pullicaecorum), reguluje poziomy średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych SCFA i przywraca balans Th17/Treg. ⁶³⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30170079/
• Pistacia Lentiscus polepsza status antyoksydacyjny u osób w IBD ⁶⁴⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30453494/
• Fucoxanthin poprawia stan jelit, redukuje prostaglandyne E2 (PGE2), COX-2, NF-kB. ⁶⁴¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30488724/
• Dieta bogata w polifenole (tutaj akurat przykład bronzowych pomidorów) jest bardzo przyjazna dla mikrobiomu i wspiera osoby z IBD w remisji choroby i walki z dysbiozą ⁶⁴²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30513801/
• Crocin ma działanie przeciwwrzodowe i chroniace jelita poprzez właściwości antyoksydacyjne i przeciwzapalne oraz antyapoptyczne. Zwiększa poziomy enzymu Nrf2 w jelitach i HO-1 jak i również obniża kaspazę-3. ⁶⁴³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30530041/
• Aldehyd cynamonowy niweluje WZJG poprzez zahamowanie aktywacji NLRP3 inflammasomu oraz miR-21 i miR-155 w jelitach i makrofagach. ⁶⁴⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30530166/
• Shogaol ⁶⁴⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30524695/
• Hericium erinaceus polepsza funkcje mitochondriów dzięki czemu spada obciążenie wolnymi rodnikami. ⁶⁴⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30543884/
• Beta sitosterol pomaga komórkom nabłonka jelit poprzez zwiększenie peptydów przeciwdrobnoustrojowych i zmniejsza przeżywalnosć salmonelli typhimurium. ⁶⁴⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30548286/
• Granulki Qingchang Wenzhong polpeszają barierę jelitową co ma wpływ na stan zapalny stres oksydacyjny, apoptozę. ⁶⁴⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30548311/⁶⁴⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29234405/
• Sophorae (wywar) , polepsza symptomy i niweluje uszkodzenia jelita, reguluje układ odpornościowy (Th17/Treg). ⁶⁵⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30551499/
• Probiotyk Medilac-S poprawia symptomy chorobowe Medilac-S ⁶⁵¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30568952/
• Triterpenoidy z Chaenomeles speciosa wpływaja na ścieżkę PPAR?/SIRT1/NF-?Bp65, hamują stan zapalny oraz poprawiają/stymulują aktywnośc białek czynników protekcyjnych jelito. ⁶⁵²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30583632/
• Seryna może pomóc w regeneracji tkanki jelita ⁶⁵³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30619148/
• Citrus aurantium – flawonoidy w nim zawarte mają działanie przeciwzapalne j hamują skurcze mięśni jelit. ⁶⁵⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30301267/
• Annona squamosa (ekstrakt z liścia) podnosi enzymy ochrony antyoksydacyjnej organizmu i przeciwdziała stanowi zapalnemu. ⁶⁵⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26885156/
• Tripterygium wilfordii, aloe vera gel, Triticum aestivum (wheat grass juice), Andrographis paniculata extract (HMPL-004) and topical Xilei-san mogą wprowadzić chorobę w remisję ⁶⁵⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23981095/
• Naringenina dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym, w stanach zapalnych jelit. Wspiera integralność bariery jelitowej. ⁶⁵⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24039355/ ⁶⁵⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30472831/
• Retama monosperma używana jest w okolicach morza śródziemnego do leczenia bólu i stanów zapalnych. Ekstrakt zwiększa produkcję mucyny w komórkach GOBLET śluzówki, obniża infiltrację neutrofili i poziomy COX-2 jak i iNOS. ⁶⁵⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24057513/
• Dieta ograniczająca spożycie metioniny zmienia strukture połączeń ścisłych polepszając bariere śluzówki jelit oraz dieta taka promuje naprawę uszkodzonej śluzówki. ⁶⁶⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24059999/
• Kąpiele błotne poprawiają bóle kręgoslupa które mogą towarzyszyć ludziom z WZJG ⁶⁶¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17590368/
• Przerost grzyba opóźnia proces gojenia się wrzodów i stanów zapalnych błony śluzowej przewodu pokarmowego – pomaga tutaj terapia probiotyczna, zwłaszcza Lactobacillus acidophilus który skraca czas kolonizacji śluzówki przez grzyby i zwiększa klirens Candidy związany z odpowiedzią cytokin IL-4 i interferonu gamma. ⁶⁶²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17242486/
• Zynk także może pomóc ⁶⁶³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17410436/
• Oligofruktoza wzbogacona o inuline redukuje kalprotektyne zatem i stan zapalny w jelicie. ⁶⁶⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17439507/ ⁶⁶⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11502244/
• Produkt o nazwie lypirenol firmy Pharmalink international to ekstrakt z zielonej małży Nowo Zelandzkiej. Poprawia ona wiele parameterów jelitowych i zdrowotnych osób z WZJG. ⁶⁶⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15870972/
• Rheum Tanguticum zawiera w sobie polisacharydy które poprawiają dysbalans pomiędzy ramieniami Th1 i Th2 układu odpornościowego pełniąc tym samym funkcje leczniczą. ⁶⁶⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23674951/
• Bromelina może pomóc (redukuje stany zapalne) ⁶⁶⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15936249/
• Fosfatydylocholina poprzez hamowanie stanów zapalnych także jest skuteczna w wielu przypadkach WZJG. ⁶⁶⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15951544/ Należy pamiętać, że pacjenci z WZJG mają mniej fosfatydylocholiny w śluzówce swoich jelit co sugeruje iż jest także i mniejsza ilość protekcyjnej mucyny. ⁶⁷⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15513358/
• Jiechangning (wywar) to mieszanka ziół Chińskich o działaniu przeciwzapalnym poprawiający stan jelit w w/w chorobie. ⁶⁷¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15975309/
• Lactobacillus casei Shirota(ten który zawarty jest w jogurcie Yakult) poprawia stan zdrowia osób z WZJG (hamuje cytokiny prozapalne) ⁶⁷²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16083817/⁶⁷³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15932502/⁶⁷⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21525768/
• W tej chorobie osoby na nią cierpiące narażone są na 10-100x większe ryzyko kamicy nerkowego związanej z hiperoksalurią jelitową która łączy się ze stanami złego wchłaniania tłuszczu. Pomocne są probiotyki – bakterie kwasu mlekowego o nazwie Oxadrop firmy VSL Pharmaceuticals, które znacząco w wydalaniu szczawianów z moczem (myślę, że takim odpowiednikiem jest tutaj oczywiście vivomixxx) ⁶⁷⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16105057/
• W przypadku bólu stawów w charakteryzowanej chorobie priobiotyk Vivomixxx jest skuteczny i może pomóc ⁶⁷⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16193098/
• Hormon wzrostu którego produkcja hamowana jest przez cytokiny prozapalne TNF alfa i IL-6 ⁶⁷⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16494105/
• Aminokwas treonina, seryna, prolina, cysteina promują syntezę mucyny i lepszą dywersyfikacje mikrobioty co promuje ochronę jelita i gojenie się błony śluzowej jelit. ⁶⁷⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16702321/
• Rheum tanguticum (polisacharydy z niego pochodzące) chronią przed biegunkami, stanami zapalnymi i wrzodami w WZJG ⁶⁷⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18790466/
• Kuijieling (wywar) to Chińska mieszanka ziołowa poprzez zahamowanie IKK-alfa czy też redukuje aktywność genów TLR2 i TLR4 które są nadmiernie pobudzone w tej chorobie. ⁶⁸⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18973019/⁶⁸¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17539306/ Przywraca balans pomiędzy limfocytami Treg/Th17 (zatem i redukuje stan zapalny). ⁶⁸²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29909346/
• Bifidobakterie – zwiększają cytokine przeciwzapalną IL-10 i hamują IL-8 w komórkach nabłonka jelita(to akurat robią bifido zawarte w jogurcie Yakult) ⁶⁸³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18442197/⁶⁸⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26783127/ B.Breve i B.bifidum z jogurtu Yakult pomagają w przypadku łagodnej czy też średniej formy WZJG. ⁶⁸⁵⁾sci-hub.se/10.2174/138161209788168155
• Elektroakupunktura punktu Shangjuxu (ST 37) – obniża poziom cytokiny prozapalnej IL-1b i zwiększa poziom IL-4 (przeciwzapalna). ⁶⁸⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19514191/
• Flawonoidy takie jak kwercytyna czy epikatechiny chronią przed uszkodzeniami DNA, redukują uszkodzenia wywołane przez H2O2, redukują stres oksydacyjny w IBD. ⁶⁸⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19553277/
• Pobudzenie układu endokanabinoidowego (receptora CB2) – redukuje to stan zapalny w tej chorobie. ⁶⁸⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19730730/
• Saireito to tradycyjna mieszanka ziół z Japoni, które wykazuje działanie lecznicze w tej chorobie (poprzez wpływ na układ odpornościowy) ⁶⁸⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19752563/
• U szczurów podawanie odżywki białkowej z sera czy też cysteiny i treonina powoduje zwiększone wydzielanie się mucyny oraz zwiększenie liczebności lactobacillusów i bifidobakterii, obniża stan zapalny. ⁶⁹⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20338413/
• Tabletki Jian Pi Ling (JPL) z lewatywą z Radix Sophorae Flavescentis i Flos Sophora (RSF-FS) na noc – daje naprawde świetne wyniki w porównaniu do syntetyków stosowanych w tej chorobie. ⁶⁹¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7950223/
• Olej z wiesiołka – poprawia między innymi konsystencje stolca zatem będzie miał działanie przeciwzapalne i tym samym też poprawijące mikrobiom. ⁶⁹²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8485269/
• Cynk obniża aktywność komórek naturall killers u osób z WZJG. ⁶⁹³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8364133/
• Katechiny z produktów diety w połączeniu z alfa tokoferolem działają przeciwzapalnie w tej chorobie (obniżają między innymi MPO które odpowiada za infiltrację neutrofili do śluzówki jelit). ⁶⁹⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10197308/
• Dieta SCD może być także pomocna (pozytywny wpływ na dywersyfikację bakterii) ⁶⁹⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29651370/
• Oligosacharydy z Konjacu poprawiają stan jelita w WZJG, zwiększają między innymi produkcje krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych oraz hamują czynniki stanu zapalnego (iNOS, COX-2, TNF alfa, IL-1b, MDA). ⁶⁹⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27694039/
• Wyeliminowanie karagenu z diety ⁶⁹⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28447072/
• Magnolol to substancja występująca między innym w korze magnolii. Wykazuje działanie przeciwzapalne w tej chorobie poprzez przywrócenie metabolitów tryptofanów które mają właśnie w/w działanie. ⁶⁹⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28726741/ Zwiększa ekspresję białek połączeń ścisłych (zonuliny i okludyny),reguluje NF-kB. ⁶⁹⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29355546/
  Niacyna normalizuje poziomy cytokin IL-10 w jelitach, TNF alfa i czynnika VEGF czy też MPO działając przy tym samym przeciwzapalnie ⁷⁰⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28769047/
• Myo-inositol poprzez redukcję stanu zapalnego i zahamowanie aktywacji wewnątrzjelitowych komórek macierzystych. ⁷⁰¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28811707/
• Bakteria probiotyczna Lactobacillus brevis K65 – redukuje stan zapalny w jelicie (TNF alfa, COX-2), MPO, IL-6, IL-1b). ⁷⁰²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26925602/
• Pistacia atlantica, maślan i lactobacillus casei działają synergicznie redukując stres oksydacyjny w jelicie i MPO(mieloperoksydaza) a także łagodzi infiltrację neutrofili, nekrozę i obrzęki.⁷⁰³⁾ pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26972417/
• Kwas kawowy gdyż zwiększa poziomy bakteri Akkermansia która wspiera dobrą kondycję śluzówki jelita. Ponadto podwyzsza poziom bakterii z grupy Firimicute a zmniejsza bacteroidestes oraz redukuje stan zapalny. ⁷⁰⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27177331/
• Kiełki jęczmienia – zwiększają ilość wytwarzanego maślanu przyczyniając się do poprawy zdrowia w WZJG ⁷⁰⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9882030/
• Kwasy omega 3 – obniżają poziom leukotrienów i poprawiają stan śluzówki jelita. ⁷⁰⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1312317/
• Antocyjany z borówek(ekstrakt) niwelują stany zapalne poprzez modulację limfocytów T i zahamowanie interferonu gamma. ⁷⁰⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27152519/
• Możliwe, że niedobór folianu zwiększa ryzyko WZJG. Warto go uzupelnic ⁷⁰⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24045091/
• Czarne maliny działają przeciwwrzodowo poprzez dysregulację ścieżki sygnałowej Wnt. ⁷⁰⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24129635/
• Zastrzyki shuxuening (ginkgo biloba) hamuje stany zapalne i polepsza symptomy chorobowe dzięki między innymi działaniu antyoksydacyjnemu. ⁷¹⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25509255/ Ekstrakt z Ginkgo łagodzi uszkodzenia związane ze stanem zapalnym dzięki swojemu działaniu przeciwzapalnemu i właściwościach antyoksydacyjnych ⁷¹¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17392580/
• ZenWu (wywar) hamuje stany zapalne(NF-kB), redukuje aktywność receptora proteazy 2. Niweluje biegunki, krew w stolcu, skracanie się jelita oraz polepsza integralność śluzówki jelita. ⁷¹²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25554639/
• Malva sylvestris ma działanie przeciwworzodwe i oczyszczające jelita w tradycyjnej medycynie Perskiej. Niweluje stan zapalny jelita (odpowiedzialne za to są polisacharydy w niej zawarte). ⁷¹³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26045553/
• Spirulina posiada właściwośći immunomodulujące i przeciwzapalne wykazując tym samym działanie terapeutyczne w tej chorobie ⁷¹⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25567297/
• Mleczko pszczele poprzez zahamowanie cytokin prozapalnych (IL-1b, TNF alfa i zwiększenie przeciwzapalnej IL-10) oraz działanie antyoksydacyjne chroni śluzówkę jelita w WZJG. ⁷¹⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26019800/
• Polisacharydy z Rauvolfia verticillata (poprzez redukcje stanu zapalnego) ⁷¹⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25997255/
• Lek na nadcisnienie Telmisartan poprzez zniwelowanie stanu zapalnego(zwiększa cytokinę przeciwzapalną IL-10 i obniża TNF alfa) możę być jedną z opcji leczniczych. ⁷¹⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25933964/
• Działanie protekcyjne wykazuje takze koenzym Q10 (sugeruje się iż działa on poprzez redukcję stanów zapalnych, poprawę statusu enzymów antyoksydacyjnych i przywraca gospodarkę energetycznom organizmu) ⁷¹⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25753843/
• Geraniol poprzez redukcję NF-kB i cytokin prozapalnych(iNOS,COX-2) łagodzi stan zapalny w jelitach jak i również poprawia status enzymów antyoksydacyjnych(SOD i GSH). ⁷¹⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26190278/⁷²⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26165751/
• Jiaweiwumel (wywar) poprzez wpływ na limfocyty regulacyjne Treg oraz cytokinę IL-10 niweluje uszkodzenia jelita (obniża stosunek limfocytów CD4+/CD25+) ⁷²¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26237836/
• Alkaloidy z Aconitum laciniatum chronią przed stanem zapalnym w WZJG, powstrzymują spadek wagi ciała i polepszają ogólne wyniki zdrowotne. ⁷²²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26240038/
• Banxia xiexin (wywar) chroni przed WZJG a raczej przed problemami zdrowotnymi które powstają podczas tej choroby (niweluje stan zapalny,zapobiega utracie masy ciała, podnosi status enzymów antyoksydacyjnych) ⁷²³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25794808/
• Shaoyao (wywar) hamuje stan zapalny oraz hamuje przemianę nabłonkowo-mezynchymalną (EMT) – sugeruje się, iż może być alternatywnym leczeniem raka jelita. ⁷²⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24766737/
• Kwas rozmarynowy poprzea zahamowanie stanu zapalnego w jelitach (hamuje NFkB i aktywację STAT3 w tym też cytokin IL-6,IL-1b,IL-22, COX-2 i iNOS) ⁷²⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28383063/ Posiada właściwości przeciwwrzodowe i ma działanie lecznicze w przypadku wrzodów które już się pojawiły ⁷²⁶⁾ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24266685
• Astragalus – to zioło poprzez zahamowanie NF-kB(zahamowanie stanu zapalnego w tym takich cytokin jak TNF alfa, IL-1b, IL-6,IL-17) może pomóc w tej chorobie⁷²⁷⁾ pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28188801/
• Wywar o nazwie Jianpi Qingchang hamuje stany zapalne w tej chorobie, redukuje skutki choroby takie jak krwawe stolce, spadek wagi ciała czy luzne/wodniste biegunki/kupy. ⁷²⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28275298/⁷²⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28422869/ Reguluje motorykę przewodu pokarmowego ⁷³⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28765693/
• Huaier ekstrakt reguluje inflammasomy NLRP3 przez co obniża stan zapalny w WZJG. ⁷³¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28380426/
• Olejek z kurkumy poprzez redukcję stanu zapalnego (IL-10,IL-11 oraz FOXP3 które w/w olejek podnosi). ⁷³²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28400554/
• H2S (endogenne) chroni bariere śródbłonka jelit przed cytokinami TNF alfa i interferonem gamma ⁷³³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26249853/
• Wywar Gexia Zhuyu połączony z punktem akupunkturowym ST 36 (Zusanli) zmniejsza ryzyko nawrotu, niweluje symptomy kliniczne i przyspiesza regenerację śluzówki jelita u osób z WZJG ⁷³⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26255512/
• Ekstrakt z pestek Punica granatum ⁷³⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26256131/
• Saccharomyces cerevisiae szczep UFMG A-905 ⁷³⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26322540/
• Akupunktura w połączeniu z moksybucją. ⁷³⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26339273/
• Kakao obniż ryzyko raka jelit poprzez ograniczenie aktywacji ścieżki IL-6/STAT3 oraz zwiększenie ekspresji białka Bax(białko proapoptyczne) oraz kaspazy 3 i ograniczenie aktywności białka Bcl-xl(białko potęgujące 'przeżywalność komórki’). Sugeruje się iż kakao może być dobrym środkiem leczniczym jak i prewencyjnym w tego typu nowotworze. ⁷³⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26355019/ Kakao wzbogacone przez polifenole hamuje czynnik transkrypcyjny STAT1 i STAT3 w komórkach jelita co przekłada się na zahamowanie NF-kB(stanu zapalnego). ⁷³⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21574661/
• Dieta oparta na jak największej liczbie produktów surowych(nie mylić z jedzeniem np.surowego mięsa!), która ma działanie przeciwzapalne ⁷⁴⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26634051/
• Spożywanie produktów bogatych w gangliozydy zwiększa szczelność śluzówki jelita i zdecydowanie polepsza stan zdrowia osób z IBD. ⁷⁴¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26673692/
• Tanshinone IIA to substancja występująca w Dan Shen (podstawowe zioło w TCM). Poprzez jej wpływ na receptor PXR(jest jego agonistą) i enzym CYP3A4 niweluje stan zapalny w IBD i zwiększa metabolizm ksenobiotyków. ⁷⁴²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26674743/
• Bifidobacterium longum poprzez aktywowanie alfa-MSH niweluje skutki uboczne w WZJG. ⁷⁴³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26673899/ Chroni przed spadkiem ilości lactobacillusów, hamuje skutki uboczne choroby ⁷⁴⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12743446/ Hamuje stany zapalne ⁷⁴⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28595382/
• Nasiona Raphanus sativus stosowane są w Korei w stanach zapalnych ukladu pokarmowego. Badanie wykazało, iż wodny ekstrakt niweluje uszkodzenia spowodowane stresem oksydacyjnym i stanem zapalnym w WZJG i sugeruje się iż ekstrakt ten może mieć zastosowanie w WZJG.
• E.coli nissile 1917 (np.preparat mutaflor) może wprowadzić w remisje choroby jak i podtrzymać ten stan. Skuteczność tego szczepu bakterii jest taka sama jak leku mesalazyna. ⁷⁴⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26697577/⁷⁴⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18240278/⁷⁴⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15479682/ Wykazuje ona działanie protekcyjne/przeciwzapalne chroniąć śluzówkę przed uszkodzeniami. ⁷⁴⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28744268/ ⁷⁵⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23900194/
• Korzeń z Moringa oleifera oraz ekstrakt z owocu Citrus sinensis działają synergicznie i powodują mniejsza ilość owrzodzeń i przekrwień ⁷⁵¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22849565/
• Ektrakt wodny z Inonotus obliquus hamuje wiele czynników wzburzających stan zapalny w WZJG (TNF alfa, iNOS, IL-1beta) ⁷⁵²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22819687/
• Tou Nong San działa przeciwzapalnie poprzez regulację NFkB w WZJG poprawiając stan jelit. ⁷⁵³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30046345/
• Clostridium butyricum promuje perystaltykę jelit(jej regulację) w WZJG ⁷⁵⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30058712/
• Promienie słoneczne poprawiają florę baktoryjną (i nie jest to związane z witaminą D3) ⁷⁵⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30103486/
• Siarczan chondroityny niweluje stan zapalny stawów w IBD. ⁷⁵⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26381879/
• Bakteria probiotyczna Bifidobacterium longum 536 (BB536) pomaga w przypadku łagodnej i średniej postaci WZJG. ⁷⁵⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26418574/
• Nasiona Phaseolus calcaratus Roxburgh posiadają w sobie substancję (catechin-7-O-ß-D-glucopyranoside) która ma działąnie przeciwzapalne w WZJG. redukuje mieloperoksydazę i poziomy MDA oraz zwiększa poziom glutationu, hamuje NOS, COX-2, IL-1b, TNF alfa. ⁷⁵⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26453508/
• Chloronaftochinon kwercytyny(pochodna kwercytyny) znacząco obiża zniszczenia spowodowane stanem zapalnym w WZJG. ⁷⁵⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24170973/ Kwercytyna hamuje stany zapalne i oczywiście komórki tuczne. ⁷⁶⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12008093/
• Wywar z mieszanki ziół Chińskich o nazwie Changyanqin. Międzyinnymi zwiększa poziom cytokiny IL-10(przeciwzapalna) ⁷⁶¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18971195/
• Garcinia cambogia redukuje aktywność MOP,COX-2,iNOS,PGE-2 i IL1-b w jelitach wykazujać działanie gastroprotekcyjne. ⁷⁶²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18979524/
• Lactobacillus plantarum KFCC11389P poprzez hamowanie stanów zapalnych możę być przydatny w chorobie Crohna jak i WZJG. ⁷⁶³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19486216/
• Lactobacillus plantarum 21 hamuje IL-1b i TNF alfa oraz podnosi cytokinę przeciwzapalną IL-10, niweluje uszkodzenia jelita. Sugeruje się iż może mieć zastosowanie w WZJG ze względu na swoje działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne (zmniejsza poziomy NO i zwiększa glutationu). ⁷⁶⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25727887/
• Grzyb Chaga – redukuje stres oksydacyjny i może mieć zastosowanie u osób z IBD. ⁷⁶⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18997282/
• Grzybica w WZJG opóźnia gojenie się śluzówki jelita oraz obniża przepływ krwii w jelicie jak i również nasila stany zapalne(IL-1beta i TNF alfa). Wdrożenie probiotyków i flukonazolu przyspiesza proces gojenia oraz obniża stan zapalny. ⁷⁶⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19051694/⁷⁶⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19439813/
• Żeń szeń amerykański chroni przed rakiem jelita związanym ze stanem zapalnym jelit ⁷⁶⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20729391/ Wykazuje działanie protekcyjne przed WZJG.⁷⁶⁹⁾ pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20179294/
• Oren-gedoku-to to mikstura ziołowa używana w Chinach i Japoni na stany zapalne i wrzody. Redukuje ona cytokine IL-8,LTB4 i PGE2 co potwierdza działanie przeciwzapalne jak i również hamuje infiltrację komórek ukladu odpornościowego w jelicie. ⁷⁷⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10528991/
• Siarczan cynku podany doodbytniczo (hamuje stany zapalne jak i też degranulację komórek tucznych/uwalnianie histaminy). ⁷⁷¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12044810/
• Pleuran to beta glukan zawarty w Pleurotus ostreatus. Powoduje on zniwelowanie uszkodzeń tkanki jelitowej poprzez prawdopodobnie immunomodulację układu odpornościowego w WZJG. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11829318/
• Resweratrol – już tak mała dawka jak 500mg dziennie polepsza symptomy w WZJG oraz tym samym jakość życia takich osób (redukuje stres oksydacyjny poprzez polepszenie statusu enzymów okesydacyjnych takich jak np.SOD). ⁷⁷²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27664491/ Obniża MDA i MPO w jelicie, podwyższa SOD i GSH-Px, obniża TNF alfa, IL-8, IFN-gamma,p22,gp91(phox). ⁷⁷³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20637373/ Hamuje rozwój nowotworów jelita. ⁷⁷⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20332304/
• Mieszanka ziołowa Yunnan Baiyao skraca czas leczenia, pomaga w obniżeniu symptomów chorobowych poprawiając standard życia pacjentów. ⁷⁷⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27687648/
• Dieta śródziemnomorska czy wegetariańska sprzyja zdrowiu jelit,z kolei dieta w której dominuje mało błonnika, dużo tłuszczu i węglowodanów sprzyja dysbiozie co może doprowadzić do dysbiozy. ⁷⁷⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27812084/
• Kwas alfa liponowy (ALA) podnosi poziomy glutationu u myszy z WZJG. Zarówno ALA jak i ćwiczenia oporowe chronią przed omawianą chorobą. ⁷⁷⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27718277/⁷⁷⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26031185/
• Na wrzody może z kolei pomóc peptyd BPC157 już omawiany na tym blogu. ⁷⁷⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27895400/⁷⁸⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24304574/
• Jagody Goji pełnią funkcje protekcyjną przed WZJG poprzez obniżenie inflitracji neutrofili(dzięki czemu chronią śluzówkę jelita) i zahamowanie stanu zapalnego. ⁷⁸¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27863347/
• Czerwony brazylijski propolis hamuje WZJG poprzez właściwości antyoksydacyjne związane z hamowaniem iNOS ⁷⁸²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27955827/
• Berberyna HCL wykazuje działanie ochronne przed UC. Hamuje ścieżkę sygnalizacyjną IL-6/STAT3/NF-kB aktywującą stany zapalne oraz pobudza cytokiny przeciwzapalne IL-4 i IL-10. Sugeruje się iż może mieć nie tylko funkcje protekcyjną ale i leczniczą. ⁷⁸³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30743078/ ⁷⁸⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26642326/ Hamuje odpowiedź limfocytów Th17⁷⁸⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26969793/ Inne badanie potwierdza, że powoduje polepszenie funkcjonowania barriery jelitowej/śluzówki poprzez niwelowanie spadków/zmniejszenia populacji zonula occluden-1 (białko połączeń ścisłych) i okludyny. ⁷⁸⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28587416Połączenie kwasu salicynianowego(PISOWNIA) z berberyna jest toksyczna dla śledziony. ⁷⁸⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27587080/ Reguluje Treg/Th17 przy dysbiozie i ma pozytywny wpływ na mikroby. ⁷⁸⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29904348/
• Crocin(krocyna?) to jedna z substancji występująca w szafranie – wykazuje działanie przeciwzapalne w okrężnicy u myszy z zapaleniem jelita grubego. ⁷⁸⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30714419/ Szafran wykazuje potenjalne właściwości terapeutyczne względem WZJG (działa tak naprawde ochronnie i leczniczo na każde schorzenie jelit,trzustki czy wątroby w tym nowotwory). ⁷⁹⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27403251/
• Bifidobakterie mają potencjał w leczeniu aktywnej formy WZJG ⁷⁹¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30704039/
• Kwas galusowy redukuje stan zapalny(czynnik transkrypcyjny NF-kB) w UC. ⁷⁹²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30544066/⁷⁹³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26319951/
• Cinnaamaldehyde(cynamaldehyd?)poprzez zahamowanie mIR-21 i MiR-155 w jelitach i makrofagach pobudzonych przez NLRP3-inflammasom niweluje UC. ⁷⁹⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30530166/
• Polifenole nie tylko zmieniają mikrobiom(w pozytywnym słowa tego znaczeniu) ale i wspierają osoby ze stanem zapalnym jelit w drodze do wyzdrowienia – tutaj akurat poleca się specjalną odmianą brązowych pomidorów(gdzieś nawet takowe widziałem w sklepach w Trójmieście). ⁷⁹⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30513801/
• Kwasy omega 3 wykazują działanie ochronne w WZJG ⁷⁹⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30489199/⁷⁹⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20216220/
• Witamina A zdecydowanie pomaga w tej chorobie – dawka 25tyś jednostek dziennie. ⁷⁹⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30477842/
• Kurkumina wraz z MESALAMINE wykazują synergiczne działanie i tym samym większą szanse na remisję choroby. ⁷⁹⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30360803/ Należy zaznaczyć iż kurkumina solo w małej dawce nic nie daje. ⁸⁰⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28533925/ Inne badanie potwierdza działanie przeciwzapalne i dające znaczącą poprawe w UC w postaci łagodnej i umiarkowanej ⁸⁰¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30111198/ ⁸⁰²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29348389/⁸⁰³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18818316/⁸⁰⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21649456/ ⁸⁰⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25966111/ Poprzez hamowanie ścieżki STAT3 kurkumina może mieć działanie lecznicze w WZJG ⁸⁰⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23856612/ Hamuje takie markery stanu zapalnego jak COX-2, LOX, TNF alfa, IFN gamma, NF-kappaB w dawce 360mg 4x dziennie przez 3 miesiace redukując nawroty tej choroby. ⁸⁰⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19519446/ Kurkumina moduluje aktywność komórek dendrycznych które zwiększają immunosupresyjne funkcje limfocytów Treg w jelicie oraz promują regeneracje uszkodzonej śluzówki jelita w stanaych zapalnych tego regionu organizmu ⁸⁰⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27340353/ Hamuje interferon gamma w kolonocytach co może być akurat w tej chorobie pożyteczne. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22038826/ Hamuje iNOS oraz aktywację neutrofili co przyczynia się do redukcji stresu oksydacyjnego i uszkodzen jelita w IBD. ⁸⁰⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22036766/⁸¹⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23566056/⁸¹¹⁾sci-hub.se/10.1016/j.drudis.2016.03.007
• Vivomixxx to mix probiotyków w giga dawce(450mld w jednej saszetce) – wykazuje działanie lecznicze w UC jednak należy mieć na względzie fakt iż ich efektywność zależy od miejsca gdzie są produkowane – tutaj akurat porównanie tego samego produktu produkowanego w USA i we Włoszech. ⁸¹²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30360752/ Probiotyki te obniżają stany zapalne w jelitach (TNF alfa i IL-6), zwiększa populację bacillusów, lactococcusów oraz obniża lachnoslostridium i oscillibacter. Chroni przed nowotworami t ego narządu. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30310258/ Poprawiają krwawienie w jelicie oraz mogą doprowadzić do remisji łatwych przypadków. ⁸¹³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20517305/
• Mumiju to zioło, które łagodzi stany zapalne jelita grubego poprzez obniżenie stresu oksydacyjnego i podwyższeniu statusu enzymów antyoksydacyjnych (SOD i GSH). ⁸¹⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30345233/
• Vivomixx może zapobiec nowotworzeniu związanym z UC, może zmniejszyć stan zapalny błony śluzowej okrężnicy i przywrócić równowagę mikroflory jelitowej. ⁸¹⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30310258/ Stan zapalny redukowany jest poprzez zahamowanie ścieżek PI3K/Akt i NF-kB. ⁸¹⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23271629/⁸¹⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19067432/
• Maślan (który wytwarzają bakterie probiotyczne w jelicie) reguluje aktywację limfocytów T, zwiększa acetylacje histonów i obniża aktywację czynnika stanu zapalnego – NFkB. Stymuluje również produkcję śluzówki i powstawanie białek połaczeń ścisłych. Można go również kupić w formie suplementu. ⁸¹⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22731715/⁸¹⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30277149/⁸²⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21658926/ Bardzo możliwe że u Ciebie będzie potrzebna wyższa dawka maślanu ze względu na jego upośledzone wchłanianie w jelicie ⁸²¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21070220/ Maślan zwiększa poziomy limfocytów Treg oraz obniża limfocyty Th17 i ich cytokine IL-17(dzięki podwyższeniu IL-10 i IL-12) we krwii oraz w śluzówce jelita, niweluje patologiczne zmiany jelitowe. ⁸²²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27473867/ Hamuje stan zapalny poprzez nadmiernie podniesiony STAT1 (podniesiony przez interferon gamma) co przekłada się też na zahamowanie nadmiernie pobudzonego czynnika iNOS w komórkach śródbłonka jelita oraz w komórkach raka jelita. ⁸²³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22517765/ Ponadto lewatywy z maślanu wspomagają komórki nabłonka gdyż jest on swego rodzaju paliwem metabolicznym niezbędnym do produkcji białek i przyspieszenia gojenia w tej chorobie. ⁸²⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8041140/ Obniża poziomy NF-kB w makrofagach ⁸²⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11989838/ Reguluje funkcje makrofagów poprzez zahamowanie deacetylazy histonów ⁸²⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24390544/ Zwiększa wytwarzanie nadtlenku wodoru ale też i zmniejsza utleniaczy takich mieloperoksydaza, osłabia niszczące działanie neutrofili w WZJG. ⁸²⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11444474/
• Forsythia Suspensa wykazuje świetne działanie protekcyjne w stanach zapalnych jelit ⁸²⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28502906/
• U osób z z UC obniżone są poziomy folianu – warto go podwyższyć/suplementować lub dostarczyć z jedzenia. ⁸²⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28406440/ Niski poziom folianu powoduje zaburzenia szpiku kostnego u tych własnie osób i bardzo często się to właśnie diagnozuje. ⁸³⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/43587/
• Boswelia serrata także wykazuje działanie wspomagające leczenie UC ze względu na jej działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne ⁸³¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28392957/⁸³²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22451119/⁸³³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9049593/ ⁸³⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15539433/ Redukuje poziom utleniania się tłuszczy, redukuje poziom tlenku azotu i iNOS oraz wspomaga naprawę tkanek. ⁸³⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24619538/
• Wiąż śliski(slippery elm) – używany do leczenia kaszli, biegunek i innych problemów układu pokarmowego w południowej Ameryce. Jego działanie antyoksydacyjne może pomóc w IBD ⁸³⁶⁾sci-hub.se/10.4103/1319-3767.91726
• Propionylo-L-karnityna ⁸³⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21929562/ Konkretnie ta forma karnityny jest pomocna w przywróceniu prawidłowych funkcji śródbłonka, redukuje aktywność iNOS i akumulacje tlenku azotu, redukuje stan zapalny w śluzówce jelita. ⁸³⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24646507/ L-karnityna zapobiega spadkom glutationu i zwiększa dysmutazę nadtlenkową SOD – sugeruje się iż może być dobrym dodatkiem w leczeniu WZJG. ⁸³⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16614957/
• Bardzo możliwe że witamina E także pomoże ze względu na swoje przeciwzapalne i antyoksydacyjne właściwości. ⁸⁴⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21933527/
• Xifaxan(radzi sobie także z clostridium difficile) pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30805802/ Wykazuje działanie zarówno prewencyjne jak i lecznicze w tej chorobie ⁸⁴¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20627999/
• Dobre wyniki lecznicze ma przeszczep mikrobiomu ⁸⁴²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30803179/⁸⁴³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29849592/ ⁸⁴⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30345252/⁸⁴⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30302341/⁸⁴⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28105618/ ⁸⁴⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27324973/⁸⁴⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28486648/⁸⁴⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27893543/ ⁸⁵⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30803179/⁸⁵¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29742710/⁸⁵²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28612983/ Może on podnieść aktywność receptora aryl hydrokarbonowego(AHR), cytokiny przeciwzapalnej IL-10 i czynnika TGF-beta w jelitach. ⁸⁵³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30197631/
• Bakteria probiotyczna lactobacillus rhamnosus GG przyczepia się do poprawy śluzówki jelita (im większa jego dawka tym lepiej) redukuje stan zapalny(TNF alfa i IL-17) (badanie in i ex vivo) ⁸⁵⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30416313/ Inne badanie stwierdza, że jego suplementacja to dobra opcja do pozostania w remisji ⁸⁵⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16696804/
• Inulina w dawce 15gram powoduje wzrost Bifidobakterii i Lachnospiraceae jednak nie poprawia to choroby. Stwierdza się, iż potrzebna jest zmiana kompozycji mikrobiomu a nie tylko poprawa ilości danego szczepu/szczepów. ⁸⁵⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30395776/ Może zniwelować stan zapalny ⁸⁵⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15877897/
• Kwas alfa liponowy (ALA) , który moduluje NF-kB,COX-2, IL-17, STAT3,MMP-9,CTGF chroniąc śłuzówkę przed utratą jej szczelności. ⁸⁵⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30362597 ⁸⁵⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23793040 ⁸⁶⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26276312/
• Lek Ritonavir poprzez zablokowanie absorbcji węglowodanów może polepszyć symptomy chorobowe. ⁸⁶¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30322872/
• C60 FULUREN podawany doodbytniczo hamuje stan zapalny i promuje proces odbudowy tkanek okrężnicy. ⁸⁶²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30274084/
• Bifidobacterium animalis lactis BB12 ⁸⁶³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30270609/
• Lactobacillus reuteri F-9-35 może zapobiegać pojawieniu sie WZJG poprzez redukcje stanów zapalnych w jelicie(COX-2, IL-6, TNF alfa) i ochronę przed dysbiozą ⁸⁶⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30216448/
• Hiperbaria zdecydowanie pomaga wejśc w remisje ⁸⁶⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30158711/⁸⁶⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16614956/ ⁸⁶⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29453383/ Stymuluje komórki macierzyste do naprawy COLONIC MUCOSA. ⁸⁶⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27195128/ Potrzebne jest ciśnienie 2.0 aby była ona skuteczna (wraz z tlenem 100% naturalnie) pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11588553/ Pomaga także w piodermie zgorzelinowej ⁸⁶⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29422812/ Już 5-6 seansów 75minutowych daje odczuwalną poprawę. ⁸⁷⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1891908/ Pobudza obronę antyoksydacyjną w jelicie ⁸⁷¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15479127/
• Bakteria clostridium butyricum pełni funkcje protekcyjne względem śluzówki jelit poprzez regulację mikroflory oraz utrzymanie prawidłowej aktywności białek połączeń ścisłych jak i również pełni funkcje immunoregulującą.⁸⁷²⁾ pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30141701/
• Kurkuminoidy zmniejszają częstotliwość pilnego wypróżniania, poprawiają samopoczucie i zmniejszają aktywność chorobową u osób z WZJG. ⁸⁷³⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30132960/
• Błonnik zmniejsza ryzyko zachorowania na chorobę Crohna oraz UC. ⁸⁷⁴⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26126709/
• Fukoidan – hamuje stan zapalny, hamuje utratę architektury krypt jelitowych i infiltrację komórek układu odpornościowego. ⁸⁷⁵⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26083103/
• Resweratrol zawarty np.w rdestowcu japońskim reguluje poziomy komórek Treg/Th17 (ich balans) oraz ścieżkę sygnałową HIF-1alfa/mTOR w jelitach czy też poziomy cytokiny IL-10 w jelitach. ⁸⁷⁶⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26074695 ⁸⁷⁷⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26002728/
• Dożylna terapia immunoglobulinami to bardzo dobra interwencja w przypadku IBD. ⁸⁷⁸⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25993689/
• Thespesia populnea to drzewo które rośnie między innymi w Indiach i znana jest z tradycyjnej medycyny ludowej w leczeniu wrzodów i bóli z nimi związanych. Obniża ona poziomy MPO(myeloperoxidase) w tkankach i krwii oraz poziomy proteazy. Potwierdza się iż wodny ekstrakt jest efektywny w leczeniu WZJG. ⁸⁷⁹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25858438/
• Lewatywy z 6mg nikotyny przed pójściem spać – dają poprawe a nawet i całkowitą remisje choroby ⁸⁸⁰⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9354193/ ⁸⁸¹⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18795117⁸⁸²⁾pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15479357/
• Przypadek zatrzymania akcji serca wywołanego przez najprawdopodobniej WZJG.